Néi dung 3. C¸C N¦íC §¤NG NAM ¸ THêI PHONG KIÕN A. CHUÈN KIÕN THøC, KÜ N¡NG TRONG CH¦¥NG TR×NH
Nªu ®îc sù xuÊt hiÖn c¸c v¬ng quèc cæ ë §«ng Nam ¸ (®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®«i nÐt vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ, x· héi...).
§iÒu kiÖn tù nhiªn : ¶nh hëng giã mïa ; mét n¨m cã hai mïa : mïa kh« vµ mïa ma.
C¸c quèc gia cæ cña ngêi ViÖt, Ch¨m, M«n,...
HiÓu biÕt vÒ sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn thÞnh ®¹t vµ suy tho¸i cña c¸c quèc gia phong kiÕn ë §«ng Nam ¸.
Nªu ®îc nh÷ng thµnh tùu v¨n hãa truyÒn thèng ®Æc s¾c.
B. H¦íNG DÉN THùC HIÖN CHUÈN KIÕN THøC, KÜ N¡NG
1. Sù xuÊt hiÖn c¸c v¬ng quèc cæ ë §«ng Nam ¸
HiÓu ®îc ®iÒu kiÖn tù nhiªn ë khu vùc §«ng Nam ¸, tr×nh bµy sù h×nh thµnh c¸c quèc gia cæ trong khu vùc :
§iÒu kiÖn tù nhiªn :
+ Giã mïa vµ ¶nh hëng cña nã tíi khÝ hËu §«ng Nam ¸.
+ T¹o nªn hai mïa râ rÖt, mïa kh« vµ mïa ma.
Cung cÊp ®ñ níc tíi cho c©y trång.
KhÝ hËu nãng, Èm, thÝch hîp cho rõng nhiÖt ®íi ph¸t triÓn.
+ §«ng Nam ¸ phong phó vÒ ®éng, thùc vËt, lµ quª h¬ng cña nh÷ng lo¹i c©y gia vÞ vµ h¬ng liÖu (hå tiªu, sa nh©n, ®Ëu khÊu...), ®Æc biÖt lµ c©y lóa níc.
+ §Þa h×nh §«ng Nam ¸ bÞ chia c¾t nhá vµ manh món víi sù ®an xen cña nói, ®åi, s«ng, biÓn...
Sù ra ®êi c¸c quèc gia cæ ®¹i :
+ §iÒu kiÖn h×nh thµnh : sù xuÊt hiÖn kÜ thuËt luyÖn kim ; sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp trång lóa níc ; ¶nh hëng cña v¨n ho¸ Ên §é vµ Trung Hoa.
+ Qu¸ tr×nh h×nh thµnh : mét sè v¬ng quèc ®· ®îc h×nh thµnh Cham-pa, Phï Nam, Tam-bra-lin-ga, Tu-ma-sic, Ma-lay-u, Ka-lin-ga...
Kinh tÕ, chÝnh trÞ – x· héi :
+ KÜ thuËt luyÖn ®ång vµ s¾t ; trång c©y ¨n cñ, ¨n qu¶, n«ng nghiÖp trång lóa níc ; dÖt v¶i, lµm gèm ph¸t triÓn.
+ §«ng Nam ¸ lµ nh÷ng quèc gia nhá, ph©n t¸n trªn nh÷ng ®Þa bµn nhá hÑp lµ nh÷ng trung t©m quÇn c.
2. Sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn vµ suy tho¸i cña c¸c quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸
HiÓu biÕt vÒ sù h×nh thµnh, ph¸t triÓn thÞnh ®¹t vµ suy tho¸i cña c¸c quèc gia phong kiÕn ë §«ng Nam ¸ :
Sù h×nh thµnh :
+ Kh¸i niÖm "quèc gia phong kiÕn d©n téc" : lÊy mét bé téc ®«ng vµ ph¸t triÓn nhÊt lµm nßng cèt.
+ Thêi gian h×nh thµnh : thÕ kØ VII ®Õn thÕ kØ X.
+ Tªn vµ ®Þa bµn mét sè quèc gia tiªu biÓu : Cam-pu-chia cña ngêi Kh¬-me ; Sri Kset-tria ë lu vùc s«ng I-ra-oa-®i, Hi-ri-pun-giay-a, §va-ra-va-ti ë Mª Nam, Sri-vi-giay-a, Ma-ta-ram ë In-®«-nª-xi-a...
Giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c¸c quèc gia phong kiÕn §«ng Nam ¸ :
+ Thêi gian : tõ nöa sau thÕ kØ X ®Õn nöa ®Çu thÕ kØ XVIII.
+ Tªn vµ ®Þa bµn mét sè quèc gia tiªu biÓu : §¹i ViÖt, ¡ng-co,
Pa-gan, M«-gi«-pa-hÝt , Su-kh«-thay – A-ót-thay-a, Lan Xang...
+ BiÓu hiÖn : kinh tÕ ph¸t triÓn (lóa g¹o, s¶n phÈm thñ c«ng, h¬ng liÖu : Cham-pa vÒ gç trÇm h¬ng, In-®«-nª-xia vÒ hå tiªu vµ dõa, M· Lai vÒ h¬ng liÖu..) ; chÝnh trÞ æn ®Þnh, chÕ ®é qu©n chñ chuyªn chÕ trung ¬ng tËp quyÒn ; x©y dùng nÒn v¨n ho¸ d©n téc phong phó, ®a d¹ng vµ ph¸t triÓn cao...
Thêi k× suy tho¸i :
+ Thêi gian : tõ nöa sau thÕ kØ XVIII ®Õn gi÷a thÕ kØ XIX.
+ BiÓu hiÖn : khñng ho¶ng kinh tÕ, chÝnh trÞ, c¸c cuéc khëi nghÜa n«ng d©n chèng nhµ níc phong kiÕn ; chiÕn tranh, xung ®ét gi÷a
c¸c quèc gia ; sù x©m nhËp cña c¸c níc t b¶n ph¬ng T©y ; c¸c
níc §«ng Nam ¸ trë thµnh thuéc ®Þa vµ phô thuéc c¸c níc t b¶n ph¬ng T©y.
Quan s¸t h×nh 24 Lîc ®å c¸c quèc gia §«ng Nam ¸ thêi phong kiÕn (SGK) vµ x¸c ®Þnh vÞ trÝ c¸c quèc gia cæ ®¹i §«ng Nam ¸ trªn lîc ®å.
3. Nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ ®Æc s¾c
Tr×nh bµy ®îc nh÷ng thµnh tùu v¨n ho¸ truyÒn thèng ®Æc s¾c cña khu vùc §«ng Nam ¸:
Kh¸i qu¸t chung :
+ Lµ nÒn v¨n ho¸ b¶n ®Þa, cã céi nguån chung tõ thêi tiÒn sö vµ s¬ sö tríc khi tiÕp xóc víi v¨n ho¸ Trung Hoa vµ Ên §é.
+ Mang tÝnh thèng nhÊt khu vùc, ®ång thêi cã b¶n s¾c riªng cña mçi d©n téc, ®îc ph¸t triÓn liªn tôc trong suèt chiÒu dµi lÞch sö.
TÝn ngìng vµ t«n gi¸o :
+ C¸c tÝn ngìng nguyªn thuû : thê cóng tæ tiªn, t«n sïng c¸c hiÖn tîng tù nhiªn, tÝn ngìng phån thùc...
+ Sù truyÒn b¸ cña Hin®u gi¸o vµ PhËt gi¸o :
Thêi gian : tõ nh÷ng thÕ kØ ®Çu C«ng nguyªn.
Qu¸ tr×nh truyÒn b¸ : thêi k× ®Çu Hin®u gi¸o phæ biÕn h¬n, tõ thÕ kØ XIII dßng PhËt gi¸o TiÓu thõa ph¸t triÓn m¹nh.
+ Tõ thÕ kØ XII, Håi gi¸o du nhËp vµo.
+ §¹o Ki-t« ®îc truyÒn b¸ cïng víi sù x©m nhËp cña ngêi
ph¬ng T©y.
V¨n tù vµ v¨n häc :
+ Trªn c¬ së ch÷ Ph¹n, h×nh thµnh nªn ch÷ viÕt riªng cña mçi d©n téc : ch÷ Ch¨m cæ thÕ kØ IV, ch÷ Kh¬-me cæ vµ M· Lai cæ thÕ kØ VII, ch÷ Th¸i cæ thÕ kØ XIII...
+ V¨n häc :
V¨n häc §«ng Nam ¸ chÞu ¶nh hëng cña v¨n häc Ên §é.
H×nh thµnh dßng v¨n häc d©n gian : thÇn tho¹i, truyÒn thuyÕt, cæ tÝch, truyÖn cêi, truyÖn tr¹ng...
Dßng v¨n häc viÕt : bia kÝ, truyÖn th¬, kÞch th¬, sö thi, trêng ca...
KiÕn tróc vµ ®iªu kh¾c :
+ KiÕn tróc
ChÞu ¶nh hëng cña kiÕn tróc Ên §é (kiÕn tróc Hin®u vµ PhËt gi¸o), Trung Hoa vµ kiÕn tróc Håi gi¸o, nhng ®· ®îc "b¶n ®Þa ho¸", mang nh÷ng phong c¸ch riªng.
Mét sè di tÝch tiªu biÓu : th¸p Ch¨m (ViÖt Nam), B«-r«-bu-®ua (In-®«-nª-xi-a), ¡ng-co V¸t, ¡ng-co Thom (Cam-pu-chia), Suª §a-g«n (Chïa Vµng – Mi-an-ma), Th¹t Luæng (Lµo)...
+ §iªu kh¾c :
ChÞu ¶nh hëng cña Ên §é vµ Trung Hoa.
Lo¹i h×nh : tîng trßn (tîng PhËt), phï ®iªu (miªu t¶ PhËt ë B«-r«-bu-®ua, vò n÷ ¸p-sa-ra ë ¡ng-co...).
Quan s¸t h×nh 26, 27, 28 (SGK) vµ nhËn xÐt vÒ thµnh tùu v¨n ho¸ cña c¸c níc §«ng Nam ¸.
Néi dung 4. Sù H×NH THµNH Vµ PH¸T TRIÓN CHÕ §é PHONG KIÕN T¢Y ¢U A. CHUÈN KIÕN THøC, KÜ N¡NG TRONG CH¦¥NG TR×NH
Tr×nh bµy qu¸ tr×nh phong kiÕn ho¸ vµ sù h×nh thµnh c¸c v¬ng quèc cña ngêi GiÐc-man (sù tan r· cña x· héi nguyªn thuû vµ sù x©m nhËp cña ngêi GiÐc-man).
BiÕt vÒ l·nh ®Þa phong kiÕn : tæ chøc l·nh ®Þa, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña l·nh ®Þa.
C¸c quan hÖ giai cÊp, ®¼ng cÊp trong x· héi phong kiÕn ch©u ¢u.
Tr×nh bµy sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña thµnh thÞ trung ®¹i T©y ¢u. Sù ph¸t triÓn cña thñ c«ng nghiÖp vµ th¬ng nghiÖp (héi chî, th¬ng ®oµn).
V¨n ho¸ T©y ¢u thêi trung ®¹i. §¹o Thiªn Chóa vµ vai trß cña Gi¸o héi.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |