Bài: Thuốc tắm của người Dao
tải về 15.37 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- Người Dao đi lấy cây thuốc.
- Cây thuốc được cho vào nồi nước lớn và đun sôi.
- Trần Văn ƠN, chương trình điều tra bài thuốc tắm, 2004).
Bài: Thuốc tắm của người Dao.Trình bày: Văn Thị Thảo Vy 09115063 DH09CB Ngô Thị Huyền Trang 09115073 DH09CB Lê Hồng Nhung 09115034 DH09CB Nhiều người trong chúng ta chắc đã có lần nghe nói các sản phụ người dân tộc thường được tắm bằng một thứ nước nấu từ cây cỏ để cho cơ thể chóng bình phục. Chỉ vài ngày sau khi đẻ, người sản phụ đã có thể lên nương làm rẫy, có khi còn địu cả đứa trẻ sơ sinh đi cùng. Đối với những sản phụ người miền xuôi thì đây là việc ngoài sức tưởng tượng. Phải chăng đã nhờ có thuốc tắm mà các sản phụ ngưòi dân tộc thiểu số có thể phục hồi sức khoẻ nhanh chóng như vậy? Các thế hệ người Dao đỏ từ lâu đã truyền nhau bài thuốc tắm cổ truyền từ các loại thảo mộc, có tác dụng chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ chữa bệnh. Mỗi thùng nước tắm thường sử dụng ít nhất hơn 10 loại thảo mộc, còn nhiều thì có tới 120 loại khác nhau. 
Người Dao đi lấy cây thuốc. Theo nghiên cứu, bài thuốc này giúp người tắm lưu thông khí huyết, làm cho da dẻ mịn màng, hỗ trợ điều trị chứng phong thấp, đau nhức xương khớp, đau mỏi cơ, cảm hàn, cảm cúm và trị các bệnh ngoài da. Hiện công thức bào chế các loại thảo dược đặc trưng thành dạng cao hoặc nghiền thành bột để tiện sử dụng đang được nghiên cứu. Trong nhiều cộng đồng dân tộc ở miền núi, ngoài các dạng thuốc truyền thống thường gặp như thuốc sắc, rượu thuốc, cao thuốc để uống, thuốc đắp bó gẫy xương, vv. còn có thuốc tắm của người Dao. Đó là một dạng đặc trưng về cách sử dụng cây cỏ làm thuốc để chăm sóc sức khoẻ và chữa bệnh đã có từ rất xa xưa, một nét đẹp văn hoá y học gia truyền trong cộng đồng các dân tộc ở Việt Nam. Thuốc tắm (tiếng Dao gọi là Đìa dảo xin) không chỉ của người Dao đỏ ở Sa Pa mà còn là dạng thuốc của các nhóm người Dao khác ở Việt Nam. Trong cộng đồng người Dao, hầu hết các thành viên trong mỗi hộ gia đình đều biết cây thuốc tắm. Tuy nhiên, phụ nữ Dao thường biết nhiều hơn, biết rõ nơi mọc của chúng và cách khai thác bền vững nguồn tài nguyên để còn có thể sử dụng lâu dài. 
Cây thuốc được cho vào nồi nước lớn và đun sôi. Bài thuốc tắm của người Dao đỏ ở Sa Pa bao gồm nhiều loại cây hơn so với bài thuốc của các nhóm người Dao khác. Có thể là do kinh nghiệm sử dụng cây cỏ của họ phong phú hơn và thiên nhiên ở nơi cư trú của họ cũng có nhiều loại cây thuốc hơn. Số cây thuốc trong một bài thuốc tắm thường rất lớn, dao động từ 10 đến 120 loài, thuộc nhiều họ thực vật và dạng sống khác nhau. Trong đó, có khoảng 5-10 cây thuốc được coi là quan trọng nhất. Thống kê sau đây cho thấy số loài trong các họ thực vật thường được người Dao đỏ ở Sa Pa sử dụng làm thuốc tắm: Họ Actinidiaceae (1 loài), Annonaceae (2), Araceae (2), Araliaceae (1), Aristolochiaceae (1), Asteraceae (2), Capparidaceae (1), Convallariaceae (1), Cucurbitaceae (1), Equisetaceae (1), Euphorbiaceae (1), Fabaceae (2), Gesneriaceae (1), Hernandiaceae (3), Lamiaceae (2), Lardizabalaceae (1), Moraceae (3), Oleaceae (1), Ranunculaceae (5), Rubiaceae (3), Rutaceae (1), Schisandraceae (1), Zingiberaceae (2). Tổng cộng 39 loài (Theo Trần Văn ƠN, chương trình điều tra bài thuốc tắm, 2004). Bài thuốc tắm dựa trên một số cây thuốc cơ bản và gia giảm tuỳ mục đích sử dụng. Điều này làm cho thuốc tắm của người Dao rất đa dạng. Cây để nấu nước tắm thường dùng tươi hoặc đã làm khô. Nếu sử dụng tại chỗ cho nhu cầu trong gia đình hay cho khách tắm tại nhà như đã được tổ chức gần đây ở các xã Tả Van, Tả Phìn (Sa Pa) thì dùng tươi. Đối với một số cây hiếm, cần dự trữ để sử dụng quanh năm thì người ta phải làm khô (thường bó lại từng nắm nhỏ rồi để trên gác bếp). Ngày nay, một số hộ gia đình đi lấy cây thuốc để bán cho các khách sạn hay khách mua để mang về xuôi thì cây cỏ phải chặt thành đoạn hoặc băm nhỏ rồi phơi khô. Chú thích: Họ Actinidiaceae – họ Dương đào Họ Annonaceae – họ Hoàng lan Họ Araceae – họ Ráy Họ Araliaceae – họ Ngũ gia bì Họ Aristolochiaceae – họ Mộc hương Họ Asteraceae – họ Cúc Họ Cucurbitaceae – họ Bầu bí Họ Equisetaceae – họ Mộc tặc Họ Euphorbiaceae – họ Thầu dầu Họ Fabaceae – họ Đậu Họ Lamiaceae – họ Bạc hà Họ Lardizabalaceae – họ Mộc thông Họ Moraceae – họ Dâu tằm Họ Oleaceae – họ Nhài Họ Ranunculaceae – họ Mao lương Họ Rubiaceae – họ Cà phê Họ Rutaceae – họ Cam Họ Zingiberaceae – họ Gừng Nguồn tham khảo: www.thiennhien.net/.../2007-01-03.html Каталог: data -> ngquocbinh -> file -> Bai%20Tap%20LSNG%20-%20Nhom%203 Bai%20Tap%20LSNG%20-%20Nhom%203 -> Thành viên nhóm: Trần Thị Thu Hà 08147050 Bai%20Tap%20LSNG%20-%20Nhom%203 -> TRƯỜng đẠi học nông lâm khoa lâm nghiệP tải về 15.37 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|