Lập trình hướng hiệu quả thực hiện

Chương 5

Xác minh và thẩm định

5.1 Đại cương

Tóm lại, mục đích của thẩm định và xác minh là

• Phát hiện và sửa lỗi phần mềm

• Đánh giá tính dùng được của phần mềm

Có hai khái niệm là thẩm định/xác minh tĩnh và thẩm định/xác minh động. Thẩm định và xác minh tĩnh là sự kiểm tra mà không thực hiện chương trình, ví dụ như xét duyệt thiết kế, xét duyệt yêu cầu, nghiên cứu mã nguồn, sử dụng các biến đổi hình thức (suy luận) để kiểm tra tính đúng đắn của chương trình. Thẩm định và xác minh tĩnh được tiến hành ở mọi khâu trong vòng đời phần mềm. Về lý thuyết, có thể phát hiện được hầu hết các lỗi lập trình, tuy nhiên phương pháp này không thể đánh giá được tính hiệu quả của chương trình.

Thẩm định và xác minh động là sự kiểm tra thông qua việc thực hiện chương trình, được tiến hành sau khi đã phát triển chương trình (mã nguồn). Hiện vẫn là kỹ thuật kiểm tra chính. Cả hai hướng nêu trên đều rất quan trọng và chúng bổ khuyết lẫn nhau. Trong chương này, chúng ta đi sâu vào tìm hiểu về thẩm định và xác minh động, gọi là sự thử nghiệm (kiểm thử) chương trình.

Có hai loại thử nghiệm (động) là:

• Thử nghiệm (tìm) khuyết tật: được thiết kế để phát hiện khuyết tật của hệ thống (đặc biệt là lỗi lập trình).

• Thử nghiệm thống kê: sử dụng các dữ liệu (thao tác) phổ biến của người dùng (dựa trên sự thống kê) để đánh giá tính dùng được của hệ thống.

Thử nghiệm cần phải có

• Tính lặp lại: thử nghiệm phải lặp lại được để phát hiện thêm lỗi và kiểm tra xem lỗi đã được sửa hay chưa. Bất cứ khi nào sửa mã chương trình chúng ta phải thử nghiệm lại (kể cả đối với các thử nghiệm đã thành công).

• Tính hệ thống: việc thử nghiệm phải tiến hành một cách có hệ thống để đảm bảo kiểm thử được mọi trường hợp, nếu tiến hành thử nghiệm một cách ngẫu nhiên thì không đảm bảo được điều này.

• Được lập tài liệu: để kiểm soát xem cái nào đã được thực hiện, kết quả như thế nào...

5.2 Khái niệm về phép thử

- Tên của mô đun thử nghiệm

- Dữ liệu vào

- Dữ liệu ra mong muốn (đúng)

- Dữ liệu ra thực tế (khi đã tiến hành thử nghiệm)

Các ca thử nghiệm nên được thiết kế khi chúng ta tạo các tài liệu phân tích và thiết kế, chứ không phải là khi đã viết xong mã nguồn.

5.3 Thử nghiệm chức năng và thử nghiệm cấu trúc

Có hai kỹ thuật thử nghiệm tìm khuyết tật chính là thử nghiệm chức năng và thử nghiệm cấu trúc.

5.3.1 Thử nghiệm chức năng

Thử ngiệm chức năng (functional testing) còn gọi là thử nghiệm hộp đen (black box testing) là sự thử nghiệm sử dụng các ca thử nghiệm được thiết kế dựa trên đặc tả yêu cầu, tài liệu người dùng nhằm mục đích phát hiện ra các khiếm khuyết. Thử nghiệm chức năng nhìn nhận mô đun được thử nghiệm như là một hộp đen, và chỉ quan tâm đến chức năng (hành vi) của mô đun, tức là kiểm tra xem có hoạt động đúng với đặc tả hay không. Các ca kiểm thử bao gồm các trường hợp bình thường và không bình thường (dữ liệu không hợp lệ...) của mô đun. Thông thường, không thể thử nghiệm với mọi dữ liệu, chiến lược chung khi thiết kế dữ liệu thử nghiệm là phân hoạch (dữ liệu) tương đương. Phân hoạch tương đương chia miền dữ liệu vào ra thành các vùng, mà mỗi vùng chứa các dữ liệu có cùng hành vi. Do đó, đối với mỗi vùng dữ liệu chỉ cần xây dựng một ca thử nghiệm. Thêm vào đó là các ca sử dụng đối với biên giới của các vùng. Theo kinh nghiệm, các sai sót về lập trình thường sảy ra đối với các dữ liệu biên.

Ví dụ, đối với hàm tính trị tuyệt đối của số nguyên, có thể chia miền đối số thành 2 vùng:

- Vùng dữ liệu = 0

- Vùng dữ liệu < 0

Do đó các dữ liệu đầu vào để kiếm thử có thể là 100, ư20, và 0.

Ngoài các ca thử nghiệm trên, thông thường còn cần kiểm tra với các dữ liệu đặc thù như:

- Biên của số trong máy tính (ví dụ ư32768, 32767)

- 0, số âm, số thập phân

- Không có input

- Input ngẫu nhiên

- Input sai kiểu...

Thử nghiệm chức năng có thể giúp chúng ta

- Phát hiện sự thiếu sót chức năng

- Phát hiện khiếm khuyết

- Sai sót về giao diện giữa các mô đun

- Sự không hiệu quả của chương trình

- Lỗi khởi tạo, lỗi kết thúc

Tuy nhiên thử nghiệm chức năng chỉ dựa trên đặc tả nên không thể kiểm thử được các trường hợp không được khai báo trong đặc tả, không đảm bảo thử hết được các khối mã nguồn của mô đun.

Thử nghiệm chức năng cũng không phát hiện được các đoạn mã yếu (có khả năng sinh lỗi với một trạng thái đặc biệt nào đó của hệ thống), và trong nhiều trường hợp việc đảm bảo xây dựng đầy đủ các ca thử nghiệm là khó khăn.

Ví dụ, hàm tính trị tuyệt đối sau có thể thoát được thử nghiệm chức năng tuy có lỗi.

int abs(int n)

{

if (n>0) return n;

else (n<0) return ưn;

}

5.3.2 Thử nghiệm cấu trúc

Thử nghiệm cấu trúc (structural testing) là sự thử nghiệm dựa trên phân tích chương trình. Kỹ thuật chính ở đây là xác định đường đi (path) của chương trình (điều khiển) từ input đến output. Mục đích của thử nghiệm cấu trúc là kiểm tra tất cả các đường đi có thể. Tức là đảm bảo mọi lệnh đều được thực hiện ít nhất một lần trong một ca thử nghiệm nào đó. Thử nghiệm cấu trúc chú trọng vào phân tích các cấu trúc rẽ nhánh và các vòng lặp.

Ví dụ:

int max(int x, int y, int z)

{

if (x>y) {

if (x>z) return x;

else return z;

}

else {

if (y > z) return y;

else return z;

}

}

Trong ví dụ trên có 4 đường đi có thể do đó cần ít nhất 4 ca thử nghiệm để thử nghiệm tất cả các đường đi này. Thử nghiệm cấu trúc xem xét chương trình ở mức độ chi tiết và phù hợp khi kiểm tra các mô đun nhỏ. Tuy nhiên thử nghiệm cấu trúc có thể không đầy đủ vì kiểm thử hết các lệnh không chứng tỏ là chúng ta đã kiểm thử hết các trường hợp có thể. Có khả năng tồn tại các tổ hợp lệnh khác nhau gây lỗi. Ngoài ra, chúng ta không thể kiểm thử hết các đường đi đối với các vòng lặp lớn.

Tóm lại, thử nghiệm chức năng và thử nghiệm cấu trúc đều rất quan trọng và chúng bổ khuyết lẫn nhau.

Каталог: upload -> ebooks
upload -> CHỦ TỊch nưỚC
upload -> Kính gửi Qu‎ý doanh nghiệp
upload -> VIỆn chăn nuôi trịnh hồng sơn khả NĂng sản xuất và giá trị giống của dòng lợN ĐỰc vcn03 luậN Án tiến sĩ NÔng nghiệp hà NỘI 2014
ebooks -> BÀi giảng hóa học vô CƠ Người soạn : ĐẶng kim triếT
ebooks -> Lý thuyết viễn thông Hệ thống viễn thông điện tử 1 Hệ thống viễn thông điện tử ngày nay
ebooks -> 500 CÂu hỏi trắc nghiệm cơ BẢn về chứng khoán và thị trưỜNG chứng khoán câu L
ebooks -> Chương 1 CƠ SỞ LÝ luận về du lịch và MÔi trưỜng lý luận chung 1 Du lịch
ebooks -> MỘt thế giới không có ĐÀn bà (Bùi Anh Tấn)

tải về 454.68 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: