Các tội phạm về ma túy theo quy đỊnh của bộ luật hình sự

Tội tàng trữ trái phép chất ma tuý xâm phạm chế độ quản lý các chất ma tuý của Nhà nước. Đối tượng tác động của tội phạm là ma tuý có thể bao gồm: lá thân, rễ, cây cần sa, quả cây thuốc phiện tươi, khô…

Hành vi khách quan của tội phạm được mô tả trong điều luật là hành vi tàng trữ trái phép chất ma tuý mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển, sản xuất trái phép chất ma tuý. Theo đó, hành vi tàng trữ trái phép chất ma tuý được hiểu là cất, giữ, giấu bất hợp pháp chất ma tuý ở bất cứ nơi nào (như trong nhà, ngoài vườn, trong hành lí, cất giấu trong quần áo mặc trên người…) mà không nhằm mục đích mua bán, vận chuyển hay sản xuất trái phép chất ma tuý.

Hành vi tàng trữ trái phép chất ma tuý chỉ bị truy cứu TNHS nếu thoả mãn một trong số các tình tiết được quy định từ điểm a đến điểm i khoản 1 Điều 249. Các tình tiết này phần lớn quy định dấu hiệu về định lượng các chất ma tuý. Ngoài ra, cũng bị xử lí hình sự về tội phạm này nếu người phạm tội “đã bị xử phạt hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều 248, 250, 251 và 252 của Bộ luật này, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm”.

Chủ thể của tội tàng trữ trái phép chất ma tuý là người từ đủ 16 tuổi trở lên, có năng lực TNHS và đã thực hiện hành vi được mô tả trong Điều 249. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi có thể phải chịu TNHS về tội này nếu thực hiện hành vi phạm tội thoả mãn quy định tại khoản 2, 3, 4 của Điều luật. Người phạm tội tàng trữ trái phép chất ma tuý có lỗi cố ý trực tiếp, khi thực hiện tội phạm, họ nhận thức rõ hành vi cất giấu, giữ ma tuý của mình là nguy hiểm cho xã hội nhưng vẫn mong muốn thực hiện những hành vi đó.

Điều 249 quy định 4 khung hình phạt chính:

- Khung 1: Quy định hình phạt tù từ 01 năm đến 05 năm, áp dụng đối với người phạm tội thoả mãn các tình tiết từ điểm a đến điểm i khoản 1.

- Khung 2: Quy định hình phạt tù từ 05 năm đến 10 năm áp dụng đối với người phạm tội thoả mãn các tình tiết tăng nặng được quy định từ điểm a đến điểm o khoản 2.

- Khung 3: Quy định hình phạt tù từ 10 năm đến 15 năm áp dụng đối với người phạm tội có các tình tiết tăng nặng được quy định từ điểm a đến điểm h khoản 3.

- Khung 4. Quy định hình phạt tù từ 15 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân áp dụng đối với người phạm tội có các tình tiết tăng nặng được quy định từ điểm a đến điểm h khoản 4.

Ngoài hình phạt chính, người phạm tội còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung: phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

4. Tội vận chuyển trái phép chất ma túy