I. THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ĐỐI VỚI CÁ NHÂN KHỒNG CƯ TRÚ TẠI VIỆT NAM

Điều 25 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định thuế đối với thu nhập từ kinh doanh của cá nhân không cư trú được xác định bằng doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh quy định tại Khoản 2 nhân với thuế suất quy định tại Khoản 3 Điều này.

Theo đó, doanh thu là toàn bộ số tiền phát sinh từ việc cung ứng hàng hoá, dịch vụ bao gồm cả chi phí do bên mua hàng hoá, dịch vụ trả thay cho cá nhân không cư trú mà không được hoàn trả.

Trường hợp thoả thuận hợp đồng không bao gồm thuế thu nhập cá nhân thì doanh thu tính thuế phải quy đổi là toàn bộ số tiền mà cá nhân không cư trú nhận được dưới bất kỳ hình thức nào từ việc cung cấp hàng hoá, dịch vụ tại Việt Nam không phụ thuộc vào địa điểm tiến hành các hoạt động kinh doanh.

Theo quy định của tại Khoản 1 Điều 3 Luật thuế thu nhập cá nhân thì thu nhập từ hoạt động kinh doanh siêu thị của anh bạn sẽ phải nộp thuế thu nhập cá nhân vì khoản thu nhập này phát sinh tại Việt Nam. Mức thuế suất sẽ được tính theo mức thuế suất dành cho cá nhân không cư trú tại Việt Nam.

Khoản 3 Điều 25 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định thuế suất đối với thu nhập từ kinh doanh đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh được áp dụng như sau:

- 1% đối với hoạt động kinh doanh hàng hoá;

- 5% đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ;

- 2 % đối với hoạt động sản xuất, xây dựng, vận tải và hoạt động kinh doanh khác.

Hoạt động kinh doanh siêu thị được coi là kinh doanh hàng hóa, vậy nên số tiền thuế thu nhập cá nhân mà anh họ bạn phải nộp là giá trị tiền lãi bạn gửi nhân với 1% thuế suất.

Theo đúng quy định về quyết toán thuế, anh bạn đang định cư tại Pháp, khoản thu nhập này của anh bạn cũng phải kê khai và nộp thuế thu nhập cá nhân tại Pháp. Tuy nhiên, nhằm tránh việc đánh thuế hai lần trong những trường hợp như của anh bạn, Việt Nam đã ký Hiệp định tránh đánh thuế hai lần với hơn 60 nước trên thế giới. Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Pháp được ký kết ngày 10/02/1993 tại Hà Nội và có hiệu lực ngày 01/7/1994. Theo đó, nếu anh bạn đã nộp thuế thu nhập cá nhân cho khoản tiền lãi trên tại Pháp thì có thể yêu cầu cơ quan thuế của Pháp cấp chứng từ để làm căn cứ miễn thuế hoặc giảm thuế tại Việt Nam hoặc ngược lại, nếu khoản tiền thuế này đã được khấu trừ, nộp thuế tại Việt Nam, cơ quan thuế của Việt Nam sẽ cấp chứng từ để anh bạn xin miễn thuế hoặc giảm thuế tại Pháp.

Ông H là người Mỹ, khi thực hiện tư vấn đã ở Việt Nam trong thời gian 01 tháng nên khoản thuế của ông được tính theo mức thuế dành cho người không cư trú (có mặt tại Việt Nam dưới 183 ngày tính trong một năm dương lịch – Khoản 3 Điều 2 Luật thuế thu nhập cá nhân). Theo quy định tại Điều 26 Luật thuế thu nhập cá nhân thì thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của cá nhân không cư trú được xác định bằng thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công nhân với thuế suất 20%.

Thu nhập chịu thuế từ tiền lương, tiền công là tổng số tiền lương, tiền công mà cá nhân không cư trú nhận được do thực hiện công việc tại Việt Nam, không phân biệt nơi trả thu nhập.

Như vậy với mức thù lao 20.000 USD, ông H sẽ phải nộp số tiền thuế thu nhập cá nhân là: 20.000 USD nhân với (X) tỷ giá giao dịch ngoại tệ do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố nhân với (X) thuế suất 20%.

Theo quy định tại Điều 27 Luật thuế thu nhập cá nhân thì mức thuế đối với thu nhập từ đầu tư vốn của người không cư trú tại Việt nam xác định bằng tổng số tiền mà cá nhân không cư trú nhận được từ việc đầu tư vốn vào tổ chức, cá nhân tại Việt Nam nhân với thuế suất 5%.

Điều 28 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định về mức thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân không cư trú tại Việt Nam như sau:

Thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân không cư trú được xác định bằng tổng số tiền mà cá nhân không cư trú nhận được từ việc chuyển nhượng phần vốn tại tổ chức, cá nhân Việt Nam nhân với thuế suất 0,1%, không phân biệt việc chuyển nhượng được thực hiện tại Việt Nam hay tại nước ngoài.

Câu hỏi 101. Tôi hiện đang kinh doanh ở Nga, do kinh tế khó khăn, tôi quyết định về Việt Nam bán một mảnh đất để có tiền tiếp tục đầu tư kinh doanh. Vì chỉ ở Việt Nam được khoảng 03 tháng nên tôi có nhờ một công ty môi giới bất động sản tìm người mua giúp tôi và họ nói với tôi rằng tôi phải nộp thuế thu nhập cá nhân nếu chuyển nhượng bất động sản. Vậy mức thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản là bao nhiêu?

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 29 Luật thuế thu nhập cá nhân thì mức thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản tại Việt Nam của cá nhân không cư trú được xác định bằng giá chuyển nhượng bất động sản nhân với (x) thuế suất 2%.

Theo quy định của Luật thuế thu nhập cá nhân thì cá nhân có thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại thuộc đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân.

Tại Điều 30 Luật thuế thu nhập cá nhân, mức thuế đối với thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại được tính như sau:

1. Thuế đối với thu nhập từ bản quyền của cá nhân không cư trú được xác định bằng phần thu nhập vượt trên 10 triệu đồng theo từng hợp đồng chuyển giao, chuyển quyền sử dụng các đối tượng quyền sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ tại Việt Nam nhân với thuế suất 5%.

2. Thuế đối với thu nhập từ nhượng quyền thương mại của cá nhân không cư trú được xác định bằng phần thu nhập vượt trên 10 triệu đồng theo từng hợp đồng nhượng quyền thương mại tại Việt Nam nhân với thuế suất 5%. 

Như vậy, nếu giá trị chuyển nhượng bản quyền giải pháp thoát nước mà anh P nhận được trên 10 triệu đồng thì anh sẽ phải nộp thuế với mức thuế suất là 5%/giá trị hợp đồng chuyển nhượng.

Theo quy định tại Điều 31 Luật thuế thu nhập cá nhân thì thuế đối với thu nhập từ trúng thưởng, thừa kế, quà tặng đối với người không cư trú tại Việt Nam được xác định bằng thu nhập chịu thuế nhân với thuế suất 10%. Trong đó, thu nhập chịu thuế từ trúng thưởng của cá nhân không cư trú là phần giá trị giải thưởng vượt trên 10 triệu đồng theo từng lần trúng thưởng tại Việt Nam; thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là phần giá trị tài sản thừa kế, quà tặng vượt trên 10 triệu đồng theo từng lần phát sinh thu nhập mà cá nhân không cư trú nhận được tại Việt Nam.

Chiếu theo quy định trên, thì giá trị giải thưởng mà anh nhận được là trên 10 triệu đồng nên việc Câu lạc bộ Palazzo khấu trừ tiền thuế thu nhập cá nhân của anh là hoàn toàn đúng.

Câu hỏi 104. Thời điểm để xác định thu nhập chịu thuế của cá nhân không cư trú tại Việt Nam là khi nào?

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 32 Luật thuế thu nhập cá nhân thì thời điểm xác định thu nhập chịu thuế của cá nhân không cư trú tại Việt Nam được xác định như sau:

1. Đối với thuế thu nhập chịu thuế của cá nhân từ kinh doanh theo quy định tại Điều 25 của Luật này là thời điểm cá nhân không cư trú nhận được thu nhập hoặc thời điểm xuất hoá đơn bán hàng hoá, cung cấp dịch vụ.

2. Đối với thu nhập chịu thuế của cá nhân từ tiền lương, tiền công, từ đầu tư vốn, thu nhập từ bản quyền, nhượng quyền thương mại, thu nhập từ trúng thưởng, thừa kế, quà tặng (Điều 26, 27, 30, 31 Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007) là thời điểm tổ chức, cá nhân ở Việt Nam trả thu nhập cho cá nhân không cư trú hoặc thời điểm cá nhân không cư trú nhận được thu nhập từ tổ chức, cá nhân ở nước ngoài.

3. Đối với thu nhập chịu thuế của cá nhân từ chuyển nhượng vốn, chuyện nhượng bất động sản (điều 28, 29 Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007) là thời điểm hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực.

Câu hỏi 105. Trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trả thu nhập và trách nhiệm của đối tượng nộp thuế là cá nhân không cư trú ở Việt Nam khi thực hiện Luật thuế thu nhập cá nhân?

Trả lời:

Theo quy định tại Điều 33 Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007 thì tổ chức, cá nhân trả thu nhập và đối tượng nộp thuế là cá nhân không cư trú có trách nhiệm sau:

1. Tổ chức, cá nhân trả thu nhập có trách nhiệm khấu trừ và nộp thuế vào ngân sách nhà nước theo từng lần phát sinh đối với các khoản thu nhập chịu thuế trả cho đối tượng nộp thuế.

2. Đối tượng nộp thuế là cá nhân không cư trú có trách nhiệm kê khai, nộp thuế theo từng lần phát sinh thu nhập đối với thu nhập chịu thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.