Mikrobiologiya fani asoschisi {=Lui Paster
tải về 93.79 Kb.
|
|
Mikrobiologiya fani asoschisi {=Lui Paster ~Antuan van Levenguk ~K.Timiryazev ~K.Tsiolkovskiy} Sut maxsulotlari to’g’ri keltirilgan qatorni ko’rsating {=Qatiq, pishloq, tvorg ~Pishloq, shokolad, sariyog’ ~Vino, quruq sut, yo’gurt ~Qatiq, pishloq, konserva} Qaramol va qo’y oshqozonidan ajratiladigan ferment ... {=Renin ~Dekstrin ~Amilaza ~Liraza} Avtoklav qanday vazifani bajaradi {=Sterilizatsiya, pasterilizatsiya ~Sterilizatsiya va yuvish ~Pasterilizatsiya va qyritish ~Yuvish va quritish} Oziqa muxit nimaga xizmat qiladi {=Mikroorganizmlarning o’sishiga ~Mikroorganizmlarning o’lishiga ~Mikroorganizmlarning o’sish va o’lishiga ~Mikroorganizmlarning qurishiga} Renin fernmenti dunyo bo’yicha eng ko’p ishlab chiqaruvchi davlat {=Xitoy ~Koreya Respublikasi ~Yaponiya ~Rossiya} Yo’gurt so’zi qaysi tildan olingan {=Turk ~O’zbek ~Rus ~Turkman} Funktsional oziqa ishlab chiqarish bo’yich qaysi mamlakat yetakchilik qilada {=Yaponiya ~Rossiya ~AQSh ~Germaniya} Mikroorganizmlar to’g’ri keltirilgan qatorni keltiring {=Bakteriyalar,zamburug’lar,aktinomitsetlar,viruslar ~Bakteriyalar,zamburug’lar,chuvalchanglar,viruslar ~Bakteriyalar,zamburug’lar,artinomitsetlar,sodda chuvalchanglar ~Bakteriyalar,aktinomitsetlar,soxta oyoqlilar,viruslar} Nonvoychilikda foydalaniladigan mikrob nomi {=Achitqi zamburug’i ~Penicill zamburug’i ~Fuzarioz zamburug’i ~Vertitsellyoz zamburug’i} Sacharamyces servisae qaysi soxada ishlatiladi {=Vinochilik ~Qandolartchilik ~Qurilish ~Ekologiya} Alkogol maxsulotlar to’g’ri keltirilgan qatorni toping {=Aroq,vino,konyak,likyor,brendi ~Aroq,vino,konyak,likyor,qimiz ~Aroq,vino,konyak,brendi,shubat ~Aroq,vino,konyak,shubat,qimiz} Konserva maxsulotlaridan zaxarlanishni qaysi kasallikni yuzaga keltiradi {=Botulizm ~Vabo ~Ichburug’ ~Sil} Sabzavotlarni konservatsiya qilishninhg eng qadimgi usuli qanday {=Sho’r suvda ~Sirka kislotasida ~Aspirin tabletkasida ~Issiq suvda} Sabzavotlarni konservatsiya qilishda qaysi bakteriyalar qatnashadi {=Sut achituvci ~Moy kislotali ~Zamburug’lar ~Aktinomitsetlar} Xar-xil shish kasalliklarining oldini olishda qaysi moddadan foydali {=b-Karotin ~Glyukoza ~Riboza ~Ksantofill} Funktsional oziqalar qaysi maqsadlarda ishlatiladi {=Organizmga oziqa moddalarni yetkazib berish va kasalliklardan ximoyalash ~Kasalliklardan ximoyalash ~Vazn to’plash ~Bo’yni o’stirish} Biotexnologiyaning asosiy vazifasi nomadan iborat {=Ekologik toza funktsional ozuqani ko’p ishlab chiqarish ~Mineral funktsional ozuqani ko’p ishlab chiqarish ~Vitaminli funktsional ozuqani ko’p ishlab chiqarish ~Yog’li funktsional ozuqani ko’p ishlab chiqarish} Mikroorganizmlardan ajralgan fermentlar yordamida tayyorlangan dastlabki maxsulot... {=Pivo va pishloq ~Vino ~Konyak ~Qatiq} Kraxmal gidrolizida qaysi fermentlar ishtirok etadi {=a-amilaza,b-amilaza,glyukoamilaza ~a-amilaza,b-amilaza,metionin ~a-amilaza,b-amilaza,lipaza ~a-amilaza,treonin,glyukoamilaza} Fruktoza-glyukoza sharbati ishlab chiqarishda qaysi ferment qatnashadi {=Sellylaza, ksilanaza ~Peroksidaza ~Polifenoloksidaza ~Katalaza} Sut maxsulotini qayta ishlashda qaysi ferment ishtirok etadi {=Renin,laktoza,lipaza ~Saxaraza ~Lipaza ~Amilaza} Pivo ishlab chiqarishda qaysi ferment ishtirok etadi {=Pektinliaza,ksilanaza,a-amilaza,b-amilaza ~Lipaza ~Katalaza ~Ureaza} Nonvoychilikda qaysi ferment ishtirok etadi {=a-amilaza,proteaza,lipoksigenaza,fosfolipaza,fosfolipaza D ~Degidrogenaza ~Fosfataza ~Ureaza} Funksional oziqalarning asosiy komponentlari bu... {=Oqsil,uglevod,yog’ ~Oqsillar ~Uglevodlar ~Yog’lar} Sho’r suvda qaysi mikroblar dastlab rivojlanadi {=Aerob mikroorganizmlar ~Azot to’plovchi mikroorganizmlar ~Nitrifikatorlar ~Ammonifikatorlar} Achish mumkin bo’lgan uglevodlar tugashi bilan qanday jarayon sodir bo’ladi {=Bijg’ish jarayoni tugaydi ~Bijg’ish jarayoni boshlanadi ~Achish jarayoni boshlanadi ~Achish va bijg’ish jarayonlari boshlanadi} Sabzavot maxsulotlari mikroorganizmlar tomonidan bijg’iganida nima yuz beradi {=Xushbo’y hid va metabolitlar ~Achish ~Bijg’ish ~Chirish} Soya urug’ini fermentasiya qilish orqali tayyorlaniladigan taom {=Tempe nedele ~Soya oshi ~Soya sousi ~Soyali baliq} Soya urug’idan xilma-xil maxsulotlar asosan qaysi mamlakatlarda tayyorlaniladi {=Yaponiya, Xitoy, Koreya, Indoneziya ~Eron, Rossiya, Ukraina, Braziliya ~Polsha, Xindiston, AQSh, Kuba ~O’zbekiston, Qozog’iston, Tojikiston, Turkmaniston, Qirg’iziston} Xitoyning ananaviy ovqati nomi qanday {=So’fu ~To’fu ~Ko’fu ~Lo’fu} So’fu ovqatini tayyorlash jarayonida qaysi zamburug’ ishtirok etadi {=Mog’or ~Aspergillus ~Fuzarium ~Verticillum} Yaponiya delikates ovqati “Natto” qaysi zamburug’ asosida tayyorlanadi {=Aspergillius oruzae ~Fuzarium ~Verticillium ~Aspergillius niger} Xushbo’y hid va maza beruvchi mikroorganizmalr {=Rhizopus,Mukor,Aspergillius ~Bacillus subtilis,Bacillus megatherium, Azotobacter venilandi ~Rhizopus, Bacillus subtilis, Mukor ~Aspergillius,Bacillus subtilis, Azotobacter chrococcum} Fermentatsiya qilingan alkogolsiz ichimliklarga nimalar kiradi {=Choy va kofe ~Choy va vino ~Kofe va qatiq ~Kofe va sut} Fermentlanmagan choy tarkibida katexinning miqdora necha foizdan oshmaydi {=12 ~13 ~11 ~10} Kam fermentatsiyalangan choy tarkibidagi dubil moddalarining miqdori {=12-30 ~10-25 ~9-18 ~5-7} Fermentatsiyalangan choy tarkibidagi dubil moddalarining miqdori {=35-40 ~40-45 ~30-45 ~25-30} Mikroblar vositasida tabiiy yo’l bolan qayta ishlangan birinchi maxsulot {=Sut ~Qatiq ~Tvorg ~Pishloq } Mikroorganizmlar oziqlanishi uchun barcha komponentlar mavjid oziqa {=Sut ~Konserva ~Dudlangan baliq ~Konserva va sut} Pishloq tayyorlash uchun sutga nima solinadi {=Ma’lum avlodga xos bakteriya ~Ma’lum avlodga xos aktinomiset ~Ma’lum avlodga xos bakteriya va aktinomiset ~Ma’lum avlodga xos bakteriya, zamburug’ va aktinomiset} Yiliga qancha miqdorda renin fermenti ishlab chiqariladi {=25 mln. tonna ~20 mln.tonna ~15 mln.tonna ~30 mln.tonna} Renin fermenti analogi qaysi mikrobdan ajratiladi {=Zamburug’ ~Bakteriya ~Aktinomiset ~Bakteriya va aktinomitset} Pishloqning ta’mi, xidi va hushbo’yligi nimaga bog’liq {=Sut turi, xarorat va ikkilamchi mikroflora ~Sut turi ~Harorat ~Mikrob turi} Yumshoq va pishib yetilmagan pishloqga qaysilar kiradi {=Kottedj, Nevshatel ~Brik, Kottedj ~Rokfor, Nevshatel ~Azyago, Brik} Yumshoq va yetilgan pishloq nonini keltiring {=Bri,Kammaber ~Kottedj,Bri ~Kammaber,Bri ~Nevshatel,Bri} Qattiq yetilgan pishloqlar bu... {=Chedder ~Bri ~Nevshatel ~Kammaber} Juda qattiq yetilgan pishloqlar bu... {=Guda, Romano, Parmidjano ~Guda, Brik, Cheddar ~Brik, Gudo, Romano ~Parmidjano, Brik, Guda} Pastasimon pishloqlarni keltiring {=Mozarella, Provolne ~Mozarella, Gudo ~Provolne, Brik ~Provilne, Gudo} Bekteriya ta’sirida pishiriladigan pishloq {=Cherder, Shveysariya ~Cherder, Brik ~Shveytsariya, Gudo ~Gudo, Provolne} Yumshoq pishloq qanchq foiz namlikka ega bo’ladi {=50-80 ~45-90 ~40-70 ~55-85} Texnologik ko’rsatkichlariga ko’ra alkagol ichimliklari {=Fermenlangan, fermentlanmagan ~Issiq, sovuq ~Fermentlangan, issiq ~Fermentlanmagan, sovuq} Alkogol ishimliklar tarkibidagi alkogolni miqdoriga qarab... {=Konsentrlangan, distillangan, konsentrlanmagan ~Konsentrlangan, bijg’itilgan ~Bijg’itilgan, distallangan ~Konsentrlanmagan, bijg’itilgan} Alkogolli ichimliklar tayyorlashda qaysi zamburug’ ishtirok etadi {=Sacharamyces servisae ~Mucor ~Aspergillius niger ~Pinicillium} Alkogolli ichimliklar tayyorlashda qaysi bakteriyadan kamdan-kam xolda foydalaniladi {=Zimomonas mobilis ~Bacillus subtilis ~Bacillis cereus ~Bacillus megatherium} Quvvatli ichimliklara etil spirt miqdori qanch foiz bo’di {=20-50 ~19-51 ~25-30 ~50-60} Boshoqla ekinlar va arpadan qaysi ichimlik tayyorlanadi {=Pivo va El ~Kvas va Vino ~Vino va Pivo ~Vino va El} Kvas ishimligi tayyorlashda ishlatiladigan xom-ashyo {=Arpa, sholi, javdar ~Arpa, makkajo’xori, bug’doy ~Suli, arpa,Bug’doy ~Sholi, bug’doy, suli} Sidr ichimliga ucun xom-ashyo nima {=Olma ~Olcha ~Uzum ~Olxo’ri} Ro’m ichimligi nimadan ilinadi {=Melassa ~Shakar ~Olma ~Uzum} Agava o’simligidan nima olinadi {=Tekilla ~Aroq ~Shampan ~Kvas} Konyak tayyorlash uchun ishlatiluvchi xom-ashyo noma {=Uzum ~Limon ~Olma ~Mandarin} Makkajo’xori va javdardan nima tayyorlanadi {=Burbon va Viski ~Viski va aAroq ~Aroq va Shampan ~Kvas va Viski} Sacharamyces servisae va Sacharamyces carlsbergus shtammlaridan qaysi ichimlik tayyorlaniladi {=Pivo ~Konyak ~Aroq ~Kvas} Yevropa davlatlarida Pivoni bijg’itish jarayoni necha gradus xaroratda olib boriladi {=10-15 ~9-12 ~9-10 ~15-20} Pivoning pH ko’rsatkishi qancha bo;lishi lozim {=4,5 ~4,0 ~3,0 ~6,0} Shakar o’rnini bosuvchi kimyoviy modda nomi {=Saxarin ~Saxaramisin ~Glyukin ~Glyukoza} Dietik ishimliklar tayyorlashda ishlatiluvchi modda nomi {=Aspartam ~Asparagin ~Aspirin ~Aspartan} Tarkibida shakar miqdori ko’p bo’lgan o’simlik {=Steviya ~Kungaboqar ~Olma ~Olcha} Steviya o’simligidan shakar o’rnini bosuvchi modda kim tomonidan ajratlgan {=M.Raximov ~Q. Davronov ~I.Jumaniyazov ~Dj.Kutliev} Saxarozaning shirinlik ekvivalenti qanchaga teng {=1,0 ~2,0 ~3,0 ~4,0} Aspartam ning shirinlik ekvivalenti qancha {=150 ~200 ~250 ~100} Saxarin ning shirinlik ekvivalenti qancha {=300 ~250 ~200 ~100} Shiranlik ekvivalenti 3000 bo’lgan modda nomi {=Taumatin ~Taurin ~Tautin ~Taumarin} Oziq-ovqat sanoatida ishlatiladigan organik kislatalar {=Sirka kislota, limon kislota ~Yantar kislota, limon kislota ~Olma kislota, yantar kislota ~Karbon kislota, sirka kislota} Sirka qanday tayyorlanadi {=Etanolni bijg’itish orqalo ~Butanilni bijg’itish orqalo ~Metanolni bijg’itish orqali ~Propanolni bijg’itish orqali} Bijg’ish jaayoni qanday amalga oshiriladi {=Acetocacter ~Propionobacter ~Bacterium ~Bacillus} Limon kislota qaysi mikroorganizmdan olinadi {=Aspergillius niger ~Bacillius subtilis ~Azotobacter venilandi ~Bacillus cereus} Oziq-ovqat sanoatida yiliga qancha limon kislota ishlatiladi {=100 000 ~50 000 ~150 000 ~200 000} Dunyo bo’yicha qancha aminokislota ishlab chiqariladi {=700 000 ~600 000 ~500 000 ~400 000} Lizin aminokislotasini sintez qilish uchun qaysi mikroorganizm ishlatiladi {=Corunebacteriun glutamicum ~Bacillus mesentericus ~Azotobacter chrococcum ~Bacillus subtilis} Glytamin aminokislotasini ishlab chiqarishda qaysi mikroorganizm ishlatiladi {=Brevibacterium flavum ~Bacillus cereus ~Bacillus sublilis ~Azotobacter venilandi} A-gurux vitaminlarini keltiring {=Biotin ~Tiamin ~riboflvin ~kalseferol} Oziq-ovqat maxsulotlarini uzoq vaqt saqlash jarayonida qaysi mikroorganizm rivojlanadi {=Listeria, salmonella ~Salminella, Bacteria ~Listeria, Escherichia coli ~Bacterium, listeria} Zararlangan oziq-ovqat maxsulotlarni aniqlashning yangi usuli... {=Immun ~Ph ~Mikroskopik ~Spektrometr} Bakterial toksinlar, antitelolarni va garmonlar qaysi usulda tekshiriladi {=Immun ~Xromatografiya ~Kalorimetr ~Ph metr} Maxsus ovqat tushunchasi bu.... {=Xazm boladigan yuqora kaloriyali ~Xazm bo’ladigan past kaloriyali ~Vitamin miqdori ko’p ~Yog’ miqdori ko’p} Mikroorganizmlar biomassasini kompleks qayta ishlashning birinchi bosqichi... {=Ekstraksiya ~Distillyasiya ~Sentrifuga ~Kalorimetriya} Avtoliz nima {=Xujayra biopolimerlarining tabiiy parchalanishi ~Xujayra biopolimerlarining suniy parchalanishi ~Xujayra biopolimerlarining parchalanmasligi ~Xujayra biopolimerlarining o’zgarishsiz qolishi} Xushbo;ylikni beradigan moddalar necha yo’l bilan ajratib olinadi {=2 ~3 ~4 ~1} 1986 yilda qancha xajmda ta’m beruvchi moddalar ishlab chiqarilgan ~1,5 mlrd dollar ~1,0 mlrd dollar ~0,5 mlrd dollar {=2,0 mlrd dollar} AQShda nonvoychilikda ruxsat etigan zamburug turlari {=Saccharomyces cerevisiae, Kluyveromyces fragilis (lactis), Candida utilis ~Bacillus subtilis, Saccharomyces cerevisiae ~Saccharomyces cerevisiae, Azotobacter ~Kluyveromyces fragilis, Bacillus} Achitqilar miqdori un ga nisbatan qancha foizdan oshmasligi kerak {=2 ~3 ~4 ~5} Sut achituvchi mikroorganizm biomassasidagi glutamin miqdori qancha {=10,5-12 ~9-10 ~8-10 ~5-7} Achitqi zamburug’lari biomassasidagi glytamin miqdori qancha {=10,5-15 ~10-15 ~9-15 ~10-12} Tabiiy ta’m va xushbo’y xid beruvchi moddalarga nima kiradi {=Inozit ~Saxaroza ~Fruktoza ~Galaktoza } BMT ma’lumotiga ko’ra ozuqa oqsiliga bo’lgan tanqislik qancha tonnani tashkil etadi {=10 mln.tonna ~12 mln.tonna ~14 mln.tonna ~16 mln.tonna} Sanoatda ishlab chiqariladigan oqsil preparatlari necha kategoriyaga bo’linadi {=3 ~4 ~2 ~5} Oqsil miqdorining birinchi kategoriyasida preperet terkibida qancha oqsil bo’ladi {=20-25 ~15-18 ~18-22 ~10-20} Oqsil miqdorining ikkinchi kategoriyasida preperet terkibida qancha oqsil bo’ladi {=60-70 ~50-60 ~50-70 ~75-80} Oqsil miqdorining uchinchi kategoriyasida preperet terkibida qancha oqsil bo’ladi {=80% dan ortiq ~80% dan kam ~75% dan ortiq ~75% dan kam} Oqsil va lipidning o’zaro ta’siri natijasida {=Lizin va metionin parchalanadi ~Lizin va metionin kamayadi ~Lizin va metionin birikadi ~Lizin va metionin yoqoladi} Lizin va metioninning parchalanishi natijasida oqsilning ozuqalik xususiyati {=Pasayadi ~Ko’payadi ~Ikki karra ortadi ~Ikki karra kamayadi} Mikrob oqsiliga qo’shimcha qanday talab qo’yiladi {=Sanitar ~Antisanitar ~Tibbiy ~Sanitar va antisanitar} Ovqatga qo’shimcha sifatida AQShda qaysi mikrob turidan foydalanilmoqda {=Achitqi zamburug’ ~Bacteria ~Aktinomiset ~Virus} Oqsilli ozuqalarning to’yimliligini oshirishda....foydalaniladi {=Aminokislotalar ~Mikroblar ~Yog’lar ~Vitaminlar} Sanoat asosida ishlab chiqarilayotgan aminokislotalar qanday usulda qo’llaniladi {=Sof va boshqa ingredientlar bilan aralashma ~Sof xolda ~Aralashma xolda ~Qo’llanilmaydi} Aminokislotalar ishlatilish soxalarini keltiring {=Tibbiyot, qishloq xo’jaligi, kosmetika, oziq-ovqat ~Tibbiyot, qishloq xo’jaligi, qurilish, oziq-ovqat ~Lak-bo’yoq, qishloq xo’jaligi, kosmetika, oziq-ovqat ~Tibbiyot, qishloq xo’jaligi, kosmetika, engil sanoat} Yaponiya 65% aminokislotani qaysi sohada qo’llaydi {=Oziq-ovqat ~Tibbiyot ~Parfyumeriya ~Qishloq xo’jaligi} Dunyo bo’yicha qaysi aminokislotalar eng ko’p ishlab chiqariladi {=L-глутамин кислота, L-лизин, DL-метионин, L-аспарагин ва глицин ~L-глутамин кислота, L-лизин, tirozin, L-аспарагин ва глицин ~L-глутамин кислота, L-лизин, fenilalanin, L-аспарагин ва глицин ~L-глутамин кислота, L-лизин, DL-метионин, L-аспарагин ва alanin} Aminokislotalar olishning iqtisidiy samarali usuli bu..... {=Mikrobiologik sintez ~Kimyoviy sintez ~Mikrobiologik va kimyoviy sintez ~Biotexnologik sintez} Parrandachilikda keng qo’llaniladigan aminokislota {=LD-metionin ~Tirozin ~Treonin ~Asparagin} Xujayrada kalsiy transporti, ovqat xazm qilish sekresiyasini qaysi aminokislota bajaradi {=Lizin ~Treonin ~Asparagin ~Glytenin} Lizinning oziq-ovqat sanoatida qo’llanilishi nimaga olib keladi {=Sifat va biologik qiymat yaxshilanadi ~Ta’m va biologik qiymat yaxshilanadi ~Sifat va ta’m yaxshilanadi ~Organoleptik xususiyatlar yaxshilanadi} Rossiyada lizin produsenti sifatida qaysi mikrobdan foydalaniladi {=Brievibacterium ~Fuzarium ~Verticillium ~Azotobacter} Lizin produsentini olish uchun mikrob qaysi ozuqa muxitida dastlab ko’paytirish kerak {=Go’sht pepton bulon ~Chapeka ~Eshbi ~Vinogradskaya} Lizin produsentini olish uchun mikrob xujayrasi qancha xaroratda o’stiriladi {=29-30 ~20-25 ~25-30 ~23-25} Ozuqa muxitiyb sterillashda nimadan foydalaniladi {=Avtoklav ~Ph metr ~Bioreaktor ~Chayqatgich } Lizin produsentini o’stirish uchun qaysi ozuqa muhitidan foydalaniladi {=Melassa, makkajo’xori ekstrakti, bo’r ~Melassa, makkajo’xori ekstrakti, kalsiy ~Melassa, makkajo’xori ekstrakti, temir ~Melassa, makkajo’xori ekstrakti, magniy} Sanoat usulida lizin produsentlarinii olishda nimadan foydalaniladi {=Fermentator ~Kachalka chayqatgich ~Ph-metr ~Xromatograf} Glutamin qanday aminokislota {=Almashinmaydigan ~Almashinadigan ~O’zgaruvchan ~Bug’lanuvchan} Glutamin qaysi organni buzilishdan ximoya qiladi {=Buyrak va jigar ~Yurak ~Qon tomirlari ~O’pka} Glutamin sintez qiluvchi mikroorganizmlar... {=Micrococcus ва Breviebacterium ~Bacterium ~Bacillum ~Streptococcus} Glutamin kislota olish uchun dastlabki manba... {=Glyukoza, saxaroza,kraxmal, melassa ~Glyukoza, saxaroza,kraxmal, DNK ~Glyukoza, saxaroza,kraxmal,RNK ~Glyukoza, saxaroza,kraxmal, vitamin B6} Natriy glutomat nimadan olinadi {=Texnik glutamin kislota ~Texnik sulfat kislota ~Texnik nitrat kislota ~Texnik xlorid kislota} Mikrobiologik sintez orqali qaysi oaganik kislotalarni olish mumkin {=Sirka, limon, yantar kislota ~Sirka, limon, sulfat kislota ~Sirka, limon, xlorid kislota ~Sirka, limon, nitrat kislota} Organik kislotalar qaysi soxalarda ishlatiladi {=Oziq-ovqat, farmasevtika, kimyo, engil sanoat ~Oziq-ovqat, farmasevtika, kimyo, og’ir sanoat ~Oziq-ovqat, farmasevtika, kimyo, metall sanoati ~Oziq-ovqat, farmasevtika, kimyo, qishloq xo’jaligi} Etil spirtni oksidlab sirka kislota xosil qilish xususiyatiga ega bakteriya {=Acetobacter ~Bacillus ~Azotobacter ~Zamburuglar} Ishlab chiqarishda sirka kislota bacteriyalarining qaysi turidan foydalaniladi {=Bacterium Schtzenbachii va Bacterium curvum ~Bacterium Schtzenbachi va Bacillus subtilis ~Bacterium Schtzenbachi va Bacillus thuringiensis ~Bacterium Schtzenbachi vBacillus cereus} Kultural suyuqlik nima {=Mikrob o’sayotgan suyuq oziqa muxiti ~Mikrob o’sayotgan quruq oziqa muxiti ~Mikrob o’sayotgan tiniq oziqa muxiti ~Mikrob o’sayotgan aralash oziqa muxiti} Oqsil nima... {=Xayotiy zarur murakkab modda ~Xayotiy zarur vitamin ~Xayotiy zarur yog’ ~Xayotiy zarur uglevod} Xayvonlar oqsili necha foizni tashkil qiladi {=90-95 ~55-60 ~70-75 ~60-70} Dukakli o’simliklarni vegetativ organidan qancha oqsil olinadi {=80-90 ~70-80 ~65-70 ~75-80} Makkajo’xori urug’idan olinadigan oqsil miqdori {=52-58 ~50-55 ~55-60 ~60-70} Go’sht o’rnini bosuvchi oqsilga boy o’simlik {=Soya ~Kungaboqar ~G’o’za ~Qand lavlagi} Soya tarkibidagi oqsil miqdori... {=35-40% ~20-30% ~20-35% ~45-50%} Achitqi zamburugi oqsil manbai sifatida birinchi marta qaerda ishlatilgan {=Germaniya ~Rossiya ~AQSh ~Yaponiya} O’simlik chiqindilari gidrolozatlari ostirishga mos mikroblar nomi {=Candida, Torulopsis, Saccharomyces ~Candida, Torulopsis, Fuzarium ~Candida, Torulopsis, Verticillum ~Candida, Torulopsis, Penicillum} 1 tonna daraxt chiqindisidan qancha ozuqa achitqi tayyorlash mumkin {=200 kg gacha ~180 kg gacha ~150 kg gacha ~100 kg gacha} Ozuqa oqsilini tayyorlash uchun c hiqindilar nimada o’stiriladi {=Fermentator ~Katalizator ~Kachalka ~Ph-metr} Achitqi zamburug’lari qaysi soxalarda ishlatiladi {=Qishloq xo’jaligi, oziq-ovqat ~Qishloq xo’jaligi, qurilish ~Qishloq xo’jaligi, tibbiyot ~Qishloq xo’jaligi, engil sanoat} Oqsil konsentratlari tarkibida oqsil miqdori qancha bo;lishi lozim {=60-80% ~60-98% ~70-90% ~50-60%} To’laqonli ravishda oqsil manbai bo’lib xizmat qiladigan qancha bakteriya ma’lum {=30 dan ortiq ~30 dan yaqin ~30 dan kam ~30 ta} Gazli ozuqa muxitda qaysi mikrob avlodi ko’proq rivojlanadi {=Methylococcus ~Streptococcus ~Azotobacter ~Bacillus} Methylococcus avlodi bakteriyalari fermentatordagi qancha foiz metanni xazm qiladi {=85-90% ~80-85% ~70-75% ~75-80%} Metanol saqlovchi oziqa muxitda o’stirish uchun qaysi mikrobdan foydalaniladi {=Methylomonas, Pseudomonas, Methylohillus ~Methylomonas, Pseudomonas, Bacillus ~Methylomonas, Pseudomonas, Azotobakter ~Methylomonas, Pseudomonas, Fuzarium} Methylomonas, Pseudomonas, Methylohillus bakteriyalari qanday ozuqa muxitda o’stiriladi {=Suyuq ~Qattiq ~Gazsimon ~Aralash} Methylomonas, Pseudomonas, Methylohillus bakteriyalari qanday jixozda o’stiriladi {=Fermentator ~Chayqatgich ~Avtoklav ~Separator} Metanol asosida ozuqa oqsili tayyorlangan dastlabki preparat nomi {=Prutin ~Perutin ~Petrol ~Petrileum} Metanol asosida ozuqa oqsili tayyorlangan Rossiyadagi dastlabki preparat nomi {=Meprin ~Monoprin ~Maprin ~Miniprin} Ozuqa oqsili xayvon oqsiliga necha foiz qo’shiladi {=2,5-7,5 ~3,0-4,0 ~4,0-5,0 ~5,0-6,0} Bir xujayrali suvo’tlarga qaysilar kiradi {=Chlorella, Scenedesmus, Spirulina ~Chlorella, Scenedesmus, Volviks ~Chlorella, Scenedesmus, Tufelka ~Chlorella, Scenedesmus, Planariys} Qaysi bir xujayrali suvo’tlargan oziqa oqsili olinadi {=Chlorella, Scenedesmus, Spirulina ~Chlorella, Scenedesmus, Volviks ~Chlorella, Scenedesmus, Tufelka ~Chlorella, Scenedesmus, Planariys} Chlorellaga nisbatan 100 marta kattaroq suv o’ti nomi {=Spirulina ~Scenedesmus ~Pistiya ~Azolla} Biomassa to’plash boyicha suv o’tlar qaysi mikrobdan keyin turadi {=Achitqi zamburug’i va bakteriya ~Bakteriya ~Aktinomiset ~Virus} Chlorella va Scenedesmus xujayralarida oqsil miqdori qanch foizni tashkil qiladi {=45-55 ~40-50 ~50-60 ~65-70} Spirulinada oqsil miqdori qancha foizni tashkil qiladi {=60-65 ~55-60 ~50-60 ~65-75} Suv o’tlarida aminokislota turining qaysi birining miqdori kam {=Metionin ~Triptofan ~Treonin ~Alanin} Suv o’tlarda karotin miqdori bedaga nisbatan qancha marta ko’p {=7-9 ~6-7 ~5-6 ~5-7} Suz o’tlarda nuklein kislota miqdora bakteriyalarga nisbatan qancha kam {=4-6% ~3-4% ~1-3% ~2-4%} Suv o’tlarni o’stirish qanday usulda amalga oshiriladi {=Ochiq va yopiq ~Ochiq va egatlab ~Yopiq va bostirib ~Egatlab va bostirib} Qaysi mamlakatlarda suv o;tlarni ochiq usulda o’stirish texnologiyasi yaratilgan {=Yaponiya, Isroil, Bolgariya, Meksika, Turkmaniston, O’zbekiston ~Yaponiya, Isroil, Bolgariya, Meksika, Germaniya, O’zbekiston ~Yaponiya, Isroil, Bolgariya, Fransiya, Turkmaniston, O’zbekiston ~Yaponiya, Isroil, Rossiya, Meksika, Turkmaniston, O’zbekiston} O’zbekistonda suv o’tlarni bilan shug’ullangan olim kim {=A.Muzaffarov, I.Djumaniyazov, Dj.Qutliev ~A.Muzaffarov, I.Djumaniyazov, M.Sagdiyeva ~A.Muzaffarov, I.Djumaniyazov, Z.Axmedova ~A.Muzaffarov, J.Tashpulatov, Dj.Qutliev} Xlorella o’stirish bo’yicha eng katta kompaniya qaysi davlatda joylashgan {=Yaponiya ~Daniya ~Xitoy ~Rossiya} Qobig’ida sellyuloza saqlamaydigan xlorella yaratilgan davlat nomi {=Bolgariya ~Boliviya ~Italiya ~Ispaniya} Spirulin biomassasidan oqsil olish bo’yicha eng yirik kompaniya qaerda joylashgan {=Meksika ~Braziliya ~Argentina ~Peru} Spirulin biomassasidan oqsil olish bo’yicha eng yirik kompaniya nomi {=Koka tekskoko ~Koka-koko ~Koka kola ~Kolo-kolo} Spirulin suv o’tidagi oqsil miqdora qancha {=70 % gacha ~65 % gacha ~60 % gacha ~50 % gacha} Mikroskopik zamburug’lar niseliysi qanday moddalarga boy {=Oqsil va aminokislota ~Oqsil va uglevod ~Oqsil va vitamin ~Oqsil va yog’} Soya va go’sht oqsiliga yaqin turuvchi oqsil qaysi mikrobdan olinadi {=Miselial zamburug’ ~Bakteriya ~Aktinomiset ~Virus} Miselial zamburug’larni sanoatda o’stirishda nimadan foydalaniladi {=Lignin, gemisellyuloza, kletchatka ~Lignin, gemisellyuloza, glyukoza ~Lignin, gemisellyuloza, fruktoza ~Lignin, gemisellyuloza, maltoza} Ligninni tabiatda parchalovchi mikroorganizm nomi {=Stropharia, Pleurotus, Abortiporus, Coriolus, Sterium ~Stropharia, Pleurotus, Abortiporus, Coriolus, Bacillis ~Stropharia, Pleurotus, Abortiporus, Coriolus, Streptococcus ~Stropharia, Pleurotus, Abortiporus, Coriolus, Fuzarium} Toksinlarni saqlamaydigan mikroorganizmlarning yangi avlod nomi {=Penicillium, Aspergillus, Fusarium, Trichоderma ~Penicillium, Aspergillus, Fusarium, Bakterium ~Penicillium, Aspergillus, Fusarium, Bacillus ~Penicillium, Aspergillus, Fusarium, Fuzarium } Yoshi katta uy xayvonlariga necha % oqsil biomassasini qo’shish mumkin {=50% ~60% ~70% ~40%} Yashil o’simliklarni oqsili qanday chiqarib olingan {=Presslash ~Yuvish ~Maydalash ~Yanchish} Oqsil koagulyati qancha oqsil saqlaydi {=15-22 ~10-15 ~12-15 ~14-16} Jo’m tarkibida qancha foiz oqsil mavjud {=12-17 ~10-12 ~10-15 ~14-16} Oddiy oqsil-vitamin pastasini tayyorlash uchun... {=Beda, qand lavlagi bargi ~Beda, jo’xori bargi ~Beda, soya bargi ~Soya, qand lavlagi bargi} Dunyo boyicha almashinmaydigan aminokislotalar qancha ishlab chiqariladi {=300 ming tonnadan ko’p ~250 ming tonnadan ko’p ~300 ming tonnaga yaqin ~200 ming tonnadan ko’p} Almashinmaydigan aminokislota tayyorlashning 1-yo’li {=O’simlik yoki mikrob oqsilini gidroliz qilish ~O’simlik yoki mikrob oqsilini cho’ktirish ~O’simlik yoki mikrob oqsilini maydalash ~O’simlik yoki mikrob oqsilini yanchish} Almashinmaydigan aminokislota tayyorlashning 2-yo’li {=Biosintez ~Fotosintez ~Kataliz ~Dializ} Almashinmaydigan aminokislota tayyorlashning 3-yo’li {=Kimyoviy sintez ~Biologik sintez ~Mexanik sintez ~Biokimyoviy sintez} Dunyoda sof xolda ishlab chiqariladigan 60% aminikislotalar qanday ishlab chiqariladi {=Mikrobiologik sintez ~Biologik sintez ~Kimyoviy sintez ~Biokimyoviy sintez} Mikrobiologik sintezning eng katta kamchiligi... {=D va L aralashma xosil bo’lishi ~Vitamin xosil bo’lishi ~Uglevod xosil bo’lishi ~Mineral moddalar xosil bo’lishi} Zamonaviy biotexnologiyaning asosiy yo;nalishlaridan biri... {=Fermentli preparatlarni yaratish ~Zamburug’li preparatlarni yaratish ~Vitaminli preparatlarni yaratish ~Bakteriyali preparatlarni yaratish} Fermentli preparatlarni qo’llashdan asosiy maqsad {=Ozuqa qo’shimcha, kasallikdan davolash va profilaktika ~Ozuqa qo’shimcha, kasallikdan davolash va semirtirish ~Ozuqa qo’shimcha, kasallikdan davolash va qoshirish ~Ozuqa qo’shimcha, kasallikdan davolash va terini yaxshilash} Mikrob ferment preparatlari nimadan olinadi {=Bakteriya, zamburug’ ~Bakteriya, virus ~Bakteriya, aktinomiset ~Virus, zamburug’} Parrandalar oshqozoni ishlab chiqarmaydigan modda nomi {=Pektin va kletchatkani parchalovchi ferment ~Vitamin va kletchatkani parchalovchi ferment ~Uglevod va kletchatkani parchalovchi ferment ~Pektin va uglevod parchalovchi ferment} Ferment preparatlari baliqlarga qanday ta’sir qiladi {=Faol ~Yahshi ~Past ~O’rta} Buzoqlar uchun sut o’rnini bosuvchi maxsulot... {=Ferment ~Vitamin ~Aminikislota ~Mikroelement} Mikrob fermentlari qishloq xo’jaligi va veterinariyada qanday maqsadda ishlatiladi {=Kasalliklar profilaktikasida ~Zararkunandalar profilaktikasida ~Kasallik va zararkunandalar profilaktikasida ~Nasl olishda} Past kaloriyali o’ta shirin moddalar tayyorlashda... {=Aspartam, taumatin, mobellin ~Aspartam, taumatin, vitamin ~Aspartam, taumatin, yo’g ~Aspartam, taumatin, oqsil} Spirt, vino, non, piva, bolalar ozuqasi, qandolat maxsulotlari tayyorlashda qaysi ferment ishlatiladi {=Amilaza fermenti ~Katalaza ~Ureaza ~Peroksidaza} Pivo tarkibidagi dekstrinlarni yo;qotishda qaysi ferment ishlatiladi {=Glyukoamilaza ~Asparaginaza ~Degidrogenaza ~Ureaza} Qandolat maxsulotlarini tayyorlashda qaysi ferment ishlatiladi {=Invertaza ~Katalaza ~Ureaza ~Peroksidaza} Sut zardobini laktozadan tozalashda qaysi ferment ishtirok etadi {=beta-galaktozidaza ~Katalaza ~Lipaza ~Ureaza} Muzqaymoq tayyorlashda qaysi ferment ishtirik etadi {=beta-galaktozidaza ~Peroksidaza ~Katalaza ~Lipaza} Xushbo’y hid beruvchi terpen moddalarni keltirinh {=Gerannol, nerol ~Vitamin ~Aminokislota ~Yo’g} Shinni va sharbatlarni mo’tadillashtiruvchi polisaxarid moddalar {=Ksantanlar ~Vitaminlar ~Oqsillar ~Yog’lar} Antooksidant vitaminlar qaysilar {=C va E ~A va C ~D va E ~D df B} Go’shtni suyakdan ajratish, baliq go’shtini yumshatishda foydalaniladigan fermentlar {=Fitsin, tripsin, bremelian ~Fitsin, tripsin, ureaza ~Katalaza, tripsin, bremelian ~Lipaza, tripsin, bremelian} Mikrobiologiya rivojlanishiga xissa qo’shgan mashhur O’zbek olimlari {=Muzaffarov, Xolmuradov, Raximov, Davranov, Askarova ~Massino, Xolmuradov, Raximov, Davranov, Askarova ~Muzaffarov, Zufarov, Raximov, Davranov, Askarova ~Muzaffarov, Xolmuradov, Artukmetov, Davranov, Askarova} Sanoat mikrobiologiyasi fanining asosiy vazifasi nimadan iborat? {=Mikroorganizmlar asosida zarur maxsulotlar ishlab chiqarish; ~ Mikroorganizmlar biokimyoviy, fiziologik va morfologik xususiyatlarini aniqlash; ~ Mikroorganizmlardan fermentlar olish; ~Mikroorganizmlar asosida oqsillar olish } Birinchi mikroskopni kim yaratgan? {=Anton Levenguk ~ L.Paster ~ A.Bekker ~Fleming } Mikroblar toza kulturasini ajratib olish muammosini qaysi olim yechib bergan? {=Robert Kox ~ V.Omilyanskiy ~ A.Bekker ~A.Lebedov } B12 vitamini olish texnologiyasini birinchi bo‘lib kim ishlab chiqqan? {=V.N.Bukin ~ T.Yusupov ~ M.Mavloniy ~R.Kox } Mikroorganizmlar necha sinfga bo‘linadi? {=3 guruhga, bakteriyalar, zamburug‘lar, viruslar ~ 2 sinfga, bakteriyalar va zamburug‘lar ~ 2 sinfga, bakteriyalar va viruslar ~ 4 sinfga, bakteriyalar, zamburug‘lar, tuban o‘simliklar, viruslar } Haroratga bog‘liq holda mikroorganizmlar necha guruhga bo‘linadi? {= 3 guruhga, psixrofillar, mezofillar, termofillar ~ 3 guruhga, psixrofillar, aerob, anaerob ~ 4 guruhga, psixrofillar, mezofillar, termofillar, aerob ~ 5 guruhga, psixrofillar, mezofillar, termofillar, aerob, anaerob } Mikroblar kislorodga nisbatan necha guruhga bo‘linadi? {=3 guruhga, aerob, anaerob, fakultativ (shartli) ~ 2 guruhga, anaerob, fakultativ (shartli) ~ 2 guruhga, aerob, fakultativ (shartli) ~ Faqat fakultativ (shartli) } Ekish materiali deganda nima tushuniladi? {= produtsent - mikroorganizmning toza kulturasini ishlab chiqarish uskunalarida o‘stirish uchun tayyorlangan “rivojlangan” kulturalar (miqdori) majmuasiga aytiladi. ~ bir necha turga mansub produtsentlarning ishlab chiqarish uskunalarida o‘stirish uchun tayyorlangan “rivojlangan” kulturalar majmuasiga aytiladi. ~ bir turga mansub zamburug‘ning ishlab chiqarish uskunalarida o‘stirish uchun tayyorlangan kulturasiga aytiladi. ~ bir turga mansub bakteriyaning ishlab chiqarish uskunalarida o‘stirish uchun tayyorlangan kulturasiga aytiladi } Bakteriyalarni liofilizatsiyasini (muzlatib quritishni) qaysi olim birinchi bo‘lib taklif etgan? {= Xammer ~ Lui Paster ~ Fleming ~ R.Kox } Qaysi olimlar tomonidan birinchi bo‘lib mikroblarni yog‘ ostida saqlash taklif etilgan? {= Lyumer va Shevrote ~ V.N.Bukin va Lui Paster ~ Omilyanskiy va R.Kox ~ A.Bekker va Mavloniy } Aerob mikroblar qanday sharoitda yashay oladi? {= Kislorodli ~ Kislorodsiz ~ Fakultativ ~ Kislorodli va kislorodsiz } Biogaz (metan) ishlab chiqarishda qanday bakteriyalar ishlatiladi? {= Metanobakteriyalar ~ Azotobakteriyalar ~ Azospirilium ~ Mikrosuvo‘tlari } Biogaz ishlab chiqarishda kislorodga bo‘lgan talab qanday? {= Kislorodsiz ~ Kislorodli ~ Jarayonning yarimi kislorodli yarmi kislorodsiz ~ Dastlab kislorodsiz keyin kislorod beriladi} Metan gazi ishlab chiqarishda (biogaz) qanday harorat talab etiladi? {=50-55 ~ 15-20 ~ 10-25 ~ 20-25} Vino ishlab chiqarishda qaysi mikrobdan foydalaniladi? {=Sacch.serevisae (Sacch.vinii) ~ Bacillus thuringiensis (Bt) ~ Bacillus subtilis ~ Chlorella (Chl) } Lizin produtsentlari qaysi haroratda o‘stiriladi? {= 28-29 ~ 10-15 ~ 40-45 ~ 50-55 } Sirka kislota ishlab chiqarishda harorat qanday bo‘lishi kerak? {=25-28 ~ 5-10 ~ 55-60 ~ 65-70 } 100 l. suvsiz etil spirtidan qancha sirka kislota olinadi? {= 75-90 kg ~ 5-9 kg ~ 25-30 kg ~ 50-55 kg } B12 vitamini produtsenti qancha vaqt o‘stiriladi? {=7 2 soat ~ 24 soat ~ 36 soat ~ 48 soat } Antibiotiklarning tarifini to‘g‘ri belgilang? {= Organizmlar hayot faoliyatining maxsus mahsuloti yoki ularning modifikatsiyasi bo‘lib, ayrim mikroorganizmlar, viruslar va boshqalarga nisbatan yuqori fiziologik faollikka ega bo‘lgan, ularning o‘sishini to‘xtatadigan yoki taraqqiyotini butunlay yo‘qotadigan moddalardir ~ Mikroorganizmlar sintez qiluvchi eng yirik farmatsevtik biopreparatdir. ~ Ba’zi bir zararkunanda xarashrotlarga qarshi qo‘llaniladigan BFM dir ~ Ayrim mikroorganizmlar, viruslar va boshqalarga nisbatan yuqori fiziologik faollikka ega bo‘lgan, ularning o‘sishini yoki taraqqiyotini rivojlantiradigan moddalardir} Quyidagi mikrob avlodlarining qaysi biri yuqori darajada? antibiotik sintez qiladi? {= Penicillium, Cephalosporum ~ Bacillus, Azotobacter ~ Azotobacter, Pseudomonas ~ Pseudomonas, Bacillus } Antibiotiklar ta’sir mexanizmiga ko‘ra necha guruhga bo‘linadi? {= 9 ~ 7 ~ 5 ~ 3 } Oziq-ovqat sanoatida keng qo‘llaniladigan antibiotikni aniqlang? {=Nizin ~ Penitsillin ~ Eritromitsin ~ Sefalosporin } Ferment sintez qiluvchi zamburug‘lar qanday haroratda o‘stiriladi? {= 22-32 ~ 40-45 ~ 50-55 ~ 70-75 } Yuvish vositalari (sod{=tayyorlashda ko‘proq qaysi bakteriyadan foydalaniladi? {= Bacillus subtilis ~ Metanobacterium ~ Azotobacter ~ Pseudomonas } Zamburug‘dan ferment olishda umumiy havo sarfi qancha bo‘lishi mumkin? {= 600-650 metr kub ~ 100-150 metr kub ~ 20-25 metr kub ~ 300-350 metr kub} Bakteriyalardan ferment olishda pH ko‘rsatkichi qanday bo‘lishi kerak? {= 6,2-7,4 ~ 3,8-5,6 ~ 3,5-4,5 ~ 2,0-3,5 } Zamburug‘lardan ferment olishda pH ko‘rsatkichi qanday bo‘lishi kerak? {= 3,8-5,6 ~ 6,5-7,5 ~ 8,5-9,0 ~ 9,0-10,0 } Mikroblar o‘stiriladigan fermentyorlar qanday sharoitda sterilizatsiya qilinadi? {= 0,25 MPa bosim va 130-1400C haroratda ~ 10 MPa bosim va 130-1400C haroratda ~ 0,25 MPa bosim va 1300-14000C haroratda ~ 25 MPa bosim va 300-4000C haroratda } Dunyo miqyosida 90% entomopatogen biopreparatlar ishlab chiqarishda qaysi produtsent qo‘llaniladi? {= Bacillus thuringiensis ~ Metanobacterium ~ Pseudomonas ~ Azospirillium } Entomopatogen bakteriyalar qanday pH muhitda o‘stiriladi? {= 6,4-7.4 ~ 8,5-9,0 ~ 9,0-10,0 ~ 10,2-11,2 } Entomopatogen zamburug‘li biopreparatlar olishda eng ko‘p qo‘llaniladigan produtsentni aniqlang? {= Beauveria bassiana ~ Penicillium sp. ~ Streptomyces erythreus ~ Cephalosporium sp } Virusli preparatlar qanday tayyorlanadi? {= Tirik viruslar xo‘jayin organizmida, ya’ni xasharot lichinkasi organizmida ko‘paytirilib, 7-9 kundan keyin nobud bo‘lgan yoki chalajon lichinkalar yig‘iladi, 33-350C da ular quritiladi, mexanik usulda to‘qimalar yig‘indisi, ya’ni xasharot tanasi maydalanib preparat tayyorlanadi. ~ Viruslar kultural suyuqlikda o‘stirilib, tayyorlanadi, filtrlab yoki cho‘ktirib olinadi va biomassa quritilib preparat tayyorlanadi. ~ Viruslar kultural qattiq ozuqa muhitida o‘stirilib, tayyorlanadi, 7-9 kundan keyin qattiq ozuqa bilan birgalikda maydalanadi va quritilib preparat tayyorlanadi. ~ Viruslar kultural suyuqlikka o‘zidan ajratgan metabolitik moddalar filtrlab yoki cho‘ktirib olinadi va quritilib preparat tayyorlanadi} Birinchi antibiotik ochilishi qaysi olimning nomi bilan bog‘liq? {= Fleming ~ R.Kox va Fleming ~ Vasxman va Bekker ~ Bekker va Bezborodov M.V} Garmonlarning tabiatda necha xili uchraydi? {= Tabiatda ikki xil garmonlar uchraydi: oqsil - peptid va steroid tabiatli garmonlar uchraydi ~ Tabiatda faqat peptid tabiatli garmonlar uchraydi ~ Tabiatda faqat bir xildagi steroid tabiatli garmonlar uchraydi ~ Tabiatda faqat bir xildagi peptid tabiatli garmonlar uchraydi} Gormonlar molekulasi tuzilishi va hajmiga (kattaligig{=bog‘liq holda necha guruhga bo‘linadi va qaysilar? {= 3 ta guruh: peptidli; prolaktinlar va o‘stirish gormonlari hamda glikozillangan gormonlardan tashkil topgan bo‘lib, ikkita subedinitsadan iborat ~ 2 ta guruh: peptidli; prolaktinlar va o‘stirish gormonlari ~ 1 ta guruh: peptidli ~ 2 ta guruh: peptidli glikozillangan gormonlardan tashkil topgan bo‘lib, ikkita subedinitsadan iborat} Aminokislotalarni olishning asosiy usullari to‘g‘ri keltirilgan qatorni ko‘rsating? {= o‘simlik xom ashyolari oqsili gidrolizatlaridan ekstraksiyalash; kimyoviy sinez; o‘suvchi hujayralardan mikrobiologik sintez; mikroorganizmlardan ajratilgan fermentlar yoki immobillangan mikrob ~ kimyoviy sinez; o‘suvchi hujayralardan mikrobiologik sintez; mikroorganizmlardan ajratilgan fermentlar yoki immobillangan mikrob hujayralaridan foydalanish ~ o‘simlik xom ashyolari oqsili gidrolizatlaridan ekstraksiyalash; kimyoviy sinez; o‘suvchi hujayralardan mikrobiologik sintez ~ o‘simlik xom ashyolari oqsili gidrolizatlaridan ekstraksiyalash; o‘suvchi hujayralardan mikrobiologik sintez} Lizin organizmda qanday vazifani bajaradi? {= Lizin odam va hayvonlar organizmi hujayrasida kalsiy transporti, ovqat hazm qilish fermentlari sekretsiyasini va umumiy azot nisbatini oshirishni ta’minlaydi ~ Lizin odamlar va hayvonlar organizmida ovqat hazm qilish fermentlari sekretsiyasini ta’minlaydi ~ Lizin odam va hayvonlar organizmida kalsiy transportini ta’minlaydi ~ Lizin odam va hayvonlar organizmida Mg transportini taminlaydi} Organik moddalarning biogazga aylanishi nechta bosqichda amalga oshadi? {= 4 ta ~ 3 ta ~ 2 ta ~ 1 ta} Biogaz olish jarayoni qaysi holatda olib boriladi? {= Kislorodsiz ~ Kislorodli ~ Jarayonning dastlabki bosqichi kislorodsiz so‘ngra kislorod beriladi ~ Jarayonning dastlabki bosqichida kislorod beriladi, so‘ngra kislorodsiz boradi} Biogaz yonishining hajmiy issiqligi, yonish harorati, yonish chegarasi asosan nima bilan belgilanadi? {= CH4 miqdori bilan ~ H2 miqdori bilan ~ H2S miqdori bilan ~ CO2 miqdori bilan} Fuzarium avlodiga mansub zamburug`lardan vitaminlar kompleksi tayyorlash texnologiyasini yaratgan o‘zbek olimini aniqlang? {= A.G‘.Xolmurodov ~ Q.Davranov ~ M.Rahimov ~ R.Shoyoqubov} O‘zbekistonda birinchi mikrobiologik zavodda ishlab chiqarilgan “Yer malhami” biopreparati muallifini aniqlang? {= Davranov Q.D. ~ Xolmurodov A. ~ Berdiqulov X. ~ Mavloniy M } 1 kg achitqi biomassasi olish uchun qancha erigan kislorod talab etiladi? {= 0,74-2,6 kg ~ 5,5-6,5 kg ~ 7,5-8,5 kg ~ 7,5-8,5 kg } Ozuqa muhitida maksimal holatda erigan kislorod miqdori qancha bo‘lishi kerak? {= 2-5 mg/l ~ 6-8 mg/l ~ 12-18 mg/l ~ 20-28 mg/l} Amilaza fermentini ko‘p miqdorda sintez qiladigan produtsentlarni aniqlang. {= Aspergillus oryzae, A.niger, A.awamori ~ Bacillus subtilis, B.amylolignefaciens, B.mesentericus, B.stearothermophilus ~ Aspergillus awamori, A.niger ~ Penicillium, Actinimucetius} Kultural suyuqlikni ko‘piksizlantiruvchi vositani aniqlang? {= Olein kislota ~ Natriy xlorid ~ Kalsiy xlorid ~ Kaolin} Kalsiy laktat eritmasi qanday haroratda filtrlanadi? {= 70-80 haroratda ~ 100-120 haroratda ~ 130-140 haroratda ~ 100-110 haroratda} Limon kislotasi olish texnologiyasi kimlar tomonidan yaratilgan {= S.P.Kosticheva va I.S.Butkevich ~ V.Shaposhnikov, S.Kosticheva ~ N.Ierusalimskiy, M.Bexteryova ~ M.Bexteryova, S.Kosticheva} Mikroorganizmlardan sut kislotasi, butanol va atseton olish texnologiyalarini qaysi olim yaratgan? {= V.N.Shaposhnikov, N.D.Ierusalimskiy M.N.Bexteryova ~ S.Kosticheva va I.Butkevich ~ M.Bexteryova ~ N.Ierusalimskiy va M.Bexteryova} O‘zbekistonda somon va g‘o‘zapoyani parchalashda Trixoderma zamburug‘i fermentlaridan foydalanishni kim ilmiy isbotlab bergan? {= J.J.Toshpo‘latov ~ M.Mavloniy ~ A.Xolmurodov ~ M.Raximov} Neft qoldiqlarini faol parchalovchi bakteriyani aniqlang? {= Pseudomonas putida ~ Metanobacterium ~ Bacillus thuringiensis ~ Azotobacterium} Tabiatda mikroorganizmlar mavjudligini birinchi marta kim aniqlagan? {= Levenguk ~ Lui Paster ~ Terexovskiy ~ Kox} Fotolitotroflar qanday ozuqalanadi? {= Yorug‘lik energiyasidan foydalanib CO2, H2O, H2S va S kabi noorganik birikmalardan hujayra moddalarini sintez qiladi; ~ Kimyoviy moddalar energiyasidan foydalanib CO2, H2O, H2S va S kabi noorganik birikmalardan hujayra moddalarini sintez kiladi; ~ Fotosintez jarayoni orqali organik moddalardan hujayra birikmalarini sintez qiladi; ~ Xemosintez jarayoni orqali} Differensial – diagnostik muhit nima? {= Ma’lum bir turkum mikroorganizmini boshqa mikroorganizmlardan differensiatsiya qilishda qo`llaniladi; ~ Ma’lum bir tur mikroorganizmini boshqa mikroorganizmlardan differensiatsiya qilishda qo`llaniladi; ~ Ma’lum bir qator mikroorganizmini boshqa mikroorganizmlardan differensiatsiya qilishda qo`llaniladi; ~ Mikroorganizmlardan differensiatsiya qilishda qo`llaniladi} Viruslarning boshqa mikroorganizmlardan farqi nimada? {= Bakteriologik filtrdan o`ta oladi, oddiy yorug`lik mikroskopida ko`rinmaydi; ~ Oddiy yorug`lik mikroskopida ko`rinmaydi; ~ Bir turdagi nuklein kislota saqlaydi; ~ Ko`payishi uchun faqat nuklein kislota lozim va faqat tabiiy ozuqa muhiti bo`lgan «xo`jayin» mikroorganizmida rivojlanadi} Ribosoma nima va u qanday moddani sintezlaydi? {= Kichik sharsimon tuzilishli organoid bo`lib oqsil sintezlaydi; ~ Ribosoma qandlarni sintezlaydi; ~ Endoplazmatik tur bo`lib oqsil sintezlaydi; ~ Kichik sharsimon tuzilishli organoid bo`lib ATF sintezlaydi} Oligodinamik ta’sir nima? {= Oltin, mis, ayniqsa kumush ionlari eritmada, xatto, aniqlab bo`lmaydigan darajada kam bo`lganda xam mikroorganizmlarni xalok etuvchi ta’siri; ~ Temir, marganets ionlari etirmada kam miqdorda bo`lganda mikroorganizmlarni xalok etuvchi ta’siri; ~ Mikroorganizmlarga xalok etuvchi ta’sir; ~ Mikroorganizmlar yaxshi rivojlanishi uchun qulay ozuqa muhiti ta’siri} Osmolerant mikroorganizmlar degani nima? {= Osmotik bosimi yuqori bo`lgan muhitlarda rivojlana oladigan mikroorganizmlar; ~ Kandlar mikdori yuqori bo`lmagan muhitda yashay oladigan mikroorganizmlar; ~ Osmotik bosimi past bo`lgan muhitlarda rivojlana oladigan mikroorganizmlar; ~ Fakatgina yuqori osmotik bosimli muhitlarda yashay oladigan mikroorganizmlar} Zamburug` tanasi qanday tuzilgan? {= Vegetativ tanasi zamburug`xona yoki mitsella va tarmoqlangan ipcha – gifdan tuzilgan; ~ Faqatgina gifdan tuzilgan; ~ Xlamidosporalardan tuzilgan; ~ Konidiyalardan tuzilgan} Zamburug`larning vegetativ ko`payishi qanday amalga oshadi? {= Konidiyalar va xlamidosporalar yordamida; ~ Xlamidosporalar yordamida; ~ Konidiyalar va kodienosetslar yordamida; ~ Kodienosetslar yordamida} Xitriodiomitsetlar uchun qaysi ta’rif xos? {= Mitsiliyasi yaxshi rivojlangan, jinssiz yo`l bilan ko`payadi, zoosporangiya ichida yetiladigan zoospora yordamida ko`payadi, jinsiy ko`payish oospora va zigospora yordamida; ~ Mitsiliyasi mavjud emas, jinssiz yo`l bilan ko`payadi, zoosporangiya ichida yetiladigan zoospora yordamida ko`payadi; ~ Mitsiliyasi yaxshi rivojlangan, faqatgina jinssiz yo`l bilan ko`payadi ~ Mitsiliyasi yaxshi rivojlangan, jinssiz yo`l bilan ko`paymaydi, zoosporangiya ichida yetiladigan zoospora yordamida ko`payadi, jinsiy ko`payish oospora va zigospora yordamida} Goldji apparatning vazifasi nimadan iborat? {= Hujayra ichida ozuqa moddalari va metabolizm mahsulotlarini transport qilish; ~ Hujayrada irsiy axborotni saqlash; ~ Hujayrada fermentlarni sintez qiladi; ~ Metabolizm mahsulotlarini transport qilish} Quyidagi nomlari keltirilgan mikroorganizmlardan qaysi biri shakar sanoatida shilimshiqlik paydo qiladi? {= Lencostoc mesenteroioles; ~ Sacch.oviformys; ~ Sacch.vini; ~ Bact.coli} Mitoxondriyada xayot uchun zarur bo`lgan qaysi kislota sintez bo`ladi? {= Adenozintrifosfat kislota; ~ Limon kislota; ~ Galaktouron kislota; ~ Sut kislotasi} Shampinon zamburug`larining lotincha nomi qaysi javobda tog`ri keltirilgan? {= Agaricus ~ Bacillus ~ Aspergillus ~ Pichia} Qanday ozuqalanish mikroorganizmlar uchun xos? {= Golofit; ~ Ular ixtiyoriy ravishda ozuqalanadilar; ~ Xam golozoy xam golofit; ~ Hosil qilingan mahsulot bilan ozuqlanadi} Konidiya nima? {= Zamburug`lar gifida sporaning endogen rivojlanishi; ~ Zamburug`larning ko`payish yo`llaridan biri; ~ Zamburug`larning vegetativ ko`payish yo`llaridan biri; ~ Zamburug`lar gifida sporaning ekzogen rivojlanishi} Quyida keltirilgan bakteriyalardan qaysi biri sharsimon bakteriyalar guruhiga kiradi? {= Diplococci ~ Bact.aceti ~ Bact.lactum ~ Sacch. Oviformys} Quyidagi nomlari keltirilgan bakteriyalardan qaysi biri uzum boshog`ini eslatadi? {= Stafilococci ~ Cocci ~ Sacch. Vini ~ Diplococci} Quyida nomlari keltirilgan bakteriyalardan qaysi biri tayoqsimon bakteriyalar guruhiga kiradi? {= Streptobacterium ~ Sacch. Cereviziae ~ Aspergillus niger ~ Aspergillus orizeiae} Zamburug`larning tanasining tuzulishini qanday ataladi? {= Mitseliy ~ Hujayra ~ Gif ~ Yаdro} Zamburug`lar qaysi yo`l bilan ko`payadilar? {= Bo`linish yo`li bilan ~ Gidroliz yo`li bilan ~ Fermentativ yo`l bilan ~ Fermentativ va gidroliz yo`li bilan} Oqsil denaturatsiyasi nima? {= Oqsil tabiiy xolatini yo‘qotishi. ~ Oqsil molekulasida qo‘shimcha guruxlar paydo bo‘lishi ~ Oqsil tabiiy xolatini qayta tiklashi ~ Oqsil denaturatsiyaga uchramaydi} Oqsillar biosintezi quyidagi bosqichlardan iborat: {= DNK-RNK-oqsil ~ Aminokislota-nuklein kislotalar -oqsil ~ Uglevod-aminokislota-oqsil ~ RNK- lipid} DNKning tarkibi ..........lardan iborat: {= Fosfat kislota Dezoksiriboza Adenin, Guanin Sitozin, Timin ~ Fosfat kislota Riboza Adenin, Guanin Sitozin, Uratsil ~ Fosfat kislota Riboza Adenin, Guanin Sitozin, Timin ~ Fosfat kislota Adenin, Guanin Sitozin} Hujayraning asosiy DNKsining 99% i qayerda joylashgan? {=Yadroda ~ Membranada ~ Vakuolada ~ Sitoplazmada} Zamonaviy mikrobiologik sintez mahsulotlarini zamonaviy ishlab chiqarish sanoatini qanday tizim orqali tasavvur qilingan? {= Biotexnologik tizim ~ Kimyoviy tizim ~ Fizikaviy tizim ~ Iqtisodiy tizim} Sut kislota qaysi produtsentdan olinadi? {= Lactobacillus delbrueckii ~ Propionibacterium shermani ~ Acetobacter aceti ~ Aspergillus terreus} Insoniyatning biotexnologik bilimlari tarmoqlari oldidagi eng muhim muammosi bu…… {= Yer yuzi aholisini oziq-ovqat bilan ta’minlash ~ Yadro fizikasi ~ Fan va texnika ~ Aholini ish bilan ta’minlash} Mikroorganizmlar kulturasi ko‘rinishidagi tozalanmagan ferment preparatlarni qayerlarda qo‘llash mumkin? {= Chorva mollari uchun ozuqa tayyorlashda ~ Non va pishiriqlar tayyorlashda ~ Sharbatlar ishlab chiqarishda ~ Kraxmal ishlab chiqarishda} Hujayra generatsiyasi xaqidagi to`g`ri axborotni belgilang? {= Birin-ketin amalga oshiriladigan hujayraning ikki bo`linish orasidagi davri ~ Birin-ketin amalga oshiriladigan hujayraning mutatsion ko`payish davri. ~ Somatik hujayralarning bo`linishi ~ Protoplastdan klonlash oqibatida hosil bo`lgan markerli alomatlarga ega bo`lgan kultura} Hujayra generatsiyasi o`rtacha necha kunni tashkil etadi? {= Hujayra generatsiyasi o`rtacha 30-70 soatni tashkil etadi. ~ Hujayra generatsiyasi o`rtacha 3-7 soatni tashkil etadi. ~ Hujayra generatsiyasi o`rtacha 3-10 soatni tashkil etadi ~ Hujayra generatsiyasi o`rtacha 6-7 xaftani tashkil etadi} Biologik manbalarni sterillashning necha xil usuli bor? {= 5 ta ~ 1 ta ~ 8 ta ~ 2 ta} Suspenzion kultura mo’tadil sharoitda necha kunda qayta ekiladi? {= Suspenzion kultura mo’tadil sharoitda 10-28 kunda qayta ekiladi ~ Suspenzion kultura mo’tadil sharoitda 2-4 oyda qayta ekiladi ~ Suspenzion kultura mo’tadil sharoitda uzluksiz ravishda qayta ekib turiladi ~ Suspenzion kultura mo’tadil sharoitda 1-2 kunda qayta ekiladi} Gormonlar molekulasi tuzilishi va xajmiga (kattaligig{=boglik xolda necha guruxga bo`linadi? {= Uch guruxga bo`linadi ~ Turt guruxga bo`linadi. ~ Besh guruxga bo`linadi. ~ Olti guruxga bo`linadi} Bakteriyalarning hujayra devorini parchalashda qaysi fermentdan foydalaniladi? {= Lizotsim ~ Sellyuloza ~ Gemitselyuloza ~ Pektinaza} Sitoplazmaning yopishqoqligi suvga nisbatan necha marotaba baland hisoblanadi {= 800 marotaba ~ 700 marotaba ~ 400 marotaba ~ 600 marotaba} Quruq moddalar mikrob hujayrasining o‘rtacha necha foizini tashkil etadi? {= 15-25 % ~ 10-15 % ~ 15-20 % ~ 20-30} Biotexnologiya sanoatida produtsent sifatida foydalaniladigan ob’ektlarni to‘g‘risini ko‘rsating. {= Prokariotlar, bakteriyalar, aktinomitsetlar, rikketsiylar va tuban eukariotlar, achitqi va mitselial zamburug‘lar, eng sodda jonivorlar va suv o‘tlari hamda ularni mutantlari. ~ Bir hujayrali, yadrosi mukammal bo‘lmagan organizmlar: bakteriyalar, aktinomitsetlar, rikketsiylar ~ Tuban eukariotlar (bir va ko‘p hujayrali, yadrosi mukammal,xromosomalari maxsus lipoproteid tabiatli membranalar bilan o‘ralgan) ~ Achitqi va mitselial zamburug‘lar, eng sodda jonivorlar va suv o‘tlari} O‘zbekistonda birinchi mikrobiologik zavodda ishlab chiqarilgan “Yer malhami” biopreparati muallifini aniqlang? {= Davranov Q.D ~ Xolmurodov A.G. ~ SHoyoqubov R.SH. ~ Berdiqulov X. } Bioreaktorlarni sterilizatsiyalash usullariga quyidagilar kiradi ... {= Ionlashgan nurlanish, kimyoviy reagentlarning ta’siri, ultratovush ta’siri, ultrabinafsha nurlanish ~ Ionlashgan nurlanish, kimyoviy reagentlarning ta’siri ~ Ultratovush ta’siri ~ Ultrabinafsha nurlanish} Fermentyorlarda aralashtirish jarayoni massa yutish intensifikatsiyasining asosi hisoblanib, unda kislorodning gazli fazadan suyuqlikka o‘zgarishi qanday sabablarga tayanadi? {= Gazning mayda pufakchalarga qo‘shimcha disperglanishini ta’minlaydi, faza kontaktlarining yuqori qismini kengaytiradi; ~ Gaz pufakchalarini suyuq fazaga etib kelish vaqtini va fazalar kontakti vaqtni ta’minlaydi ~ Hujayralar kolonnasi o‘lchamini qisqartiradi va muhitning effektiv qovushqoqligini pasaytiradi ~ Statsionar suyuqlik plyonkasi qatlamini kamaytiradi, massa uzatishi koeffitsientini ko‘taradi} Fermentyorlarda aralashtirishdan maqsad nima? {= Muhit hajmidagi moddalar konsentratsiyasining tenglashtirilishi ~ Gaz-suyuqlik va suyuqlik hujayra massa uzatish intensifikatsiyasi ~ Termostatlanayotgan muhitga issiqlik uzatish intensifikatsiyasi ~ Gaz pufaklari va suyuqlik tomchilarining disperslanishi} Qanday preparatlarni sterillash uchun sovuq sterilizatsiya qo‘llaniladi? {= Termolobil ~ Ultratovush ~ Rentgent ~ Ionlashtiruvchi} Bakteriyalar va sporalarning o‘rtacha miqdori 1 m3 havoda nechaga teng bo‘ladi? {= 1000 -1500 ~ 1500-2000 ~ 500 – 1000 ~ 5000} Biotexnologiyaning keng imkoniyatlarini namoyon qiluvchi moddalar: ............. {= Biopreparatlar ~ Bioapparatlar ~ Biomassalar ~ Biosintez} Achitqilarda uglevodlar tarkibi necha %? {= 26% ~ 10% ~ 29% ~ 15%} Qaysi biomassa o‘zining tarkibida ko‘proq uglevod saqlaydi? {= Drojjalar ~ Mol go`shti ~ Suv o‘tlari ~ Bakteriyalar} Qaysi mikroorganizmlar kislorodsiz yashay olmaydi? {= Aerob ~ Bir hujayrali ~ Ko‘p hujayrali ~ Anaerob} Avtotrof mikroorganizmlar energiya manbaiga ko‘ra necha turga bo‘linadi? {= Fotosintetik va xemosintetik ~ Xemosintetik ~ Fotosintetik ~ Sintetik} Kallus to`qimaga berilgan to`g`ri ta’rifni belgilang? {= O`simlik organlari hujayralaridan tashkilotsiz proliferatsiya yo‘li orqali hosil bo‘lgan to‘qima ~ Selektiv (tanlov) sharoit yordamida olingan mutant hujayra va somaklonal variantlar yig`indisidir ~ Selektiv (tanlov) sharoit yordamida olingan mutant hujayra va protoplastlar yig`indisidir. ~ Kallus to‘qima hujayralar yig‘indisi} O‘simta (shish) to`qimalarini kulturasini o`stirish to`g`ri belgilang? {= Xar xil tabiatli va shish hosil bo`lishini chaqiradigan patogenlardan xoli bo`lgan o`simlik o`simtalarini uzoq segmentlarda o`stirish ~ Bir xil tabiatli va shish hosil bo`lishini chegaralaydigan o`simlik o`simtalarini uzo` segmentlarda o`stirish ~ Shtammdan seleksiya yoki klonlash oqibatida hosil bo`lgan markerli alomatlarga ega bo`lgan kulturalarni o`stirish ~ Shish hosil bo‘lmaydi va chegaralanmaydi} Moddalarni suyuqlikdan ajratishda qanday kuchdan ko‘proq foydalaniladi? {= Markazdan qochma kuch ~ Qo‘zg‘almas kuch ~ Mexanik kuch ~ Bosim kuchi} pH ko‘rsatkichi fermentatsiya jarayonigacha necha bo‘lishi kerak? {= 6,8-7,0 ~ 6,9-7,0 ~ 7,0-7,8 ~ 7,0-7,9} Mikroorganizmlarni o‘stirish va ilmiy-tadqiqot ishlari maqsadidan kelib chiqib, ozuqa muhitlarini necha guruhga bo‘linadi. {= 4ta ~ 2ta ~ 6ta ~ 8ta} Oziqa muhitlarini tarkibiga ko‘ra necha guruhga bo‘linadi? {= 2 guruhga ~ 3 guruhga ~ 4 guruhga ~ 5 guruhga} Oziqa muhitlarini tayyorlashda xamisha nimalarni e’tiborga olish zarur. {= O‘stiriladigan mikroorganizmlar turini ~ Sterillangan xolati ~ Tayyorlanayotgan xonani ~ Iste’mol talabini} Flotatsiya jarayoniga ta’sir etuvchi omillar: {= Ozuqa moddalarining kislotalilik hususiyati, adgeziv, planktonlik, ozuqa muhiti kimyoviy moddalarining qovushqoqligi , ozuqa moddalarining tuzlar saqlashi ~ Adgeziv, planktonlik, ozuqa muhiti kimyoviy moddalarining qovushqoqligi ~ Ozuqa moddalarining kislotalilik hususiyati ~ Ozuqa moddalarining kislotalilik hususiyati va ozuqa moddalarining tuzlar saqlashi} Dastlabki suniy shirinlashtiruvchi saxarin moddasini ishlab chiqarish .......yilda tashkil etilgan. {= 1884yil ~ 1848yil ~ 1844yil ~ 1882yil} DNK biosintezida ishtirok etuvchi fermetlar: {= DNK –polimeraza, DNK-ligaza, dnkga bog‘liq RNK polimeraza, replikaza ~ DNK–polimeraza, DNK-ligaza, replikaza ~ Restriktaza DNK polimeraza, replikaza ~ DNK-polimeraza, dnkga bog‘liq RNK polimeraza} Transduksiya usulining to‘g‘ri berilgan ta’rifini belgilang? {= Transduksiya - bakteriya viruslari-bakteriofaglar yordamida bir bakteriyadan boshqa bakteriyaga genlar o‘tkazish ~ Transduksiya- ikki xil o‘simlik protoplastlarini biriktirish usulidir ~ Transduksiya - kerakli genlarni nusxa sonini ko‘paytirish ~ Transduksiya - ikki xil o‘simlik protoplastlarini biriktirish orqali kerakli genlarni nusxa sonini ko‘paytirishdir} Redefferensiatsiya nima? {= Ixtisoslashgan hujayralarni bir xolatdan (differensiyalashdan) ikkinchisi, bo`linishdan oldingi xolatga o`tishi ~ Ixtisoslashgan hujayralarni bir xolatdan (differensiyalashdan) ikkinchisi, bo`linishdan keyingi xolatga o`tishi ~ Ixtisoslashgan hujayralarni bir xolatdan ikkinchi xolatga o`tishi ~ Birin-ketin amalga oshiriladigan hujayraning ikki bo`linish orasidagi davr} Proliferatsiya nima? {= Hujayra va to`qimalarni ko`payib, yangilanishi ~ To`qimalarning yangilanishi ~ Protoplastlarning faollashuvi ~ To`qima va hujayralarning yemirilishi} Kallus to`qimaga berilgan to`g`ri ta’rifni belgilang? {= O‘simlik organlari hujayralaridan tashkilotsiz proliferatsiya yo`li orqali hosil bo`lgan to`qima ~ Selektiv (tanlov) sharoit yordamida olingan mutant hujayra va somaklonal variantlar yig`indisidir ~ Selektiv (tanlov) sharoit yordamida olingan mutant hujayra protoplastlar yig`indisidir. ~ Oddiy sharoit yordamida olingan mutant hujayra} Inokulyant xaqida ma’lumot bering? {= Yangi tayyorlangan muhitga o`tkazish uchun kallus kulturasining bir qismi ~ O`simlik organlari hujayralaridan tashkilotsiz proliferatsiya yo`li orqali hosil bo`lgan to`qima ~ O`simlik organlari yig`indisidir ~ Yangi tayyorlangan muhitga o`tkazish uchun protoplastning bir qismi} Ajratilgan protoplast nima? {= Fermentlar yoki mexanik ta’sir yordamida hujayra devoridan ajratilgan o`simlik hujayrasi ~ O`simlik organlari hujayralaridan tashqarida proliferatsiya yo`li orqali hosil bo`lgan to`qima ~ O`simlik organlari hujayralaridan tashkilotsiz proliferatsiya yo`li orqali hosil qilingan hujayra ~ Yangi tayyorlangan muhitga o`tkazish uchun kallus kulturasining bir qismi} - amilaza ishtirokidagi kraxmal gidrolizining mahsuloti? {= Maltoza. ~ Glyukoza. ~ Dekstrin ~ Amiloza} Restriksion endonukleazalarning vazifasi nima? {= Bakteriya hujayrasini unga kirgan virus infeksiyalaridan qo‘riqlashga qaratilgan. ~ Rnkni parchalaydi ~ Filtrlash ~ Biologik katalizator vazifasini bajaradi} Qanday o‘simlik transgen o‘simlik deb ataladi? {= Geniga qo‘shimcha gen kiritilgan ~ Hujayrasida plazmidasi mavjud bo‘lgan ~ O‘zining nasliy belgilarini saqlab qoluvchi ~ Genetik jarayonlari sekinlashtirilgan} Restriktazalar qanday organizmlardan olinadi? {= Mikroorganizmlardan ~ Sut emizuvchilardan ~ O‘simliklardan ~ Baliqlardan} Mikrobiologiya fanining morfologiya bo‘limiga kim va qachon asos solgan? {= L. Levinguk 1632-1723. ~ L. A Terexovskiy 1775. ~ V. Nidxem 1745. ~ L. Paster 1857. } Qachon mikroorganizmlarga past va yuqori harorat organik hamda anorganik moddalar ta’sirini o‘rganib ular o‘z-o‘zidan vujudga kelmaganligini tajribada isbotlagan olim kim? {= L. A. Terexovskiy 1775. ~ R. Kox 1843-1910. ~ L. Paster 1857. ~ D. Nidxem 1745.} Hayvon va o‘simlik qoldiqlaridan tabiatni tozalab turuvchi bakteriyalarni belgilang? {= saprofit bakteriyalar ~ oltingugurt bakteriyalari ~ azotobakteriyalar ~ bijg‘ituvchi bakteriyalar} Chirituvchi bakteriyalarning oziqlanish usuli qanday ataladi? {= saprofit ~ avtotrof ~ getsrotrof ~ avtotrof va saprofit} Organizm uchun foydali bo‘lgan bakteriya? {= Ichak tayoqchasi ~ streptokokklar ~ stafilakokklar ~ vabo vibrioni} Bakteriyalar sog`lom g‘o‘za tupiga qanday yuqib, uning hujayralarini zararlaydi? {= poyasi va ildizi orqali yuqib zararlaydi ~ poyasi orqali yuqib zararlaydi ~ ildizi orqali yuqib zararlaydi ~ barg og‘izchalari orqali yuqib zararlaydi} Stafilokokklar qaysi organlar kasalliklarini qo‘zg‘atuvchilari hisoblanadi? {= ichak ~ jigar ~ o‘pka ~ buyrak} Ishonchli tajribalar asosida “Tirik organizmlar o‘z-o‘zidan vujudga kelmaganligini” aniqlagan olim kim va qachon? {= L. A. Terexovskiy 1775. ~ L. Levenguk 1632-1723. ~ D. Nidxem 1745. ~ L. Paster 1857. } Parazit bakteriyalar keltirib chiqaradigan yuqumli kasalliklarnn belgilang? {= sil, bo‘g‘ma, qizamiq, tif ~ sil, vabo, kizamik, brusellez ~ gripp, bo‘g‘ma, skarlatina, ensefalit ~ tif, vabo, gripp, brusellez} Parazit bakteriyalar ta’sirida g‘o‘zada yuz beradigan gommoz kasalliginnng birinchi belgisini belgilang. {= bargida qora dog‘lar paydo bo‘ladi ~ bargi sarg‘ayadi ~ bargida oq dog‘lar paydo bo‘ladi ~ bargi so‘liy boshlaydi} Bakteriya hujayrasining hayot faoliyati uchun eng muhim bo‘lgan omil? {= oziqa, issiqlik ~ yorug‘lik, kamlik ~ issiqlik, yorug‘lik ~ oziqa, namlik} Qaysi o‘simliklarning ildizida tugunak bakteriyalar yashaydi? {= loviya, mosh, beda ~ no‘xat, rediska, beda ~ soya, akasiya, lyupin ~ beda, lyupin} Bijg‘ituvchi bakteriyalar ajratgan qaysi moddalar hisobiga sutning achib qolishini belgilang. {= kislotalar ~ tuzlar ~ vitaminlar ~ zaharli moddalar} Nima uchun ko‘pchilik bakteriyalar organik moddalar yarata olmaydi? {= xlorofill yo’qligi uchun ~ yadrosi shakllanmagan ~ plastidalari yo’qligi uchun ~ parazit holda yashaganligi uchun} Normal sharoitda bakteriya hujayralari har necha minutda bo‘linishini aniqlang. {= 20-30 ~ 1-5 ~ 10-15 ~ 40-50} Qaysi o‘simliklar guruhining havoga chiqargan moddalari havodagi kasallik tug‘diruvchi bakteriyalarni nobud qiladi? {= yong‘oq, jiyda, gledichiya ~ o‘rik, gilos, yong‘oq ~ olcha, olma, jiyda ~ shaftoli, gledichiya, olxo‘ri} Organik moddalar bilan oziqlanadagan saprofit bakteriyalar guruhini aniqlang. 1) azotobakteriyalar; 2) moy kislota; 3) temir; 4) sil; 5) sut kislota; 6) oltingugurt; 7) sirka kislota; 8) vabo; 9) chirituvchi. {= 2,5,7,9 ~ 1,3,4,5 ~ 1,2,3,8 ~ 4,6,8,9} Qadimgi daraxtlar nima ta’sirida toshko‘mirga aylangan? {= bakteriya tasirida ~ yuqori bosim ta’sirida ~ tuproq ta’sirida ~ virus ta’sirida} Qaysi bakteriyalar o‘simliklar ildizida yashab, havodagi erkin azotni o‘zlashtiradi? {= tugunak ~ chirituvchi ~ achituvchi ~ avtotrof } Hayvonot va o‘simlik qoldiqlarini chirindiga, so‘ng mineral tuzlarga aylantiradigan bakteriyalarni aniqlang. {= tuproq ~ achituvchi ~ parazit ~ avtotrof } Organizmlarning nima bilan oziqlanishi saprofit deyiladi? {=o‘lik qoldiqlar ~ tirik organizmlar ~ faqat o‘simliklar ~ faqat xayvonlar} Tugunak bakteriyalarning faoliyati natijasida tuproq qanday birikmalar bilan boyiydi? {= azotli ~ fosforli ~ kaliyli ~ kalsiyli} Bakteriyalarda qanday jinsiy jarayon kuzatiladi? {= kon’yugasiya ~ oogamiya ~ zigogamiya ~ urug‘lanish} Quyida jarayonlarning qaysi biri pomidor, karamlarni konservalashda keng qo‘llaniladi? {= sut kislotali achish ~ spirtli bijg‘ish ~ sirka kislotali achish ~ barchasi } Bakteriyalarda nima tufayli irsiy o‘zgaruvchanlik ortadi? {= kon’yugasiya ~ jinssiz ko‘payish ~ yashash muhitining o‘zgarishi ~ bakteriyalar tarkibiga viruslar kirishi} Bakteriyalarni qanday fan o‘rganadi? {= mikrobiologiya ~ etologiya ~ algologiya ~ virusologiya } Xom tola olishda qaysi bakteriyalar faoliyatidan foydalanamiz? {= achituvchi ~ tugunak ~ chirituvchi ~ tuproq} Lui Paster bakteriyalarning qaysi xususiyatlarini ko‘rsatib berdi? 1) xilma-xilligi, 2) ularni irsiyati mavjudligi, 3) prokariot hujayra ekanligi, 4) xususiyatlarini irsiyatga bog‘liqligini, 5) bakteriyalarni klonlash, 6) kon’yugasiya, 7) xromosoma tuzilishi {= 1,2,4,5 ~ 1,2,3,4 ~ 2,3,4,5 ~ 3,4,5,6 } Bakteriyalar qanday ta’sirlar natijasida tez nobud bo‘ladi? 1)quyosh nuri; 2)hadddan tashqari sovuq; 3)issiqlik; 4)havoning quruqligi; 5)havoning namligi. {= 1,2,3 ~ 1,3,5 ~ 1,2,5 ~ 1,3,4 } Achish-... . {= azotsiz organik moddalarning bakteriyalar orqali parchalanishi. ~ azotli organik moddalalarning bakteriyalar tomonidan parchalanishi. ~ azotli tuzlarning bakteriyalar tasirida parchalanishi ~ tuproqdagi azotsiz birikmalarning viruslar ta’sirida parchalanishi} G‘o‘zadagi gommoz kasalligining yuqishi qanday sodir bo‘ladi? {= shamol orqali bargdan bargga o‘tadi ~ quyosh orqali bargdan bargga o‘tadi ~ dorilanmagan chigit orqali nihol ichiga kiradi ~ shamol orqali urug‘ ichiga tushadi} Xamirning yengil, g‘ovak bo‘lib, o‘z massasini ko‘tarib oshishiga nima sabab bo‘ladi? {= karbonat angidrid ~ spirt ~ qand ~ suv } Silindrsimon bakteriyalar qanday bakteriyalar turiga mansub? {= basillalar ~ kokklar ~ sharsimon ~ bukilgan} Qaysi organizmlarning qulay hayot kechirishi uchun yorug‘lik zarar keltiradi? {= bakteriyalar ~ suvo‘tlar ~ lishayniklar ~ qirqbo‘g‘imlar} Basillalar qanday bakteriyalar hisoblanadi? {= silindrsimon ~ sharsimon ~ yumaloq ~ bukilgan} Bakteriya klonini hosil qilish uchun bakteriya qanday ozuqa bilan boqiladi? {= agar-agar ~ kislorodsiz ~ kislorod ~ meva sharbati} Tugunak bakteriyalar qaysi oilaga mansub o‘simliklarniig ildizida yashaydi? {= burchoqdoshlar ~ ziradoshlar ~ sho‘radoshlar ~ anjirdoshlar } Bakteriya tabiatli kasalliklarni belgilang. 1. sil 2. gepatit 3.OITS 4. terlama 5. gommoz 6. no‘xot mozaikasi 7. dizenteriya {= 1,4,5,7 ~ 4,5,6 ~ 1,2,6 ~ 2,6,7 } Tugunak bakteriyalar bir gektar maydonda qanchagacha (kg) azot to‘plashi mumkin {= 300 ~ 200 ~ 100 ~ 250} Vilt kasalligini keltirib chiqaruvchi zamburug‘. {= vertisill ~ olpidium ~ pensill ~ qorakuya} Achitqi zamburug‘lari qayerda tayyorlanadi? {= zavodlarda tayyorlanadi ~ tabiatla erkin xolda uchraydi ~ o‘simliklar tanasidan olinadi ~ xayvon maxsulotlaridan olinadi} Zamburug‘larning sporasi nechta hujayradan tashkil topgan? {= bitta hujayradan ~ ikkita hujayradan ~ uchta hujayradan ~ beshta hujayradan } Bir mikroorganizm boshqa mikroorganizmning o‘sishi va hayot faoliyati uchun qulay sharoit tug‘dursa …. {= metabioz ~ simbioz ~ antibioz ~ raqobat} Nechanchi asrdan boshlab pivo tayyorlash Rossiyada xam keng rivojlangan? {= XI asrdan ~ V asrdan ~ IX asrdan ~ VI asrdan} Pasterning aytishicha, bijg‘ish – bu.... {= “Kislorodsiz” xayot ~ Moddalar almashinuvi ~ Kislorodli xayot ~ Fotosintez jarayoni} Kapsula – bu... {= bakteriya hujayrasi uchun shart bo‘lgan qism emas. Faqatgina u ximoya vazifasini bajarib, bakteriyani mexanik ta’sirlardan va qurib qolishdan saqlab turadi. Kapsula hujayrani qalin yoki yupqa parda bilan o‘rab olishi mumkin. ~ ko‘p qavatli bo‘lib, u ba’zida esa o‘n qavatdan iborat bo‘lishi mumkin. ~ sitoplazmani hujayra devoridan ajratib turadi. Membranalar orasida oqsil moddalari saqlagan ikki qavatli fosfolipidlar molekulasidan iborat. ~ Kapsula hujayrani qalin yoki yupqa parda bilan o‘rab olishi mumkin. } ... − mikrob massasining asosini tashkil etadi. {= Suv ~ Kislorod ~ Azot ~ Fosfor} Quruq moddalar − mikrob hujayrasining o‘rtacha necha % ini tashkil qiladi. Bular, organoidlar tarkibidagi organik moddalar va kul elementlaridir. {= 15−25% ~ 4-6% ~ 15-20% ~ 10-20%} Organik moddalar − oqsillar, uglevodlar, yog‘lar va nuklein kislotalarini o‘z ichiga oladi. Organik moddalar orasida oqsillar miqdori ko‘proq bo‘lib, ularni miqdori necha % tashkil qiladi {= 50-80 % ~ 60-70 % ~ 30-40 % ~ 50-70 %} Mikroorganizmlarni qayta ekish oralig‘ida, ularni qorong‘i joyda ..0C da saqlash maqsadga muvofiqdir. {= 5−200C ~ 6-100C ~ 7-80C ~ 15-170C} Past xaroratning biologik tizimga ta’siri masalasi bilan yaqinda paydo bo‘lgan qaysi fan shug‘ullanadi. {= Kriobiologiya ~ Biologiya ~ Anlitik kimyo ~ Fizik kimyo} …. - Spirt hosil qiluvchi achitqilarning ko’payishiga ta’sir qiluvchi boshqa faktorlar. {= Alkofillar ~ Termofilorgonizmlar ~ Galofillar ~ Avtotroflar} Mikroorganizmlarda xar qanday oziqa moddalarini almashinuvi ikki yo‘nalishdan birida: {= anabolizm yoki katabolizm ~ fizikaviy va kimyoviy ~ o`sish va rivojlanish ~ fizikaviy va biologik} Tur – bu ... {= umumiy genotipga ega, morfologiyasi, fiziologiyasi va boshqaxususiyatlari o‘xshash bo‘lgan, ma’lum sharoitda bir xil jarayonlarni amalgaoshiruvchi mikroorganizmlarni o‘z ichiga oladi. ~− tubga nisbatan qisqa ma’noga ega bo‘lib, bir tubga mansub, ammoba’zi-bir xususiyatlari bilan farq qiluvchi mikroorganizmlarga nisbatan ishlatiladi ~ bakteriya xujayrasi uchun shart bo‘lgan qism emas. ~ mikroorganizm} − turga nisbatan qisqa ma’noga ega bo‘lib, bir turga mansub, ammo ba’zi-bir xususiyatlari bilan farq qiluvchi mikroorganizmlarga nisbatan ishlatiladi {= Shtamm ~ Tur ~ Kapsula ~ Xujayra devori} Mezgada bijgitish qanday amalga oshiriladi? {= Mezgada bijgitish qizil rangli vinomaterial tayyorlash vaqtida amalga oshiriladi. ~ Mezgada bijgitish sariq rangli vinomaterial tayyorlash vaqtida amalga oshiriladi. ~ Mezgada bijgitish ko`k rangli vinomaterial tayyorlash vaqtida amalga oshiriladi. ~ Mezgada bijgitish yashil rangli vinomaterial tayyorlash vaqtida amalga oshiriladi} Mezga necha fazadan iborat? {= 2 ~ 1 ~ 3 ~ 4} Mezga tarkibidagi ekstraktiv fenol, aromatik va boshqa birikmalarni sharbatga o`tkazish uchun mezgada fermentasiya necha 0C xaroratda olib boriladi? {= 28-30 0C ~ 29-30 0C ~ 30-31 0C ~ 28- 31 0C} Mezgada bijgitishda sharbatga necha % fenol birikmalari o`tadi? {= 50-70% ~ 29-30 % ~ 30-31 % ~ 28-31 %} Xozirgi vaqtda sanoatda mezgada bijg`itsh quyidagi usullarda amalga oshirilmoqda. {= ochiq va yopiq sig`imlarda bijgitish; uzlukli va uzluksiz ishlaydigan maxsus qurilmalarda bijgitish; ~ uzlukli va uzluksiz ishlaydigan maxsus qurilmalarda bijgitish; ~ ochiq va yopiq sigimlarda bijgitish; ~ uzluksiz ishlaydigan maxsus qurilmalarda bijgitish} Fermentasiya jarayonining buzilishi sabablarini ko`rsating. {= past yoki o`rtacha xaroratdan yuqori temperaturada, sharbat tarkibidagi CO2 miqdorini ko`pligi ~ past yoki o`rtacha xaroratdan yuqori temperaturada, sharbat tarkibidagi CO2 miqdorini kamligi ~ yuqori yoki o`rtacha xaroratdan yuqori temperaturada, sharbat tarkibidagi CO2 miqdorini kamligi ~ yuqori yoki o`rtacha xaroratdan yuqori temperaturada, sharbat tarkibidagi CO2 miqdorini ko`pligi} .... − asosan suvli oziqada qizdirilganda parchalanmaydigan antibiotiklar uchun qo‘llaniladi. {= Issiq koagulyasiya ~ sovuq koagulyasiya ~ koagulyasiya ~ vakum -filtr} Barabanli vakuum-filtr ….. {= o‘zida vakuum ostida ishlovchi uzliksiz ta’sirni mujassamlashtiradi. Filtr gorizontal perforatorli baraban, yopiq filtrlovchi to‘qimadan iborat. ~ o‘zida vakuum tagida ishlovchi uzlikli ta’sirni mujassamlashtiradi. Filtr gorizontal perforatorli baraban, ochiq filtrlovchi to‘qimadan iborat. ~ o‘zida vakuum ostida ishlovchi uzliksiz ta’sirni mujassamlashtiradi. ~ filtr gorizontal perforatorli baraban, ochiq filtrlovchi to‘qimadan iborat} .... − asosan suvli oziqada qizdirilganda parchalanmaydigan antibiotiklar uchun qo‘llaniladi. {= issiq koagulyasiya ~ sovuq koagulyasiya ~ koagulyasiya ~ vakum -filtr} Dag‘al tozalovchi filtrlar qanday qo`llaniladi? {= xavoni tozalash va sterillashning 2−bosqichida qo‘llaniladi. ~ xavoni tozalash va sterillashning 1−bosqichida qo‘llaniladi. ~ xavoni tozalash va sterillashning 3−bosqichida qo‘llaniladi. ~ xavoni tozalash va sterillashning 4−bosqichida qo‘llaniladi} O‘stirish sharoiti: {= Sintetik muxitda o‘stirilgan mikroorganizmlar, tarkibi boy oziqa muxitida o`stirib olingan hujayralarga nisbatan noqulay sharoitlarga chidamsiz bo‘ladi. Oziqa muxitining tarkibiy qismini o‘zgartirib, glikogenga o‘xshash zaxiradagi moddalar lipidlar, peptidlar va boshqa moddalarni hujayrada sintez qilinishiga erishish mumkin. ~ Oziqa muxitining tarkibiy qismini o‘zgartirib, glikogenga o‘xshash zaxiradagi moddalar lipidlar, peptidlar va boshqa moddalarni xujayrada sintez qilinishiga erishish mumkin. ~ Sintetik muxitda o‘stirilgan organizmlar. ~ Sintetik muxitda o‘stirilgan organizmlar. Oziqa muxitining tarkibiy qismini o‘zgartirib, glikogenga o‘xshash zaxiradagi moddalar lipidlar, peptidlar va boshqa moddalarni hujayrada sintez qilinishiga erishish mumkin} Nuklein kislotalari – bu ... {= Hujayra xayotida ulkan vazifalarni bajaradilar. ~ Hujayra xayotida vazifa bajarmaydi ~ Moddalar orasida oqsillar miqdorini yaxshilaydi ~ Moddalar almashinuvini buzadi} Mikroorganizmlarning rivojlanishiga ta’sir etadigan barcha omillar uch guruxga bo‘linadi: {=fizikaviy, kimyoviy va biologik omillar. ~ psixrofillar; mezofillar; termofillar. ~ fizikaviy, kimyoviy, psixrofillar; ~ psixrofillar,mezofillar,kimyoviy} Terining har bir santimetrida necha minggacha mikroorganizmlar “qo'nim topadi”. Aksirganimizda bakteriya va virusli suyuq tomchilar deyarli bir metr masofaga uchadi. {= 100 ~ 200 ~ 300 ~ 1000} Almashinadigan aminokislotalarni ko`rsating. {= Izoleysin, leysin, lizin ~ Izoleysin, alanine ~ Glitsin, sistin, lizin ~ lizin} Almashinmaydigan aminokislotalar {= Glitsin,sistin,lizin ~ Izoleysin, alanine ~ Izoleysin,leysin,lizin ~ Izoleysin} Qaysi kislota inson organizmini alkogolga bo‘lgan talabini kamaytirib, insonning aqliy faoliyatini oshiradi. {= Glutamin ~ Lizin ~ Glitsin ~ Izoleysin} Biotechnologiyaning dunyo bo’cha tan olinishi nechanchi yil sodir bo’ldi {=1953 ~1955 ~1950 ~1954} DNKning ikki spiralli fazoviy tuzilishini kim e’lon qildi {=Uotson va Krik ~Vatson va Krik ~Dokuchqyev va Vinogradskiy ~Kutliev va Xadjibayeva} O’tgan asrning 50 yillarida qaysi fan paydo bo’ldi {=Xujayra muxandisligi ~Tsitologiya ~Botanika ~Molekulyar biologiya} Xujayra muxandisligi fanining asoschilari kim {=Uayt va Gotre ~Uayt va Krik ~Gotre va Uotson ~Uotson va Krik} Dunyoda oqsil tanqisligi qancha tonnani tashkil qiladi {=12-15 mln tonna ~13-16 mln tonna ~14-17 mln tonna ~10-12 mln tonna} Oqsil tanqisligi muammosini birinchi bo’lib kim taklif etgan {=Tauson ~Tayson ~Tarrison ~Tedesku} Toy’imlilik xususiyati bo’yicha o’simliklardan ustun turuvchi... {=Achitqi ~Bakteriya ~Virus ~Aktinomiset } Achitqi oqsilining xazm bo’lish koeffisienti qoramol, qo’y va jo’jalarda qancha % tashkil qiladi {=83-91% ~85-90% ~85-95% ~80-90%} Immobilizasiya qilingan fermentlar yordamida makkajo’xoridan shakar olayotgan davlatlarni keltiring {=AQSh, Yaponiya, Daniya, Finlyandiya ~AQSh, Yaponiya, Rossiya, Finlyandiya ~Kanada, Yaponiya, Daniya, Finlyandiya ~Braziliya, Yaponiya, Daniya, Finlyandiya} Biotexnologik ishlab chiqarishda shirin ta'm beruvchi maxsulotlar qatorini keltiring {=Aspartam, Stevozid, Taumatin ~Qand lavlagi, Shakarqamish, Shirin jo’xori ~Qand lavlagi, Stevozid, Shirin jo’xori ~Aspartam, Stevozid, Qand lavlagi } Biotexnologiya fani bo’yicha birinchi O’zbek akademigi kim {=A.Xolmuradov ~Q.Davranov ~S.Asqarova ~A.Muzaffarov} Achitqi tayyorlash texnologiyasini kim yaratgan {=M.Mavloniy ~I.Djumaniyazov ~Dj.Qutliyev ~Z.Axmedova} Yog’larni parchalovchi lipaza fermentini yaratgan olim {=Q.Davranov ~N.Xojamshukurov ~S.Xodjibayeva ~G.Jumaniyazova} Mikrob biotexnologiyasi rivojlanishiga xissa qo’shgan O’zbek olimlari {=G’ulamova, Vahobov, Berdiqulov, Shoyakubov, Axmedova, Ismailov, Jumaniyazov ~Qochqarov,Vahobov, Berdiqulov, Shoyakubov, Axmedova, Ismailov, Jumaniyazov ~Samandarova, Vahobov, Berdiqulov, Shoyakubov, Axmedova, Ismailov, Jumaniyazov ~G’ulamova, Vahobov, Berdiqulov, Shoyakubov, Axmedova, Ismailov, Butnik } Vitaminologiya va Enzimologita kitoblarining muallifi kim {=A.Xolmuradov ~Dj.Qutliev ~I.Djumaniyazov ~Q.Davranov } Nikotin kislotasini o’rnini bosuvchi preparat nomi {=Kornik ~Yer malxami ~Mikrozim ~Fosstim } A.Muzaffarov qaysi soxada ilmiy izlanish olib borgan {=Algologiya ~Geologiya ~Gidrofizika ~Bioximiya } Qishloq xo’jaligi ekinlarini mikrobiologik ximoya qilish bo’yicha xizmat qilgan yirik olima {=S.Askarova ~N.Petrova ~G.Kuzmina ~L.Konstantinova } Biologiya, tibbiyot, kimyo va oziq-ovqat yo’nalishlarida keng faoliyat olib borgan olim {=M.Raximov ~Dj.Qutliev ~G.Jumaniya zova ~S.Xodjibaeva } Gen muxandisligi va molekulyar genetika soxasida ish olib borgan olim {=A.Abdukarimov ~J.Sattorov ~Q.Davranov ~N.Xo’jamshukurov } Mikrob biotexnologiyasining rivojlanishi nechanchi asr bilan bog’liq {=XX asrning ikkinchi yarmi ~XX asrning birinchi yarmi ~XIX asrning ikkinchi yarmi ~XIX asrning birinchi yarmi } Penisillin qachon yaratilgan {=O’tgan asrning 40chi yillarida ~O’tgan asrning 50chi yillarida ~O’tgan asrning 60chi yillarida ~O’tgan asrning 70chi yillarida } Bugungi kunda xayotga tatbiq etilgan antibiotiklarning soni {=100 dan ortiq ~150 dan ortiq ~200 dan ortiq ~250 dan ortiq } Antibiotiklar yaratish texnologiyasi bilan birga yana qaysi texnologiyalar yaratilgan {=Aminokislota, ferment, garmonlar ~Aminokislota, ferment, mikroelementlar ~Makroelementlar, ferment, garmonlar ~Aminokislota, yog’lar, garmonlar } Oxirga 20-30 yilda qaysi oqsillarni olish jadallashdi {=Mikrob ~Xayvon ~O’simlik ~Mikrob, xayvon va o’simlik } Oqsillarni ishlab chiqarishda qaysi moddalardan foydalanish isbotlangan {=Zardob, go’sht qoldig’i, parafin ~Zardob, sellyuloza, parafin ~Kraxmal, go’sht qoldig’i, parafin ~Uglevod, go’sht qoldig’i, parafin } Xozirgi paytda oqsilna yana qaysi moddalardan olish mumkinligi ko’rsatilgan {=Metan va metanol ~Etan va Etanol ~Metan va Etan ~Metan, etan va propan } Mikrob biotexnologiyasining rivojlanishi nimaga bog’liq {=Immobillashgan ferment ~Immobillashgan aminokislota ~Immobillashgan uglevod ~Immobillashgan yog’ } Fermentlar qancha vaqt ishlatiladi {=Bir necha marta uzluksiz ~Bir marta ~Ikki marta ~Uch marta } Fermentlar qaysi sohalarda ishlatilmoqda {=Oqava suvlarni tozalashda, antibiotiklar, vitaminlar va metan olishda ~Oqar suvlarni tozalashda, antibiotiklar, vitaminlar va metan olishda ~Oqava suvlarni tozalashda, antibiotiklar, vitaminlar va propan olishda ~Oqava suvlarni tozalashda, antibiotiklar, vitaminlar va etan olishda } Biotexnologiyada produsent sifatida nimadan foydalaniladi {=Mikroorganizmlar ~Xayvionlar ~Sudralib yuruvchilar ~Qushlar } Produsentlarga qanday talablar qo’yiladi {=Tez o’sishi, arzonligi, kasalliklarga chidamliligi, mahsuldorligi ~Tez o’lishi, arzonligi, kasalliklarga chidamliligi, mahsuldorligi ~Tez o’lishi, qimmatlagi, kasalliklarga chidamliligi, mahsuldorligi ~Tez o’sishi, arzonligi, kasalliklarga chidamsizligi, mahsuldorligi } Mikroorganizmlarning tabiiy shtammlarining maxsuldoligi ko’pincha.... {=Talab darajasidan past bo’ladi ~Talab darajasida bo’ladi ~Talab darajasidan yuqori bo’ladi ~Talab darajasidan juda yuqori bo’ladi } Penisillin sintez qiladigan produsentning faolligi dastlabgi shtammga nisbatan qanchagacha oshgan {=10 ming marta ~12 ming marta ~14 ming marta ~16 ming marta } Bakteriyalar orasida genetik material almashinishi nima deyiladi {=Konyugasiya ~Konduksiya ~Kommersiya ~Konvigasiya } Neft qoldiqlarini faol parchalovchi mikroorganizm nomi {=Pseudamonas putida ~Bacillus subtilis ~Azotobacter chrococcum ~Fuzarium oxysporium } Bakteriya viruslari bakteriofaglar yordamida bir bakteriyadan boshqa bakteriyaga genlarni o’tkazish... {=Transduksiya ~Transplontasiya ~Transportirovka ~Transformasiya } Xujayradagi plazmidalar sonini ko’paytirish... {=Amplifikasiya ~Konyugasiya ~Denaturasiya ~Transformasiya } Xozirgacha mikroorganizmlarning qancha turi aniqlangan {=100 ming dan ortiq turi ~200 ming dan ortiq turi ~300 ming dan ortiq turi ~400 ming dan ortiq turi } Maxsus tarkibga ega bo’lgan oziqa muhit nima deb nomlanadi {=Elektiv В Selektiv С Suyuq D Qattiq } Termofil mikroorganizmlar necha gradus haroartda o’sadi {=60-80 ~50-60 ~30-40 ~40-50 } Termofil mikroorganizmlardan foydalanish nimaga xizmat qiladi {=Sterilizasiyaning xarajatini pasayishiga ~Sterilizasiyaning ko’payishiga ~Sterilizasiyaning me’yorlashishiga ~Sterilizasiyaning o’tkazmaslikka } Termofillarda o’sish tezligi va metabolitik faollik mezofilga nisbatan qancha yuqori {=1,5-2,0 ~1,0-2,0 ~2,0-2,5 ~2,5-3,0 } Uzoq vaqt maboynida pivo, vino, achitqilar qanday tanlab olingan {=Tasodifiy ~Aniq ~Seleksiya ~Xujayra seleksiyasi } Gen muxandisligini asosida nima yaratilgan {=Xujayradan tashqarida rekombinant DNK yaratish ~Xujayradan tashqarida rekombinant RNK yaratish ~Xujayradan tashqarida oqsil yaratish ~Xujayradan tashqarida uglevod yaratish } Vektor nima... {=DNK kichik molekulasi ~RNK kichik molekulasi ~Oqsilni kichik molekulasi ~Uglevodni kichik molekulasi } Vektor qanday xususiyatga ega bo’lishi lozim {=Begona DNK molekulasiga kirish va ekspressiya bolish ~Begona RNK molekulasiga kirish va ekspressiya bolish ~Begona oqsil molekulasiga kirish va ekspressiya bolish ~Begona uglevod molekulasiga kirish va ekspressiya bolish } Qaysi ferment vektor va genni biriktiradi {=Ligaza ~Katalaza ~Ureaza ~Amilaza } Amplifikasiya nima... {=Ko’payish ~Ajralish ~Bo’linish ~Kamayish } Gen kutubxonasi nima deb nomlanadi {=Klonetka ~Biblioteka ~Arxitektura ~Sintez } Melassa qaysi mahsulotlardan olinadi {=Qand lavlagi, Shakarqamish ~Kungaboqar, Shakarqamish ~Qand lavlagi, Bug’doy ~Qand lavlagi, Arpa } Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 90% qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi {=Etanol ~Metanol ~Ozuqa muxiti ~Propanol } Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 5 % qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi {=Achitqi ~Bakterial preparatlar ~Virusli preparatlar ~Zamburug’li preperatlar } Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 1,7 % qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi {=Antibiotiklarga ~Qandlarga ~Oqsillarga ~Yog’larga } Mikrobiologiyada qo’llaniladigan xom-ashyoning 1,65 % qismi qaysi maxsulot ishlab chiqarishga sarflanadi {=Organik kislota va aminokislotalarga ~Anorganik kislota va aminokislotalarga ~Organik kislota va uglevodlarga ~Organik kislota va kraxmalga } Quvvatli ichimliklara etil spirt miqdori qanch foiz bo’di {=20-50 ~19-51 ~25-30 ~50-60 } Texnik spirt olishdagi mikrobiologik xom-ashyoni keltiring {=Tabiiy gaz, toshko’mir, yog’och qipig’i , spirt ~Qum, toshko’mir, yog’och qipig’i , spirt ~Tabiiy gaz, shag’al, yog’och qipig’i , spirt ~Tabiiy gaz, qum, shag’al , spirt } Sirka kislota olishdagi mikrobiologik xom-ashyoni keltiring {=Tabiiy gaz, toshko’mir, yog’och qipig’i , spirt ~Qum, toshko’mir, yog’och qipig’i , spirt ~Tabiiy gaz, shag’al, yog’och qipig’i , spirt ~Tabiiy gaz, qum, shag’al , spirt } Etanol va fruktozali sharbat tayyorlashda asosiy xom-ashyo {=Kraxmal ~Glyukoza ~Fruktoza ~Riboza } Biotexnologik maqsadda ishlatiluvchi ikkilamchi manba nima {=Melassa ~ Jelatina ~Shakar ~Kraxmal } Mikrobiologik sintezda asosiy xom-ashyo nima {=Uglerod saqlovchi birikma ~Vodorod saqlovchi birikma ~Kislorod saqlovchi birikma ~Azot saqlovchi birikma } Kimyoviy va mikrobiologik ishlab chiqarishda qimmatli xom-ashyo {= Parafin В Vazelin С Smola D Gudron } Melassa nimasi bilan xarakterlanadi {=Yuqori miqdorda shakar saqlashi ~Yuqori miqdorda kraxmal saqlashi ~Yuqori miqdorda sellyuloza saqlashi ~Yuqori miqdorda riboza saqlashi } Mikrobiologik ishlab chiqarishda asosiy xom-ashyo sifatida qo’llaniladigan qo’shimcha maxsulotlar {=Arpa bardasi ~Arpa guli ~Arpa ildizi ~Arpa poyasi } Mikrobiologik ishlab chiqarishda asosiy xom-ashyo sifatida qo’llaniladigan qo’shimcha maxsulotlar {=Sut zardobi ~Qatiq ~Pishloq ~Tvorg } Solod sousi qaysi mikroorganizmlari o’stirishda ishlatiladi {=Achitqi, bakteriya, aktinomiset ~Achitqi, bakteriya, virus ~Virus, bakteriya ~Achitqi, bakteriya, suv o’tlarni } Oqsilsizlantirilgan o’simlik sharbati qaerda ishlatiladi {=Oziqa achitqilarni o’stirishda ~Bakteriyalarni o’stirishda ~Viruslarni o’stirishda ~Aktinomisetlarni o’stirishda } Oqsilsizlantirilgan kartoshka sharbati qaerda ishlatiladi {=Antibiotiklar va non mahsulotlari achitqisi tayyorlashda ~Aktinomisetlarni o’stirishda ~Viruslarni o’stirishda ~Bakteriyalarni o’stirishda } Yog’ochsozlik qoldiqlari qaysi mikroorganizmlari o’stirishda qo’llaniladi {=Oziqa achitqilari ~Oziqa bakteriyalari ~Oziqa viruslari ~Oziqa aktinomisetlari } Bug’doy kepagi qaysi sohada ishlatiladi {=Fermentlar ishlab chiqarishda ~Oqsillar ishlab chiqarishda ~Yog’lar ishlab chiqarishda ~Uglevodlar ishlab chiqarishda } O’simlik xujayrasini o’stirishda nimadan foydalaniladi {=Oshqovoq ekstrakti va g’o’za bargi ~Tarvuz po’sti ~Qovun po’sti ~Tarvuz va qovun po’sti } Yuksak miselial zamburug’larni o’stirishda nimadan foydalaniladui {= Oshqovoq ekstrakti va g’o’za bargi ~ Tarvuz po’sti ~ Qovun po’sti ~ Tarvuz va qovun po’sti } Mikroorganizmlarni suyuqlikda aerob o’stirishda nima xosil bo’ladi {=Ko’pik ~O2 ~Yog’ ~CO2 } Oziqa muhit tarkibini tuzishda mikroorganizmlarni qaysi xususiyati e’tiborga olinadi {=Fiziologiyasi ~Biokimyosi ~Mikrobiologiyasi ~Morfologiyasi } Suniy ravishda yetuk organizm nimadan rivojlanadi {=Transgen xujayradan ~Transgen o’simlikdan ~Transgen poyadan ~Transgen ildizdan } Tirik organizmlardan gibrid xujayra olish biotexnologiyasi qaysi usullardan foydalanib yaratilgan {=Xujayra muxandisligi ~Xujayra seleksiyasi ~Xujayra embriologiyasi ~Xujayra sitologiyasi } DNK molekulasidan nusxa olish nima deyiladi {=Replikasiya ~Reduksiya ~Transduksiya ~Translyasiya } RNK sintez jarayoni nima deb ataladi {=Transkripsiya ~Transduksiya ~Translyasiya ~Replikasiya } Ribosomada qanday jarayon kechadi {=Oqsil sinteza ~Yog’ sintezi ~Uglevod sintezi ~Vitamin sintezi } Oqsil molekulsasi tarkibiga kirgan aminokislotalar soni nechta {=20 ~21 ~19 ~18 } Uchta aminokislota ketma-ketligi nima deyiladi {= Genetik kod ~ Xromosoma ~ DNK ~ RNK } DNK molekulasi strukturasining tashqi nomuqobil omillar ta’sirida o’zgarish nima deyiladi {=Mutasiya ~Irsiyat ~O’zgaruvchanlik ~Adaptasiya } Inson organizmida mutasion o’zgaruvchanlik qaysi kasallikni keltirib chiqaradi {=Oq qon kasalligi ~Qand kasalligi ~Yurak kasalligi ~Qon bosimining oshishi } Mutasiyaga uchragan DNK molekulasining o’z xoliga qaytishi nima deyiladi {= DNK reparasiyasi ~ Rekombinasiya ~ Polimeraza ~ Nukleaza } Transmissiv ko’chirib o’tkazuvchi xalqali molekulalar nima deyiladi {=Vektor ~Oqsil ~Yog’ ~Vitamin } Birdan-bir old xujayradan kelib chiqqan xujayralar populyasiyasi nima deyiladi {=Klon ~Shtamm ~Izolyat ~Kultura } Klonlash asosan nima uchun ishlatiladi {=Mutant xujayralar olish ~Bakteriyalarni ko’paytirish ~Viruslarni o’ldirish ~Aktinomisetlarni yo’qotish } Ko’chib yuruvchi genetik elementar transpozonlarni o’simlik organizmida kim kashf etgan {=Barbara Mak Klinton ~Z.Axmedova ~A.Muzaffarov ~Uotson va Krik } Ko’chib yuruvchi genetik elementlar nima deb nomlanadi {=Transpozon ~Translyator ~Transkripsiya ~Transduksiya } Kichik o’lchamga ega xalqasimon qo’shimcha xromasomalar... {=Plazmida ~Karotin ~Ksantoprotein ~Gen } Plazmid DNK ko’pi bilan qancha gen saqlaydi {=3-10 ~1-10 ~2-10 ~4-10 } DNK molekulasini mayda bo’laklarga bo'luvchi ferment nomi {=Restriktaza ~Katalaza ~Ureaza ~Degidrogenaza } Restriktaza qanday ferment {= DNK kesuvchi ~ DNK ulovchi ~ RNK kesuvchi ~ RNK ulovchi } Rekombinant DNK olish ilk bor qachon o’tkazilgan {=1972 ~1977 ~1975 ~1980 } Suniy rekombinant DNK olish qaysi olim tomonidan amalga oshirilgan {=Boer va Koen ~Robert Kox ~Anton Levenguk ~Lui Paster } Xujayra biotexnologiyasi nimaga asoslangan {=Xujayra, to’qima va protaplastlarni ishlatishga ~Xujayra ~To’qima ~Protoplast } In-vitro nima {=Steril sharoit ~Ozuqa muxit ~Laminar boks ~Bakteriosid lampa } Ajratib olingan to’qima va kulturalarni suniy oziqa muxitda o’stirish usuli nima {=To’qima kulturasi ~To’qima o’tkazmasi ~Ildiz to’qima ~Barg to’qimasi } O’simlikdan ajratib olingan fragmentlar... {=Eksplant ~Eksikator ~Ekish ~Ajratish } Ajratilgan to’qima va xujayralar bilan qilinadigan ishlar {=Manipulyasiya ~Izolyasiya ~Introduksiya ~Induksiya } Aseptik sharoit nima {=Laminar boks ~Eksikator ~Chayqatgich (kachalka) ~Fermentator } Ajratib olingan xujayralarni o’stirish uchun nima zarur {=Oziqa muxit ~Oqsil ~Vitamin ~Uglevod } In-vitro sharoitda eksplantni o’stirishda qaysi oziqa muxitdan foydalaniladi {=Murasige-Skuga ~Vinogradskaya ~Omelyanskaya ~RPA } Suniy oziqa muxit sitikinin manbai sifatida oziqa muzitga nima qo’shiladi {=Kinetin ~Etil spirt ~Karbon kislotasi ~Nitrat kislota } Murasige-Skuga oziqa muxitining tarkibi birinchi marta qachon elon qilingan {=1962 ~1960 ~1966 ~1970 } Agar-agar nimadan olinadi {=Dengiz suv o’tidan ~Dengiz karamidan ~Dengiz otchasidan ~Dengiz krabidan } Agar-agar tarkibi nimadan tashkil tipgan {=Polisaxarid ~Kraxmal ~Sellyuloza ~Vitamin } Kallus qanday manoni anglatadi {=Qotib qolgan ~Bo’sh ~Yetuk ~Nimjon } Ti plazmida nima {= DNK ~ RNK ~ Uglevod ~Vitamin} Morfogenez nechta turga bo’linadi {=2 ~3 ~4 ~5 } Tuproq xosildorligini oshirishda mikroorganizmlarning roli katta ekanligini qaysi olimlar isbotlashgan {= Mishustin, Zvyaginsev, Emstev ~ A.Xolmuradov ~ S. Egjimov ~ G. Jumaniyazova } Tuproq mikrob biotexnologiyasining asosiy muammosi qaerda kechadi {=Tuproq, rizosfera va rizoplan ~Suv, rizosfera ~Xavo, tuproq ~Suv, xavo } Tuproq mikrobiologik faolligining susayish sabablar {= Uzoq vaqt va surunkali mineral o’g’itlarning qo’llanilishi ~Uzoq vaqt davomida organik o’g’itlarning qo’llanilishi ~Mikroelementlarning qo’llanilishi ~ Mikroelementlarning qo’llanilmasligi } Fiziologik gurux mikroorganizmlari nima {=Tuproqdagi mikroorganizmlar guruxlari ~Suvdagi mikroorganizmlar guruxlari ~Bakteriyalar ~Zamburug’lar } Mikrobiologik jarayonlarni boshqarish qaysi o’g’itlarni to’g’ri qo’llashga bog’liq {=Organo-mineral ~Organik ~Mineral ~Mikroo’g’itlar } Azot bilan bog’liq jarayonni aniqlang {=Ammonifikasiya, nitrifikasiya, denitrifikasiya, azotfiksasiya ~Katalaza ~Degidrogenaza ~Amilaza } Tuproqqa solingan gerbesidlarni asosiy vazifasi {= Begona o’tlarni yo’qotish ~Begona o’tlarni o’stirish ~Begona o’tlarni ko’paytirish ~Begona o’tlarni saqlash } Mikroorganizmlarning sharoitga moslashuva qanday nomlanadi {=Adaptatsiya ~Regenerasiya ~Degidrogenaza ~Ureaza } Gerbesidlar solingan tuproqda mikroorganizmlar... {=Kamayib ketadi ~Ko’payib ketadi ~Me’yorida bo’ladi ~Oshib ketadi } O’simlik rivojlanishini cheklab qo’yadigan omil {=N yetishmasligi ~P yetishmasligi ~K yetishmasligi ~Mikroelemeny etishmasligi } Diazotrof mikroorganizmlar qanday nomlanadi {=Azotfiksatorkar ~Fosfor bakteriyalar ~Kaliy bakteriyalar ~Pseudamonas } Azot o’zlashtiruvchi bekteriyalar yagona manba sifatida qaysi elementni o’zlashtiradi {=N ~P ~K ~N,P,K } Azot o’zlashtiruvchi bekteriyalar keltiring {=Rhizobium ~Basillus ~Pseudamonas ~Nokardia} O’simliklar bilan simbiozda yashovchi mikroorganizmlar necha guruxga bo’linadi {=3 ~2 ~4 ~5 } Xujayra ichidagi simbiontlarni keltiring {=Rhizobium, Frankia, Nostok, Gunnerra ~Rhizobium, Basillus, Nostok, Gunnerra ~Penicillium, Frankia, Nostok, Gunnerra ~Rhizobium, Frankia, Nostok, Pseudamonas } Ikkinchi o’simlik ichida lekin xujayraga kirmaydigan mikroorganizmlar {=Anabaena va Nistok, Azolla bilan simbiozda ~Anabaena va Nistok, Bacillus bilan simbiozda ~Anabaena va Nistok, Penisillium bilan simbiozda ~Anabaena va Nistok, Mucur bilan simbiozda} Dukkakli o’simliklar ildizida yashovchi bakteriyalar qanday nomlanadi {=Tuganak bakteriyalar ~Yumaloq bakteriyalar ~Tayoqchasimon bakteriyalar ~Ovalsimon bakteriyalar } Simbioz munosabat qaysi oilaga xos {=Dukakdoshlar ~Karamdoshlar ~Tomatdoshlar ~G’alladoshlar } Inokulyasiya nima {=Yuqtirish ~O’ldirish ~O’stirish ~Quritish } Soya o’simligi azotfiksasiya qilishda qaysi ferment ishtirok etadi {=Saxarosintetaza ~Katalaza ~Ureaza ~Degidrogenaza } No’xat o’simligi azotfiksasiya qilishda qaysi ferment ishtirok etadi {=Malatdegidrogenaza ~Katalaza ~Peroksidaza ~Ligaza } Azotli almashinuvda loviya, beda, no’xat, soya o’simligi azotfiksasiya qilishda qaysi ferment ishtirok etadi {=Glutaminsintetaza ~Nitrogenaza ~Degidrogenaza ~Katalaza } Eng ko’p o’rganilgan endosimbiozlarga {=Anabaena ~Azolla ~Pistiya ~Exorniya } Anabaena o’simligining ikkinchi nomi {=Nostok ~Vostok ~Lostok ~Listok } Tugunak xosil qilmaydigan o’simliklarda nima aniqlangan {=Leggemoglobin ~Gemoglobin ~Eritrosit ~Leykosit } Tuproqni azot bilan boyitadigan o’simliklarni aniqlang {=Beda, soya, mosh, no’xot, yeryong’oq ~Byg’doy, soya, mosh, no’xot, yeryong’oq ~Makkajo’xori, soya, mosh, no’xot, yeryong’oq ~Beda, soya, mosh, karam, yeryong’oq } Dukkakli o’simliklar ildizida tugunak bakteriyalar mavjudligini birinchi bo’lib kim aniqlagan {=Laxman ~Timiryazev ~Dokuchaev ~Vinogradskiy } Tugunak bakteriyalar tomonidan N o’zlashtirilishini birinchi bo’lib kim aniqlagan {=Beyerink ~Levenguk ~Lui Paster ~Omelyanskiy } Dukkakli o’simlik ildizida yashovchi bakteriyalar necha gradus haroratda o’sadi {=25-30 ~15-20 ~20-30 ~30-40 } Azot o’zlashtiruvchi mikroorganizmlar qanday nomlanadi {=Azotfiksatorlar ~Oligonitrofillar ~Denitrifikatorlar ~Nitrifikatorlar } Beda 1 ga maydonda qancha azot to’playdi yil maboynida {=200-220 ~100-200 ~150-220 ~180-240 } Soya 1 ga maydonda qancha azot to’playdi yil maboynida {=50-60 ~10-20 ~30-40 ~40-50 } Dukkakli o’simliklar aralashmasidan tayyorlangan preparat qanday nomlanadi {=Nitragin ~Fosstim ~Mikrozim ~Polimiksobakterin } Tugunak bakteriyalar asosida tayyorlangan O’zbekiston preparati {=Bakterial o’g’it ~Maxalliy o’g’it ~Rizotorfin ~Mikrozim } O’zbekistonda Yer malxami biologik azotli o’g’itni muallifi {=Q.Davranov ~S.Xodjibayeva ~Z.Axmedova ~M.Mavloniy } Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining birinchi bosqishi {=Kulturani o’stirish va saqlash ~Kulturani o’ldirish ~Kulturani saqlash ~Kulturani qadoqlash } Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining uchinchi bosqishi {=Substrat tashuvchini tayyorlash ~Substrat olish ~Substrat berish ~Subatrat quritish } Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining to’rtinchi bosqishi {=Sterilizasiya ~Pasterilizasiya ~Fiksatsiya ~Bakterizasiya } Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining beshinchi bosqishi {=Inokulyasiya qilish va preparatni saqlash ~Sterillash ~Pasterillash ~Bakterizasiyalash } Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining oltinchi bosqishi {=Ishlab chiqarishni nazorat qilish ~Ishlab chiqarish ~Qadoqlash ~Sotish } Bakterial o’g’it tayyorlash texnologiyasining yettinchi bosqishi {=Amaliyotdagi natijani taxlil qilish ~Sotish ~Qadoqlash ~Pasterilizasiyalash } Nitragin preparati qaysi turkum bakteriyani saqlaydi {=Rhizobium ~Basillus ~Pseudamonas ~Mucor } Nitragin tayyorlanayotgan fermentyorning xarorati {=28-30 ~20-30 ~15-20 ~30-40 } Dukkakli o’simliklarni urug’laru ekilmasdan oldi qaysi preparat bilan ishlov beriladi {=Nitragin ~Azotobakterin ~Fosstim ~Mikrozim } Azotobakterin qaysi mikrobni saqlaydi {=Azotobakter ~Fosforobakter ~Mukor ~Aspergillius } Azotobakter bakteriyasi... {=Aerob va sporasiz ~Aerob va sporali ~Anaerob va sporasiz ~Naerob va sporali } Fosfor etishmaganda azot o’zlashtirish xususiyati pasayadi... {=Azotobakter ~Penisilliun ~Verticillium ~Mucor } 1g quruq Azotobakterin preparati qancha xujayrani saqlaydi {=50 mln dan kam bo’lmagan ~50 mln dan ortiq ~60 mln dan kam bo’lmagan ~60 mln dan ortiq } Fosforobakterin qaysi mikrobni o’zida saqlaydi {=BMVP ~AMB ~Azotobakterin ~Penicillium } Eng yirik bakteriya nomi {=Bacillus megatherium ~Bacillus subtilis ~Bacillus mycoides ~Bacillus mesentericus } Ekstrasol biopreparati qaysi kasalliklardan ximoya qiladi {=Fuzarium, Verticillium, Rhizictanium ~Fuzarium, Verticillium, Boshoq qorakuyasi ~Fuzarium, Verticillium, Perenosporioz ~Septorioz, Verticillium, Rhizictanium } Ekstrasol preparati asosini qaysi mikrob tura tashkil qiladi {=Basillis subtilis ~Basillis megatherium ~Basillis cereus ~Basillis mycoides } Yer malhami preparatining asosini qaysi mikrob tashkil etadi {=Azotobacter chrococcum ~Bacillus subtilis ~Aspergillius niger ~Penicillium } Yer malhami asosini tashkil etgan mikrob qaysi tuproqdan ajratib olingan {=Sho’rlangan tuproq ~Shorlanmagan tuproq ~Unumdor tuproq ~Qum tuproq } Zararkunanda xasharotlarga qarsh yaratilgan preparat qanday nomlanadi {=Entomopatogen ~Bakterial ~Zamburugli ~Virusli } Bacillus thuringiensis qancha o’simliklarni ximoya qiladi {=50 ga yaqin ~40 ta ~10 ta ~70 ta } Bacillus thuringiensis qanday preparat {= Sporali ~Sporasiz ~Sistali ~Sistasiz } Basillus thuringiensisning asosiy xususiyati {=Tez ko’payadi, ko’p spora xosil qiladi, endotoksin ajratadi ~Sekin ko’payadi, ko’p spora xosil qiladi, endotoksin ajratadi ~Tez ko’payadi, kam spora xosil qiladi, endotoksin ajratadi ~Tez ko’payadi, ko’p spora xosil qiladi, endotoksin ajratmaydi } Basillus thuringiensis endotoksini qanday tuzilishga ega {=Kristall ~Suyuq ~Qattiq ~G’ovaksimon } Basillus thuringiensis zararkunandaning qaysi organini zararlaydi {=Ichak ~Yurak ~Bosh-ko’krak ~Oshqozon } Xasharotlarga qarshi keng qo’llanilayotgan entomopatogen praparatlarni keltiring {=Bitiksibasillin, dendrobasillin, gomelin ~Bitiksibasillin, dendrobasillin, azotobakterin ~Fosforobakterin, dendrobasillin, gomelin ~Bitiksibasillin, Mikrozim, gomelin } Zamburug’ asosida olinuvchi entomopatogen preparat asosi {=Beuaveria ~Penicillium ~Nokardia ~Basillus } Beuaveria bassiana qancha turdagi xasharotlari nobud qiladi {=60 dan ortiq ~50 ta ~40 ta ~100 ga yaqin } Beuaveria tenella qancha turdagi xasharotlari nobud qiladi {=10 dan ortiq ~5 ta ~8 ta ~50 ta } O’ta spesifik ta’sir etuvchi preparat qaysi mikrobdan olinadi {=Virus ~Bakteria ~Aktinomiset ~Zamburug’ } Virin EKS virusli preparati qaysi xasharotga qarshi ishlatiladi {=Karam qurti ~Ko’sak qurti ~Oq pashsha ~Qandala } ENSh virusli preparati qaysi xasharotga qarshi ishlatiladi {=Tok ichak qurti ~G’o’za qandalasi ~Lavlagi uzunburuni ~Karam kapalagi } ABB virusli preparati qaysi xasharotga qarshi ishlatiladi {=Amerika oq kapalagi ~Ko’sak qurti ~Oq pashsha ~Trips } O’sish garmonini (O’G) saqlagan birinchi sichqon nechanchi yil yaratigan {=1982 ~1983 ~1981 ~1984 } Zamonaviy biotexnologiyaning chorvachilikdagi axamiyati {=Vaksinalar ishlab shiqarish ~Zamburug’ ~Bakteriya ~Virus } Funksional oziqa ishlab chiqarish necha maqsadda ishlab chiqariladi {=2 ~3 ~4 ~5 } Mikroorganizmlardan ajratilgan fermentlar yordamida tayyorlangan dastlabki maxsulot {=Pivo va pishloq ~Piva va aroq ~Pishloq va sariyog’ ~Qatiq va muzqaymoq } Sut maxsulotlarini qayta ishlashda qaysi ferment ishlatiladi {=Renin, laktaza, lipaza ~Amilaza, ksilanaza ~Katalaza, ligaza ~Katalaza, amilaza } Xitiyda Sufu ovqati qaysi zamburug’ni qo’shish orqali tayyoranadi {=Mukor zamburug’i ~Penisillium ~Fuzarium ~Verticillium } Fermentlanmagan choyda dubil moddalarining miqdora necha foizdan oshmaydi {=12 ~13 ~14 ~15 } Kam fermentlangan choyda dubil moddalarining miqdora necha foiz {=12-30 ~15-35 ~20-25 ~10-20 } Fermentasiyalangan choyda dubil moddalarining miqdora necha foiz {=35-40 ~20-25 ~15-20 ~20-30 } Mikroblar yordamida qayta ishlangan birinchi maxsulot {=Sut ~Kolbasa ~Pishloq ~Sosiska } Cherder pishlogining ikkinchi nomi {=Shveysariya pishlog’i ~Gollandiya pishlog’i ~Rossiya pishlog’i ~Fransiya pishlog’i } Bri pishlog’i qaysi zamburug’ bilan boyitiladi {=Penicillium ~Fuzarium ~Verticillium ~Mucor } Boshoqli ekinlarni qayta ishlashdan qanday ichimlik olinadi {=Alkogolli ~Alkogolsiz ~Shirin tamli ~Nordon tamli } Alkogolli ichimliklarni tayyorlash uchun qaysi substratlardan foydalaniladi {=Kraxmal, sellyuloza ~Kraxmal, ~Sellyuloza ~Kraxmal, riboza } Substratlarga ishlov berilgandan so’ng shakarga qaysi zamburug’ solinadi {=Sacharamyces servisae ~Fuzarium ~Varticillium ~Mucor } Markaziy Amerika davlatlarida bijg’ituvchi sifatida qaysi bakteriyadan foydalaniladi {=Zimomonas mobilis ~Bacillius subtilis ~Bacillius cereus ~Bacillius mycoides } 5000 yillar maboynida deyarli tayyorlash usuli o’zgarmagan ichimlik turi {=Vino ~Pivo ~Kvas ~Sake } Biokimyoviy reaktorlar necha turga bo‘linadi {=hamma javoblar to‘g‘ri ~ Yarim uzluksiz ishlaydigan reaktorlar ~Uzluksiz ishlaydigan reaktorlar ~Davriy ishlaydigan reaktorlar } Davriy ishlaydigan reaktorlarda jarayon qanday sodir bo‘ladi {= Barcha alohidagi bo‘limlardagi jarayonlar turli vaqtda sodir bo‘ladi ~ Barcha alohidagi bo‘limlardagi jarayonlar bir vaqtda sodir bo‘ladi ~ A. va B. javoblar to‘g‘ri. ~ to‘g‘ri javob yo‘q} Uzluksiz ishlaydigan reaktorlarda reagentning kelishi vaqti reaksiya vaqti bilan mos keladimi {= Yo‘q. To‘g‘ri kelmaydigan ~ Ba’zida ~ Ha. To‘g‘ri keladi ~ to‘g‘ri javob yo‘q } Gidrodinamik rejim bo‘yicha ishlaydigan reaktorlar uch guruhga bo‘linadi. Ularni sanab o‘ting. {= Barcha javoblar to‘g‘ri. ~ Orliq gidrodinamik rejimda ishlaydigan reaktorlar ~ ideal aralashtirish ~ ideal siqish} Konstruksiyasiga binoan biokimyoviy reaktorlar quyidagilarga bo‘linadi? {=xamma javoblar to‘g‘ri. ~ Membrana va havo bilan siqilgan qatlamli reaktorlar ~ Quvur tipidagi, plyonka tipidagi reaktorlar ~idish tipidagi, kolonna tipidagi reaktorlar } Bioreaktorlarda energiya berish bo‘yicha biokimyoviy reaktorlar necha guruhga bo‘linadi? {=3 guruhga ~2 guruhga ~4 guruhga ~ to‘g‘ri javob yo‘q } Gaz faza orqali energiya beruvchi reaktorlarga qanday turkumdagi fermentyorlar kiradi {=barcha javoblar to‘g‘ri ~Gazliftli ~Barbotyorli ~ erliftli} Bioreaktorlardagi sodir bo‘ladigan fizik jarayonlarni sanab bering. {=gidromexanik, issiqlik va massaalmashinuv jarayonlari ~Massaalmashinuv va gidromexanik ~Issiqlik va massaalmashinuv jarayonlari ~ gidromexanik} Bioreaktorlarni sterilizatsiyalash usullariga quyidagilar kiradi... {=ionlashgan nurlanish, kimyoviy reagentlarning ta’siri, ultratovush ta’siri, ultrabinafsha nurlanish ~Ultrabinafsha nurlanish ~ultratovush ta’siri ~ ionlashgan nurlanish, kimyoviy reagentlarning ta’siri } Bioreaktorlarda hosil bo‘lgan ko‘pikni reaksion apparatdan chiqarib yuborish uchun nechta usullardan foydalaniladi? {=Fizik, fizik-kimyoviy, texnologik, kombinirlangan ~Fizik, fizik-kimyoviy texnologik, kombinirlangan. ~ To‘g‘ri javob yo‘q} Mexanik ko‘piksizlantirish uskunalari necha turga bo‘linadi? Ularni nomlab bering. {=2 ta, rotorli va siklonli ~3ta, rotorli, siklonli va effektiv ~3 ta, rotorli, siklonli va aralash ~ 1ta, rotorli.} Fermentyorlarda bo‘layotgan jarayonga qarab ular necha guruhga bo‘linadi? {=barcha javoblar to‘g‘ri ~Asseptik va nosteril ~davriy va uzluksiz ~ aerob, anaerob.} Avtotrof mikroorganizmlar energiya manbaiga ko‘ra necha turga bo‘linadi? {=fotosintetik va xemosintetik ~xemosintetik ~Fotosintetik ~ to‘g‘ri javob yo‘q.} Ko‘piksizlantirishning fizik metodi bir necha usullarga bo‘linadi? Ular... {=Barcha javoblar to‘g‘ri ~Ko‘piksizlantirishning issiqlik usuli, Ko‘piksizlantirishning akustik usuli ~Ko‘piksizlantirishning elektrik usuli ~ Ko‘piksizlantirishning gidroaerodinamik usuli, Ko‘piksizlantirishning mexanik usuli} Mikrobiologik biosintez jarayoni nimalarni olishda qo’llaniladi? {=Hamma javoblar to‘g‘ri. ~Muxitning yod komponentlardan tozalangan kismi (shaffof okova suv, deparafinlangan neft va boshkalar); Rudadan mikrobiologik ishkorlash yordamida olingan nodir metallar. ~Mikroorganizmlar va ularning komponentlari yordamida kimyoviy maxsulotlar ~ Mikrob biomassasi (achitqi, mikrosuvutlari, oksil, vitaminli konsentrat(OVK) va boshkalar); Murakkab tuzilishga ega bulgan biokimyoviy maxsulot (antibiotiklar, vitaminlar, organik kislotalar, fermentlar spirtlar va boshkalar) } Bioreaktorlarda aralashtirish jarayoni necha xil bo‘ladi? {=barcha javoblar to‘g‘ri ~pnevmatik ~mexanik va pnevmatik ~ mexanik} Fermentyorlarda aralashtirishdan maqsad nima? {=Muxit hajmidagi moddalar konsentratsiyasining tenglashtirilishi. ~muxit hajmidagi haroratning tenglashtirilishi; ~gaz pufaklari va suyuqlik tomchilarining disperslanishi; ~termostatlanayotgan muxitga issiqlik uzatish intensifikatsiyasi;} Kombinirlangan usul orqali energiya uzatish reaktorlarning konstruktiv elementlarga qanday uskunalar kiradi {=Hamma javoblar to‘g‘ri ~aralashtirish ~gomogenizatsiyalash ~Dispergirlash} Qanday preparatlarni sterillash uchun sovuq sterilizatsiya qo‘llaniladi? {=termolobil ~Rentgent ~ionlashtiruvchi ~Ultratovush} Erliftlar fermentatorlarda fazalarning kontakt yuzasi gazini gaz taqsimlovchi tuzilmalari orqali nimadagi suyuqlik qatlamiga kiritganda hosil bo‘ladi? {=sirkulyasiyadagi ~Sentrifugadagi ~Taqsimlashdagi ~Gazda} Fermentatorning har bir kyuvetasi qanday erliftga o‘xshab ishlaydi? {=cho‘ktirilgan erliftga ~bug‘latilgan erliftga ~sovitilgan erliftga ~singdirilgan erliftga} Gazni mexanik dispergirlovchi fermentatorlar necha guruxga ajratiladi va ular qanday? {=2: erkin va sirkulyasion ~3: ingichka konussimon va erkin ~2: erkin va konussimon ~2: ingichka va sirkulyasion} Fazalararo yuzaning rivojlanishi uchun sarflanadigan qo‘shimcha energiyaning ko‘pikka bo‘lgan ta’siri qaysi usullarda bo‘ladi? {= gidrodinamik va mexanik ~fizik va mexanik ~kimyoviy va gidrodinamik ~kombinirlangan va flotatsion} Biotexnologiyaning keng imkoniyatlarini namoyon qiluvchi moddalar: {=Biopreparatlar ~Bioapparatlar ~Biosintez ~Biotexnologiya } Achitqilarda uglevodlar tarkibi necha % ? {=26% ~29% ~10% ~15%} Qaysi mikroorganizmlar kislorodsiz yashay olmaydi? {=aerob ~bir xujayrali ~ko‘p xujayrali ~anaerob} Maydalash sinflari necha turlarga bo‘linadi? {=6 ta ~5 ta ~8 ta ~7 ta} Transport ko‘taruvchi mashinalar qanday turlarga bo‘linadi? {=Lentali, skrebokli, vintli konveer ~Lentali, plunjerli, Skrebokli ~hajmli, shesternyali, lentali ~ Kurakli, vintli konveer, diafragmali} Suspenziyalarni ajratish nimalar yordamida amalga oshiriladi? {=Tindirgichlar, gidrotsiklonlar , filtrlar ~Pnevmatik nasosga ~Skrebokli nasosga ~Plunjerli nasosga } Flotatsiya jarayoni necha bosqichda amalga oshadi? {=3 ta ~4 ta ~5 ta ~6 ta } Bir jinsli bo‘lmagan sistemalarni qanday apparatlarda amalga oshiriladi? {=Filtrlar ~Gidrotsiklonlar ~Tindirgichlar ~ Vakuum bug‘latish apparatlari} Biokimyoviy reaktorlar qanday nomlanadi ? {=Fermentyor ~Issiqlik almashtirgich ~Bug‘latish apparati ~ Pasterizator} Ko‘pik deb nimaga aytiladi? {=Suyuqltk va gaz sistemalaridan tashkil topgan sistemalar ~Suyuqlik va bug‘ sistemalardan tashkil topgan sistemalar ~Qattiq jismlardan tashkil topgan sistemalar ~ bug‘ sistemalardan tashkil topgan sistemalar} Ko‘pik o‘chirish usuli necha xil bo‘ladi? {=4 ta ~3 ta ~5 ta ~ 8 ta} Ko‘pik o‘chirishning fizik usuli necha xil bo‘ladi va ular qaysilar? {=Mexanik , Gidroaerodinamik , Elektrik va issiqlik , Akustik ~Elektrik va issiqlik ~Gidroaerodinamik ~ Mexanik} Siklonning vazifasi... {=Markazdan qochma kuchlar maydonida changlarni tozalash imkonini beradi. ~Maydondagi changlarni tozalash imkonini beradi ~maydondagi bug‘ni tozalash imkonini beradi ~ To‘g‘ri javob yo‘q} Gaz faza orqali energiya berish fermentyorlari necha turga bo‘ladi? {=kolonna turi , trubkali turi , hajmli turi ~trubkali turi ~kolonna turi ~ A va B javoblar to‘g‘ri} Kombinirlangan faza orqali energiya berish fermentyorlari necha turga bo‘ladi? {=Barcha javoblar to‘g‘ri ~Xajmli turi aralashtirgich qurilmasi bilan ~Xajmli turi ~aralashtirgic turi } Biokimyoviy reaktorlarda issiqlik almashinishi qanday bo‘ladi ? {=Uzluksiz, Ko‘p pog‘onali ~Barcha javoblar to‘g‘ri ~Kolonnali ~ Uzluksiz} Ozuqa oqsili ishlab chiqarish jarayonida achitqi hujayralarini quyuqlashtirish uchun qanday usuldan foydalaniladi ? {=flotatsiyalash ~Qizdirish ~Uzluksiz ~ bug‘latish } Erliftlar fermentatorlarda fazalarning kontakt yuzasi gazini gaz taqsimlovchi tuzilmalari orqali nimadagi suyuqlik qatlamiga kiritganda hosil bo‘ladi? {=sirkulyasiyadagi ~taqsimlashdagi ~sentrifugadagi ~gazda } Ko‘piksizlantirishning mexanik usulida... {=pufakchalar mexanik kuch yordamida qisman yoki butunlay yo‘q qilinadi ~pufakchalar elektr yordamida qisman yoki butunlay yo‘q qilinadi ~pufakchalar gaz yordamida qisman yoki butunlay yo‘q qilinadi ~ to‘g‘ri javob yo‘q} Ko‘piksizlantirishning elektrik usulida... {=pufakchalar elektr yordamida qisman yoki butunlay yo‘q qilinadi ~pufakchalar mexanik kuch yordamida qisman yoki butunlay yo‘q qilinadi ~pufakchalar gaz yordamida qisman yoki butunlay yo‘q qilinadi ~ A va B javoblar to‘g‘ri} Barbotyorli reaktor qanday faza orqali energiya oladi? {=Gaz faza orqali ~Suyuq faza orqali ~Kombinirlangan faza orqali ~B va V javoblar to‘g‘ri } Gidrodinamika nimani o‘rgatadi ? {=Suyuqlik va gazlarning harakat qonunini ~Suyuqlikning harakat qonunini ~Bug‘ning harakat qonunini} Davriy ishlaydigan reaktorlarda jarayon qanday sodir bo’ladi ? {=barcha alohida bo’limlardagi jaroyonlar turli vaqda sodir bo’ladi ~Oddiy, murakkab ~oddiy ~murakkab } Uzluksiz ishlaydigan reaktorlarda reagentning kelish vaqti reaksiya vaqti bilan mos keladimi? {=yo’q to’g’ri kelmaydigan ~ha to’g’ri keladi ~ba’zida ~ har doim} Konstruksiyasiga binoan biokimyoviy reaktorlar quydagilarga bo’linadi…. {=idish tipdagi,kolonna tipdagi reaktorlar, quvur tipdagi,plyonka tipidagi reaktorlar,membrana va havo bilan siqilgan qatlamli reaktorlar,psevdo syultirilgan qatlamli bioreaktorlar ~quvur tipdagi,plyonka tipidagi reaktorlar ~membrana va havo bilan siqilgan qatlamli reaktorlar ~idish tipdagi,kolonna tipdagi reaktorlar } Jahon uyshmasi prinsipi bo’yicha biokimyoviy reaktorlar necha guruhga bo’linadi ? {=3 – guruhga ~2 – guruhga ~4 – guruhga ~ 5 – guruhga} Mexanik ko’piksizlantirish uskunalari necha turga bo’linadi? Ularni nomlab bering. {=2 ta, rotorli va siklonli ~1 ta, rotorli ~3 ta, rotorli, siklonli va effektiv ~ 3 ta, rotorli, siklonli va aralash} Davriy sterilizatsiya sharoitida ekishni odatda sterilizatorning o`zida qanday yo`l bilan otkaziladi? {=Uzluksiz ~Uzlukli ~Doimiy} Fermentyor nima? {=Aerob o`stirish va metobolitlarini olishga mo`ljallangan. ~ Anaerob o`stirish va suyuqlik ~Gazning suyuqlik, o`stiruvchi mikroblar } Fermentyorlar nechta guruhga bo`linadi? {=3 ~4 ~6 ~ 8} Produtsentlarni o`stirish nimadan boshlanadi? {=sovitilgan steril oziqa muhitiga ekish materialini sepishdan. ~Issiq steril oziqa muhitiga ekishdan. ~sovitilgan sterillanmagan oziqa muhitiga ekish materialini sepishdan} Kyuvetalar nima bilan dizenfeksiya qilinadi? {=Formalin ~Xlor ~Spirt} Mikroorganizmlarni suyuq ozuqa muhiti ichida o`stirish qanday xolatda joylashgan fermentyorlarda olib boriladi? {=Vertikal ~Gorizantal ~ Dinamik} Kyuvetali idishning balandligi ? {=20-50mmli 0.25-0.50 m kub maydon ~ 30-40mmli 0.75-0.78 m kub maydon ~10-15mmli 0.13-0.10 m kub maydon } Kyuvetalarga necha sm qalinlikda oziqa muhiti solinadi? {=2-2.5 sm ~3-14 sm ~4-15 sm } Biotexnologiyaning rivojlanishi kelajakda qanday manfatdorlikka olib keladi? {=Iqtisodiy va ekologik ~ Ijtimoiy va iqtisodiy ~Manfaat keltirmaydi} Biotexnologiya nimalarni yutuqlariga asoslanadi? {=Biokimiya, molekulyar biologiya va genetika ~ Sanoat mikrobiologiyasi, ekologiya va biologiya ~ genetika, mikrobiologiya va ekologiya} Mikrobiologik ishlab chikarish qaysi sanoat tarkibiga kiradi? {=Oziq-ovqat va meditsina. ~Yengil sanoat va oziq-ovqat ~Kimyo sanoati va meditsina} Loyihalash xujjatlari tarkibi nechta qismdan iborat ? {=12 ~ 14 ~18 ~20} Fermentyor modeliga nimalar kiradi? {=Kinetik modul, aparatdagi oqimning gidrodinamik struktura modeli ~Asseptik modul ~Ishlab chiqarish moduli ~ struktura modeli} Murakkab tuzilishga ega bo`lgan va texnologik jarayonini deyarli qo`l kuchi mexantsiz bajarishga qaratilgan mashina mexanizmlar yig`indisi nima? {=texnologik uskuna ~mexanizm ~ qo`l kuchi ~ uskuna } Texnologik uskuna ishlab bajaradigan jarayon turiga qarab nechaga bo`linadi? {=3 ~ 6 ~2 ~8} Qaysi uskunalarga alohida talab qo`yilgan? {=bosim ostida ishlovchi uskunalar ~ alohida ishlovchi uskunalar ~ barcha uskunalarga ~ filtirda ishlovchi uskunalar } Markazdan qochma kuchlar ta`sirida emulsiya va suspenziyalarni ajratish jarayoniga nima deyiladi? {=Sentrifugalash ~Disperslash ~Tindirish ~ filtirlash} Ajratish usullariga mos ravishda sentrifugalarning turlari qaysilar? {=filtrlovchi va tindiruvchi ~ ajratuvchi, tindiruvchi ~ filtrlovchi.} Tindiruvchi sentrifugalarning turli xil konstruksiyalari orasidan suyuqlik separatorlari qanday turga ega? {=likopchasimon va silindrik vstavkalarga ~silindrik vstavkalar va tayoqchasimon ~ likopchasimon, doirasimon } Ajraladigan suspenziya oziqa quvuri orqali qabul qilish tuzilmasiga tushadi, rotor tezligiga yaqin tezlik bilan yoyilib oqadi, tenglashtiruvchi va tushiruvchi uzuklar orasidan birinchi kaskadning qaysi elagiga oqib tushadi? {=filtrlovchi ~saqlovchi ~tozalovchi ~ uzatuvchi} Mikrobiologik sintez mahsulotlarining aksariyati quruq, qoldiq namlik necha % dan yuqori bo‘lmagan holda chiqariladi? {=5-12 ~ 5-8 ~ 5-6 ~ 9-10} Qanday usul yordamida quritish mikrobliologik sintezning tayyor shakldagi mahsulotlarini olishning asosiy sanoat usuli bo‘lib hisoblanadi? {= issiqlik ~ sovuqlik ~ yorug'lik ~ namlik} Biotexnologiya mahsulotlari ba’zan tirik mikroorganizmlar ko‘rinishning qator holatlarida nafaqat sifatini, balki preparatlarning qanday xususiyatini ham saqlab qolish talab etiladi? {= hayotchanligini ~ hayotiy xususiyati pasayishini ~ hayotiy xususiyati ko`tarilishini ~ hayotiy xususiyati pasayishini va hayotiy xususiyati ko`tarilishini } Qanday quritishda issiqlik quritilayotgan materialga isigan yuzalardan issiqlik uzatilishi hisobiga o‘tadi? {= Kontaktli ~konvektiv ~radiatsion ~radiatsion va konvektiv } Qaysi bir usulda mikrobiologik sintez mahsulotlarini pnevmatik, aerofontan, purkovchi hamda qaynayotgan qatlamga ega quritgichlarda qo‘llaniladi? {=konvektiv ~ kontaktli ~radiatsion ~kontaktli va radiatsion} Infraqizil nurlar orqali qanday quritishda issiqlik energiya manbaidan elektromagnit tebranishlar bilan uzatiladi? {=radiatsion ~kontaktli ~konvektiv ~kontaktli va konvektiv} Quritilayotgan material va quritgich agentining statik holati ko‘rib chiqiladi, ajraladigan qaysi tashuvchining sarflanishi muvozanat tenglamalari bo‘yicha baholanadi? {= namlik va issiqlik ~yorug'lik va issiqlik ~bosim va issiqlik ~bosim va yorug'lik} Quritilayotgan material absolyut nimalardan iborat bo'ladi? {=quruq modda va namlikdan ~nam modda va namlikdan ~quruq modda va Issiqlik dan ~ namlik va issiqlik dan} Quritish jarayonida qisman yoki butunlay olib tashlanishi kerak bo‘lgan har qanday suyuqlik nazarda tutilishiga nima deyiladi? {=namlik ~suyuqlik ~ Issiqlik ~Issiqlik va suyuqlik } Past ishlab chiqarish quvvatiga ega quritgichlarda, odatda, qanday qismi bo‘lmaydi? {=gazoxod ~ shtutser ~ klapn ~ klapn va shtutser } Tanlovchi ekstragentlar yordamida qattiq yoki suyuq moddalar aralashmalarini ajratish jarayoni? {=Ekstragirlash ~ Maydalash ~ Bug’latish ~ Bug’latish va maydalash } Ekstragirlash orqali ferment preparatlari olinganda qaysi moddalardan 70-75% ga xalos bo‘lishga erishiladi? {=Ballast ~ Kilatalar ~ Yog’ ~ Yog’ va Kilatalar } Diffuziyaning umumiy vaqti 6 s, diffuzorni ishlashga tayyorlash davomiyligi, kulturani yuklab tushirish va yuklashni hisobga olgan holda, tahminan necha min ni tashkil qiladi? {= 30-45 min ~ 3-5 min ~ 30-20 min ~ 60-80 min} Ekstraktorning qattiq faza bo‘yicha unumdorligi necha kg/s ni tashkil qiladi? {=300 kg/s ~ 150 kg/s ~ 200 kg/s ~ 400 kg/s } Shnek diametri, (m;) qaysi harf bilan begilanadi.? {=D ~S ~P ~V} Shnek aylanishining chastotasi, (min.-1;) qaysi harf bilan begilanadi? {=n ~S ~P ~V} Xom ashyoning ustida doimiy holda qanday qatlami joylashadi? {=Ekstragent ~ Mahsulot ~ Xomashyo ~ Xomashyo va Mahsulot } Adsorbsiya usuli mikrobiologik sanoatda chegaralangan holda qo‘llaniladi va asosan yuqori tozalangan va immobillangan fermentlarning qanday aminokislotalarini olishda ishlatiladi? {=kristallik ~ suyuq ~ amorf ~ suyuq va amorf } Fermentlarni aralashmadan ajratib olishda va immobillangan fermentlarni olishda adsorbentlar sifatida organik sorbentlar sifatida nimalar qo‘llaniladi? {=kraxmal, sellyuloza, sintetik va silikagel ~ gyukoza, saxaroza, laktoza ~uglevod, karaxmal,silikagel ~ karaxmal,laktoza } Kultural suyuqlian aminokislotalarni ajratib olishda qanay ionitlardan foydalaniladi? {=sintetik organik ionitlardan ~ organik kislata ~ ishqorlar ~ organik kislata va ishqorlar} Aralashmalarni ajratishning membranali usullari oxirgi olinadigan mahsulotlarni kichik yo‘qotishlar bilan yuqori effektivlikda va minimal sarflanishlar bilan tozalash va nimaga imkon beradi? {= konsentratsiyalashga ~ionlash ~ gidrogen ~ ionlash va gidrogen} Tovar biomassa mikrobiologik ishlab chiqarishlarning tayyor mahsuloti sifatida namlik tarkibi necha % dan yuqori bo‘lmagan quruq holda olinadi? {= 10 % ~ 20% ~50% ~ 60% } Fermentyordan chiqadigan suspenziya, masalan, achitqi ishlab chiqarishning suspenziyasi tarkibida biomassa konsentratsiyasi, odatda, necha kg/m3 dan oshmaydi? {=40 kg/m3 ~ 30kg/m3 ~20kg/m3 ~ 80 kg/m3 } Qaysi usulga turli tipdagi bug‘latish apparatlari va quritgichlarda suspenziyalarning quritilishi kiradi? {= Issiqlik-fizikaviy ~ Mexanik ~ Ultiratovush ~ Ultiratovush va Mexanik } Flotatsiya jarayoniga ta’sir etuvchi omillar nechta? {= 6 ~ 7 ~ 8 ~10} Bosim kamayishining shartlariga binoan nechta flotatsiya ajratiladi? {= 2ta ~1 ta ~3 ta ~5 ta} Pnevmatik flotatorlarda o‘rtacha necha mm, bo’ladi? {= 2 mm ~ 1 mm ~ 1,2 mm ~5 m} Mikrobiologik ishlab chiqarishda chang-gaz oqimlarining hosil bo‘lishi asosan biologik suspenziyalarning qanday quritilishidan keyin sodir bo‘ladi. {= changlatuvchi ~ qurituvchi ~sochuvchi ~sochuvchi va qurituvchi } Chang tutish samaradorligini oshirish maqsadida gaz tozalashning birinchi pog‘onasi har birida 6 tadan bo‘lgan necha guruh siklonlardan yig‘iladi? {= 2 ~4 ~1 ~8} Texnologik uskuna ishlash tamoyilga qarab nechaga bo`linadi? {=2 ~6 ~5 ~6} tải về 93.79 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|