CÁC BƯỚC THẨM TRA, THẨM ĐỊNH AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ

CÁC BƯỚC THẨM TRA, THẨM ĐỊNH AN TOÀN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ

Căn cứ đánh giá mức độ phức tạp của dự án, chủ đầu tư thực hiện dự án quyết định các giai đoạn thẩm định an toàn giao thông.

Thẩm định an toàn giao thông phải được ghi vào kế hoạch dự án để đảm bảo có đủ thời gian cho việc:

- Tổ chức thẩm định an toàn giao thông theo quy định hiện hành;

- Hoàn thành thẩm định an toàn giao thông;

- Thực hiện chỉnh sửa dự án.

Thẩm định an toàn giao thông là một phần trong dự án. Công việc thẩm định an toàn giao thông cần phải có kế hoạch và thực hiện để không gây ảnh hưởng đến tiến độ dự án.

Chủ đầu tư tổ chức lập hồ sơ cho từng dự án được thẩm định an toàn giao thông, bao gồm các giai đoạn cần thẩm định an toàn giao thông cho từng dự án.

Hồ sơ gồm những thông tin sau:

- Tên dự án;

- Số hồ sơ;

- Địa điểm dự án và thông tin tổng hợp;

- Các giai đoạn thẩm định an toàn giao thông được duyệt trong dự án;

- Đối với mỗi giai đoạn thẩm định an toàn giao thông đã được tiến hành:

+ Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông được lựa chọn;

+ Ngày bắt đầu và ngày hoàn thành thẩm định;

+ Bản sao báo cáo thẩm định an toàn giao thông đã tiến hành;

+ Các quyết định về thẩm định an toàn giao thông;

+ Bản sao tất cả các công văn và tài liệu liên quan, gồm các cuộc họp và tài liệu thảo luận liên quan tới thẩm định an toàn giao thông.

Bước 2. Tuyển chọn tổ chức thẩm tra an toàn giao thông

Chủ đầu tư sẽ tuyển chọn một đơn vị để tiến hành thẩm tra an toàn giao thông và trình đề xuất này lên Người quyết định đầu tư phê duyệt theo Luật đấu thầu và Nghị định số 111/2006/NĐ-CP ngày 29/9/2006 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật đấu thầu và hướng dẫn thi hành việc lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật xây dựng và thương thảo hợp đồng.

Tư vấn thiết kế (và nhà thầu tuỳ theo giai đoạn) và chủ đầu tư (Khu Quản lý đường bộ - Sở Giao thông vận tải đối với thẩm định an toàn giao thông công trình đường bộ đang khai thác) phải cung cấp cho tổ chức thẩm tra an toàn giao thông các bản vẽ cũng như thông tin cơ bản cần thiết cho việc thẩm tra. Loại thông tin và lượng thông tin còn phụ thuộc vào từng giai đoạn thẩm định an toàn giao thông. Các thông tin hữu ích khác gồm lưu lượng xe hiện tại và dự báo, thành phần xe gồm dự báo lưu lượng cho các nút giao lớn, nếu có sự sai lệch nào so với các tiêu chuẩn thiết kế hiện hành trong quá trình thiết kế phải cho biết lý do, các báo cáo thẩm định an toàn giao thông giai đoạn trước (nếu có) và hồ sơ ghi lại những thay đổi trong dự án theo kết quả thẩm định an toàn giao thông. Nếu là dự án nâng cấp cải tạo đường bộ hiện có mà chưa được thẩm định các giai đoạn trước, phải có các thông tin tai nạn giao thông để hỗ trợ xác định những vị trí cần cải tạo.

Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông cần chuẩn bị tất cả các thông tin cần thiết trước khi bắt đầu thực hiện thẩm tra.

Việc thẩm tra an toàn giao thông phải bắt đầu bằng cuộc họp giữa chủ đầu tư, tư vấn thiết kế (và nhà thầu tuỳ theo giai đoạn) và tổ chức thẩm tra an toàn giao thông. Mục đích của cuộc họp này là định hướng cho hoạt động thẩm định an toàn giao thông trong dự án, giúp các bên biết được quá trình thẩm định an toàn giao thông. Tư vấn thiết kế sẽ trình bày những tiêu chí thiết kế và nêu bất kỳ thay đổi nào so với quy trình thiết kế hiện hành. Tương tự, tuỳ theo giai đoạn, nhà thầu phải giải trình những thay đổi trong thi công so với hồ sơ thiết kế.

Cuộc họp này phải thảo luận về những tình huống đặc biệt không có trong hồ sơ thiết kế dự án, ví dụ: những hạn chế về thiết kế có thể dẫn đến việc phải đưa những quyết định thiết kế đặc biệt (địa điểm công trình), tình trạng giao thông đặc biệt (họp chợ) hoặc điều kiện thời tiết đặc biệt (sương mù).

