Microsoft Word Viet Phuong Phap Thien Dinh Can Ban cover traga r 2006. doc

E
ñåi sÜ Gampopa Çã tØng nói, ‘ViŒc th¿c hành công 
phu thiŠn ÇÎnh là viŒc rÃt quan tr†ng nhÜng không phäi là
viŒc quan tr†ng t¶t y‰u. Còn quan tr†ng hÖn cä viŒc 
bŠ 
ngoài
chúng ta ngÒi thiŠn là viŒc chúng ta 
Çi vào thiŠn 
ÇÎnh
nhÜ th‰ nào
!’ Ÿ Çây, ngài Çang muÓn nói vŠ 
tác š
cûa chúng ta khi chúng ta hành thiŠn.
Trong Tång-ng», danh tØ 
tác š 
(motivation)
có nghiã Çen là 
‘tâm vÜÖng,’
là
‘vua cûa tÃt cä các tÜ tܪng’
(king of all 
thoughts/supreme of all thoughts).
N‰u møc Çích cûa các bån 
khi ngÒi thiŠn là Ç‹ tÆn hܪng an låc, Ç‹ diŒt trØ s® hãi hay 
diŒt trØ phiŠn não, hay Ç‹ mong Ü§c m¶t ÇiŠu gì tÓt ÇËp 
hÖn trong Ç©i sÓng hay cho bän thân; n‰u tác š cûa bån là 
nhÜ vÆy khi Çi vào thiŠn ÇÎnh thì các bån nên tìm cách 
chuy‹n hoá tác š Çó thành ra m¶t tác š l®i tha hÖn.
Thay vào Çó, các bån nên nghï r¢ng, 
‘Tôi hoàn toàn tin 
tܪng vào con ÇÜ©ng mà thuª xa xÜa chÜ PhÆt Çã Çi qua, 
con ÇÜ©ng này Çã ÇÜa các ngài ljn giác ng¶ viên mãn 
nên bän thân tôi cÛng muÓn tham thiŠn Ç‹ nuôi dÜ«ng tØ 
bi và phát tri‹n trí tuŒ, khai mª PhÆt tánh, Ç¡c quä giác 
ng¶, Çem låi l®i låc cho tÃt cä chúng sinh. NguyŒn cho tÃt 
cä chúng sinh cÛng së có ÇÜ®c duyên lành Ç‹ bܧc Çi trên 
con ÇÜ©ng này và cÛng së thành t¿u giác ng¶.’
Viet_Vajra Foundation 
Tibetan-Buddhism for Vietnamese Vajrayana Buddhists
PhÜÖng Pháp 
ThiŠn ñÎnh Cæn Bän 
Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn 
Do ñåi SÜ Traga Rinpoche Hܧng DÅn 
______________________________________________
Kalden Lodoe và Virginia Blum 
thông dÎch tØ Tång-ng» qua Anh-ng» 
Tâm-Bäo-ñàn chuy‹n ViŒt-ng» và hiŒu Çính E 

E 
Hình bìa là tÜ®ng Çá ÇÙc PhÆt ngÒi thiŠn chøp tåi Borobudur, 
Yogjakarta, xÙ Nam DÜÖng 
(www.tropicalisland.de/java.html
)
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän
Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn 
Hܧng DÅn cûa ñåi SÜ Traga Rinpoche 
V§i s¿ ÇÒng š cûa Traga Rinpoche, 
Tâm-Bäo-ñàn chuy‹n ViŒt-ng» và hiŒu Çính 
d¿a trên nh»ng trích Çoån ghi chép
trong hai bu°i pháp thoåi ngày 17/052006 và 20/05/2006
tåi Drikung Mahayana Center, Hoa Kÿ 
theo l©i thông dÎch tØ Tång-ng» qua Anh-ng»
cûa Kalden Lodoe và Virginia Blum. 
M†i sai sót là cûa ngÜ©i chuy‹n ViŒt-ng».
M†i công ÇÙc xin hÒi hܧng pháp gi§i chúng sinh.
NguyŒn tÃt cä chúng sinh së thành t¿u viên mãn, trong Ç©i này ho¥c 
trong các Ç©i sau. 
____________________________________________ 
E
MuÓn nhÆn bän gÓc ÇiŒn tº, xin liên låc vietvarja@yahoo.com
DiÍn Çàn Viet_Vajra http://groups.yahoo.com/group/Viet_Vajra/

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
32
Garchen Institute, Arizona, Hoa Kÿ. Trong các chÜÖng 
trình Ba-Næm …n-ThÃt, các thiŠn giä së phäi hoàn tÃt các 
pháp môn d¿ bÎ trܧc khi ÇÜ®c hܧng dÅn Ç‹ th¿c hành 
các pháp tu tÓi mÆt du già cûa ngài Naropa 
(Six Yogas of 
Naropa)
. 
Trܧc khi r©i Hoa Kÿ Ç‹ trª vŠ Tây-Tång nhÆp thÃt vào næm 
2004, trܪng lão Çåi sÜ Garchen Rinpoche cûa giòng 
Drikung Kagyu Çã tØng nói v§i chúng ÇŒ tº cûa ngài r¢ng, 
‘Trong th©i gian ta v¡ng m¥t, các con có th‹ nÜÖng t¿a vào 
hai kho báu mà ta Ç‹ låi: Çó là ngôi bäo tháp tåi thiŠn viŒn 
ª Arizona, và Traga Rinpoche.’ 
M¶t lÀn khác, ngài Garchen Rinpoche cÛng nói: ‘
Gi»a ta và 
Traga Rinpoche không có gì khác biŒt -- tuy là hai thân 
nhÜng tâm ÇÒng nhÃt! Tuy hai mà m¶t!’
E
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn 
_______________________________________________________ 
E Tåi sao chúng ta cÀn tu tÆp thiŠn ÇÎnh?
Chúng ta ÇÜ®c sinh ra trong thân ngÜ©i hi‰m quš v§i ÇÀy 
Çû thuÆn duyên, ÇÀy Çû t¿ do, ÇÀy Çû nh»ng ÇiŠu kiŒn 
thuÆn l®i Ç‹ bܧc Çi trên con ÇÜ©ng tu, con ÇÜ©ng ÇÜa 
chúng ta ljn giäi thoát và Çåt ljn trång thái viên mãn.
NhÜng Ç‹ Çåt ÇÜ®c ljn trång thái giäi thoát viên mãn này, 
chúng ta cÀn phäi trau luyŒn Ç‹ có ÇÜ®c khä næng làm chû 
ÇÜ®c tâm và an trø ÇÜ®c trong 
t¿ tánh cûa tâm 
(nature of 
mind)
.
Làm chû ÇÜ®c tâm và quán chi‰u sâu s¡c Ç‹ thÃy 
ÇÜ®c Çâu là nguÒn gÓc cûa kh° não thì së chuy‹n hoá 
ÇÜ®c mê lÀm thành ra trí tuŒ, và së c¡t bÕ ÇÜ®c gÓc rÍ gây 
ra kh° não luân hÒi.
MuÓn làm chû ÇÜ®c tâm, trܧc h‰t, phäi có ÇÜ®c 
‘ÇÎnh’
(concentration/ meditative absorption).
ñÎnh
là khä næng tÆp 
trung tÜ tܪng cao Ƕ, là bܧc ÇÀu quan tr†ng cho ngÜ©i 
nhÆp môn. Khi có ÇÜ®c 
ÇÎnh
l¿c v»ng vàng thì chúng ta 
m§i có th‹ dÍ dàng hành trì tÃt cä nh»ng pháp môn khác 
m¶t cách sâu s¡c và có hiŒu quä hÖn.

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
2
TruyŠn thÓng nào cÛng vÆy, dù là theo Nguyên Thûy, ñåi 
ThØa hay Kim Cang ThØa thì 
ÇÎnh
vÅn là m¶t trong nh»ng 
y‰u tÓ quy‰t ÇÎnh cûa con ÇÜ©ng tu. Có nhiŠu ngÜ©i 
tܪng lÀm r¢ng tu theo Kim Cang ThØa thì không cÀn 
thiŠn
, hay tu theo TÎnh ñ¶ thì không cÀn 
thiŠn
, nhÜng Çây 
là nh»ng nhÆn xét sai lÀm.
Không th¿c tÆp thiŠn ÇÎnh, không th¿c tÆp chánh niŒm, 
hay không tu tÆp Ç‹ phát tri‹n 
ÇÎn
h l¿c, không có khä 
næng phát tri‹n s¿ chú tâm cao Ç¶ thì khó có th‹ hành trì 
m¶t cách có hiŒu quä nh»ng pháp tu khác nhÜ quán 
tܪng các B°n-Tôn trong MÆt-Tông, hay viŒc nhÃt tâm trì
chú cho ljn khi bÃt loån cûa TÎnh-ñ¶ tông? N‰u nói m¶t 
cách khác thì khi nhÃt tâm trì chú cÛng là thiŠn, khi nhÃt 
tâm quán tܪng hình änh B°n-Tôn cÛng là thiŠn. 
Bܧc k‰ ti‰p sau 
thiŠn-chÌ
(calm-abiding meditation)
së là 
thiŠn 
quán
hay 
thiŠn minh sát
(vipassana/insight meditation),
là quán 
chi‰u n¶i tâm, quán chi‰u vån pháp. Có rÃt nhiŠu ngÜ©i 
không phäi là PhÆt tº, không tu h†c theo chánh pháp cûa 
ÇÙc Th‰ Tôn nhÜng qua các pháp môn tu tÆp cûa riêng h†, 
h† cÛng có th‹ Çåt ÇÜ®c trång thái 
ÇÎnh 
rÃt cao rÒi bÎ kËt 
trong nh»ng tÀng thiŠn cä bao ngàn næm.
Do Çó, có 
ÇÎnh
mà thi‰u 
tuŒ minh sát
(special analytical
insight) 
thì së không Çåt ÇÜ®c PhÆt quä. Hãy ghi nh§ r¢ng 
ÇÎnh
phäi ÇÜ®c 
‘niêm’
(sealed) 
låi b¢ng chính 
tuŒ minh sát
! 
NhÜng phÜÖng pháp thiŠn quán Ç‹ phát tri‹n tuŒ minh sát 
không n¢m trong phåm vi bài giäng hôm nay. 
Nói tóm låi, sau Çây tôi së hܧng dÅn các bån vŠ phÜÖng 
thÙc thiŠn ÇÎnh cæn bän cho ngÜ©i nhÆp môn, cách thÙc 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
31
Næm 1996, SÜ ÇÜ®c m©i qua ñài Loan thuy‰t giäng. Tåi 
thiŠn viŒn nÖi Çây, ngoài nh»ng bu°i giäng pháp và hành 
thiŠn m‡i ngày, SÜ cÛng tham gia vào các công viŒc quét 
d†n, chÃp tác trong chùa nhÜ tÃt cä m†i ngÜ©i khác. Vào 
næm 1998, ki‰n thÙc quäng bác và s¿ chÙng nghiŒm cao 
thâm cûa SÜ Çã khi‰n ngài Lamchen Gyalpo Rinpoche tÃn 
phong cho SÜ chÙc 
‘ñåo SÜ Cao Quš’
(Lhopon). 
Чc nguyŒn hiŒn gi© cûa SÜ là tu b° låi tu viŒn cûa SÜ ª 
Tây Tång; cäi thiŒn tâm trí Çåi chúng; thi‰t lÆp trÜ©ng h†c 
Ç‹ trØ nån thÃt h†c tåi làng Chethak tåi Tây Tång; và ho¢ng 
dÜÖng PhÆt Pháp.
Traga Rinpoche chøp chung v§i các thiŠn giä trܧc khi h† khªi s¿ 
chÜÖng trình Ba Næm …n-ThÃt tåi thiŠn viŒn Garchen Institute (2005) 
SÜ hiŒn Çang là 
‘Retreat Master’
, SÜ Trܪng cûa chÜÖng 
trình 3 Næm …n-ThÃt 
(Three-Year Retreat)
, có nhiŒm vø 
hܧng dÅn các thiŠn giä cûa khóa PhÆt ThÃt dài hån theo 
Çúng truyŠn thÓng MÆt-Tông Tây-Tång tåi thiŠn viŒn 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
30
thûÖ nhÕ, SÜ không ngæn ÇÜ®c nܧc m¡t m‡i khi chÙng 
ki‰n cänh Çau kh° chung quanh. Næm 13 tu°i, SÜ b¡t ÇÀu 
h†c Tång væn, và næm 18 tu°i, y-h†c Tây Tång ÇÜ®c c¶ng 
thêm vào chÜÖng trình h†c cûa SÜ. Næm 24 tu°i, cái ch‰t 
cûa bà thím SÜ là Ç¶ng cÖ phát khªi tâm xuÃt gia cûa SÜ, 
và 2 næm sau, SÜ Çã du hành Ç‰n thû Çô Lhasa Ç‹ chiêm 
ngÜ«ng tu®ng ÇÙc PhÆt Thích Ca. Và cÛng b¡t ÇÀu tØ Çó,
SÜ Çã rÃt may m¡n ÇÜ®c thø huÃn v§i nhiŠu vÎ danh sÜ 
ÇÜÖng th©i. M¶t vÎ thÀy quan tr†ng là ngài Khenpo 
Munsel. Ngài Khenpo Munsel và SÜ Çã có liên hŒ nghiŒp 
duyên mÆt thi‰t v§i nhau, và SÜ Çã nhÆp thÃt liên tøc 7 
næm Ç‹ tu luyŒn b¶ pháp ñåi Viên Mãn 
(Dzogchen)
dܧi 
s¿ hܧng dÅn cûa ngài. 
ñ‰n næm 36 tu°i, sau khi h†c hÕi tØ nhiŠu vÎ Çåo sÜ và h†c 
giä, SÜ tìm Ç‰n và tu h†c thêm v§i ngài Khenchen Jigme 
Phuntsog. Trܧc khi qua Ç©i, ngài Çã truyŠn cho SÜ m¶t b¶ 
pháp cao thâm, m¶t b¶ pháp mà nh© vào Çó 2 Çåi ÇŒ tº cûa 
ngài Khenchen Jigme Phuntsog Çã Çåt ÇÜ®c Thân CÀu VÒng 
(Pháp thân).
ñ‹ tÕ lòng tri ân sÜ phø , SÜ Çã xây d¿ng bäo 
tháp ª nh»ng nÖi linh ÇÎa v§i møc Çích phát tri‹n PhÆt Pháp.
Sau Çó, SÜ ti‰p tøc nhÆp thÃt trong nhiŠu næm, ÇÒng th©i 
ho¢ng pháp và hܧng dÅn PhÆt tº tøng niŒm chú A Di ñà và 
Quan Âm. 
CuÓi næm 1993 SÜ qua ƒn ñ¶ và g¥p SÜ T° cûa giòng phái 
Drikung, ngài Chetsang Rinpoche. SÜ ÇÜ®c ngài truyŠn 
dåy b¶ pháp PhÌ Låc Luân Xa 
(Chakrasamvara)
, NgÛ CÃp 
ñåi ƒn 
(Five-fold Path of Mahamudra)
, cùng nhiŠu b¶ pháp 
cao Ç£ng khác. Sau Çó theo lŒnh cûa vΠSÜ T° Chetsang, 
SÜ vŠ låi Tây Tång Ç‹ hܧng dÅn thiŠn sinh nhÆp thÃt.
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
3
làm sao Ç‹ có th‹ 
toå thiŠn
, nghïa là ngÒi xuÓng th¿c hành 
m¶t th©i công phu, tØ khi b¡t ÇÀu cho ljn khi chÃm dÙt. 
E Tác š và BÒ-ñŠ-Tâm-VÜÖng 
ñåi sÜ Gampopa 
1
Çã tØng nói, 
‘ViŒc th¿c hành công phu 
thiŠn ÇÎnh là viŒc rÃt quan tr†ng nhÜng không phäi là viŒc 
quan tr†ng t¶t y‰u. Còn quan tr†ng hÖn cä viŒc bŠ ngoài 
chúng ta ngÒi thiŠn là viŒc chúng ta Çi vào thiŠn ÇÎnh nhÜ 
th‰ nào!’
(The practice itself is very important but 
not
the most 
important.
How
we enter practice is more important
than the
outward
practice itself!’ )
Ÿ Çây, ngài Çang muÓn nói vŠ 
tác š
cûa chúng ta khi chúng ta hành thiŠn. Trong Tång-ng», 
danh tØ 
tác š 
(motivation)
có nghiã Çen là 
‘tâm-vÜÖng
,’ 
là
‘vua cûa tÃt cä các tÜ tܪng’
(king of all thoughts/supreme of all 
thoughts)
.
N‰u møc Çích cûa các bån khi ngÒi thiŠn là Ç‹ tÆn hܪng 
an låc, Ç‹ diŒt trØ s® hãi hay diŒt trØ phiŠn não, hay Ç‹ 
mong ܧc m¶t ÇiŠu gì tÓt ÇËp hÖn trong Ç©i sÓng hay cho 
bän thân; n‰u tác š cûa bån là nhÜ vÆy khi Çi vào thiŠn 
ÇÎnh thì các bån nên tìm cách chuy‹n hoá tác š Çó thành ra 
m¶t tác š l®i tha hÖn.
Lë dï nhiên, khi miên mÆt công phu thiŠn ÇÎnh thì cuÓi 
cùng, các bån cÛng së Çåt ÇÜ®c an låc, diŒt trØ ÇÜ®c s® hãi 
1
Gampopa hay Dagpo Rinpoche là vÎ Çåi sÜ Çã có công hŒ thÓng hoá 
giòng truyŠn thØa Kagyu; ngài là m¶t trong hai Çåi ÇŒ tº uyên áo nhÃt 
cûa vÎ Çåi thánh giä Milarepa. Khªi ÇÀu, Marpa ÇÜ®c coi là SÖ T° cûa 
giòng Kagyu, truyŠn xuÓng cho Milarepa, sau Çó ljn Gampopa, và 
truyŠn thÓng KhÄu TruyŠn này vÅn ÇÜ®c gìn gi» không gián Çoån cho 
ljn ngày nay. 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
4
hay phiŠn não, g¥t hái ÇÜ®c nhiŠu k‰t quä tÓt ÇËp trong 
Ç©i sÓng hay cho bän thân. Lë ÇÜÖng nhiên së là nhÜ vÆy 
rÒi, nhÜng ÇiŠu quan tr†ng là các bån không nên Ç‹ nh»ng 
møc tiêu Çó trª thành nh»ng 
tác š tiên quy‰t
thúc ÇÄy bån 
Çi vào thiŠn ÇÎnh
.
Thay vào Çó, các bån nên nghï r¢ng, 
‘Tôi hoàn toàn tin 
tܪng vào con ÇÜ©ng mà thuª xa xÜa chÜ PhÆt Çã Çi qua, 
con ÇÜ©ng này Çã ÇÜa các ngài ljn giác ng¶ viên mãn nên 
bän thân tôi cÛng muÓn tham thiŠn Ç‹ nuôi dÜ«ng tØ bi và 
phát tri‹n trí tuŒ, khai mª PhÆt tánh, Ç¡c quä giác ng¶ Ç‹ 
Çem låi l®i låc cho tÃt cä chúng sinh. NguyŒn cho tÃt cä 
chúng sinh cÛng së có ÇÜ®c duyên lành Ç‹ bܧc Çi trên 
con ÇÜ©ng này và së thành t¿u giác ng¶.’
E ThiŠn là tÌnh táo, sáng suÓt, chú tâm nhÜng
linh Ƕng! 
NhÜng ÇÓi v§i các thiŠn sinh nhÆp môn thì các bån ÇÎnh 
nghïa thiŠn là gì? Nên nh§ r¢ng thiŠn không phäi là 
ngÒi 
yên
và rÖi vào trong trång thái... mÖ màng. ThiŠn là phäi 
bi‰t gi» cho tâm 
tÌnh táo
, 
sáng suÓt
, 
chú tâm nhÜng linh 
Ƕng!
Bi‰t ÇÜ®c mình Çang ngÒi ª Çâu, Çang suy nghï cái 
gì, Çang nghe ÇÜ®c ti‰ng gì... Nghe, thÃy, bi‰t, ngºi ÇÜ®c 
h‰t nhÜng tâm không v†ng ra 
bên ngoài, 
không 
chåy theo 
ti‰ng Ƕng, mùi hÜÖng, không phóng tâm cÜ«i trên nh»ng 
làn sóng tÜ tܪng mà an nhiên nhÆn thÃy nh»ng tÜ tܪng 
Çó vØa dâng lên rÒi låi vØa hå xuÓng nhÜ nܧc thûy triŠu.
NhÆn bi‰t h‰t tÃt cä nhÜng không phóng, không v†ng, 
không chåy theo ra 
bên ngoài
mà ti‰p tøc an nhiên trø vào 
bên trong
! 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
29
Ti‹u sº Çåi sÜ Traga Rinpoche 
8
____________________________________________ 
ñåi-SÜ Traga Rinpoche ra Ç©i vào ngày 15 tháng 8 âm lÎch Tây 
Tång (næm 1954 Tây LÎch). Thân phø cûa SÜ là m¶t Çåi hành 
giä cÛng nhÜ các t° phø SÜ Çã tØng là các hành giä danh ti‰ng 
trong giòng phái C° MÆt. Thân mÅu cûa SÜ cÛng vÆy, ÇÙc 
hånh bà thÆt tinh khi‰t xÙng Çáng là Thiên N» Trí TuŒ. 
Khi SÜ ÇÜ®c 4 tu°i, ngài Lhotul Khakhyab Dorje thÙ 9 
chÙng nhÆn SÜ là hóa thân cûa sÜ phø cûa chính ngài, tÙc 
là hóa thân cûa Togden Tsondrue Tharchin, và ngài làm lÍ 
xuÓng tóc cho SÜ. Tâm tØ bi cûa SÜ Çã hi‹n l¶ ngay tØ 
8
Ti‹u sº Çåi sÜ Traga Rinpoche do 
Bäo-Thanh-Tâm
chuy‹n ViŒt ng» næm 
2001. TBD b° túc chi ti‰t tháng 6/2006

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
28
Ma-Nu Pa-La-Da/ Ba-GiÖ-Ra Xát-Toa 
(Ôi ÇÙc Kim-
Cang Tát-ñÕa, xin hãy h¶ trì cho nh»ng thŒ nguyŒn) 
Tê-Nô-Pa Tít-SÖ-Tha/ Tri-ñô Mê Ba-Oa
(Xin ngài 
ng¿ trÎ v»ng vàng trong con)
Xu-Tô Khay-Dô-Mê Ba-Oa 
(Xin cho cho con ÇÜ®c hoàn 
toàn nhÜ š nguyŒn) 
Xu-Pô Khay-Dô-mê Ba-Oa 
(Xin hãy l§n månh trong 
con)
A-Nu Rát-Tô Mê Ba-Oa
(Xin hãy yêu thÜÖng con) 
Xåc-Va Xi-ñim-Mê PÖ-Ra-Giát-Sa
(Xin hãy cho con tÃt 
cä nh»ng quä vÎ thành t¿u) 
Xåc-Va Cåc-Ma Sút-Sa-Mê 
(Xin hãy chÌ cho con thÃy 
Çâu là duyên nghiŒp)
Tít-SÖ-Tan ShÖ-Ri-Da Cu-Ru 
(Xin cho tâm con luôn tÓt 
lành và toàn thiŒn) 
Hung
(Hung là chûng t¿ tr†ng y‰u tâm truyŠn cûa ÇÙc Kim-
Cang Tát-ñoä) 
Ha Ha Ha Ha
(
TÜ®ng trÜng cho tÙ vô lÜ®ng tâm, bÓn pháp 
quán Çänh, bÓn niŠm h› låc và bÓn thân PhÆt) 
Hô
(Hô là ti‰ng kêu h› låc vì Çã thành t¿u) 
Ba-Ga-Oan Xåc-Va Ta-Tha-Ga-Ta
(Ôi tÃt cä chÜ NhÜ Lai 
ÇÀy ân phܧc) 
Ba-GiÖ-Ra Ma-Mê Mun-Sa 
(Xin cho con Çåt ÇÜ®c giäi 
thoát toàn vËn trong Kim-Cang) 
Ba-GiÖ-Ri Ba-Oa 
(Xin ban cho con chân lš giác ng¶ cûa 
chân tánh Kim-Cang) 
Ma-Ha Xa-May-Da Xát-Toa A
(Ôi, nh»ng thŒ nguyŒn 
vï Çåi tát Çoä, A!)
E 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
5
E ñØng Çóng cºa các giác quan! 
N‰u thiŠn sinh không gi» cho tâm sáng suÓt , nhåy bén 
mà chÌ ngÒi trÖ trÖ ra Çó trong trång thái b‰ môn toä cäng 
thì các bån Çã vô tình Çóng h‰t các 
‘cæn môn’ 
låi rÒi --
Çây 
chính là nh»ng 
cánh cºa dÅn ljn tÃt cä các giác quan thô 
t‰
khác 
trong ta 
(these are the doors to all our other gross senses).
NhÜ vÆy thì dÀn dà së Çánh mÃt h‰t 
tánh bi‰t
sáng suÓt, 
linh Ƕng, ch£ng khác nào Çang ª trong m¶t trång thái vô-
h»u, trång thái không-có-gì-hiŒn-h»u 
(nothingness),
và viŒc 
này së trª thành m¶t chܧng ngåi rÃt l§n cho con ÇÜ©ng 
tu! 
E An låc n¶i tâm và giäi thoát khÕi luân hÒi
Thêm m¶t ÇiŠu cÀn chú š n»a là n‰u chúng ta có khä næng 
nhÆp ÇÎnh cao rÒi t¿ mãn, bám luy‰n vào nh»ng kinh 
nghiŒm an låc mà không bܧc ra ÇÜ®c khÕi trång thái an 
låc t¿ mãn Çó và cho r¢ng 
‘ÇÜ®c nhÜ th‰ này là tÓt ÇËp 
l¡m rÒi’
thì Çây së là thêm m¶t chܧng ngåi cho con 
ÇÜ©ng tu. RÃt nhiŠu ngÜ©i bÎ kËt trong trång thái Çó mà 
không bi‰t. NhiŠu ngÜ©i bÎ kËt trong các tÀng thiŠn, ho¥c 
trong trång thái an låc nhÃt th©i và quên Çi møc Çích tÓi 
hÆu là giäi thoát khÕi luân hÒi!
Các vΠÇåi thành t¿u giä cûa giòng Kagyu Çã tØng nói, 
‘N‰u 
møc Çích duy nhÃt cûa chúng ta khi ngÒi thiŠn là Ç‹ ÇÜ®c 
an låc, khÕe månh, sÓng lâu hay Ç‹ có ÇÜ®c khä næng tÆp 
trung tÜ tܪng cao Ƕ thì chúng ta së không ti‰n ÇÜ®c bao 
xa trong công phu tu tÆp Ç‹ Çi ljn giäi thoát.’

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
6
E Th©i gian thuÆn l®i nhÃt trong ngày
Theo nhÜ trong kinh Çi‹n cùng hܧng dÅn cûa các vÎ Çåi 
thành t¿u giä thì khoäng th©i gian thuÆn l®i nhÃt trong 
ngày Ç‹ ngÒi thiŠn là vào 
bu°i sáng tinh mÖ
; n‰u các bån 
có th‹ thÙc dÆy vào khoäng 4-5 gi© sáng Ç‹ công phu thì 
Çó chính là th©i gian tuyŒt häo nhÃt. Vào bu°i sáng, tâm 
trí chúng ta ít vÄn Çøc và không bÎ nhiŠu chi phÓi nhÜ 
nh»ng th©i gian khác trong ngày; khi Çó, nh»ng tÜ tܪng 
th‰ gian chÜa kÎp n°i lên, tâm ta ít nhuÓm lo âu, và nh»ng 
lo toan, tính toán cûa Ç©i sÓng, sinh hoåt h¢ng ngày chÜa 
kÎp tr°i dÆy. 
E M¶t ngày nhÜ m†i ngày 
Các bån muÓn ch†n 4 gi© sáng hay 5 gi© sáng hay 6, 7 gi© 
sáng Ç‹ thÙc dÆy ngÒi thiŠn cÛng ÇÜ®c, ÇiŠu này không 
quan tr†ng. ñiŠu quan tr†ng cÀn lÜu š là 
m‡i
ngày cÀn 
phäi theo Çúng m¶t th©i khóa bi‹u Çã Ãn ÇÎnh.
N‰u Çã 
ch†n 7 gi© sáng là gi© thiŠn thì m‡i sáng, cÀn phäi tÆp thói 
quen thÙc dÆy công phu Çúng 7 gi© 
-- ‘m¶t ngày’ phäi nhÜ 
‘m†i ngày.’ 
Phäi luyŒn tÆp thuÀn thøc thành m¶t thói quen 
không th‹ thi‰u
thì công phu thiŠn ÇÎnh së nh© Çó mà 
tæng trܪng.
E PhÄm chÃt quan tr†ng hÖn th©i lÜ®ng!
Khi m§i b¡t ÇÀu tÆp thiŠn, 
phÄm chÃt
quan tr†ng hÖn là 
th©i lÜ®ng
. ñØng ráng sÙc Ç‹ ngÒi lâu. Không phäi ngÒi 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
27
Phø Løc
Kim-Cang Bách-T¿ Minh-Chú 
OM/
BAZRA SATTWA SAMAYA/ 
MANU PALAYA/ BAZRA SATTWA/
TENOPA TISHTHA/ DRIDO ME BHAWA/ 
SUTO KHYOME BHAWA/ 
SUPO KHYOME BHAWA/ 
ANU RAKTO ME BHAWA/ 
SARWA SIDDHIM-ME PRA-YATSHA/ 
SARWA KARMA SUTSA-ME
TSIT-TAN SHRIYA KURU/
HUNG/ 
HA HA HA HA/
HO/ 
BHAGAWAN SARWA TATHAGATA/ 
BAZRA-MAME MUNTSA/ 
BAZRI BHAWA/ 
MAHA SAMAYA SATTWA AH/
Âm ViŒt: 
Ôm
(Ôm là pháp âm vi diŒu, cao cä nhÃt) 
Ba-GiÖ-Ra Xát-Toa Xa-May-Da
(Nh»ng thŒ nguyŒn- 
samaya- cûa ÇÙc Kim-Cang Tát-ñÕa) 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
26
tÓt, và phäi tÆp Çi ÇÙng n¢m ngÒi æn uÓng trong chánh 
niŒm.
Trong khi ngÒi công phu tham thiŠn, n‰u nh»ng cäm giác 
an bình h› låc phát khªi thì trong hÆu thiŠn ÇÎnh, phäi làm 
sao cÓ g¡ng Ç‹ cho nh»ng cäm giác này cÛng có m¥t càng 
nhiŠu càng tÓt, càng lâu càng tÓt. Nghïa là phäi bi‰t kéo 
nh»ng cäm giác an bình, h› låc này tØ trong th©i công phu 
th¿c tÆp thiŠn ÇÎnh Ç‹ cho nh»ng cäm giác Ãy vÜÖn dài 
qua ljn th©i gian hÆu thiŠn ÇÎnh, áp døng vào Ç©i sÓng, 
sinh hoåt h¢ng ngày.
Trong th©i công phu, thiŠn sinh ÇÜ®c hܧng dÅn Ç‹ chú 
tâm vào m¶t ÇÓi tÜ®ng là ÇÙc A Di ñà ho¥c vào m¶t ÇŠ 
møc là TÙ-Vô-LÜ®ng ch£ng hån. DÀn dà, n‰u thành công 
trong tu tÆp thì ÇÓi tÜ®ng và ÇŠ møc thiŠn ÇÎnh này së trª 
thành là m¶t phÀn cûa tâm tܪng và Ç©i sÓng sinh hoåt 
h¢ng ngày, rÒi tØ tØ, hình änh cûa ÇÙc A-Di-ñà ho¥c tâm 
TÙ-Vô-LÜ®ng së có m¥t toàn-th©i-gian không gián Çoån 
trong giòng tâm thÙc cûa thiŠn sinh.
ñó là khi không còn có khác biŒt nào n»a gi»a thiŠn ÇÎnh 
và hÆu thiŠn ÇÎnh -- cä hai thäy ÇŠu h®p nhÃt, chÌ ÇÖn 
thuÀn là 
m¶t
trong m‡i m¶t phút giây.
__________________________ 
E
Tâm-Bäo-ñàn chuy‹n ViŒt ng» và hiŒu Çính (06/2006) d¿a trên 
nh»ng ghi chép trích Çoån trong hai bu°i pháp thoåi cûa Çåi sÜ Traga 
Rinpoche theo l©i thông dÎch tØ Tång ng» qua Anh ng» cûa Kalden 
Lodoe và Virgnia Blum.
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
7
lâu có nghïa là thiŠn giÕi! Cho dù chÌ ngÒi 5 phút mà tr†n 
vËn trong 5 phút Çó thiŠn sinh gi» ÇÜ®c cho tâm h‰t sÙc 
tÌnh táo, sáng suÓt, không v†ng, không Ƕng, h‰t sÙc chú 
tâm, h‰t sÙc linh Ƕng thì vÅn tÓt hÖn là ngÒi 30, 40 phút!
Do Çó, thiŠn sinh nên ngÒi thiŠn trong nh»ng khoäng th©i 
gian 
thÆt ng¡n
lúc ban ÇÀu. Lúc ban ÇÀu, thay vì cÓ ngÒi 
cho ÇÜ®c 30 phút hay m¶t ti‰ng thì chú tâm ngÒi trong 
vòng 5 phút thÆt tr†n vËn rÒi xä thiŠn. Xä thiŠn 5-10 phút, 
xong rÒi låi tham thiŠn trong 5 phút, sau Çó låi xä thiŠn, 
v.v.
CÙ liên tøc, ÇŠu Ç¥n ngÒi thiŠn trong nh»ng khoäng th©i 
gian 
rÃt ng¡n
nhÜng ngÒi 
nhiŠu lÀn, nhiŠu th©i
nhÜ vÆy -- 
cho ljn khi thiŠn sinh nhÆn thÃy là mình có th‹ chú tâm
tr†n vËn trong 5 phút thì sau Çó, có th‹ tæng lên tØng 1-2 
phút m¶t; ví dø, tØ 5 phút tæng lên thành 6-7 phút, v.v.
E ChuÄn bÎ cho th©i công phu
Trܧc khi th¿c s¿ ngÒi xuÓng công phu thì phäi lo hoàn 
thành xong h‰t tÃt cä các viŒc cÀn làm khác, ch£ng hån 
nhÜ cÀn rÜä chén bát thì rºa cho xong chén bát, cÀn g†i 
ÇiŒn thoåi thì g†i cho xong cú ÇiŒn thoåi, cÀn giúp Ç« con 
cái thì làm cho xong viŒc Çó rÒi h£n ngÒi xuÓng thiŠn. NhÜ 
vÆy Ç‹ trong khi ngÒi công phu thì b§t lo ra!
Thêm n»a, trܧc khi ngÒi xuÓng thì phäi t¿ hÙa là bây gi© 
Çã ljn th©i công phu, phäi nhÃt quy‰t tinh tÃn công phu 
trong Çúng khoäng th©i gian Çã Ãn ÇÎnh và gi» Çúng l©i 
hÙa. 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
8
E TÜ th‰ Bäy Oai Nghi cûa ÇÙc PhÆt Tÿ-Lô Giá-
Na 
(Vairocana)
2
Khi xÜa, chính trong tÜ th‰ Bäy Oai Nghi cûa ÇÙc PhÆt Tÿ-
Lô Giá-Na mà ÇÙc PhÆt T° Thích Ca Mâu Ni Çã thành Çåo 
dܧi c¶i bÒ ÇŠ. ñây là 
oai nghi giác ng¶
(posture of 
enlightenment)
, hay là tÜ th‰ Bäy Oai Nghi, gÒm có: 
1. NgÒi th£ng lÜng, xÜÖng sÓng th£ng. 
2. 
Hai chân x‰p låi trong tÜ th‰ liên hoa, bán-già ho¥c 
ki‰t- già (t
hiŠn sinh nam Ç¥t chân phäi lên trên chân trái, 
thiŠn sinh n» Ç¥t chân trái lên trên chân phäi). 
3. Hai cánh tay gi» th£ng, thoäi mái; hai b© vai vÜÖn 
ngang nhÜ Çôi cánh cûa chim thÙu 
(kên-kên).
4. Bàn tay phäi Ç¥t trên bàn tay trái 
(thiŠn sinh nam),
ho¥c bàn tay trái Ç¥t trên bàn tay phäi 
(thiŠn sinh n»)
; 
hai ngón tay cái giao nhau. 
5. C¢m hÖi gÆp xuÓng vào phiá trong. 
6. ñÀu lÜ«i uÓn lên chåm nhË vào vòm miŒng 
(palate).
7. Hai m¡t hå xuÓng thÃp, nhìn lܧt xuÓng phiá dܧi 
theo ÇÀu mÛi (nhÜng tÀm nhìn phóng ra xa khoäng 
hai säi tay Ç‹ khÕi håi m¡t). 
2
Vairocana
còn có tên là ñåi-NhÆt NhÜ-Lai PhÆt, là m¶t vÎ PhÆt trong 
NgÛ B¶ PhÆt, tÜ®ng trÜng cho Pháp-thân thÜ©ng trø; ngài là vÎ PhÆt 
trong kinh Hoa-Nghiêm, trí tuŒ cao t¶t nhÜ ánh sáng m¥t tr©i chi‰u r†i 
kh¡p m†i nÖi. Næng lÜ®ng cûa Vairocana là Pháp-gi§i-trí Ç‹ phá tan vô 
minh, chÃm dÙt nghiŒp quä.
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
25
‘cûa tôi’ nhÜ là m¶t cá th‹ và vÆt th‹ ‘cÙng ng¡c’ có t¿ 
tánh, rÒi 
bám chÃp
vào cái ‘tôi’ và 
bám chÃp
vào cái g†i là 
‘cûa tôi.’ Khi 
ta bám chÃp, tôn th©, và say Ç¡m
cái ’tôi’ thì 
Çó m§i là ÇiŠu vô cùng tai håi chÙ còn cái ‘tôi’ t¿ nó Çâu 
phäi là vÃn ÇŠ 
(
self 
in itself is not a problem but self-
grasping
, self-
cherishing
, and 
holding on
to this self is detrimental).
Khi thiŠn tÆp, phäi n‡ l¿c 
không
Ç‹ dÃy lên nh»ng tÜ 
tܪng t¿ hào, tôn th©, bám chÃp, cho r¢ng 
‘ta’
là ngÜ©i 
Çang thiŠn, 
‘ta’
Çang thiŠn rÃt giÕi, 
‘ta’
Çang thành t¿u, s¿ 
thành t¿u này là thành t¿u 
‘cûa ta,’
v.v. Nh»ng tÜ tܪng 
Çó chính là mÀm mÓng ÇÜa ljn mê lÀm nên thiŠn sinh 
phäi bi‰t c¡t bÕ chúng ngay tØ ÇÀu.
E HÒi hܧng 
CÛng giÓng nhÜ tác š l®i tha cûa ta khi ta ngÒi xuÓng tham 
thiŠn thì sau khi chÃm dÙt th©i công phu, các thiŠn sinh 
phäi luôn nh§ th¿c hành viŒc hÒi hܧng công ÇÙc. TÃt cä 
công ÇÙc có ÇÜ®c qua công phu thiŠn ÇÎnh, ta hÒi hܧng 
h‰t cho tÃt cä chúng sinh, nguyŒn cho h† cÛng së thành 
t¿u viên mãn! 
E HÆu thiŠn ÇÎnh
ñÓi v§i các thiŠn sinh nhÆp môn, 
hÆu thiŠn ÇÎnh
(post 
meditation) 
là khoäng th©i gian sau khi m¶t th©i công phu Çã 
chÃm dÙt. Trong hÆu thiŠn ÇÎnh, thiŠn sinh cÀn cÓ g¡ng 
gi» cho mình s¿ tÌnh thÙc càng nhiŠu và càng liên tøc càng 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
24
E Nh»ng dÃu hiŒu tÓt ÇËp
Khi khªi s¿ tu thiŠn, dù có thành công hay không thành 
công trong thiŠn ÇÎnh thì vÅn phäi cÓ g¡ng n‡ l¿c b¢ng 
m†i cách dËp bÕ Çi dÀn dÀn nh»ng chܧng ngåi nhÜ Çã 
giäi thích ª trên. RÒi tØ Çó, thói quen m§i ÇÜ®c huân tÆp, 
và thiŠn sinh së luôn cänh giác Ç‹ có th‹ gi» tâm mình 
trong trång thái chú tâm và sáng suÓt không gián Çoån.
GiÓng nhÜ m¶t giòng sông hiŠn hoà tuôn chäy không bΠ
ngæn trª bªi bÃt cÙ m¶t chܧng vÆt nào. 
ñÓi v§i nh»ng thiŠn sinh nhÆp môn, khi n‡ l¿c tu tÆp Çúng 
Ç¡n thì nh»ng Ç®t sóng tÜ tܪng Ò åt së dÀn dÀn l¡ng 
xuÓng, nh»ng cäm giác an bình h› låc së phát khªi m¶t 
cách nhË nhàng vi t‰, nh»ng xúc cäm ô nhiÍm së giäm 
thi‹u, tâm së ª trong m¶t trång thái hài hoà, buông xä... 
E S¿ thành t¿u cûa tôi! 
N‰u thiŠn sinh cäm thÃy có thÆt nhiŠu ti‰n b¶ trong công 
phu thiŠn tÆp và trong lòng hiŒn lên tÜ tܪng vŠ 
‘s¿ thành 
t¿u
cûa tôi‘
’ thì ngay giây phút Çó, bån Çã bÎ m¡c kËt rÒi.
Lë dï nhiên, trên phÜÖng diŒn tÜÖng ÇÓi 
(relative)
thì phäi 
dùng ch» 
‘tôi’
hay 
‘cûa tôi’ 
Ç‹ có th‹ diÍn tä m¶t cá th‹ 
hay m¶t vÆt th‹ 
tÜÖng ÇÓi 
trong m¶t cái nhìn
tÜÖng ÇÓi. 
Nói m¶t cách tÜÖng ÇÓi, ch£ng có gì sai quÃy khi phäi 
dùng ch» ‘tôi’ hay ‘cûa tôi’ Ç‹ ám chÌ m¶t cá th‹ là ‘tôi’ và 
m¶t vÆt th‹ là ‘cûa tôi.’ NhÜng m†i sai quÃy và tai håi b¡t 
ÇÀu nÄy mÀm khi chúng ta nhìn thÃy cá th‹ ‘tôi’ và vÆt th‹ 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
9
E Hãy mª m¡t ngÒi thiŠn! 
Trong các pháp môn thiŠn cûa MÆt tông, b¡t ÇÀu tØ thiŠn 
chÌ 
(calm-abiding meditation)
cho ljn thiŠn ñåi-viên-mãn 
(Dzogchen),
hành giä ÇÜ®c hܧng dÅn Ç‹ 
mª m¡t
chÙ không 
nh¡m m¡t trong khi ngÒi thiŠn! ñÓi v§i nh»ng hành giä sÖ 
cÖ, nh¡m m¡t ngÒi thiŠn rÃt dÍ rÖi vào giÃc ngû. Ho¥c 
không ngû thì cÛng dÍ rÖi vào trång thái hôn trÀm hay tråo 
cº, dã dÜ®i, mÖ mÖ màng màng, nºa tÌnh nºa mê.
E ThiŠn ñÎnh Có ñÓi TÜ®ng H° Tr® 
(Meditation With 
Object of Support) 
NhiŠu ngÜ©i cho r¢ng ngÒi thiŠn rÃt khó, ngay cä ngÒi 
ljm s° tÙc hay niŒm hÖi thª phÒng xËp cÛng khó. NhiŠu 
ngÜ©i nh¡m m¡t låi ngÒi Ç‰m hÖi thª thì sau Çó dÍ bΠ
buÒn ngû, mÖ màng, không còn ª trong trång thái sáng 
suÓt n»a.
Theo truyŠn thÓng Tây-Tång thì thiŠn sinh nhÆp môn có th‹ 
áp døng phÜÖng pháp sau Çây, g†i là 
thiŠn ÇÎnh có ÇÓi 
tÜ®ng h° tr®
(meditation with object of support)
. ñÓi tÜ®ng này 
ÇÜ®c g†i là 
ÇÓi tÜ®ng thiŠn ÇÎnh
(meditation object).
• Ch†n m¶t 
vÆt th‹ tí hon có s¡c màu ng©i sáng 
Ç‹ ª 
trܧc m¥t và trø hai m¡t vào Çó. Có th‹ ch†n m¶t 
håt ÇÆu hay m¶t hòn sÕi nhÕ xíu rÒi sÖn 
tr¡ng
håt 
ÇÆu hay hòn sÕi Çó Çi.
Càng nhÕ càng tÓt
, b¢ng 
m¶t håt ÇÆu hay håt ngÛ cÓc là tÓt nhÃt. L¿a vÆt 
th‹ màu sáng nhÜng ÇØng quá sáng. N‰u quá sáng 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
10
ho¥c quá chói thì së có änh hܪng không tÓt cho 
các tuy‰n m¡t.
• 
Ch†n m¶t 
mÅu hoå 
(image)
tí hon cûa m¶t vÎ PhÆt, 
BÒ-Tát hay B°n-Tôn
Ç‹ ª trܧc m¥t Ç‹ trø hai m¡t 
vào Çó. M¶t mÅu h†a cûa ÇÙc Kim-Cang Tát-ñoä 
(Vajrasattva) 
hay ÇÙc Phât Thích Ca Mâu Ni ch£ng 
hån. Càng nhÕ càng tÓt
, không nên l§n hÖn 1/2 
inch (khoäng 1.3 cm). 
3
• N‰u ch†n m¶t mÅu hoå hình BÒ Tát Kim-Cang Tát- 
ñoä hay ÇÙc PhÆt A-Di-ñà ch£ng hån thì khªi ÇÀu, 
chú tâm nhìn thÆt kÏ tØng phÀn m¶t, thu h‰t hình 
änh, chi ti‰t, màu s¡c cûa khuôn m¥t, mÛ miŒn cûa 
ngài vào tâm trí. K‰ ti‰p, chú tâm thu h‰t hình 
änh, chi ti‰t, màu s¡c thân mình cûa ngài vào tâm 
trí, bàn tay phäi cÀm chùy kim cang nhÜ th‰ nào, 
bàn tay trái cÀm chuông nhÜ th‰ nào, y áo ra sao,
tòa sen ngàn cánh ra sao, v.v. CÙ tuÀn t¿ thu h‰t 
hình änh tØng phÀn m¶t; khi thu nhi‰p xong m¶t 
phÀn rÒi thì m§i chuy‹n qua chú tâm vào phÀn k‰ 
ti‰p. CuÓi cùng, ráp h‰t tÃt cä nh»ng phÀn Çó låi 
trong trí tܪng nhÜ m¶t mô hình ráp 
(puzzle).
Khi 
mô hình BÒ Tát Kim-Cang Tát-ñoä hay A-Di-ñà Çã 
ÇÜ®c ráp låi tr†n vËn thì trø hai m¡t vào mÅu hoå 
Ãy mà không Ç‹ š ljn tØng phÀn riêng lÈ n»a. 
3
NgÜ©i Tây-Tång không sº døng 
‘inch’
hay 
‘cm’ 
nhÜng khi hܧng 
dÅn cho h†c trò vŠ kích thܧc cûa mÅu hoå to nhÕ nhÜ th‰ nào, Traga 
Rinpoche Çã dùng 
ngón tay cái
cûa mình Ç‹ Ço, và trong m¶t bu°i 
ÇiŒn Çàm sau Çó, Çã nh¡c låi là khoäng m¶t 
ÇÓt
tay cái; m¶t ÇÓt tay ª 
Çây có nghïa là khoäng 1/2 ngón tay cái, tØ ÇÀu mÛi ngón tay cho ljn 
l¢n ngang cûa ÇÓt tay. (TBD) 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
23
quan thì trª nên buÒn nän. Cä hai trång thái này ÇŠu là 
chܧng ngåi cho ngÜ©i tu, có khi còn làm cho thiŠn sinh 
vܧng phäi bŒnh mÃt ngû kinh niên 
(chronic insomia).
TÃt cä nh»ng cäm giác nhÜ hy v†ng, mong Ç®i, nghi ngåi, 
nän lòng ÇŠu phát xuÃt tØ tâm mê m©, tØ s¿ tham lam, 
bám luy‰n, sân hÆn, mê mu¶i và có nh»ng cäm giác này 
có khä næng phá hûy h‰t bao công ÇÙc Çã ÇÜ®c vun trÒng 
trong khi thiŠn tÆp.
ThiŠn sinh cÀn phäi tÌnh giác Ç‹ lÆp tÙc tìm cách ÇÓi trÎ v§i 
nh»ng cäm giác này khi chúng vØa xuÃt hiŒn. Phäi tÆp 
buông xä và ÇØng cäm víu vào nh»ng cäm giác mê lÀm 
nhÜ hy v†ng, mong cÀu, nghi ng©, hay thÓi chí. Hãy thä 
lÕng tâm mình vào trång thái nghÌ ngÖi, thoäi mái. Phäi 
nhÆn bi‰t là nh»ng cäm giác Çó vØa trÒi lên, nhÜng khi 
nhÆn bi‰t xong thì cÙ Ç‹ cho chúng 
t¿ nhiên tan rã
, ÇØng 
bám theo chúng! 
Nh»ng vÎ Çåi thiŠn giä thÜ©ng trø nÖi 
t¿ tánh cûa tâm
(nature of mind).
Khi có bÃt kÿ tÜ tܪng nào n°i lên thì h† lÆp 
tÙc Ç‹ cho 
tÜ tܪng Çó
hoà nhÆp vào chính bän tâm 
(let the 
thoughts assimilate into the mind itself).
Bao nhiêu th‰ hŒ hành giä trong bao nhiêu Ç©i ki‰p cÛng 
Çã phäi träi qua nh»ng giai Çoån tu tÆp y nhÜ vÆy. ñØng 
sanh tâm nghi ho¥c mà phäi ti‰p tøc n‡ l¿c công phu hành 
trì thì ch¡c ch¡n r¢ng m¶t ngày kia, bån cÛng së có ÇÜ®c 
ÇÎnh l¿c v»ng vàng!

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
22
bån nên xä thiŠn và thay vì th¿c hành thiŠn ÇÎnh thì bån 
nên hành trì các pháp môn sám hÓi, tÎnh hoá ác nghiŒp.
Bån nên ra trܧc bàn th© Tam Bäo và Çänh lÍ Tam Bäo, 
nguyŒn xin sám hÓi h‰t tÃt cä nh»ng nghiŒp xÃu Çã tåo 
trong quá khÙ, nguyŒn chÌ tích tø công ÇÙc làm nh»ng viŒc 
thiŒn, và tøng kinh sám hÓi. 
Bån cÛng có th‹ Çi nhiÍu 
(circumambulate)
chung quanh các 
bäo tháp ho¥c trì tøng các câu minh chú nhÜ 
Kim-Cang
Bách-T¿ Minh Chú
7
Ç‹ thanh tÎnh hoá và sám hÓi nghiŒp 
t¶i Çã gieo. 
Khi hành trì các pháp môn sám hÓi thì bån không th‹ chÌ 
làm ngày m¶t ngày hai, mà phäi hành trì ÇŠu Ç¥n trong 
bäy ngày, ho¥c bäy tuÀn, v.v. Sau bäy ngày hay bäy tuÀn 
liên tøc sám hÓi nhÜ vÆy thì bån có th‹ quay trª låi th¿c 
hành thiŠn ÇÎnh. 
Hy v†ng, mong Ç®i, nghi ngåi, nän lòng 
Khi m§i ngÒi thiŠn thì thiŠn sinh thÜ©ng hay mong Ç®i 
ho¥c hy v†ng có ÇÜ®c nh»ng kinh nghiŒm tÓt ÇËp chÙng 
tÕ s¿ ti‰n b¶ cûa h†. N‰u nh»ng kinh nghiŒm Çó không 
xäy ljn thì có th‹ h† së Çâm ra nghi ngåi vŠ chánh pháp 
ho¥c nghi ngåi vŠ phÜÖng thÙc tu tÆp hay vŠ công phu tu 
tÆp cûa h†, dÍ sanh tâm khó chÎu và cÛng dÍ Çâm ra nän 
lòng hay thÓi chí.
CÛng có nh»ng thiŠn sinh, khi thÃy mình ti‰n b¶ trong 
thiŠn tÆp thì trª nên vui mØng, sung sܧng quá Ƕ. Låi có 
khi thÃy mình tu tÆp lâu ngày mà không có k‰t quä khä 
7
Xem bài 
Kim-Cang Bách-T¿ Minh-Chú
trong phÀn phø løc
. 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
11
• N‰u trong khi tham thiŠn, bÃt ch®t m¶t lúc nào Çó, 
hình änh cûa mÅu h†a ch®t phai nhoà Çi trong tâm 
trí bån, hay bån cäm thÃy bån vØa Çánh mÃt s¿ chú 
tâm vào hình änh Çó, thì ngay lÆp tÙc, bån låi cÀn 
b¡t ÇÀu låi tØ ÇÀu, b¡t ÇÀu thu nhi‰p nh»ng chi ti‰t 
cûa mÅu h†a vào trong tâm låi tØ ÇÀu và ‘ráp’ tÃt 
cä nh»ng chi ti‰t Çó låi tØ ÇÀu nhÜ Çã c¡t nghïa ª 
trên. 
E ThiŠn ñÎnh Có ñi‹m T¿a
(Meditation With Reference 
Point)
Ÿ trên Çã nói vŠ thiŠn ÇÎnh có ÇÓi tÜ®ng h° tr® và vŠ ÇÓi 
tÜ®ng thiŠn ÇÎnh, sau Çây së nói vŠ 
thiŠn ÇÎnh có Çi‹m t¿a
(meditation with reference point)
và vŠ 
ÇŠ møc thiŠn ÇÎnh 
(subject 
of meditation)
.
Tôi së dùng TÙ-Vô-LÜ®ng 
(Four Immeasurables)
Ç‹ hܧng dÅn các bån thiŠn ÇÎnh. TÙ-Vô-LÜ®ng së là 
Çi‹m 
t¿a
(reference point)
cho các bån, là 
ÇŠ møc thiŠn ÇÎnh 
cûa 
các bån.
TÙ-Vô-LÜ®ng là bÓn tâm vô lÜ®ng TØ, Bi, H›, Xä, 
4
là m¶t 
trong nh»ng nŠn täng chánh y‰u cûa pháp PhÆt nhiŒm 
mÀu.
NguyŒn cho tÃt cä chúng-sinh-mË-hiŠn, vô lÜ®ng nhÜ tr©i 
cao vô biên, có ÇÜ®c an låc và gÓc rÍ cûa an låc (TØ), 
NguyŒn cho h† thoát khÕi Çau kh° và gÓc rÍ cûa Çau kh° 
(Bi), 
4
Ti‰ng Anh sº døng các tØ sau Çây: 
Love, Compassion, Joy and 
Equanimity
Ç‹ chÌ 
TØ (maitri), Bi (karuna), H› (mudita), Xä (upeksa)
.

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
12
NguyŒn cho h† không bao gi© xa lìa tâm hoan hÌ vô Üu vô 
nhiÍm (H›), 
NguyŒn cho h† an trø trong bình Ç£ng trí, không chÃp 
trܧc, không tœ hiŠm (Xä). 
5
ThiŠn ÇÎnh d¿a trên tâm TØ và tâm Bi 
Chúng sinh trong kh¡p các cõi, không phäi chÌ riêng cõi 
ngÜ©i, không phäi chÌ m¶t, hai chúng sinh mà tÃt cä chúng 
sinh tØ vô thÌ vô chung Çã tØng là cha mË cûa chúng ta 
trong nhiŠu Ç©i ki‰p nên khi nghï ljn h†, chúng ta phäi cÓ 
g¡ng phát khªi m¶t tâm nguyŒn bao la bát ngát t¿a không 
gian vô biên! Hãy nghï Ç‰n nh»ng gì chúng-sinh-cha-mË 
nhiŠu-Ç©i Çã làm cho ta, h† Çã cÜu mang ta, Çã chæm sóc 
lo l¡ng cho ta tØng mi‰ng æn manh áo nhÜ th‰ nào, v.v.
H† muÓn hånh phúc nhÜng không bi‰t tåo nhân hånh 
phúc. MuÓn an låc nhÜng không bi‰t gieo mÀm an låc.
H† không hi‹u vŠ nhân quä và không bi‰t Çâu là nguyên 
nhân ÇÜa ljn kh° não; h† bÎ mê m©, sai sº, ti‰p tøc tåo ác 
nghiŒp và hÙng chÎu Çau kh° triŠn miên. 
Do Çó, chúng ta phát khªi tâm TØ và tâm Bi, nguyŒn cho 
h† có ÇÜ®c an låc và bi‰t vun trÒng nguyên nhân ÇÜa ljn 
an låc, thoát khÕi Çau kh° và bi‰t dÙt bÕ nguyên nhân ÇÜa 
ljn Çau kh°. Không phäi là phát nguyŒn sÖ sài, h©i h®t 
cho có, mà phäi th¿c tâm cäm nhÆn ÇÜ®c ÇiŠu này t¿ Çáy 
lòng mình. 
5
‘May all mother sentient beings boundless as the sky, have 
happiness and the causes of happiness. May they be liberated from 
suffering and the causes of suffering. May they never be separated 
from the happiness that is free from sorrow. May they rest in 
equanimity, free from attachment and aversion.’ (Khenchen Konchog 
Gyaltsen’s translation) 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
21
thì nên sám hÓi và cÀu nguyŒn cho kÈ gây ra kh° não cho 
ta s§m thÙc tÌnh. 
Nói tóm låi, n‰u bån thành công trong viŒc quán chi‰u vŠ 
vô thÜ©ng
thì bån có th‹ ÇÄy lui tâm bám chÃp và Çû m†i 
loåi tâm phiŠn não, thèm khát, thÜÖng t°n, giÆn h©n, ganh 
ghét, oán trách, v.v. Bån së th¿c s¿ cäm thÃy th‰ nào là 
buông xä, là quay lÜng låi v§i th‰ gian, quay lÜng låi v§i 
kh° não và nguÒn gÓc gây ra kh° não. 
NhÜng cÛng phäi làm tØ tØ, nhË nhàng tØng giai Çoån m¶t, 
ÇØng quá cæng th£ng, quá 
gæng
v§i chính mình và cÛng 
ÇØng døng công quá mÙc Ç‹ ÇÄy lui m§ tâm phiŠn não, 
bÙc xúc, rÓi loån này trong khi ngÒi thiŠn. Vì n‰u bån døng 
công quá mÙc thì së có nh»ng triŒu chÙng Çáng ti‰c khác 
xäy ra, khí l¿c bÎ xáo tr¶n, änh hܪng không tÓt cho sÙc 
khoÈ và tâm thÀn cûa bån. BŒnh tÆt së phát sinh và nhiŠu 
ngÜ©i t¿ nhiên trª nên mÃt æn, mÃt ngû, cäm thÃy chán 
Ç©i, khí måch rÓi loån, và së cäm thÃy bÙc xúc, nóng näy 
còn nhiŠu hÖn cä trܧc khi ngÒi thiŠn.
Hãy cÙ nhË nhàng chuy‹n hóa trong th¿c tÆp. Nhìn nhÆn 
ra vÃn ÇŠ n¢m ª Çâu và phäi có quy‰t tâm giäi quy‰t vÃn 
ÇŠ nhÜng giäi quy‰t m¶t cách an nhiên, tØ tÓn. Không 
viŒc gì có th‹ xäy ra ngay tÙc kh¡c, huÓng chi là viŒc giäi 
quy‰t n¶i tâm!
Thân xác, thÀn trí n¥ng nŠ, trì trŒ, chán nän
N‰u bån có cäm giác cä thân xác lÅn thÀn trí ÇŠu n¥ng nŠ, 
trì trŒ, tâm trång chán nän, không có chút hÙng khªi nào 
khi công phu thiŠn tÆp thì Çây là dÃu hiŒu hay s¿ tr° quä 
cûa nh»ng chܧng nghiŒp mà bån Çã tåo ra trong quá khÙ 
hay trong tiŠn ki‰p. Khi cäm thÃy nhÜ trên thì ngay lÆp tÙc, 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
20
Khi trong tâm bån cäm thÃy nóng näy, bÙc xúc, rÓi loån 
nhÜ vÆy, Çó có nghïa là bån còn 
chÃp ngã
quá nhiŠu, còn 
quá nhiŠu bám chÃp, tham luy‰n, và chÜa thành công 
trong viŒc th¿c tÆp h› xä. 
N‰u nh»ng cäm giác này cÙ liên tøc xäy ljn cho bån
trong khi ngÒi thiŠn thì bån nên xä thiŠn rÒi ngÒi tÜ duy vŠ 
vô thÜ©ng
, ljn và Çi, sÓng và ch‰t, ch£ng có gì vïnh cºu 
thÜ©ng h¢ng, vÆy thì tåi sao låi chuÓc lÃy phiŠn não và Ç‹ 
cho tâm bám chÃp làm mình kh°? Ngay ljn cä nh»ng 
cäm 
giác và tÜ tܪng
cûa chúng ta, n‰u chúng ta không 
bám 
vào
chúng thì chúng cÛng së 
theo Çúng luÆt vô thÜ©ng mà 
t¿ tan rã
kia mà!
N‰u ÇÓi tÜ®ng gây ra phiŠn não và tham luy‰n là m¶t món 
ÇÒ ÇËp Çë quš giá, thì hãy nghï ljn bŠ trái cûa món ÇÒ 
Çó, nghï ljn nh»ng 
khuy‰t Çi‹m
cûa món ÇÒ Çó và nh»ng 
khi‰m khuy‰t
cûa tâm tham luy‰n, ch£ng hån nhÜ tham 
luy‰n sanh ra tr¶m c¡p, tham luy‰n sanh ra ganh tÎ, v.v.
N‰u không tìm ra ÇÜ®c khuy‰t Çi‹m nào cûa món ÇÒ thì 
nghï ljn 
vô thÜ©ng
, nay còn mai mÃt, phút trܧc có, phút 
sau không.
N‰u ÇÓi tÜ®ng gây ra phiŠn não và sân hÆn là m¶t kÈ nào 
Çó trong cu¶c Ç©i bån, thì hãy nghï ljn bŠ trái cûa tÜ 
tܪng sân hÆn, sân hÆn gây ra bŒnh tÆt, sân hÆn gây ra 
chi‰n tranh và hãy nghï r¢ng trong vô lÜ®ng ki‰p, không 
m¶t ai trong chúng sinh Çã không tØng là cha mË cûa ta, 
Çã tØng cÜu mang ta, nên thay vì sân hÆn thì nên th¿c 
hành hÌ xä. Hãy nghï thêm r¢ng ki‰p trܧc ch¡c ta cÛng 
Çã nhÜ h† bây gi© và ta Çang chÎu hÆu quä cûa nghiŒp xÃu 
mà chính ta Çã gieo trong ki‰p trܧc, nên thay vì oán hÆn 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
13
Khi thiŠn ÇÎnh d¿a trên tâm TØ và tâm Bi, trܧc h‰t các bån 
phäi phát khªi tâm TØ Bi ÇÓi v§i tÃt cä chúng sinh, loài 
ngÜ©i, loài vÆt, cùng chúng sinh trong các cõi khác. 
Khi 
ngÒi xuÓng công phu thiŠn ÇÎnh thì chÌ chú tâm vào ܧc 
nguyŒn nhÜ Çã nói qua ª trên mà thôi, không nghï ng®i 
ÇiŠu gì khác hay hܧng tâm vào ÇŠ tài nào khác!
Khi thÃy tÜ tܪng cûa mình b¡t ÇÀu v†ng thì phäi ngay tÙc 
kh¡c kéo tÜ tܪng cûa mình trª låi v§i tâm TØ, tâm Bi, v§i 
hình änh Çau thÜÖng phiŠn não cûa chúng sinh và Ü§c 
nguyŒn muÓn tÃt cä ÇÜ®c thoát kh°, v§i š tܪng mãnh liŒt 
r¢ng chúng sinh së hånh phúc bi‰t chØng nào n‰u h† có 
th‹ ch¥t ÇÙt ÇÜ®c nguyên nhân gây ra Çau kh°... Nghï 
ljn muôn loài, muôn ngÜ©i, v.v. Hình dung ra h† và trø 
vào tÜ tܪng vÎ tha và tÃm lòng yêu thÜÖng bao la bát ngát 
mà ta muÓn dành riêng cho h†.
ThiŠn ÇÎnh d¿a trên tâm H› 
K‰ ljn, n‰u các bån nhìn thÃy chúng sinh trong kh¡p các 
cõi - nhÃt là cõi ngÜ©i, nhÃt là nh»ng ngÜ©i ta không có 
mÃy thiŒn cäm - n‰u ta thÃy h† ÇÜ®c hånh phúc, khoÈ 
månh, giàu sang phú quš, ÇÜ®c hܪng tÃt cä nh»ng quä 
tÓt ÇËp do nh»ng nhân lành mà h† Çã gieo trong quá 
khÙ... thì chúng ta phäi h‰t lòng hoan hÌ v§i nh»ng an lành 
và hånh phúc cûa h†. Chúng ta phäi h‰t lòng cÀu chúc cho 
h† ÇÜ®c ti‰p tøc th† hܪng nh»ng an lành và may m¡n Çó, 
nguyŒn cho h† ti‰p tøc bi‰t gieo nhân lành trong Ç©i này 
và trong các Ç©i sau. ñó chính là tâm H› cûa TÙ-Vô-LÜ®ng. 
Khi thiŠn ÇÎnh d¿a trên tâm H›, trܧc h‰t các bån phäi 
phát khªi tâmH› ÇÓi v§i tÃt cä chúng sinh, loài ngÜ©i, loài 
vÆt cùng chúng sinh trong các cõi khác, nhÃt là nh»ng kÈ 
Çang gây khó khæn cho ta, nhÃt là nh»ng kÈ mà ta thÜ©ng 
có cäm giác khó chÎu hay tÎ hiŠm,v.v.
Khi ngÒi xuÓng 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
14
công phu thiŠn ÇÎnh thì chÌ chú tâm vào viŒc phát khªi và 
vun bÒi tâm hoan h› nhÜ Çã nói qua ª trên mà thôi, không 
nghï ng®i ÇiŠu gì khác hay hܧng tâm vào ÇŠ tài nào khác!
Khi thÃy tÜ tܪng cûa mình b¡t ÇÀu v†ng thì phäi ngay tÙc 
kh¡c kéo tÜ tܪng cûa mình trª låi vŠ v§i tâm H›, v§i 
nh»ng k‰t quä l®i låc cûa viŒc th¿c hành tâm H›. Nghï 
ljn muôn loài, muôn ngÜ©i, v.v. Hình dung ra h† và trø 
vào tÜ tܪng hân hoan, h› låc và tÃm lòng yêu thÜÖng bao 
la bát ngát mà ta muÓn dành riêng cho h†.
ThiŠn ÇÎnh d¿a trên tâm Xä 
CuÓi cùng, n‰u các bån nhìn thÃy chúng sinh trong kh¡p 
các cõi - nhÃt là cõi ngÜ©i, nhÃt là nh»ng ngÜ©i ta xung 
kh¡c hay không có mÃy thiŒn cäm - và cäm nhÆn ÇÜ®c 
r¢ng ta và ngÜ©i ÇŠu không có gì khác biŒt, ki‰p này n‰u 
ta không lÀm l‡i giÓng h† thì nhiŠu ki‰p trܧc ch¡c ch¡n ta 
cÛng làm l‡i giÓng h†, ki‰p này ta không phäi sinh ra làm 
thú nhÜng tØ vô thÌ vô chung, ch¡c ch¡n nhiŠu ki‰p trܧc 
ta cÛng Çã tØng làm thú,v.v. Hi‹u ÇÜ®c nhÜ vÆy thì së dÍ 
th¿c hành ÇÜ®c tâm bình Ç£ng. Có ÇÜ®c tâm bình Ç£ng 
thì ta së không ª trong tâm trång phân chia, bè phái, 
chu¶ng ngÜ©i này và muÓn xa lánh ngÜ©i kia. Khi có ÇÜ®c 
tâm bình Ç£ng thì tâm Xä së dÍ phát sinh, ta së b§t chÃp 
trܧc, b§t ÇÓ kœ, b§t tœ hiŠm v§i nh»ng ngÜ©i Çang sÓng 
chung quanh ta.
Khi thiŠn ÇÎnh d¿a trên tâm Xä, trܧc h‰t các bån phäi phát 
khªi tâm Xä ÇÓi v§i tÃt cä chúng sinh, loài ngÜ©i, loài vÆt 
cùng chúng sinh trong các cõi khác, nhÃt là nh»ng kÈ Çang 
gây khó khæn cho ta, nhÃt là nh»ng kÈ mà ta thÜ©ng có 
cäm giác khó chÎu hay tÎ hiŠm,v.v.
Khi ngÒi xuÓng công 
phu thiŠn ÇÎnh thì chÌ chú tâm vào viŒc phát khªi và vun 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
19
måch vi t‰ 
(subtle channel)
, mà quán bên ngoài cÖ th‹, ª 
trên trán.
Bån cÛng có th‹ ÇÜa m¡t ngó ra trܧc m¥t vào khoäng 
không bao la, không phäi là ngó ngÜ®c lên tr©i, mà ngܧc 
lên ngó vào không gian vô tÆn. 
Bån có th‹ ÇÙng dÆy, xä thiŠn và Çi thiŠn hành trong yên 
tïnh, ti‰p tøc gi» trong tâm hình änh cûa ÇÓi tÜ®ng thiŠn 
ÇÎnh càng nhiŠu càng tÓt. 
Bån có th‹ d©i ch‡ ngÒi Ç‰n m¶t nÖi sáng sûa ho¥c thoáng 
khí hÖn. 
Bån có th‹ thay Ç°i ÇÓi tÜ®ng thiŠn ÇÎnh b¢ng cách ngay 
lúc cÖn buÒn ngû vØa kéo ljn thì bån chuy‹n ngay Çôi 
m¡t và s¿ chú tâm vào m¶t vÆt th‹ nào có ánh sánh r¿c r« 
hÖn, ch£ng hån nhÜ là nhìn vào m¶t ng†n Çèn bÖ hay 
ng†n n‰n lung linh, cho qua cÖn buÒn ngû. 
Dao Ƕng, nóng näy, bÙc xúc, rÓi loån
N‰u bån cäm thÃy tråo cº, nóng näy, bÙc xúc hay rÓi loån 
trong khi ngÒi thiŠn thì bån có th‹ quán tܪng m¶t 
gi†t 
tinh chÃt nhÕ xíu s¡c tÓi ÇÆm 
(a dark bindu)
ª phía dܧi rÓn, 
ch‡ Çan ÇiŠn.
Hãy trø tâm vào gi†t tinh chÃt s¡c tÓi ÇÆm Çó cho Ç‰n khi 
nh»ng dao Ƕng, nóng näy, bÙc xúc trôi qua rÒi sau Çó, có 
th‹ tÆp trung tÜ tܪng trª låi vào ÇÓi tÜ®ng thiŠn ÇÎnh lúc 
ban ÇÀu. Không cÀn quán gi†t tinh chÃt này n¢m ª trong 
ÇÜ©ng khí måch vi t‰ 
(subtle channel)
, mà quán ngay bên 
ngoài cÖ th‹, ª ch‡ Çan ÇiŠn.

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
18
Çåi thành t¿u giä Saraha 
6
thÜ©ng nh¡c nhª h†c trò b¢ng 
câu nói cûa ÇÙc PhÆt, r¢ng ch£ng khác chi m¶t ngÜ©i th® 
dŒt thiŒn nghŒ, khi kéo chÌ, anh ta bi‰t r¢ng kéo quá cæng 
thì chÌ ÇÙt, mà kéo không Çû cæng thì chÌ trùng, không th‹ 
nào dŒt ÇÜ®c thành áo. NgÜ©i Çi vào con ÇÜ©ng thiŠn tÆp 
cÛng phäi h†c cách kéo chÌ y nhÜ th‰. Không nên døng 
công quá mÙc! Mà cÛng không th‹ dÍ dãi, h©i h®t! 
E Chܧng ngåi và phÜÖng pháp ÇÓi trÎ
Trong khi ngÒi thiŠn, thiŠn sinh nhÆp môn thÜ©ng g¥p phäi 
nh»ng chܧng ngåi nhÜ buÒn ngû, hôn trÀm, dã dÜ®i, dao 
Ƕng, tråo cº, nóng näy, bÙc xúc, rÓi loån, mong Ç®i, hy 
v†ng, chán nän, chÃp ngã, v.v. M‡i chܧng ngåi ÇŠu có 
cách Ç‹ ÇÓi trÎ. 
BuÒn ngû, dã dÜ®i, hôn trÀm
N‰u bån cäm thÃy buÒn ngû, trª nên mÖ màng, không còn 
tÌnh táo sáng suÓt n»a thì bån có th‹ quán tܪng 
m¶t gi†t 
tinh chÃt 
(a very bright bindu)
nhÕ xíu sáng r¿c
, n¢m ª gi»a hai 
hàng lông mày trên trán, ngay nÖi m¡t thÙ ba (tuŒ nhãn). 
Hãy tÆp trung tÜ tܪng vào gi†t tinh chÃt sáng r¿c Çó cho 
ljn khi cÖn buÒn ngû trôi qua, rÒi sau Çó, có th‹ tÆp trung 
tÜ tܪng trª låi vào ÇÓi tÜ®ng thiŠn ÇÎnh lúc ban ÇÀu.
Không cÀn quán gi†t tinh chÃt này n¢m trong ÇÜ©ng khí 
6
Saraha là m¶t vÎ Çåi thành t¿u giä ngÜ©i ƒn, tác giä cûa ba hŒ 
(cycles) 
dohas
.
Dohas
là nh»ng ‘
bài ca Çåi thành t¿u’ 
mà các vΠ
thánh giä nhÜ Saraha hay Virupa thÜ©ng sáng tác Ç‹ hát lên vŠ nh»ng 
kinh nghiŒm thành t¿u cûa mình.
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
15
bÒi tâm hoan h› nhÜ Çã nói qua ª trên mà thôi, không 
nghï ng®i ÇiŠu gì khác hay hܧng tâm vào ÇŠ tài nào khác!
Khi thÃy tÜ tܪng cûa mình b¡t ÇÀu v†ng thì phäi ngay tÙc 
kh¡c kéo tÜ tܪng cûa mình trª låi vŠ v§i tâm Xä, v§i 
nh»ng k‰t quä l®i låc cûa viŒc th¿c hành tâm Xä. Nghï ljn 
muôn loài, muôn ngÜ©i, v.v. Hình dung ra h† và trø vào 
tÜ tܪng bình Ç£ng h› xä và tÃm lòng yêu thÜÖng bao la 
bát ngát mà ta muÓn dành riêng cho h†.
E ThiŠn ñÎnh Không CÀn ñÓi TÜ®ng H° Tr®
(Meditation Without Object of Support) 
và ThiŠn ñÎnh Không 
CÀn ñi‹m T¿a
(Meditation Without Reference Point). 
ñÓi v§i nh»ng hành giä tu cao thì không cÀn có 
ÇÓi tÜ®ng 
thiŠn ÇÎnh
, g†i là 
thiŠn ÇÎnh không cÀn ÇÓi tÜ®ng h° tr® 
(meditation without object of support)
, và h† cÛng không cÀn 
phäi có 
ÇŠ møc thiŠn ÇÎnh
, g†i là 
thiŠn ÇÎnh không cÀn 
Çi‹m t¿a 
(meditation without reference point)
. H† an nhiên Çi 
vào ÇÎnh mà không cÀn døng công, và Ç‹ 
tâm an trø ngay 
nÖi bän tánh cûa chân tâm 
(rest their mind in the nature of mind 
itself)
.
NhÜng ÇÓi v§i nh»ng thiŠn sinh sÖ cÖ, ÇÓi tÜ®ng thiŠn 
ÇÎnh và ÇŠ møc thiŠn ÇÎnh vô cùng cÀn thi‰t Ç‹ thiŠn sinh 
có th‹ nÜÖng t¿a vào, Çem låi ÇÜ®c nhiŠu k‰t quä tÓt ÇËp 
trong viŒc tÆp trung tÜ tܪng. 

PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
16
E Chánh niŒm, tÌnh giác và š thÙc không gián 
Çoån r¢ng ta phäi nghiêm mÆt trong thiŠn ÇÎnh 
Trong khi ngÒi thiŠn, các thiŠn sinh nhÆp môn cÀn áp døng 
ba khiá cånh sau Çây cûa tâm thÙc Ç‹ giúp cho thiŠn sinh 
tÆp trung tÜ tܪng m¶t cách h»u hiŒu hÖn:
(1) chánh niŒm 
(mindfulness)
(2) tÌnh giác 
(mental alertness)
(3) š thÙc không gián Çoån r¢ng ta cÀn phäi 
nghiêm mÆt trong thiŠn ÇÎnh 
(remained uninterruptedly 
conscious of being cautious in meditation). 
Chánh niŒm
(mindfulness)
là khi các bån trª nên nhåy bén v§i 
tÃt cä nh»ng tÜ tܪng, š niŒm n°i lên trong tâm. M‡i khi 
tâm Ƕng thì lÆp tÙc, chánh niŒm kéo bån trª vŠ v§i ÇÓi 
tÜ®ng h° tr®. Chánh niŒm së báo cho bån bi‰t là, ‘—, tâm 
vØa Ƕng, tåp niŒm vØa khªi, tâm vØa r©i xa ÇÓi tÜ®ng 
thiŠn ÇÎnh.’ Chánh niŒm là tâm 
chánh y‰u
, là chánh tâm.
TÌnh giác
(mental awareness)
giÓng nhÜ m¶t ÇiŒp viên, luôn 
theo dõi chánh tâm, theo dõi xem chánh niŒm có Çang 
làm nhiŒm vø m¶t cách tÌnh táo, bén nhåy không. TÌnh 
giác có nhiŒm vø khäo sát tâm có Çang dã dÜ®i, hôn trÀm 
không, có Çang cæng th£ng quá sÙc không, có Çang ª 
trong chánh niŒm hay không. 
CuÓi cùng, cÀn gi» ÇÜ®c 
š thÙc không gián Çoån r¢ng ta 
phäi nghiêm mÆt trong thiŠn ÇÎnh
(
remained uninterruptedly 
conscious of being cautious in meditation)
. Chu‡i š thÙc không 
gián Çoån này së luôn 
nh¡c nhª
các bån r¢ng, ‘
Phäi 
gi» 
PhÜÖng Pháp ThiŠn ñÎnh Cæn Bän Cho ThiŠn Sinh NhÆp Môn
_______________________________________________________
17
tâm an trú trong hiŒn tåi; 
phäi
khäo sát tâm xem tâm Çang 
ª Çâu; 
không th‹
Ç‹ tâm dã dÜ®i hôn trÀm, 
không ÇÜ®c
quá cæng th£ng, 
không ÇÜ®c
quá thÜ giãn, v.v.’
HÖn n»a, š thÙc không gián džan này, khi nh¡c nhª các 
bån phäi nghiêm mÆt trong thiŠn ÇÎnh, cÛng së nh¡c nhª 
cho các bån bi‰t r¢ng các bån
không nên
ch© Ç®i m¶t kinh 
nghiŒm hay bi‰n chuy‹n gì xäy ra trong khi Çang ngÒi 
thiŠn. NgÒi thiŠn mà ngóng trông có ‘chuyŒn gì’ xäy ra thì 
Çây là m¶t chܧng ngåi l§n cho công phu tu tÆp cûa bån.
ñÓi v§i nh»ng hành giä chÙng Ç¡c khi ª trong trång thái 
viên mãn cûa ñåi-Thû-ƒn 
(Mahamudra)
hay ñåi- Viên-Mãn 
(Dzogchen),
h† trø vào cái r‡ng rang không th‹ nghï bàn, 
hoàn toàn t¿ do, không tåo tác, nên h† ch£ng còn cÀn ljn 
chánh niŒm, tÌnh giác, hay cÀn ljn š thÙc không gián Çoån 
nh¡c nhª h† phäi nghiêm mÆt trong thiŠn ÇÎnh n»a.
NhÜng ÇÓi v§i các bån là nh»ng hành giä sÖ cÖ hay thiŠn 
sinh nhÆp môn, các bån không th‹ nào 
Çi vào
trång thái 
ÇÎnh
mà không d¿a trên (1) 
chánh niŒm, 
(2)
tÌnh giác và 
(3) 
š thÙc không gián Çoån nh¡c nhª các bån phäi nghiêm 
mÆt khi công phu.
N¡m ch¡c ÇÜ®c ba ‘cänh sát viên’ quan 
tr†ng này trong tay rÒi thì có nghïa là bây gi© bån Çã có 
m¶t ‘nŠn móng’ v»ng ch¡c Ç‹ có th‹ ti‰n xa hÖn.
E NhÜ ngÜ©i th® dŒt thiŒn nghŒ
ThiŠn sinh nhÆp môn cÀn lÜu š m¶t ÇiŠu là phäi luôn luôn 
gi» m¶t trång thái quân b¢ng, không quá cæng th£ng, quá 
rán sÙc, mà cÛng không quá thÜ giãn, quá buông lÕng. VΠ