CHƯƠNG 4. SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH

CHƯƠNG 4. SỰ CẦN THIẾT CỦA VIỆC ĐIỀU CHỈNH QUY HOẠCH

4.1. Tình hình kinh tế trong nước và thế giới ảnh hưởng đến thị trường thép, những bất cập, tồn tại, tính khả thi của việc thực hiện Quy hoạch

4.1.1. Tình hình kinh tế trong nước ảnh hưởng đến thị trường thép

Giai đoạn đầu 2011÷2013, kinh tế Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn. Năm 2011, lạm phát ở mức độ rất cao (18,7%) buộc Chính phủ phải áp dụng nhiều biện pháp để kìm chế lạm phát như: cắt giảm đầu tư công, rà soát và cắt giảm dự án chưa thật sự cần thiết, không rõ hiệu quả và đầu tư kéo dài ở Trung ương cũng như ở địa phương, đặc biệt là chính sách thắt chặt tín dụng của các ngân hàng đối với các dự án bất động sản đã gây ra tình trạng đóng băng trong nhiều dự án trong cả nước. Việc điều chỉnh tỷ giá và lãi suất cho vay đã làm cho nhiều doanh nghiệp khó tiếp cận với nguồn vốn vay của ngân hàng. Với mức lãi suất 20÷22%/năm đã gây khó khăn cho các doanh nghiệp. Tuy nhiên, từ cuối năm 2013, với các chính sách đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, kìm chế lạm phát, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp của Chính phủ, nền kinh tế nước ta đã phục hồi và tăng trưởng, đặc biệt là trong năm 2015. Điều này đã tạo cho ngành Thép nước ta phát triển với tốc độ nhanh và trở thành ngành đứng đầu trong các nước ASEAN.

Năm 2015 là năm ngành công nghiệp thép Việt Nam có những dấu ấn tích cực và được coi là năm của hội nhập. Tính đến cuối năm 2015, Việt Nam đã ký kết 12 Hiệp định Thương mại tự do (FTAs) đa phương và song phương với các khu vực và quốc gia. 02 FTAs đã được ký kết, bao gồm: Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á Âu và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc; 02 FTAs đã kết thúc đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU. Ngày 31/12/2015, Việt Nam cũng cùng các nước trong khối ASEAN chính thức xác lập Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC).

AEC là khu vực có dân số 600 triệu người, tổng sản lượng (GDP) hàng năm khoảng 2.000 tỉ USD và là nền kinh tế đứng thứ 7 thế giới. Sản xuất thép thô của các nước AEC khoảng 22 triệu tấn và nhu cầu tiêu thụ hàng năm khoảng 68 triệu tấn thép. AEC là thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam trong 5 năm trở lại đây. Năm 2015, Việt Nam xuất siêu sang các nước AEC khoảng hơn 1,2 tỷ USD. Năm 2016, khi Formosa Hà Tĩnh đi vào sản xuất, ngành thép Việt Nam trở thành quốc gia sản xuất thép lớn nhất trong khu vực.

Trong năm 2015, mặc dù tình hình kinh tế thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, nhưng với sự chỉ đạo tập trung, quyết liệt của Chính phủ, sự chủ động ứng phó của các Bộ, ngành trung ương và địa phương, nền kinh tế nước ta tiếp tục được phục hồi rõ nét và đạt kết quả cao hơn các năm trước. Tăng trưởng GDP năm 2015 đạt 6,68%, là mức tăng cao nhất trong 5 năm gần đây. Sản xuất công nghiệp phục hồi, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 9,8%, đặc biệt là ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng đến 10,60%. Tuy nhiên, theo nhận định của Hiệp hội Thép Việt Nam, nước ta có nguy cơ trở thành thị trường tiêu thụ thép nhập khẩu.

Như vậy, trong giai đoạn này, nền kinh tế Việt Nam đã hội nhập rất sâu rộng. Điều này mang lại nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với ngành Thép Việt Nam.