ChuyêN ĐỀ: Ứng dụng di ruyền họC

- Tăng cường hiệu quả hoạt động của gen.
- Sửa chữa gen.
- Tiêu diệt các tế bào đích nhờ sản phẩm đặc hiệu của gen liệu pháp.
- Ức chế biểu hiện của các gen hỏng ở tế bào đích.
4. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN VỚI SẢN XUẤT VÀ ĐỜI SỐNG
4.1. Nhận biết cá thể bằng phân tích ADN
Nền tảng của phân tích ADN xác định cá thể là sự đặc trưng về trình tự sắp xếp các
nucleotide trên chuỗi polynucleotide. Các nhóm cá thể có chung nguốn gốc thường có sự tương
đồng nhất định về trình tự sắp xếp cũng như về thành phần và số lượng nucleotide tạo nên tính đa
hình về di truyền của sinh vật. Sự đa hình có thể xem xét dưới những khía cạnh sau:
- Đa hình theo trình tự: Các nucleotide được sắp xếp ngẫu nhiên ở các cá thể khác nhau.
Ví dụ:
Ở cá thể thứ nhất có trình tự: ATTGGCCCTCTTC
Ở Cá thể thứ hai có trình tự: ATGGGCCTCTCC
Như vậy, ở vị trí thứ ba và vị trí thứ mười có sự khác biệt về loại nucleotide.
- Đa hình về chiều dài: Có một đoạn lặp lại với tần số khác nhau của một số nucleotide
trên chiều dọc của gen hoặc của phân tử ADN.
Ví dụ: Ở cá thể thứ nhất có năm đoạn lặp lại ATAT, nhưng cá thể thứ hai chỉ có ba đoạn
lặp lại ATAT.
Những trạng thái khác nhau này biểu hiện thành trạng thái alen của mỗi locus gen. Trong
điện di ADN, các alen thể hiện là các băng điện di ở vị trí khác nhau trên bảng gel. Nếu hai alen
của một locus có trình tự hoàn toàn giống nhau thì cá thể đó là đồng hợp tử và thể hiện 1 băng
trên gel và ngược lại. Trong quá trình tiến hóa của sinh vật, do xuất hiện nhiều đột biến nên dẫn
đến sự tồn tại của nhiều trình tự hoặc tần số lặp lại khác nhau, hình thành các alen khác nhau của
cùng một locus.
Do sự đa dạng của các alen trong từng locus nên người ta đã phải xây dựng thang alen cho
tùng locus. Tahnh alen là thước đo chuẩn cho các trạng thái của một locus và rất cần thiết để định
danh cho từng alen. Thang alen có tầm quan trọng lớn trong việc xác định chính xác kiểu gen của
mẫu phân tích.

tải về 1.11 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: