BiÓu 45. Thêi gian vµ nhiÖt ®é b¶o qu¶n mét sè s¶n phÈm qu¶ vïng TDMNBB
Lo¹i qu¶ |
NhiÖt ®é khi vËn chuyÓn( 0C)
|
NhiÖt ®é b¶o qu¶n ( 0C)
|
§é Èm khi b¶o qu¶n ( %)
|
Thêi gian b¶o qu¶n
|
Cam quýt
|
4 ®Õn 10
|
-1 ®Õn -7
|
85-90
|
4- 24 tuÇn
|
Døa xanh
|
10 ®Õn 11
|
10
|
85-90
|
2-4 tuÇn
|
Døa chÝn
|
10 ®Õn 11
|
4,5 ®Õn 10
|
85-90
|
2-6 tuÇn
|
Hång
|
10 ®Õn 11
|
-1 ®Õn 0
|
85-90
|
1-2 tuÇn
|
Lª
|
10 ®Õn 11
|
-15 ®Õn 1,5
|
85-90
|
1-7 tuÇn
|
MËn
|
0 ®Õn 3
|
-0,5 ®Õn 1,0
|
85-90
|
2-8 tuÇn
|
Nh·n, v¶i
|
0 ®Õn 3
|
0 ®Õn 1,5
|
85-90
|
5-11 tuÇn
|
Xoµi
|
0 ®Õn 3
|
7 ®Õn 10
|
85-90
|
4-7 tuÇn
|
ë trong níc, ViÖn nghiªn cøu rau qu¶, ViÖn c«ng nghÖ sau thu ho¹ch vµ ViÖn c¬ ®iÖn ®Ò xuÊt mét sè ph¬ng ph¸p b¶o qu¶n qu¶ t¬i cã thÓ lùa chän vµ ¸p dông cho c©y ¨n qu¶ vïng TDMNBB.
BiÓu 46. KÕt qu¶ cña nh÷ng ph¬ng ¸n b¶o qu¶n qu¶ t¬i
STT
|
Ph¬ng ph¸p
|
§èi tîng
|
Thêi gian (tuÇn)
|
Møc ®é an toµn
|
1
|
B¶o qu¶n l¹nh
|
V¶i, Nh·n, Lª, t¸o, ®µo, mËn
|
3 - 7
|
Cao
|
2
|
Mµng vá nh©n t¹o+ L¹nh
|
V¶i, nh·n, lª, t¸o, mËn, cam.
|
3 – 7
|
Cao
|
3
|
M«i trêng ®iÒu tiÕt kh«ng khÝ
|
V¶i, nh·n, ®µo, mËn, cam.
|
3 - 8
|
Kh«ng bÞ nhiÔm ®éc
|
4
|
B»ng ho¸ chÊt
|
V¶i, nh·n, lª, t¸o, ®µo, mËn.
|
3 - 4
|
Trung b×nh
|
- ChÕ biÕn
Sö dông c«ng nghÖ chÕ biÕn qu¶ víi nhiÒu h×nh thøc tõ thñ c«ng ®Õn hiÖn ®¹i vµ ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm (sÊy, muèi, sir«, rîu vang, níc qu¶, ®å hép v.v…)
+ §èi víi c¸c nhµ m¸y hiÖn cã, ®Çu t n©ng cÊp, më réng vµ hiÖn ®¹i ho¸ thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ, ®¶m b¶o ®îc chÊt lîng s¶n phÈm cho nhu cÇu xuÊt khÈu vµ tiªu dïng trong níc.
+ ë nh÷ng vïng nguyªn liÖu lín, tËp trung ®Çu t c¸c nhµ m¸y chÕ biÕn míi víi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, ®ång bé cïng víi ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn vµ kho tµng ®¹t tr×nh ®é tiªn tiÕn.
+ §èi víi c¸c vïng c©y ¨n qu¶ quy m« nhá (<500 ha), giao th«ng khã kh¨n cÇn ®Çu t c¸c nhµ m¸y quy m« nhá phôc vô néi tiªu
BiÓu 47. Dù kiÕn c¸c c¬ së chÕ biÕn tr¸i c©y vïng TDMNBB
Nhµ m¸y
|
C«ng suÊt (tÊn SP/n¨m)
|
Ghi chó
|
1. B¾c Giang
|
20.000
|
më réng vµ x©y míi
|
2. S¬n La
|
15.000
|
x©y míi
|
3. Lµo Cai
|
10.000
|
x©y míi
|
4. L¹ng S¬n
|
10.000
|
x©y míi
|
5. Hµ Giang
|
10.000
|
më réng vµ x©y míi
|
6. Tuyªn Quang
|
10.000
|
x©y míi
|
7. Phó Thä
|
10.000
|
më réng vµ x©y míi
|
8. Th¸i Nguyªn
|
10.000
|
x©y míi
|
9. Hoµ B×nh
|
10.000
|
x©y míi
|
Nguån: §iÒu tra hiÖn tr¹ng vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶ chÝnh
ViÖn Quy ho¹ch vµ TKNN, Bé NN vµ PTNT, 2004
- VÒ thÞ trêng
+ X©y dùng c¸c chî hoa qu¶ ®Çu mèi ë vïng träng ®iÓm. Tríc m¾t cã thÓ chän B¾c Giang, S¬n La ®Ó x©y dùng chî qu¶ ®Çu mèi ®Ó tËp trung lîng hµng lín, chÊt lîng cao phôc vô cho 3 kªnh tiªu thô: néi ®Þa, xuÊt khÈu vµ chÕ biÕn.
+ Xóc tiÕn th¬ng m¹i t×m kiÕm thÞ trêng tiªu thô tr¸i c©y: Qu¶ng b¸ th¬ng hiÖu tr¸i c©y sö dông c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó t×m hiÓu thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Cñng cè thÞ trêng xuÊt khÈu truyÒn thèng Trung Quèc vµ c¸c níc Ch©u ¸. T×m kiÕm thÞ trêng míi ë Mü, EU vµ NhËt B¶n.
+ Thµnh lËp c¸c hîp t¸c x· tiªu thô lµm ®Çu mèi gi÷a ngêi s¶n xuÊt vµ c¸c c«ng ty xuÊt khÈu ®Ó tËp trung s¶n phÈm. TiÕn hµnh x©y dùng th¬ng hiÖu cho c¸c lo¹i qu¶ ®Æc s¶n næi tiÕng cña vïng nh: Cam sµnh B¾c Quang, v¶i thiÒu Lôc Ng¹n, MËn B¾c Hµ, Bëi §oan Hïng v.v…
vi. HiÖu qu¶ cña dù ¸n
1. HiÖu qu¶ kinh tÕ
a. Sau khi tÝnh to¸n s¶n lîng vµ gi¸ trÞ s¶n lîng cña c¸c s¶n phÈm trªn ®Êt n¬ng rÉy tríc vµ sau khi quy ho¹ch, kÕt qu¶ nh sau (xem phÇn phô biÓu)
- Gi¸ trÞ s¶n phÈm tríc khi quy ho¹ch 1.194,1 tû ®ång
- Gi¸ trÞ s¶n phÈm dù kiÕn n¨m 2010 ®¹t 3.176,2 tû ®ång
Trong ®ã : Gi¸ trÞ s¶n phÈm tõ ®Êt n¬ng rÉy chuyÓn ®æi ®¹t 1.012,1 tû ®ång
Nh vËy, tæng gi¸ trÞ s¶n phÈm trªn ®Êt n¬ng rÉy n¨m 2010 gÊp 1,63 lÇn so víi hiÖn nay.
b. §a gi¸ trÞ s¶n phÈm trªn 1 ha ®Êt n¬ng rÉy hiÖn nay tõ 4,5 triÖu ®ång/ha (thu nhËp cña hé ®¹t 3,2 triÖu ®ång/ha) lªn 7,3 triÖu ®ång/ha (thu nhËp cña hé ®¹t 5,4 triÖu ®ång/ha).
2. HiÖu qu¶ vÒ tµi nguyªn m«i trêng ®Êt
- Thùc hiÖn dù ¸n quy ho¹ch nµy, sÏ chuyÓn ®îc 117,5 ngµn ha ®Êt n¬ng rÉy sang c¸c lo¹i ®Êt n«ng nghiÖp kh¸c (ruéng bËc thang, c©y l©u n¨m, ®ång cá vµ trång rõng) cã ph¬ng thøc canh t¸c ®Êt dèc hîp lý n©ng cao ®é che phñ nªn s¶n xuÊt æn ®Þnh, b¶o vÖ ®îc tµi nguyªn ®Êt.
- Víi viÖc thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p vÒ khoa häc c«ng nghÖ sö dông ®Êt dèc sÏ c¶i thiÖn ®¸ng kÓ m«i trêng ®Êt; hiÖn tîng xãi mßn, röa tr«i gi¶m 40-60%, n¨ng suÊt c©y trång t¨ng 50-100%.
3. HiÖu qu¶ vÒ x· héi
- N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt n¬ng rÉy, gãp phÇn lµm gi¶m di d©n tù do vµ gi¶m hiÖn tîng ph¸ rõng, ®èt n¬ng lµm rÉy.
- Thùc hiÖn ph¬ng ¸n quy ho¹ch sÏ n©ng cao ®îc kiÕn thøc sö dông ®Êt dèc bÒn v÷ng cña céng ®ång d©n téc miÒn nói, lµm thay ®æi ph¬ng thøc s¶n xuÊt tù cung, tù cÊp sang s¶n xuÊt hµng ho¸. KÕt qu¶ tÝnh to¸n cho thÊy, tû träng s¶n phÈm hµng ho¸ trong tæng gi¸ trÞ s¶n lîng trªn ®Êt n¬ng rÉy t¨ng tõ 35% hiÖn nay lªn 58% vµo n¨m 2010.
- Ph¬ng ¸n quy ho¹ch còng t¹o thªm kho¶ng 30 ngµn lao ®éng n«ng nghiÖp toµn vïng (kh«ng tÝnh lao ®éng ë kh©u chÕ biÕn vµ ch¨n nu«i tõ s¶n phÈm cña ®Êt n¬ng rÉy).
- Gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ch¬ng tr×nh di d©n t¸i ®Þnh c cña c¸c dù ¸n thuû ®iÖn trong vïng.
viI. C¸c dù ¸n u tiªn
§Ó cô thÓ ho¸ ph¬ng ¸n quy ho¹ch nµy, cÇn tiÕn hµnh x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c dù ¸n u tiªn sau ®©y:
-
Dù ¸n trång cá ch¨n nu«i bß thÞt, bß s÷a t¹i S¬n La, Hµ Giang, Tuyªn Quang;
-
Dù ¸n x©y dùng ruéng bËc thang ë §iÖn Biªn, S¬n La, Lµo Cai.
-
Dù ¸n trång chÌ trªn ®Êt n¬ng rÉy t¹i S¬n La.
-
Dù ¸n trång ®Ëu t¬ng t¹i S¬n La, Hµ Giang, §iÖn Biªn;
-
Dù ¸n trång rõng kinh tÕ t¹i S¬n La, §iÖn Biªn, Lai Ch©u.
-
Dù ¸n ph¸t triÓn c¸c vïng c©y ®Æc s¶n t¹i L¹ng S¬n, Lµo Cai, Lai Ch©u.
viii. Tæ chøc thùc hiÖn
1. Ph¬ng ¸n quy ho¹ch chung : Do Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n phª duyÖt.
2. C¸c dù ¸n u tiªn :
- C¬ quan lËp dù ¸n : Së N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n c¸c tØnh cã dù ¸n.
- C¬ quan phª duyÖt vµ quyÕt ®Þnh ®Çu t dù ¸n : Uû Ban Nh©n d©n c¸c tØnh cã dù ¸n.
KÕt luËn vµ ®Ò nghÞ
KÕt luËn
1. Vïng TDMNBB cã 452 ngµn ha n¬ng rÉy, chiÕm kho¶ng 45% quü ®Êt n¬ng rÉy trong c¶ níc, chiÕm 30,6% ®Êt n«ng nghiÖp vµ 39,7% diÖn tÝch ®Êt c©y hµng n¨m trong vïng. ë nhiÒu ®Þa bµn thuéc tiÓu vïng T©y B¾c, s¶n xuÊt n«ng nghiÖp gÇn nh ®ång nghÜa víi canh t¸c n¬ng rÉy.
Th¸ch thøc lín nhÊt trong s¶n xuÊt ®Êt n¬ng rÉy hiÖn nay lµ: HÇu hÕt ®Êt n¬ng rÉy cã ®é dèc cao, canh t¸c theo ph¬ng thøc truyÒn thèng mang tÝnh khai th¸c tù nhiªn, tù cung, tù cÊp, thiÕu c¸c biÖn ph¸p chèng xãi mßn nªn ®Êt bÞ tho¸i ho¸ nhanh. M©u thuÉn gi÷a nhu cÇu cuéc sèng vµ m«i trêng sinh th¸i ngµy cµng s©u s¾c
2. C¨n cø vµo ®iÖu kiÖn tù nhiªn ®Æc thï cña vïng thÝch hîp cho viÖc ph¸t triÓn mét tËp ®oµn c©y trång, vµo chiÕn lîc ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ c¸c ngµnh hµng trªn ®Þa bµn vïng vµ c¸c ®Þa ph¬ng; tõ nay ®Õn n¨m 2010, ph¬ng ¸n quy ho¹ch ®· chuyÓn 20.5 ngµn ha ®Êt n¬ng rÉy sang c¸c lo¹i ®Êt kh¸c cho hiÖu qu¶ kinh tế, xã hội và môi trường cao hơn (trong ®ã sang ruéng bËc thang trång lóa níc 7 ngµn ha, sang trång chÌ 8,2 ngµn ha, sang trång c©y ¨n qu¶ 20,5 ngµn ha, sang trång cá ch¨n nu«i 16,4 ngµn ha, sang trång rõng kinh tÕ 34,5 ngµn ha). Trong 334,5 ngµn ha diÖn tÝch ®Êt n¬ng rÉy cßn l¹i, c¬ cÊu c¸c nhãm c©y trång chÝnh sÏ chuyÓn dÞch theo híng t¨ng tû träng c©y c«ng nghiÖp ng¾n ngµy, gi¶m tû träng c©y l¬ng thùc cã h¹t, gi÷ æn ®Þnh nhãm c©y cã cñ.
§Õn n¨m 2010, tû träng c¸c nhãm c©y nµy theo thø tù sÏ lµ 35.3 : 14.0 : 28.1.
Ph¬ng ¸n quy ho¹ch ®· gãp phÇn h×nh thµnh c¸c vïng chuyªn canh hµng ho¸ tËp trung nh vïng chÌ vµ c©y ¨n qu¶ (S¬n La, Lµo Cai, Hµ Giang), vïng ng«, ®Ëu t¬ng (§iÖn Biªn, S¬n La, Hµ Giang) ...
3. Dù b¸o ®Õn n¨m 2020, diÖn tÝch ®Êt n¬ng rÉy cßn kho¶ng 213,5 ngµn ha, trong ®ã vai trß cña c¸c c©y b¶n ®Þa, ®ång cá, hoa vµ c©y c¶nh, c©y dîc liÖu ®îc n©ng cao. §ång thêi, sÏ sö dông mét sè gièng c©y trång míi võa cho hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, võa cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ tµi nguyªn ®Êt.
4. Dù ¸n ®· ®Ò xuÊt 4 nhãm gi¶i ph¸p chÝnh: Gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch; gi¶i ph¸p vÒ ¸p dông c¸c quy tr×nh sö dông ®Êt n¬ng rÉy; giải pháp về khuyÕn nông và đào tạo nguồn nhân lực; gi¶i ph¸p vÒ b¶o qu¶n, chÕ biÕn vµ thÞ trêng nh»m thùc hiÖn hiÖu qu¶ ph¬ng ¸n quy ho¹ch nµy.
5. Thùc hiÖn dù ¸n nµy sÏ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ víi gi¸ trÞ s¶n lîng trªn ®Êt n¬ng rÉy t¨ng 1,63 lÇn, trong ®ã n©ng tû träng s¶n phÈm hµng ho¸ tõ 40% hiÖn nay lªn 60% vµo n¨m 2010. Thu nhËp 1 ha ®Êt n¬ng rÉy tõ 3,2 triÖu ®ång lªn 5 - 7 triÖu ®ång vµo n¨m 2010. §ång thêi, tµi nguyªn ®Êt dèc ®îc b¶o vÖ, h¹n chÕ ®îc t×nh tr¹ng ph¸t n¬ng lµm rÉy. Ph¬ng ¸n quy ho¹ch còng t¹o thªm ®îc 35 v¹n viÖc lµm vµ gãp phÇn n©ng cao kiÕn thøc sö dông ®Êt cña céng ®ång c¸c d©n téc vïng nói.
§Ò nghÞ
-
§Ò nghÞ Nhµ níc x©y dùng ph¬ng ¸n an ninh l¬ng thùc cho 25 huyÖn cã tỷ trọng diÖn tÝch ®Êt n¬ng rÉy chiÕm trªn 50% quü ®Êt n«ng nghiÖp thuéc c¸c tØnh Lai Ch©u (3 huyÖn), §iÖn Biªn (6 huyÖn), S¬n La (8 huyÖn), Hµ Giang (4 huyÖn), Lµo Cai (3 huyÖn), Yªn B¸i (1 huyÖn) ®Ó h¹n chÕ dÇn t×nh tr¹ng canh t¸c n¬ng rÉy.
-
§Ò nghÞ Nhµ Níc tiÕp tôc ch¬ng tr×nh hç trî x©y dùng ruéng bËc thang vµ n¬ng cè ®Þnh ®Õn n¨m 2010.
-
§Ò nghÞ Nhµ níc, Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n triÓn khai réng r·i c¸c m« h×nh sö dông ®Êt dèc cã hiÖu qu¶ trªn l·nh thæ vïng TDMNBB.
Bé N«ng nghiÖp & PTNT- ViÖn QH&TKNN
500>
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |