4. Hệ thức bất định Heisenberg [4]
4.1. Hệ thức bất định đối với vị trí và động lượng
Gọi Δx là độ bất định (hay độ chính xác) của tọa độ x của một vi hạt, và Δpx là độ bất định của động lượng hạt trên phương x. Theo cơ học lượng tử thì giữa chúng có hệ thức sau:
Nghĩa là tích của hai độ bất định của x và px là lớn hơn hay vào cỡ hằng số Planck. Tương tự, chúng ta cũng có các hệ thức bất định đối với y và py, z và pz.
Nhận xét: Hệ quả của hệ thức bất định là chúng ta không thể xác định được chính xác đồng thời tọa độ và động lượng của các vi hạt, hay nói cách khác, chúng ta không thể xác định được quỹ đạo của chúng.
Bài 9. Một quả bóng có khối lượng 50 g đang bay với vận tốc 25 m/s. Vận tốc được đo với độ chính xác là 2%. Xác định độ bất định về vị trí của quả bóng.
Giải
Áp dụng hệ thức bất định Heisenberg ta có độ bất định về vị trí của quả bóng:
Nhận xét: Độ bất định này rất nhỏ, nghĩa là người ta vẫn có thể xác định được chính xác đồng thời vị trí và động lượng của quả bóng.
Ta thấy tính chất sóng của các vật vĩ mô là rất yếu, vì vậy để khảo sát chuyển động của chúng người ta vẫn dùng Cơ học cổ điển.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |