147
Nghiên cứu sự tác động của hiệp định . . .
(TBT), chính sách cạnh tranh, sở hữu trí tuệ,
mua sắm chính phủ và minh bạch hóa. Ngoài
ra, còn có một chương về hợp tác và hai văn
kiện đi kèm về Hợp tác Môi trường và Hợp tác
Lao động.
Theo thỏa thuận, các bên tham gia P4 sẽ tiếp
tục đàm phán và ký hai văn kiện quan trọng về
đầu tư và dịch vụ tài chính, chậm nhất là sau 2
năm kể từ khi P4 chính thức có hiệu lực (3-2008).
Điểm nổi bật nhất của P4 là tự do hóa rất
mạnh về hàng hóa. Thuế nhập khẩu được xóa
bỏ hoàn toàn và phần lớn là xóa bỏ ngay từ khi
Hiệp định có hiệu lực.
Về dịch vụ, P4 thực hiện tự do hóa mạnh
theo phương thức chọn - bỏ. Theo đó, tất cả các
ngành dịch vụ đều được mở, trừ những ngành
nằm trong danh mục loại trừ.
- Hiệp định TPP mở rộng và sự tham gia
c̉a Việt Nam:
Tháng 9-2008, Mỹ tuyên bố tham gia TPP.
Tiếp theo đó, tháng 11-2008, Australia và Peru
cũng tuyên bố tham gia TPP. Tại buổi họp báo
công bố việc tham gia của Australia và Peru, đại
diện các bên khẳng định sẽ đàm phán để thiết
lập một khuôn khổ mới cho TPP. Kể từ đó, các
vòng đàm phán TPP được lên lịch và diễn ra cho
đến nay.
Từ năm 2006, qua nhiều kênh, Singapore đã
rất tích cực mời Việt Nam tham gia TPP - P4.
Trước những cân nhắc cả về khía cạnh kinh tế
và chính trị, Việt Nam chưa nhận lời mời này
của Singapore.
Tuy nhiên, với việc Mỹ quyết định tham
gia TPP, và trước khi tuyên bố
tham gia TPP,
Mỹ đã mời Việt Nam cùng tham gia Hiệp định
này, Việt Nam đã cân nhắc lại việc tham gia hay
không tham gia TPP.
Đầu năm 2009, Việt Nam quyết định tham
gia Hiệp định TPP với tư cách thành viên liên
kết. Tháng 11-2010, sau khi tham gia 3 phiên
đàm phán TPP với tư cách này, Việt Nam đã
chính thức tham gia đàm phán TPP. Trước đó,
tháng 10-2010, Malaysia cũng chính thức tham
gia vào TPP, nâng tổng số nước tham gia đàm
phán lên thành 9 nước. Sau đó là sự tham gia
của Canada (10-2012) và Nhật Bản (3-2013) đã
nâng tổng số các thành viên chính thức của TPP
là 12 thành viên.
Ngoài các nội dung đàm phán mang tính
truyền thống trong các FTA, các quốc gia thành
viên còn tập trung thảo luận nhiều đề xuất và
biện pháp để thúc đẩy hợp tác trong các vấn đề
liên quan tới hoạch định chính sách, tạo thuận
lợi cho doanh nghiệp, phát triển chuỗi cung cấp
và sản xuất giữa các nước thành viên, nâng cao
sự tham gia của các doanh nghiệp vừa và nhỏ
vào quá trình lưu thông hàng hóa giữa các quốc
gia thành viên TPP, cũng như thúc đẩy sự phát
triển chung của các quốc gia thành viên.
Với mục tiêu duy trì tính mở của Hiệp định
TPP, tức là có cơ chế kết nạp thêm thành viên
mới trong tương lai và các bên có thể tiếp tục
đàm phán những vấn đề phát sinh sau khi Hiệp
định có hiệu lực, các nhóm đàm phán cũng đã nỗ
lực đưa ra nhiều đề xuất và biện pháp liên quan
để bảo đảm Hiệp định sẽ mang lại lợi ích nhiều
nhất cho tất cả những nước tham gia Hiệp định.
Nét mới trong đàm phán Hiệp định TPP so
với các FTA truyền thống trước đây là sự tham
gia của các đối tượng liên quan như
doanh
nghiệp, hiệp hội, tổ chức xã hội. Tại mỗi phiên
đàm phán, các đối tượng trên luôn được tạo cơ
hội để trao đổi thông tin cũng như bày tỏ quan
điểm và nguyện vọng đối với các nội dung đàm
phán của Hiệp định thông qua các buổi hội thảo
và diễn đàn dành cho các đối tượng liên quan
được tổ chức bên lề các phiên đàm phán.
Ngày 5-10-2015, tại Atlanta Hoa Kỳ Hội
nghị Bộ trưởng Thương mại các nước thành
viên Hiệp định đối tác kinh tế xuyên Thái Bình
Dương (TPP) đã đạt được thỏa thuận cuối cùng,
kết thúc đàm phán Hiệp định TPP của 12 nước
thành viên.
Hiệp định TPP được kỳ vọng sẽ trở thành
một khuôn khổ thương mại toàn diện, có chất