Bước 4. Nghiên cứu tài liệu

Nghiên cứu tài liệu có liên quan đến công trình. Phải xác định, phân tích và xem xét bất kỳ vấn đề tiềm ẩn gây mất an toàn giao thông. Những vấn đề mất an toàn này được tổng hợp thành một danh mục cùng với các vấn đề cần được làm rõ mục đích khi đi hiện trường.

Danh mục thẩm tra, thẩm định an toàn giao thông trong Phụ lục 7. Nếu có một số giai đoạn không được tiến hành thẩm định an toàn giao thông, cần phải xem các danh mục thẩm tra của các giai đoạn đó khi tiến hành thẩm định an toàn giao thông ở giai đoạn tiếp theo. Danh mục thẩm tra an toàn giao thông là một công cụ đối với các thẩm tra viên còn hạn chế kinh nghiệm, tuy nhiên cũng không nên quá cứng nhắc khi sử dụng Phụ lục 7

Nếu dự án đã được thẩm định an toàn giao thông ở giai đoạn trước, phải xem lại báo cáo thẩm định lần đó.

Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông phải xem thiết kế có những điểm mất an toàn hay mối tương tác gây mất an toàn giữa các yếu tố thiết kế. Ngoài ra, thẩm tra viên phải đánh giá độ an toàn của dự án ở góc nhìn của các đối tượng tham gia giao thông như người đi bộ, người đi xe đạp, xe máy, ô tô, xe khách, xe tải. Cần quan tâm đến người đi bộ ở những độ tuổi khác nhau.

Khi xác định những mối nguy hiểm tiềm ẩn, tổ chức thẩm tra an toàn giao thông phải ghi lại một cách chi tiết, cho dù sau khi kiểm tra kỹ hơn mới phát hiện là không có gì ảnh hưởng đến an toàn giao thông còn hơn là không xác định được vấn đề này để đưa vào xem xét.

Trong khoảng thời gian trước khi kiểm tra hiện trường, tổ chức thẩm tra an toàn giao thông có thể gặp tư vấn thiết kế hoặc nhà thầu nhằm làm rõ thông tin và đảm bảo nắm bắt chính xác thông tin và tình trạng dự án. Nghiên cứu lại tài liệu dự án sau khi đi kiểm tra hiện trường nếu như phát hiện thấy những vấn đề mới.

Bước 5. Đi khảo sát hiện trường

Đi khảo sát hiện trường để xác định mối liên hệ giữa dự án với những đặc điểm hiện có và các khu vực xung quanh.

Các vấn đề về an toàn giao thông hay về hoạt động của công trình thường xuất hiện khi đi khảo sát hiện trường. Những điều này thường khó nhận biết khi nghiên cứu bản vẽ thiết kế. Việc đi khảo sát hiện trường là hoàn toàn phù hợp đối với những công trình được triển khai thi công theo hướng tuyến đường cũ. Để xây dựng đường theo một hướng tuyến mới, việc đi khảo sát hiện trường có thể chỉ giúp mang lại cảm nhận về môi trường giao thông mà con đường sẽ được đưa vào khai thác.

Danh mục những vấn đề mất an toàn được xây dựng sau khi đánh giá tài liệu, cũng như danh mục thẩm tra an toàn giao thông và các ghi chép nên mang theo ra hiện trường. Ngoài ra, đối với thẩm định giai đoạn trước khi đưa đường vào khai thác và thẩm định an toàn giao thông công trình đường bộ đang khai thác, cần phải đi khảo sát hiện trường cả lúc trời tối.

Khi đi khảo sát hiện trường, điều quan trọng là không chỉ kiểm tra dự án và những vấn đề tồn tại ở những khu vực đó mà còn kiểm tra những vùng lân cận và tình trạng giao thông thực tế. Dự án không nên tạo ra những mối nguy hiểm cho những vùng lân cận, chẳng hạn như làm cho dòng xe chuyển hướng chạy vào các tuyến đường địa phương làm cho lưu lượng xe trên các tuyến này tăng lên đột biến.

Những yếu tố biến đổi bên ngoài cũng có thể ảnh hưởng đến độ an toàn của công trình, như thời tiết xấu, sương mù hay lụt lội trong mùa mưa.

Phải quan sát kỹ giao thông trên đường và quan tâm đến lưu lượng xe thực tế và dự kiến vị trí xe chạy quay đầu, dừng và đỗ xe của tất cả các đối tượng tham gia giao thông. Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông cố gắng nhập vai của những nhóm đối tượng chính tham gia giao thông trên đường (trong đó có người đi bộ) đi qua khu vực dự án.

Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông cần phải theo dõi những hiện tượng mới không có trong tài liệu thẩm định an toàn giao thông. Đó có thể là chỗ dành cho những người bán rong, lối đi cho người đi bộ - những nơi có nhiều người qua đường hoặc nơi có những hành vi lái xe đặc biệt.

Quan sát khi đi khảo sát hiện trường có thể được ghi chú ở những bản vẽ kỹ thuật hoặc ghi lại thành danh mục. Ảnh chụp được dùng để minh hoạ và hỗ trợ cho việc giải thích những vấn đề được xác định ngoài hiện trường.

Bước 6. Báo cáo thẩm tra an toàn giao thông

Dựa trên danh sách các vấn đề mất an toàn, các quan sát trong quá trình nghiên cứu tài liệu và đi khảo sát hiện trường, tổ chức thẩm tra an toàn giao thông sẽ chuẩn bị báo cáo diễn giải bản chất vấn đề mất an toàn và thảo luận các giải pháp đề xuất cho những vấn đề đó.

Nếu có khúc mắc trong việc thực hiện giải pháp phù hợp cho vấn đề cụ thể, có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia hoặc người nhiều kinh nghiệm. Mỗi đề xuất cần có tính ứng dụng cao và liên quan mật thiết đến phạm vi dự án.

Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông cần đề xuất một vài giải pháp cho từng vấn đề cụ thể. Tuy nhiên tất cả những đề xuất này phải được trình bày và lưu dưới dạng văn bản. Trong một số trường hợp, có thể không có giải pháp cụ thể cho một vấn đề nhưng vấn đề đó vẫn phải được nêu trong báo cáo.

Việc xác định rõ những vấn đề như vậy là cần thiết và có thể thực hiện điều này một cách tốt nhất bằng cách đối chiếu với lý trình hoặc các cột km trong vùng. Cần minh hoạ bằng các biểu đồ, phác thảo quy hoạch hay bản sao chú thích của các bản vẽ thiết kế dự án. Đối với những đề xuất về giải pháp khắc phục hoặc phương án xem xét cần trình bày rõ ràng những việc phải làm, nhưng tổ chức thẩm tra an toàn giao thông không có nhiệm vụ phải thiết kế những thay đổi này.

Mỗi vấn đề mất an toàn nên có xếp hạng ưu tiên theo mức độ nghiêm trọng dựa trên khả năng xảy ra tai nạn và mức độ tai nạn (rất quan trọng, quan trọng hoặc ít quan trọng).

Báo cáo thẩm tra an toàn giao thông là một phần trong dự án và phải tuân theo những quy định lập báo cáo, gồm:

1. Nội dung trang bìa gồm:

- Số hiệu đường, tên đường và vị trí;

- Người quyết định đầu tư;

- Chủ đầu tư;

- Giai đoạn thẩm định an toàn giao thông;

- Tổ chức thẩm tra an toàn giao thông;

- Ngày nộp báo cáo.

2. Thông tin chung:

- Giới thiệu;

- Tên người đứng đầu và thẩm tra viên an toàn giao thông trong tổ chức thẩm tra an toàn giao thông;

- Tư vấn thiết kế và nhà thầu (tuỳ theo giai đoạn);

- Chi tiết các cuộc họp và thời gian tiến hành thẩm tra an toàn giao thông;

- Mô tả tóm tắt dự án gồm thông tin về quá trình dự án và các quyết định liên quan;

- Danh mục các tài liệu được chỉnh sửa trong quá trình thẩm tra an toàn giao thông.

3. Phát hiện và khuyến nghị :

Phần báo cáo này nên đưa ra nhận xét về những thay đổi so với lần thẩm định an toàn giao thông trước đây (nếu có).

Các phát hiện và khuyến nghị sau khi nghiên cứu tài liệu và đi khảo sát hiện trường thường được chia làm 2 phần:

- Vấn đề an toàn liên quan tới các khía cạnh chung;

- Vấn đề an toàn liên quan tới các vị trí cụ thể hoặc các vấn đề thiết kế.

Đối với từng vấn đề, cần phải:

- Mô tả sự cố. Ngoài ra, có thể sử dụng ảnh minh hoạ sự cố;

- Xếp hạng ưu tiên;

- Đề xuất giải pháp hay các phương án để xem xét.

4. Xác nhận của người đứng đầu trong tổ chức thẩm tra an toàn giao thông cho việc công tác thẩm định đã được tiến hành theo tiêu chuẩn kỹ thuật này.

Nộp bản báo cáo thẩm tra an toàn giao thông có chữ ký của chủ nhiệm thẩm tra và tất cả các thẩm tra viên lên chủ đầu tư (cơ quan quản lý đường bộ khi thẩm định an toàn giao thông công trình đường bộ đang khai thác) và bản sao gửi cho tư vấn thiết kế (và nhà thầu tuỳ theo giai đoạn).

Khi hoàn thành báo cáo thẩm tra an toàn giao thông, chủ đầu tư tổ chức cuộc họp với tổ chức thẩm tra, tư vấn thiết kế và nhà thầu (tuỳ theo giai đoạn) (cơ quan trực tiếp quản lý đường bộ khi thẩm định an toàn giao thông công trình đường bộ hiện có). Mục đích của cuộc họp này là nhằm trình bày những phát hiện từ công tác thẩm định an toàn giao thông. Trong một số trường hợp, vẫn có thể xem xét báo cáo thẩm tra an toàn giao thông mà không cần phải tổ chức cuộc họp này.

Chủ đầu tư (Khu Quản lý đường bộ - Sở Giao thông vận tải đối với công trình đường bộ đang khai thác) lập Tờ trình thẩm định Báo cáo thẩm tra an toàn giao thông gửi lên cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Cơ quan có thẩm quyền căn cứ vào báo cáo thẩm tra an toàn giao thông và Tờ trình thẩm định Báo cáo thẩm tra an toàn giao thông tổ chức thẩm định và ra quyết định chấp thuận kết quả báo cáo thẩm tra an toàn giao thông do tổ chức thẩm tra an toàn giao thông lập.

Trách nhiệm của tư vấn thiết kế (hoặc nhà thầu tuỳ theo giai đoạn) là phải nghiên cứu các vấn đề được đưa ra trong quyết định chấp thuận kết quả báo cáo thẩm tra an toàn giao thông do tổ chức thẩm tra an toàn giao thông lập có tham khảo ý kiến của chủ đầu tư. Trong một số trường hợp, tư vấn thiết kế hoặc nhà thầu cần phải đánh giá các phương án trước khi lựa chọn biện pháp ưu tiên. Trong trường hợp khác, tư vấn thiết kế hoặc nhà thầu có thể bất đồng quan điểm với tổ chức thẩm tra an toàn giao thông và chỉ đưa ra các giải pháp cục bộ hoặc không chịu thay đổi ý kiến về một vấn đề cụ thể. Tư vấn thiết kế hoặc nhà thầu sẽ trả lời bằng văn bản cho chủ đầu tư (và gửi một bản cho tổ chức thẩm tra) đưa ra ý kiến phản biện về các giải pháp đề xuất ứng với từng vấn đề do tổ chức thẩm tra an toàn giao thông nêu ra.

Trong trường hợp, tư vấn thiết kế và tổ chức thẩm tra an toàn giao thông không thống nhất được giải pháp, chủ đầu tư có trách nhiệm quyết định trong phạm vi thẩm quyền của mình. Trong các trường hợp khác, phải báo cáo lên cơ quan có thẩm để xem xét và quyết định.

Đối với thẩm định an toàn giao thông giai đoạn trước khi bàn giao công trình vào khai thác, nhà thầu phải tiến hành xử lý ngoài hiện trường theo các đề xuất đã được duyệt. Đối với thẩm định an toàn giao thông công trình đường bộ đang khai thác, cơ quan quản lý đường bộ phải tiến hành xử lý phù hợp.

Trong một số trường hợp, ví dụ tại phần bị thay đổi đáng kể hoặc áp dụng giải pháp thay thế, có thể phải tiến hành lại quy trình thẩm định an toàn giao thông cho phần dự án thay đổi đó.

Bước 9. Xác nhận lần cuối các công việc đã làm

Sau khi hoàn thành các biện pháp khắc phục những vấn đề thẩm định an toàn giao thông đưa ra và giải quyết xong mọi bất đồng, chủ đầu tư (cơ quan quản lý đường bộ khi thẩm định công trình đường bộ đang khai thác) hoàn tất các thủ tục kết thúc thẩm định an toàn giao thông.

Để nắm bắt và tích luỹ kinh nghiệm về thẩm định an toàn giao thông, chủ đầu tư cần gửi báo cáo thẩm định an toàn giao thông kèm các quyết định về các vấn đề được xác định là mất an toàn giao thông đường bộ tới các cơ quan liên quan./.



PHỤ LỤC 7

Danh mục các nội dung xem xét trong quá trình thẩm tra, thẩm định an toàn giao thông

(Ban hành kèm theo Thông tư số 39/2011/TT-BGTVT

ngày 18 tháng 5 năm 2011 của Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải)