Maktabgacha ta`lim muassasalarining asosiy maqsadlari
Maktabgacha ta`lim, olinish shakli va usullaridan qat`iy nazar, quyidagi maqsadlarni o’z oldiga qo’yadi:
Maktabgacha ta`lim maqsad va vazifalarni amalga oshirishda ijtimoiy va xayri tashkilotlari, mahalla, xalqaro fondlar faol ishtirok etadilar.
O’zbekistonda maktabgacha ta`lim davlat tilida hamda qoraqalpoq, rus, tojik, qirg’iz, qozoq va turkman tillarida olib boriladi.
Maktabgacha tarbiya va boshlang’ich ta`lim mussasasi (bolalar bog’chasi-maktab).
Tarbiyalanuvchilarni bir yoki bir nechta yo’nalishda (til, badiiy estetik, sport va boshqalar) tarbiyalovchi maktabgacha ta`lim muassasalari.
Tarbiya jismoniy va ruxiy rivojlanishdagi og’ishlarni kvalifikatsion yaxshilovchi tiklovchi turdagi bolalar bog’chasi.
Tibbiyot gigiena, profilaktika va sog’lomlashtirish, tadbir va proseduralarini amalga oshiruvchi zaiflashgan bolalarni nazorat qilish va sog’lomlashtirish bog’chasi.
Birlashtirilgan turdagi bolalar bog’chasi (birlashtirilgan turdagi bolalar bog’chasiga rivojlantiruvchi, tiklovchi va sog’lomlashtiruvchi guruhlar umumlashtirilgan ko’rinishda kiradi).
Bolalarni maktabda o’qishga maqsadli va tizimli tayyorlash;
Bolalarning shaxsiy qobiliyatlari va iste`dodlarini rivojlantirish;
Bolalarni milliy, umuminsoniy va madaniy qadriyatlar bilan tanishtirish, bolani intellektual rivojlantirish;
Bolalarda yuqori ma`naviy va odob axloq asoslarini shakllantirish;
Bolalarning jismoniy va ruhiy sog’ligini mustahkamlash.
Jahon miqyosida maktabgacha ta'limga sarmoya yo‘llashning bunday tanqisligi xizmatlar sifatiga salbiy ta'sir ko‘rsatadi. Xususan, maktabgacha ta'limda pedagoglarining jiddiy yetishmasligi ham mazkur muammoning bir qismidir. Umumiy hisobda butun dunyo bo‘yicha maktabgacha ta'lim yoshidagi bolalarning 60 foizdan ziyodi daromad darajasi quyi bo‘lgan mamlakatlarda va o‘rta daromadning quyi qismida bo‘lgan mamlakatlarda hayot kechiradi. Ammo ayni shu mamlakatlarda maktabgacha ta'lim pedagoglarining bor-yo‘g‘i 32 foizga yaqini faoliyat yuritadi. Buning ustiga, hozirgi kunda daromad darajasi quyi bo‘lgan mamlakatlarda bor-yo‘g‘i 422 ming maktabgacha ta'lim pedagoglari faoliyat yuritmoqdalar. Aholi soni o‘sib borayotgan vaqtda, “tarbiyachi-pedagog”ning risoladagi nisbati 20:1 deb olinsa, 2030 yilga qadar butun dunyoda maktabgacha ta'lim bilan qamrov bo‘yicha ko‘zlangan darajaga erishish uchun ja'mi 9,3 mln. yangi maktabgacha ta'lim pedagoglari lozim bo‘ladilar. O‘zbekistonda maktabgacha ta'lim murabbiylarining nisbati shaharlarda o‘rtacha 25:1 ni, qishloq joylarda esa – 5:1ni tashkil etadi. Bu esa qamrovning juda ham pastligidan dalolat beradi.
«Agar hozirda hukumatlar ularning ishchi kuchlari ertangi kun iqtisodiyotida raqobatbardosh bo‘lishini istasalar, harakatni maktabgacha ta'limdan boshlashlari lozim, - deb ta'kidlaydi Sasha Graumann. – Agar farzandlarimiz hayotlarini muvaffaqqiyatli ravishda boshlashlarini istasak, ular iqtisodiyot globallashib borayotgan davrda muvaffaqqiyatli bo‘lishlarini istasak, hukumat rahbarlari maktabgacha ta'limga ustuvo yo’nalishlardan biri qilishlari va uni yetarlicha resurslar bilan ta'minlab berishlari lozim”.
|
|
|
|
| | |
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
