Bản Đồ Phần Mở Đầu

Đường Trương Tấn Bửu

Bàn-giao-xong-cụ-Trương-lên-đường

Đầu tiên là Nhà Dây Thép: Ty Bưu Điện chỉ có cấp Ty chứ không có cấp nhỏ hơn; Vì vậy vị đứng đầu là Trưởng Ty dù đôi khi chỉ có một mình ông, loại cơ quan nhỏ đến không thể nhỏ hơn được nữa. Trong trường hợp như vậy địa phương thường là các Quận xa xôi, phải "chi viện" thêm người không biết có "và của" cho ông không.

Thôi-cũng-được!

Bưu điện còn phụ trách dịch vụ điện thoại, vụ nầy làm NhàQuê "quê một cục" số là khi mới tới cái xứ Hoa Kỳ mà cái gì cũng máy móc, đêm đầu tiên lạ nhà, lạ giờ giấc không ngủ được, sáng sớm ra bưu điện xếp hàng, có mấy người đến trước hơn, chắc mấy bà Mỹ nầy cũng ngủ không-được-đây.

Bà Mỹ già sau khi nhìn NhàQuê với vẻ ái ngại cuối cùng tiến-tới-hỏi:-Ken-ai-hớp-du? .

Cám ơn Thượng Ðế, Ngài đã cho con hai bàn tay với mười ngón thiên thần, tội nghiệp bà Mỹ chắc là lần đầu tiên bà nói tiếng nước mình mà phải quơ tay lia chia. Bà kết luận chắc mẻm là: phải có "Cô-an" (coin) mới "đu" được.

Nghe nói tiền NhàQuê nhá cho Bà thấy tờ $US 20 duy nhứt mà thằng bạn gởi cho dằn túi phòng khi hoạn nạn.
Bả nói : Nô quê, so ri (No way, sorry) và bỏ đi hình như với vẻ giận dữ. Coi như tình hình vô phương cứu vãn, hết thuốc-chữa.
Thôi thì "nô cô-an" ( No coin) thì đi về coi như thất bại “quàn tàn”, hay ít nhất cũng 1-0 phần thua nghiêng về phía ta. Bàn thua nầy vì NhàQuê những tưởng giống như ở xứ mình Bưu Ðiện lo luôn vụ điện thoại, thôi xóa bài làm-lại.

Bưu Ðiện còn có vụ măng đa nữa chứ! Thứ nầy: các bạn có gia đình ở xa, gần cuối tháng nhớ gia đình như lửa đốt, kỳ nầy măng đa về trễ chắc là "Người xa ta tình cũng xa ta, nên đêm đêm..." Phải không các Bạn có người thân đột nhiên thuyên chuyển, chưa thu xếp kịp để đem bạn theo, phải-gởi-bạn-lại-Bến-Tre-học-chờ-ổn-định.

Dù sao hay dù bông hay dù cán ngoéo gì cũng cám ơn ông Bưu điện, ông đã cố gắng hết sức chậm của mình, mong sao những cánh "thư hồng lại bỏ bì xanh" của những người đang yêu hãy đến nơi nó cần đến và nếu ông không-kiểm-duyệt-thì-hoan-nghinh-ông-hơn.

Trước đây nhiều bạn thường chiêu mộ người đứng ở Bưu Ðiện thè lưỡi cho người dán tem, nay Job đó còn không cho-biết-và-khi-nào-thì-mở-trở-lại?

Còn thú sưu tập tem, đôi khi vớ được con tem vô giá, tem thuộc loại hàng độc khi nào không có ai có được con tem

như mình, chứ không phải con tem không giống con giáp nào!

Bên kia đường là phòng mạch Bác Sĩ Trần Quế Tử, vị Bs nổi tiếng về khoa bệnh phụ nữ và sinh đẻ. Nghe đâu vợ ông mất vì sanh khó cho nên ông quyết chí sang tận Montpelier, France học lấy bằng bác sĩ y khoa tại đại học nầy. Phòng mạch nơi đó về sau phá bỏ, bệnh nhân cần, tìm tới ở phía sau của biệt thự Daniel Trần Quế Tử đã nói sơ-trong-phần-nói-về-đường-Hùng-Vương.

Kế phòng mạch Bs Tử là Ty Hiến Binh có ông cò Huề (Ngô Văn Huề) cái ông cò kết đỏ nầy là khắc tinh của các bạn ba gai, cao bồi để tóc dài mặc quần ống túm, cái ông móm móm nầy ưa rạch ống quần và kéo path tóc mai dựng ngược đau nhảy dựng luôn. Dưới trướng có cò Thùy (Phạm Thùy) hát hay, trong một kỳ thi hát cò Thùy đoạt giải nhất, trong lúc anh Ðặng Minh Truyền của lò Trung Học Bến Tre được bồ nhà cổ võ tối đa, Anh hát bài Ông Lái Ðò rất hay mà vẫn lảnh giải nhì. Khu nầy về sau phá bỏ xây lại làm Bộ Chỉ Huy Cảnh Sát chắc có lẽ bây giờ là Sở-Công-An.

Đi ngang qua khu nầy ít ai dám nhìn vào mà cũng đừng qua lại nhiều lần, đã có rào còn thêm rào kẽm gai móc câu, lại còn đính kèm theo một ông nhát như thỏ đế nai nịch chỉnh tề, bộ mặt lúc nào cũng ra vẻ "hầm hứ" như người trốn quân dịch,-thôi-đi-bên-kia-đường-cho-mát.

Ði bên kia đường thì gặp Ty Kiến Thiết kế bên Ty Bưu Ðiện vừa rồi. Cái ông Trưởng Ty chắc là từ Trường Ðại Học Kiến Trúc ra.

Người chơi số thì thua quá cay cú đòi các ... bán vé số dạo phải-xổ-liền.

Cái gì mà có tính cách “tàn quốc” trong đó, việc bao trùm thiên hạ là luôn lúc nào cũng mạnh chớ chẳng có iêu (ill) hoặc quít (weak). Các Bạn không thấy bao nhiêu đời rồi từ Bush cha đến Clinton đến Bush con khi Union Address đều: Báo cáo cùng toàn thể Quốc Dân là chúng ta cái gì cũng strong,.. Cử Tọa tất cả đứng dậy vỗ tay như bom nguyên tử North Korea nổ. Các ông Bộ Trưởng Quốc Phòng, Ngân khố, Thương Mại phải chống thêm một tay vào-ghế-mới-đứng-dậy-nổi,-cho-mạnh-thêm.

NhàQuê tắt máy đi ngủ: Tôi đang mơ giấc mộng dài, đừng lay tôi nhé cuộc đời chung quanh! Trong cơn mơ thấy: Trai trẻ quay về an toàn, người người có công ăn việc làm, thất nghiệp đừng gia tăng, Sở Thất Nghiệp đừng có người xếp hàng rồng rắn và tiền gởi dưỡng già vài ngàn đừng mạnh chỉ bằng mấy trăm. God bless everybody! Má sắp nhỏ khều khều: Ðang ngủ mà nói xàm gì đó? Muốn gì cứ nói thẳng đừng giả bộ mo ó ơ ..mớ!... Việt Nam ta không ngoại lệ

Chắc là Ông kiến thiết cũng phụ trách xây mấy cái cổng rất văn hóa, mà có lúc chỗ nào cũng xây ồ ạt theo chỉ thị của ông đầu tỉnh, thời đó người ta gọi ông là Ðại Tá cổng, có-cổng-tiền-nó-mới-vào!

Tới nữa là đồn Quân Cảnh, cái nhà nầy xây không đúng sách vở, nhà gì mà cửa hứng chốc ngay ngã ba, nhìn thẳng ra đường Lê Văn Duyệt hay nói đúng hơn là bị con đường nầy đâm vào nên chi làm ăn không khá toàn chuyện-vớ-vẩn,-ruồi-bu...
Xéo bên kia là Ty Thuế Gián Thu Công Quản, ty thuế nầy

luôn luôn bội thu vì NhàQuê thấy ông Trưởng Ty: T. Q. Th. hút thuốc Craven"A" liên tục. Công chức mà hút kiểu

đó thì có nước vợ con húp nước mắm, thế mà không húp nước mắm mới là chuyện có thật ở xứ "An Nam Ðô Hộ Phủ" nầy.

Chính NhàQuê năm nào cũng đi thay cho ...đến "Tết" ông một ký tôm khô thượng hạng và cặp rượu Whisky ăn tết (100%) , còn một ty thuế nữa đó: Ty thuế Trực Thâu Trước-Bạ,-thuế-gì-mà-thuế-dữ-vậy-mấy-cha!

Tiếp một đoạn xa hơn đồn Quân Cảnh cách dinh Tỉnh Trưởng một con đường là dinh Quận Châu Thành. NhàQuê lấy làm lạ là NhàQuê mới vừa học địa lý để dự kỳ thi tuyển đây, trong sách nói rằng tỉnh Bến Tre chỉ có bốn quận là Ba Tri, Mỏ Cày, Thạnh Phú, Sóc Sãi mà sao nhảy ra anh Châu Thành nầy, thôi cũng được đông vui mà hao.

Ông Quận Trưởng Lê Công Chất hóa ra là ba thằng Thiên: Lê Thu Thiên, bạn ta, thằng bạn đi chân vòng kiềng, đánh ping pong mỗi lần bị bỏ nhỏ, nó chạy tới để cứu trái banh thua trông thấy đó, làm người coi ai cũng khuyến khích: Bỏ nhỏ nữa! Bỏ nhỏ nữa!

Vì nó "khẩn trương nhanh chóng" nên nó "xử lý" trái banh không chính xác, trái banh vọt khỏi bàn ra ngoài trong-gang-tấc!(Tường-thuật-như-Huyền-Vũ).
Nó dắt NhàQuê tới giới thiệu với má nó, cô Trần Thị Thu, giám thị trong trường, NhàQuê cúi chào ngoan ngoản rất ư là nhà quê mới lên. Dinh nầy sau nhiều thay đổi có lần là thư viện Trương Vĩnh Ký với toàn các bạn học trường Bến Tre làm quản thủ: Trần Quang Mân, Võ Văn Hòa, Nguyễn Hồng Côn, Tô Văn Mạng và Phan Ngọc Hòa . Người bạn có tên sau cùng đã tử nạn tại thư viện nầy.

Hơi đối diện thư viện là Hội Ðồng Tỉnh, cơ chế nầy do bầu cử ứng cử nháy như là quốc hội của cấp Trung Ương:Nghị viên hội đồng tỉnh không được hưởng qui chế bất khả xâm phạm như mấy ông Dân Biểu ở Hạ Nghị Viện hay Nghị Sĩ ở Thượng Nghị Viện.

Mà cần quái gì qui chế ấy: Ông cựu tỉnh, Db. Tr.. Ng.. Cha..mang đủ huy chương kể cả Bảo Quốc Huân Chương

vào ở ngay trụ sở HNV là Nhà Hát Tây cũ mà vẫn bị tó như thường, rồi Ns. Nguyễn Văn Chức, Ns. Phạm Nam Sách đương tại nhiệm mà còn chút xíu nữa bị tống ra Côn Ðảo; Thì có hay không có qui chế bất khả xâm phạm có nghĩa lý gì!

Ngày xưa lúc địa vị Nghị viên Hội Ðồng Tỉnh chưa cộm, ở Ba Tri có ông Nguyễn Văn Tý, ông nguyên là lục lộ phụ trách tu sửa một khúc đường, sau ông làm thợ hớt tóc, ông "bị" mọi người may khăn đóng áo dài cho, để tháng tháng đi tỉnh họp ,chứ không ai có thì giờ rảnh đi làm ông Hội Ðồng-Tỉnh-chẳng-ra-con-giáp-nào.

Nói bầu cử cho vui vậy chớ diễn kịch lắm: Chuyện 100% thật là NhàQuê đi làm trưởng phòng phiếu kỳ bầu cử nhiều thứ cấp trung ương, lớn lắm nhe! Trưa có người mang cơm nước tới cho xơi. Anh phó phòng có đi "sinh

hoạt" trước nói: "NhàQuê này! ông cứ tự nhiên ngồi chơi xơi nước, chiều ký tên vào biên bản rồi về trước cũng

được, họ bỏ thăm sao kệ họ,-kết-quả-Em-làm-rồi".

Mấy ông ưa vỗ ngực xưng đại diện dân; Ðại diện cái con khỉ-khô!-Thế-cũng-còn-khá!

Thọ Xương Chicken Soup … Ông nghị tâu tắng...Tóm lại quỳ-(oui!).

Dinh Tỉnh Trưởng là tòa nhà có khuôn viên rộng, có cột thu lôi cao vì sợ bị trời đánh.

NhàQuê không được biết nhiều vì chẳng ai "xin mời vào! ". Chỉ có một lần vào được tới sân tennis, vì có một nhân vật gọi là Sir Thompson đến.

Ông Tỉnh Trưởng Phạm Ngọc Thảo cho học sinh dự, để lé mắt, lé kim thôi cho giống, về tài dịch một cách văn hoa và ngoại giao của các bài diễn văn qua lại của ông đó và của chính ông, tức là dịch và phản dịch.

Còn ngoài ra NhàQuê chỉ ở ngoài nhìn vào, thấy con của Tỉnh Trưởng cũng đen thui, có khi còn đen hơn con của dân-đen-nữa-là!

Cái dinh nầy cũng còn nhiều chuyện thuộc loại thâm cung bí sử lắm, nó dùng làm nơi lưu ngụ của gia đình ông Tỉnh Trưởng đã đành, có lúc còn phải tiếp đón Nhà Vua nữa: Số là năm ấy Cụ đi kinh lý thăm dân cho biết sự tình, Cụ đi tàu cặp (cập) cầu nổi làm tạm ở Tiệm Tôm thuộc xã

Tân-Thủy-Ba-Tri.

Lê Lợi, là ngôi trường quay chính diện ra Bờ Hồ cho có vẻ thơ mộng, trữ tình mà mát mẻ nữa.

Cụ đã không mát mà còn nổi nóng cho rằng Cụ không thể ở một nơi là tàn tích của Thực Dân, làm nhục Cụ. Tới tỉnh thì Cụ phải ở nơi tượng trưng cho uy quyền, dinh Tỉnh Trưởng là-giá-chót.

Báo hại bà tỉnh và mấy đứa nhỏ không được chuẩn bị trước, phải dọn cấp tốc xuống tầng hầm, thường dùng làm nơi trú ẩn và kho chứa dự trữ, trong gấp rút như vậy nên quên đem vài bộ đồ cho tươm tất để vào "vấn an Cụ".

Ông Tỉnh Trưởng còn có một công xá khác dành cho ở góc Bờ Hồ, ngôi nhà hình bánh ú, kiểu Tây, vào thời đó ai cũng chuộng nhà kiểu Tây, người ta còn nói vè "Ăn cơm Tàu, ở nhà Tây ...". Ngôi nhà nầy ông Tỉnh Trưởng Phạm Ðăng-Tấn-là-người-đầu-tiên-lưu-ngụ.

Ông Tỉnh nầy lúc mới nhậm chức còn cấp bậc Trung Úy chưa điều chỉnh kịp, thăng đến Thiếu Tá thì ông đổi đi, dù sau nầy ông có lúc làm tới TMT/QÐ4 . Thấy có người nói Thiếu Tá Phạm Ðăng Tấn nhận chức Tỉnh Trưởng là không chính xác tìm đọc công báo để thấy sắc lệnh bổ nhiệm-thì-rõ.

Ông Tỉnh trông đẹp trai, mặt hồng hào như cô gái con nhà đủ ăn, khi đứng ban hiểu thị đám học trò chúng tôi, hai tay ông để phía trước ngay bộ chỉ huy trọng pháo. Khi nói thì hơi ngã về phía trước, rồi về phía sau như để lấy trớn cho có ý trong lúc ứng khẩu.

Ông Tỉnh Trưởng Tấn mỗi sáng đứng ở hàng hiên ngôi nhà mới tinh “Brand New” vừa nói, bà vợ chỉnh đốn lại trang phục cho ông, tài xế phải đi lòng vòng hay quay mặt đi nơi khác cho được tự nhiên, NhàQuê thì trông rất rõ vì sáng-nào-cũng-đi-tập-thể-dục-về-ngang.

NhàQuê không gọi vợ các ông Tỉnh là Phu Nhân như nhiều người, vì danh xưng phu nhân chỉ dùng cho các mệnh phụ của các quan Nhất và Nhị phẩm mà thôi, thường là Thừa Tướng, Thượng Thư .., từ Tam phẩm đến Cửu phẩm mỗi phẩm trật có danh xưng riêng gọi bậy người ta ngượng, còn người biết chuyện người ta nói
mình nịnh nhất là viết trên giấy-trắng-mực-đen-như-vầy.
Tương tự ông Phạm Ngọc Thảo lúc nhận chức vụ nầy với cấp Ðại Úy Ðồng Hóa chứ không như trong phim truyện ám chỉ-về-Ông-và-phong-gắn-cấp-bậc-cao-hơn.

Ðối diện dinh Tỉnh Trưởng là tòa Hành Chánh sân rộng quá cỡ thợ mộc dùng để cho học sinh bị bỏ mấy giờ học đến coi mấy Ổng gắn huy chương: Chương Mỹ Bội Tinh cho mấy ông hành chánh, vậy là đụng nóc rồi, đôi khi còn chạy chọt kiếm cái Bảo Quốc Huân Chương. Lèo thiệt!

Ông Phó là chánh vì Ông có học trường để ra làm quan, chăn dân, an bang tái thế. Còn ông Chánh không bao giờ được học trường đó, chỉ gần tận thế vài ông không có việc gì làm, "Nhà Vua" bèn cho đi học Cao Ðẳng Quốc Phòng, mỗi khóa ra trường phải đệ trình Nhà Vua một tập Quốc Sách-rồi-chẳng-ai-xem,-phí-thiệt!

Vì không đồng môn nên ông Chánh và ông Phó ít khi hợp “Gu” nhau, ông nào cũng có võ vừa bọc vừa thủ.

Dân nói: Thôi! kệ mấy Ổng; Thiệt mấy Ổng lo cho dân thì ít mà dân lo cho mấy Ổng đấu đá nhau bị văng miểng thì nhiều.

