Học phần: kinh tế chính trị MÁc-lê nin đT
CHƯƠNG 4: CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
tải về 53.13 Kb.
|
| CHƯƠNG 4: CẠNH TRANH VÀ ĐỘC QUYỀN TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
I. Quan hệ cạnh tranh và độc quyền trong nền kinh tế thị trường. - độc quyền là sự liên minh giữa các doanh nghiệp lớn, nắm trong tay phần lớn việc sản xuất và tiêu thụ một số loại hàng hoá, có khả năng định ra giá cả độc quyền, nhằm thu lợi nhuận độc quyền cao. * nguyên nhân hình thành độc quyền: - sự phát triển llsx - cạnh tranh - khủng hoảng kinh tế - sự phát triển hệ thống tín dụng độc quyền * Lý luận của Lenin về các đặc điểm kinh tế của độc quyền và độc quyền nhà nước trong nền kinh tế thị trường tư bản chủ nghĩa. *nguyên nhân ra đời và phát triển của độc quyền nhà nước trong chủ nghĩa tư bản - sự phát triển của tích tụ và tập trung sản xuất làm thay đổi cơ cấu kinh tế - sự phát triển của phân công lao động xã hội làm xuất hiện một số ngành mới - sự thống trị của độc quyền làm gia tăng phân hoá giàu nghèo( lợi nhuận thu đc nhờ một phần lao động k công của công nhân, tổ chức độc quyền càng lớn, quy mô càng lớn , độ phân hoá giàu nghèo càng lớn, mâu thuẫn giàu nghèo càng lớn nhà nc ra đời, sử dụng các chính sách của nhà nc để điều hoà, xoa dịu mâu thuẫn[ làm cân bằng bớt mức sống của dân cư]) - xu hướng quốc tế hoá đời sống kinh tế Bản chất:thiết chế giữa nhà nước với các tổ chức độc quyền. *tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền - tích tụ, tập trung sản xuất: xí nghiệp lớn có tiềm lực( số lượng ít) cạnh tranh gay gắt thoả hiệp, thoả thuận tổ chức độc quyền CHƯƠNG 5: KINH TẾ THỊ TRƯỜNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VÀ CÁC QUAN HỆ LỢI ÍCH KINH TẾ Ở VIỆT NAM 5.1 Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam 5.1.1 Khái niệm kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam - Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là nền kinh tế vận hành theo các quy luật của thị trường đồng thời góp phần hướng tới từng bước xác lập một nước dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; có sự điều tiết của nhà nước Việt Nam do Đảng Cộng sản lãnh đạo 5.1.2 Tính tất yếu khách quan của việc phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam - Một là phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa là phù hợp với tính quy luật phát triển khách quan - Hai là do tính ưu việt của kinh tế thị trường trong thúc đẩy phát triển - Ba là do đó là mô hình kinh tế thị trường phù hợp với nguyện vọng của nhân dân mong muốn là dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. 5.1.3 Đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam a. Về mục tiêu b. Về quan hệ sở hữu và thành phần kinh tế c. Về quan hệ quản lý nền kinh tế d. Về quan hệ phân phối e. Về quan hệ giữa gắn tăng trưởng kinh tế với công bằng xã hội 5.2 Hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam 5.2.1 Sự cần thiết phải hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam * Thể chế và thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa - Thể chế kinh tế - Thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa - Lý do phải thực hiện hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa: + Thứ nhất, do thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa còn chưa đồng bộ + Thứ hai, hệ thống thể chế còn chưa đầy đủ + Thứ ba, hệ thống thể chế còn kém hiệu lực, hiệu quả, kém đầy đủ các yếu tố thị trường và các loại thị trường. 5.2.2 Nội dung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam 5.2.2.1 Hoàn thiện thể chế về sở hữu và phát triển các thành phần kinh tế - Một là thể chế hoá đầy đủ quyền tài sản của nhà nước, tổ chức và cá nhân - Hai là tiếp tục hoàn thiện pháp luật về đất đai để huy động và sử dụng hiệu quả đất đai, khắc phục tình trạng sử dụng đất đai lãng phí - Ba là hoàn thiện pháp luật về quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên - Bốn là hoàn thiện pháp luật về đầu tư vốn nhà nước, sử dụng có hiệu quả tài sản công - Năm là hoàn thiện hệ thống thể chế liên quan đến sở hữu trí tuệ theo hướng khuyến khích đổi mới sáng tạo bảo đảm tính minh bạch. 5.2.2.2 Hoàn thiện thể chế để phát triển đồng bộ các yếu tố thị trường và các loại thị trường 5.2.2.3 Hoàn thiện thể chể để đảm bảo gắn tăng trưởng kinh tế với bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội và thúc đẩy hội nhập quốc tế 5.2.2.4 Hoàn thiện thể chế nâng cao năng lực hệ thống chính trị 5.3 Các quan hệ lợi ích kinh tế ở Việt Nam Lưu ý khi thi: phải trình bày thêm khái niệm liên quan khi làm bài Ôn tập: học quy luật kinh tế và phân biệt chính sách quy luật kinh tế các nhân tố ảnh hưởng đến giá trị của hàng hoá(tr.16) 2 thuộc tính của hàng hoá + khái niệm Chức năng của tiền Tác động của quy luật giá trị, thế nào là quy luật giá trị, chú ý về ví dụ thực tiễn( phân tích cụ thể)(tr.26,27) Một số khuyết tật của nền kinh tế thị trường(tr.25) Tác động của cạnh tranh, tích cực và tiêu cực, ví dụ (tr.29) Hàng hoá sức lao động, hai điều kiện để sức lao động trở thành hàng hoá, học hết phần sức lao động Sự sản xuât giá trị thặng dư, trình bày 1 ví dụ có thể lấy trong sách từ đó suy ra giá trị thặng dư sinh ra như thế nào? Các phương pháp sản xuất giá trị thặng dư, pp tuyệt đối, pp tương đối(tr.39) Tư bản bất biến và tư bản khả biến Bản chất và các nhân tố ảnh hưởng đến tích luỹ Tư bản cho vay và đặc điểm của tư bản cho vay, tư bản cho vay là gì?(tr.46 lợi tức) Nguyên nhân hình thành và bản chất hình thành của chủ nghĩa độc quyền nhà nước(tr.51,52) Vai trò lịch sử của chủ nghĩa tư bản tích cực+ giới hạn(tr.64) Khái niệm kinh tế thị trường định hướng xhcnnv, tính tất yếu khách quan… Vai trò của nhà nước trong việc đảm bảo hài hoà các lợi ích(tr.87) tác động của hội nhập kinh tế quốc tế cả tích cực và tiêu cực, ví dụ sẵn sàng thích ứng với tác động của bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ 4 2 câu trong 75 phút mỗi câu 35 phút phân bố thời gian với lượng kiến thức phù hợp tải về 53.13 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|