Cái tòa Hành Chánh nầy bự hơn ghe chài mấy lần vậy mà chở giấy tờ nặng quá xá đỗi, phải đi từng bước thật chậm như rùa, chính mấy ông có ghế trong đó cũng cảm thấy như vậy, nên bèn làm cuộc cải tổ:

Vì ngoài chương trình nên trong lúc Nhà Vua nói chuyện thì các quan đều "bị động" chạy lăng xăng, vì sợ dân Bến Tre ưa: ... có thẻ căn cước có dấu chuồn ba cánh ở góc trên bên mặt, qua trạm Phú Lâm được chiếu cố từ đầu tới chân.

Nhờ vậy lần đầu tiên NhàQuê thấy cận được Long Nhan. Nhà Vua có nước da hồng hào, gậy đẹp và nón nỉ có Tùy Viên mặc đại lễ cầm thay lúc chưa dùng đến và Tùy Viên cũng xách một chiếc cặp da cho, không biết cái gì trong đó, mà khi Nhà Vua đã thất thế ai cũng muốn bợ chiếc cặp ấy; Tóm lại Nhà Vua vui vẻ chứ không đằng đằng
thịnh nộ như lúc được "bố trí" ngự ở Bờ Hồ. Nghe nói trong vụ nầy ông Tỉnh Trưởng bị Nhà Vua nện cho một cù hèo, tin nầy không kiểm chứng được nên NhàQuê xếp vào-loại-thâm-cung-bí-sử.

Khu nầy càng ngày càng phình ra "chiếu nhu cầu công vụ" nay chuẩn bị cải tổ lần thứ hai cũng là lần cuối cùng cho ráp nhà tiền chế để có chỗ ai muốn ngồi chơi xơi nước hay chuẩn bị ngồi chơi xơi nước thì ra ngoài hóng gió, hưởng khí trời, để trong nầy người ta kiếm chút cháo giải lao.

Môt tòa nhà kiên cố sau lưng tòa Hành Chánh là kho bạc. Ty Ngân Khố là nguồn xăng dầu cho cỗ xe, không có nó mọi hoạt động tê liệt tức thì.

Đồng tiền tiến hóa qua nhiều giai đoạn đến thời điểm đó kho bạc chứa tiền giấy, loại tín chỉ nầy được mướn in ở mú tí tè đâu xa lắm, sợ người ta cọp dê, chứ như xa xưa tiền là miểng ngao, miểng xò nhiều như ở Ba Tri thì cái Ty Ngân Khố làm sao mà chứa đây cà? chắc phải xung công-thêm-các-lò-vôi.

Kho Bạc có mấy lớp khóa, khi mở phải có đủ những người thẩm quyền mới hợp lẽ phải, vậy mà thỉnh thoảng cũng có vài vụ thụt kết, chắc người ta tròng tréo sao đó. Chỉ-cho-chút-"chiêu"-chơi-chứ!

Vài năm trước tận thế, Ty Ngân Khố còn thêm việc phát tiền cho Thương Phế Binh, Cô Nhi Quả Phụ nữa chớ! Ba tháng một lần người thụ hưởng xếp hàng ngồi đợi cả ngày để được kêu tên lên lảnh số tiền còm cõi về nuôi con. Khi tiếp cận được người đếm tiền rồi, bị ra lịnh giở nón lá cho người ta xem bụng, coi có bầu hay chưa! Dỡ ẹt nhìn gân cổ biết liền cần gì coi bên dưới! Chức năng ngân khố vậy sao?

Mật Thám Sinh Lý! Phát sanh nhiều tệ nạn để có cái ...mà ăn.
Cũng trong khuôn viên Tòa Hành Chánh nằm về tay phải từ trong nhìn ra là Ty Thông Tin. Mõ nhà ta có rất lâu đời từ Trần Chánh Thành..Tôn Thất Thiện..Phạm Thái ...tới cậu ấm Hoàng Ðức Nhã. Mõ nhờ sáng dạ nên lập lại không bao giờ sai sót cho đến dấu chấm, dấu phẩy những bản tin từ trên đưa xuống nào: Thiệt hại không đáng kể, ..được đồng bọn mang đi .., tức phải hiểu rằng đếm thấy rất-nhiều,...chẳng-có-gì-để-đếm.
Sau có thêm đài phát thanh và anh Tài, anh của họa sĩ Nguyễn Hê, giọng đọc được ưa chuộng tiếp tục thống lĩnh địa hạt "xin vặn nhỏ vừa đủ nghe để khỏi làm phiền hàng xóm đang cần sự yên tĩnh nghỉ ngơi:.

Cũng đối diện Tòa hành Chánh và cách dinh Tỉnh Trưởng một con đường, NhàQuê sẽ trở lại Ðại Lộ Ðinh Tiên Hoàng nầy lần nữa trong phần nói về nhóm đường theo hướng Bắc Nam. Cái mà NhàQuê gọi là đối diên đó là: Sở Cứu Hỏa. Thường thấy đó là chỗ rửa xe cho các ông lớn, tại vì dân chúng ưa tự chữa lửa bằng đá lạnh cả ly cối mới đã, nên ông chữa lửa không còn việc để làm. hông biết chữa lửa ta có phụ trách việc vớt người chết đuối và cứu người-kẹt-trong-thang-máy...-không-cà.

Thôi thang máy mở được rồi thì mình đi cho thiệt lẹ, nãy giờ NhàQuê cố gắng đi không có tiếng động qua khu vực mà chỗ nào cũng treo bảng "Vô Phận Sự Cấm Vào" nửa nho nửa nôm, có nơi viết "không phận sự cấm vào" còn nghe được chút nhưng cũng còn vi phạm Nhân Quyền, không có việc cần, tới lui chỗ đó làm đếch gì cho bị hỏi giấy cạt xanh cạt đỏ, câu văn nghe thiệt là lấp ngõ rào đường, sao không thấy ai đề nghị "sữa ông Thọ" lại là "Có việc cần, xin mời vào" thể hiện được tính "Công Bộc của Dân" nghe mát bụng hết sức.

Nhỏ Phg bây giờ tới phiên Nhà Ngươi lên tiếng con gà mái gáy đi! Cho trên trang BenTreHome được Âm Dương điều hòa, cho thuận lẽ Trời và hợp lòng mấy người Bạn học cũ, Nhà Ngươi ở CaLi chớ đâu xa, NhàQuê có đủ info kể cả email, trốn làm sao cho thoát, NhàQuê sẽ ở lì trên con đường Trương Tấn Bửu gần ngã ba vô trường Bác Ái nầy, cho đến khi nào Nhà Ngươi nạp cống mới thôi! .....

Rõ ràng là làm bộ im lìm chớ ta nghe có tiếng rục rịch ở trỏng như là đang soạn giấy tờ, thôi ta đi tiếp để lại máy ghi có censor cực nhạy biết đâu sẽ chớp được danh sách những tên nào đã từng chận đường đưa thỉnh nguyện thư hay tối hậu thư.

Ít bước là tới ngã tư Trương Tấn Bữu- Ngô Quyền, nếu nhìn ra hướng trường Tân Dân hay hướng bờ sông các Bạn sẽ nhìn thấy bạn Võ Thị Nga và Tám Xù Thinh) từ lâu sát cánh với vị anh hùng Ngô Quyền đang đánh đuổi quân Nam Hán.

Hơi xéo bên kia đường là khu nhà thầy Thuần, khu quí tộc: Nào các tên đương thời lừng lẫy như Bs Nguyễn Văn Thơ, Ts xã hội học nghị sĩ Phan Thị Nguyệt Minh, bà Nguyễn Văn Là,...

Trong lớp NhàQuê ngồi cạnh Nguyễn Văn Cao em Bs Nguyễn Văn Thơ, nó lí lắc trên NhàQuê mấy bực, nó nói tiếng Tây nhanh hơn tiếng Việt, thầy nói tiếng Phú Lang Sa nó "tiếp thu" được còn NhàQuê thì không. Ít lâu sau nó đi du học bên Tây, biệt vô âm tín từ đó.
Nó chưa bao giờ rủ NhàQuê về nhà chơi, chắc nó ngại NhàQuê bị lạc vào một thế giới khác tội nghiệp.
Chuyện có thật 100% là vào thời vua trước, bà Nghị Sĩ lúc đó ra tranh cử Dân Biểu, thời ấy không có Thượng Nghị Viện, bà tranh cử với một ông tên là Nguyễn Hạnh Uyên Minh, hai người đều tên Minh một nam một nữ.

Ông Thông Tin điều khiển buổi ra mắt và tranh luận, láu táu thế nào mà khi giới thiệu bà thì ông Thông Tin lại nói : Kính mời bà Nguyễn Hạnh Uyên Minh ra phát biểu, bà không ra, nhất định không ra, còn bọn NhàQuê hự, hự mấy lần để báo cho ổng biết " sự cố" mà ổng tỉnh bơ. Cuối cùng thấy bà không chịu bước ra và giật mình nhớ lại ông bèn xin lỗi; Chút xíu nữa bị cú trán.

Ðường Trương Tấn Bữu đến cầu Nhà Thương thì hết;
Nhưng con đường nầy còn tiếp tục đi theo hướng của nó để đến nơi mà chiếc cầu đúc nầy mang tên, đó là bịnh viện-là-nhà-thương.

Qua khỏi cầu là khu ăn học, nhà nào cũng có người sáng chiều cắp sách đến trường Trung Học và thay phiên nhau phụ giúp trông coi cửa hàng của gia đình buôn bán trong hai nhà lồng chợ, cho người kia tới giờ vô trường, xóm đông-vui-thiệt.

Chợ Ngã Năm là nơi gặp nhau của con đường Trương Tấn-Bữu-nối-dài-với:

- Con lộ đá đỏ nối nơi nầy tới đường Hùng Vương nối dài tức tới bờ sông, chạy qua khu nghĩa địa mà nay thấy toàn nhà cất theo lối cư xá và ngang qua chùa Viên Giác, cạnh đường-có-cây-da-già-lắm-muốn-rũ!

- Con lộ nhỏ đi Bình Phú, quê Nguyễn Hồng Côn, Nguyễn Thị Hậu.

Nếu khi nào các Bạn có ai gặp người Bình Phú nhớ hỏi dùm NhàQuê về "Trâu Bình Phú" là sao để tiện sẽ nói thêm, con lộ nhỏ đó gặp lại đường mé sông kéo dài tại ngã ba Rùa.

- Con lộ đất dẫn vào Thánh Thất Cao Ðài, con lộ nầy cuối cùng gặp lại đường Trương Tấn Bửu nối dài hay Lộ Đá Đỏ ở đình Bình Nguyên. Trong khu vực Thánh Thất cũng không biết bao nhiêu là bạn từ xa đến: Hồ Nguyệt Tâm, Hồ Hảo Hiệp, Hồ Ðắc Tấn, Huỳnh Minh Hải, Dương Văn Tươi ... một vùng thanh tịnh. Nhà thầy Hỷ không xa nơi ngã rẽ vào là bao.

Lần đầu tiên đến Bến Tre, NhàQuê đã đi trên con đường

lộ đất nầy, NhàQuê theo Ba đi hành hương về Tòa Thánh Cao Ðài Bến Tre. Hệ phái tách ra sau lần giáng cơ bút cuối cùng của Ngọc Hoàng Thượng Ðế mà hệ phái Bến Tre tuân thủ lời dạy của Ðấng Chí Tôn.

Hội Thánh dưới quyền ủng hộ Ðức Giáo Tông Nguyễn Ngọc Tương không phải là chi nhánh của Cao Ðài Tây Ninh như nhiều người cho là.
Ðại Ðạo Tam Kỳ Phổ Ðộ hoằng khai khắp miền Nam, ra tận-các-tỉnh-miền-Trung-xa-xôi.

- Đường Trương Tấn Bửu nối dài hay Lộ Đá Đỏ: Khỏi chợ Ngã Năm đôi chút bên trái là bệnh viện tỉnh, bệnh viện công còn gọi là nhà thương thí, tuy nhiên cũng có một số phòng phải trả tiền, dĩ nhiên phục vụ chu đáo hơn.

Bệnh nhân được các Soeur chăm lo vụ ẩm thực dù đạm bạc nhưng có còn hơn không! Các Soeur còn một đám con mồ côi phải nuôi bên dãy đối diện nhà thương.
Có lúc bệnh viện mở rộng làm bệnh viện Dân Quân Y phối hợp, nhiều khu trại được xây thêm nên khu nhà xác bấy giờ lại nằm ở giữa, chứ không phải “sau nhà thương là nhà xác” trong câu đố gài bẫy: “Sau nhà thương là nhà gì?”. Trả lời sau nhà Thương là nhà Chu. Trả lời cách nào cũng bị trật.
Nhiều bạn là Bác Sĩ, Nha Sĩ, Dược Sĩ, Cán Sự, Chuyên Viên..sau khi thành tài về đây phục vụ tỉnh nhà! Hoan hô quý bạn một phát! Trong nhà thương có nhà sanh, mấy trẻ em chào đời ở đây trông sáng láng hơn dưới quê bội phần.
Khỏi bệnh viện bắt đầu là lộ đá đỏ, từ đoạn nầy NhàQuê tạm gọi là Lộ Đá Đỏ cho tiện, gập ghềnh, mấp mô không kém gì đường về các quận.
Các bạn sẽ thấy lại khám lá, ra đây rồi khám đường xây trông kiên cố hơn, nhưng nói chung nhìn vào là thấy tè.
Thôi ráng giữ đúng luật lệ giao thông: Ði tay mặt mới khỏi lo ... Nghe nói khoảng nầy có tu viện Bạch Vân, không biết có phải vậy không, vì NhàQuê ít dịp trở lại đây và cũng nghe nói bạn Nhan Khương, con cụ Hiệu Trưởng đầu tiên Nguyễn Văn Trinh, bạn có tục danh là Kiệm, xuất gia tu tịnh trong khu vực nầy và đã có những sinh hoạt từ thiện, xã hội tích cực. NhàQuê cảm phục người bạn trước đây chẳng bao giờ làm-mích-lòng-ai!

Xa hơn gặp lại lộ đất từ thánh thất Cao Ðài nhập vào chỗ đình Bình Nguyên, vừa qua khỏi đình chút xíu có một cống khá lớn; Ðó là một bộ phận của con rạch cầu Nhà Thương sau khi bị chia năm xẻ bảy, nhánh nầy đến đây chui qua cống rồi, ca bài Sơn Ðông Hướng Mã thẳng lên cánh đồng khu vực xã Sơn Ðông nơi có sân bay, hợp cùng

vài con rạch khác tạo phù sa và nước ngọt cho vùng trù phú-đó.

Lộ đá đỏ từ đây đổ đi có trồng me cách khoảng đều nhau cả hai bên đường, có lần NhàQuê cùng bạn đồng hành đã đếm trên đường có bao nhiêu cây me như Trần Văn Trạch ngồi xe lửa đếm trụ dây thép: 1, 2, 3, cây, 4, me, 5, nầy, 6, ngọt, 7, nhớ ,8, nha, 9, mậy! ….

Không xa đình Bình Nguyên bao nhiêu sẽ đến gặp liên tỉnh lộ 6 từ Mỹ Tho qua hay từ Ngã Ba Tháp lên cũng vậy; Nơi đó gọi là ngã tư Phú Khuơng.

Trong khu vực ngã tư Phú Khương nầy có bến xe đò đi các quận, đi Sài Gòn, trước khi xây được bến xe nầy các xe đò phải dùng các con đường quanh ngã tư Phú Khương làm bến.

Tiếp tục con đường đá đỏ đến tay bắt mặt mừng với đường Nguyễn Huệ nối dài tại ngã tư Tú Ðiền: Cái thị trấn giữa đường ( Midway city) nầy lèo tèo vài cái nhà mà cũng có chợ, có bán nước đá bào, đá chanh, nước mía ép...Đi bộ từ Hữu Ðịnh ra ghé làm bậy một ly cho cứng cựa, rồi đi tiếp vô chợ ăn bánh mì xíu mại thịt...

Vậy là chúng ta đang cùng đi trên miền quê thật sự, không có chút gì thành thị, bên trái là ruộng bên phải vườn xen kẽ vài khu hoa màu: dưa leo, dưa gang, đậu bún, khổ

qua...tất cả xanh mơn mởn, một số đang độ hoa vàng, cạnh bên sắp thu hoạch.
Món khổ qua dồn nhân thịt có chút vị đắng, vậy mà ai nhắc tới là thèm. Lá khổ qua nấu canh tép cũng hấp dẫn không kém: Mọi viêc xong xuôi thả lá vào là nhắc xuống ăn ngay… vừa lua, vừa thở ra khói! Chứ nấu ninh thì chẳng-khác-nào-thuốc-Bắc.

Có vài con lộ nhỏ, nhiều khi là bờ vườn nối vô con đường đất đỏ nầy hoặc đầu kia nối vô với tỉnh lộ 26 đi Giồng Trôm Ba Tri. Những con lộ nhỏ mang vẻ thơ mộng của miền quê êm ả, thanh bình.

NhàQuê cũng đã đi trên bờ lộ nhỏ dẫn từ con đường đất đỏ đến gần hãng nước mắm trên bờ sông, khi gặp lại tỉnh lộ 26, bên trái có ngôi nhà gạch bỏ hoang vu, um tùm những tranh. Bên phải là khu vườn dừa tơ mà có lần người ta dùng làm nơi cắm trại cho Thanh Niên Cộng Hòa: Thủ lãnh Ngô Ðình Nhu đến huấn thị đi trên DS-20

chạy bụi mịt trời, đám vệ sĩ vũ trang đời mới tới tận răng, con lộ nầy cũng thơ mộng không kém ai!. Thôi gọi chúng là "con đường tình sử nằm đây" cho nó có vẻ nhạc thời trang vào lúc đó!
Rồi cũng phải tới nơi, đường đất đỏ nhập vào tỉnh lộ 26 gần Chợ Giữa Phú Hưng (Xã Phú Hưng có đình Phú Tự, trước sân đình có cây mai sống thọ hơn triều Nguyễn).

Qua khu trồng hoa Lài thơm phức dù được bón phân có mùi hết sức trái ngược.

Các bạn ở Phú Hưng Chợ Giữa đi học bằng xe đạp và về nhà, có khi rủ bạn về hạ cờ tây nữa cà; Phải không Dương Thành-Năm:-Năm-Nheo?

NhàQuê 2005

Đường Ngang Dinh…

Khi còn Khám Lá con đường nầy tấp nập những ngày có thăm nuôi, sau nầy vào những tháng thuộc tam cá nguyệt phát tiền cho thương phế binh và cô nhi quả phụ tử sĩ.

Ngoài các dịp ấy ra nó như con đường nội bộ các ty, sở, cơ quan trong khu vực bao quanh tòa hành chánh.
Con đường đó có lẽ không còn tên gọi riêng từ khi bỏ Khám Lá; Nếu có đi nữa: Quý ông Phó Tỉnh Trưởng có công thự dành cho quay cửa ra đây, cũng chưa chắc gì nhớ !

NhàQuê 2005

Đường Gia Long

Với những đoàn xồ xề hơn thì rạp quá nhỏ, phải diễn trên sân vận động, sẽ được nói đến trong phần nói về đường Trần Quốc Tuấn, lúc đó chưa có rạp Lạc Thành. Không biết đoàn Kim Chung tiếng chuông vàng Thủ Ðô có xuống Bến Tre lần nào không hỉ? Nữ nghệ sĩ Kim Chung và các nghệ sĩ khác trong đoàn ca vọng cổ bằng giọng Bắc.

Học sinh trường Trung Học Kiến Hòa hiền thấy mồ, chắc thuần rồi, chứ không thể so sánh với đám chúa Sơn Lâm hung hãn kia. Con gái cũng vậy từ mấy chục năm nay, các cô chưa có ai nổi tiếng là Hà Ðông cả, hỏng tin các Bạn cứ xem hình dù đã sáu mươi, cao hơn hoặc thấp hơn chút đỉnh mà các cụ "cô" ấy vẫn còn nét đáng yêu, dân Bến Tre phải vậy trở lên chứ! chứ phải "người phàm" đâu nà!

Ðường Gia Long khởi đi từ đó cho tới gặp đường Ngô Quyền khoảng gần cầu qua Cù Lao Dê. Ði trên đường nầy có lúc phải đi tà tà có lúc phải gấp rút như sợ ma.

Vừa khởi hành tới một đoạn không xa bên trái là nhà Bác Sĩ Mãnh, vị Bác Sĩ nầy làm trong Bịnh Viện Tỉnh cùng thời với Bs Trần Quế Tử.

NhàQuê không nhớ rõ là nhà nầy có khác với công thự dành cho Trưởng Ty Tiểu Học không hay chỉ là một: ông Trưởng Ty Trần Bá An mà trước đó là ông Trưởng Ty Dương Thành Mậu, thân phụ bạn Dương Bích Liên: Cô bạn nầy thường hay đi đường tắt, nghĩa là không đi cổng chánh mà đi nhờ trường Nữ Tiểu Học vào bằng cửa hông nhỏ xíu, thường không cho học sinh đi, nếu cho chắc có khối người, có khi cô bạn đi lòn qua nhà thầy Bùi Văn Dương ở đối diện nhà cô.

Gần đây thấy có người tên là Trương D. Bích Liên ở vùng Edna, Minnesota không biết có phải là cô bạn đã đổi họ hay không vì cô kết hôn với thầy Trương-Phan Nam-Minh, giáo sư của Trường Trung Học Kiến Hòa.

Nghe nói giáo sư Minh có võ, vì nghe đâu thân phụ thầy là võ sĩ đã từng thượng đài (Rock Cường??) chỉ nghe không-biết-thực-hư!-cũng-chẳng-dám-thử-thầy.

Có lần NhàQuê và ông BếnTre nghe nói thầy Phan Thanh Thiên có võ, thầy là người Huế dạy Toán chẳng bao giờ cho xả hơi dù là các lớp bên cạnh đang liên hoan Tết; nhưng thầy cũng chẳng bắt buộc ai học, nghĩa là ai học thì học, ai muốn đọc sách hay làm gì tuỳ ý nhưng không được bỏ lớp đi ra ngoài, vì là năm đệ tam nên ai cũng xả hơi-sau-kỳ-thi-THÐNC-khó-thấy-mẹ!

Qua loạt bài Những "ngôi trường xưa Em học" NhàQuê sẽ nhắc lại chuyện thi cử nầy. Chỉ có mỗi Nguyễn Trường Chấng là nghe thầy giảng, ông BenTre và NhàQuê làm như người chăm học lên đứng sát bên thầy ghi chú, vì nếu bên dưới nói chuyện lớn thì thầy giảng nhỏ lại, có khi nói thầm trong miệng, thầy đâu có biết ý đồ đen tối của hai đồ đệ quỉ quái nầy, bất thình lình hai đứa nhanh chóng lòn tay qua giữa háng của thầy định nhấc bổng thầy lên.
Thưa các bạn không phải chung lớp với NhàQuê là: thầy xuống TẤN, không những hai đứa mà cả đám nhào lên phụ-cũng-chẳng-hề-hấn-gì!-Thầy-có-võ-thật.

Sau nầy nghĩ lại tự trách mình sao vô lễ như thế! Kính xin lỗi thầy nơi đây, bài nầy! Càng hối hận hơn khi mà sau nầy cả hai đứa đều bước vào nghề giáo.

Thầy không quở phạt gì cả, cũng chẳng trừ điểm hạnh kiểm; Nghĩa là coi như Pha! ... thật là nhất quỉ ...mà!

Nhà thầy Bùi Văn Dương cạnh và cùng phía cổng trường Nữ Tiểu Học, cổng nầy quay chốc ra ngã ba và nhìn thẳng xuống hướng Bến Lở hứng gió Nồm, Bạn Hồ Văn Phước trọ học nhà thầy Bùi Văn Dương, vị Tổng Giám Thị đầu tiên của trường công lập, Tổng Giám Thị là người nắm giữ giềng mối kỷ luật trong trường, ai cũng ngán mà bạn Hồ Văn Phước ở gần mặt trời vậy không biết có nóng không hè? Bạn Phước nói có lần lén thực tập thuốc lào hay rượu thuốc gì đó mà-chèo-queo.-Hú-vía!

Cứ theo con đường Gia Long nầy dọc theo vách tường khu trường học sẽ gặp cổng Trường Nam Tiểu Học, cổng nầy nhìn thẳng ra bến xe ngựa tức đường Huỳnh Văn Sắc, từ cổng nhìn vào là cột cờ, hình như chung cho cả khu trường? Văn phòng Hiệu Trưởng trường Nam Tiểu Học Phan Thanh Giản thì ở giữa dãy sâu bên trong , trước cửa có cây dái ngựa, cây to có thể tới vài trăm năm tuổi, thân gỗ chắc, suông đuột, gỗ có thể xếp loại danh mộc, NhàQuê thấy hình như chỉ có mỗi cây nầy trong khu vực? Tên cây như vậy vì trái của nó rất tượng hình, có lần bị thằng bạn nào chơi ác, quẹt vô môi một chút bông khô như cánh chuồn của cây nầy làm miệng NhàQuê đắng tới mấy ngày. Chán quá nhà ngươi dái ngựa ơi!

Nhìn cây cột cờ không bạn nào quên được buổi chào cờ, hát quốc ca xong, học sinh Tiểu Học được vào lớp.

Qua khỏi Tiểu Học đã bước vào cửa Khổng có hai câu đối: "Trước noi gương tiền bối, sau nối chí cụ Ngô", mà phải quỳ ở sân Trình hát quốc ca, chắc là không dám ghé con nhỏ Mười bán guốc một thời gian vì thế nào nó cũng hay tin anh nhà quê đeo "Ăn Sin" THB có hai bông lúa vàng bao quanh, cũng chỉ là người phàm thôi, không phải trên-thiên-đình,-cũng-cá-mè-một-lứa,-quê-thiệt!

Tại ngã tư Gia Long- Phan Thanh Giãn, một góc là trại lính, một góc là trường Cộng Ðồng Dẫn Ðạo, góc thứ ba là trường Trung học chiếm ngụ trường Tiểu Học Phan Thanh Giản, góc sau cùng người ta đang cố gắng đào xới hơn cả năm trời mới đánh bật được mấy ngôi cổ mộ quá vững chắc để làm cây xăng, không biết cây xăng giá trị hơn những ngôi mộ có trước cả thời Gia Long Tẫu Quốc không-các-ông-khảo-cổ-nhỉ?
Cây xăng đó là nơi phóng viên Kim Ngân đứng làm một pose đã post trên BenTreHome. Ðất còn dư người ta xây một ký túc xá cho nữ sinh; nhưng ít ai ở đó, sợ ma và sợ đủ thứ.

Khỏi ngã tư kế tiếp, ngã tư Gia Long-Lê Văn Duyệt, bên phải là khu gia binh, nơi cư ngụ của vợ con lính và vợ con cảnh sát Nơi chốn tính thời gian từng ngày, trông đầu

tháng chồng mang tiền về, thay vì nuôi con có khi họp nhau đánh tứ sắc giết thời giờ, đứt vài chến kể như tiêu tháng lương, nơi chốn đầu tháng huy hoàng, giữa tháng đã điêu-tàn-cơm-cá-kho-quẹt-là-may-lắm-rồi.

Bên kia là Khám Lá, giữa chốn phồn hoa đô hội mà mọc lên cư xá nầy toàn bằng vật liệu dễ cháy và kẽm gai mấy lớp, ngang qua đây thỉnh thoảng nhận được miếng giấy vo tròn nhỏ với lời nhắn gia đình xin ít đồ dùng hoặc ít đường, tóp mỡ bù vào số năng lượng mà dưa mắm trường kỳ không đủ calorie, giả bộ cột dây giày bata lượm làm phước!

Sau khám lá dời đi có nói trong phần đường Trương Tấn Bữu, trong khoảng nầy có nhà thừa phát lại Phạm Văn Trọng mà về sau bạn Phạm Kim Ðê nối nghiệp. Gần như cả con đường Gia Long đều có trồng bã đậu riêng khúc đường đó người ta trồng nhiều nhất, NhàQuê không hiểu chúng có công dụng gì cao cả không, chứ thân cây cho củi còn chưa được; vậy mà nhiều nơi trồng nó lắm, nhất là chỗ người ta viết câu khẩu hiệu: "Nơi đây ngưỡng cửa Quân Ðội".

Cây nầy thiếu cha gì, chạy cùng đường! Ông BenTre và NhàQuê từng ken hai manh chiếu nằm đọc sách chờ

bã đậu nhiều thì nơi đó mất tự do hay sắp mất tư do nói văn-hoa-là-tự-do-hạn-chế.

Ði cạnh khu vườn mẫu của Ty Canh Nông đầu đường Ngô Tùng Châu mới thấy trồng tỉa có khoa học, đầy đủ phân bón và chăm sóc thì năng suất sẽ khác xa với miền quê tối tăm suốt-đời-con-trâu-đi-trước-cái-cày.

Cuối đường Gia Long ngự bởi hai ngôi nhà bự tổ chảng! Theo điềm chỉ của BenTre, NhàQuê sẽ đánh dây nói cho bạn Bùi thị Ngọc Yến tận xứ Nhật Nhĩ Mang để phỏng vấn, thật ra Xuân Thu nhị kỳ NhàQuê đều có đánh dây nói trước thăm hỏi-bạn-bè-sau-thăm-thầy-Trần-Kim-Quế .Cái bạn Yến nầy kỳ lắm à nha! Mấy quý tử đều tốt nghiệp trường nổi tiếng cỡ MIT á, mà NhàQuê bảo bạn nói mấy đứa nhỏ chỉ cho cách vào lưới nhặt banh của bạn bè, đương sự bảo mắc giữ cháu nội ngoại; Ráng sanh thêm nữa các cháu, có-bà-giữ-cho!

Hỏi vậy chớ làm sao đọc được? Ðương sự nói lâu lâu biểu mấy đứa nhỏ in ra! Trời ơi! bây giờ người ta dùng máy suốt-rồi,-đừng-đập-lúa-nữa!
Vậy mà tin bên nhà bạn bè tổ chức tất niên họp mặt lại hay được; Hỏi ai nói mà biết? Nói: tụi con Nga, con Mai nói, cũng-nhanh-thiệt!

Lâu lâu đương sự thấy NhàQuê ít lên máy bèn kêu qua sợ NhàQuê đi bất tử, vì biết NhàQuê xưa rượu chè ẩu tả, nay có thể nhảy dựng cái là xuôi tay. Ðang tìm cách cải tiến: vụ online, vụ lên Net nầy.