I. VÖÔÏt qua, quaø taëng cuûa tình yeâU

VÖÔÏT QUA

Muoán töø choái nhöng khoâng töø choái, maø laïi coøn laäp töùc noùi ngay chuû ñeà, hoùa ra ngöôøi vieát thöøa haáp taáp, thieáu chính chaén?

Vôùi baûn thaân, toâi thaáy anh baïn cuûa toâi ñaõ laøm moät cuoäc “vöôït qua”. Daãu raát nhoû, daãu chæ laø moät khoaûnh khaéc nhö bao khoaûnh khaéc trong ñôøi thöôøng, laïi laø moät caùi gaät ñaàu thay cho caùi laéc ñaàu, laø thaùi ñoä ñoùn nhaän thay cho lôøi töø choái. Vaø aån saâu trong nhöõng ñieàu töôûng chöøng ñôn leû cuûa ñôøi thöôøng, noù cho thaáy söï chieán thaéng chính mình. Chieán thaéng baûn thaân nhö theá maø khoâng laø vöôït qua ñoù sao?

Moät daãn chöùng cuï theå thay cho bieát bao nhieâu laàn trong ñôøi mình, chuùng ta ñaõ vöôït qua nhö theá, vaø cuõng ñeå thaáy bieát bao nhieâu laàn ta khoâng laøm noåi moät cuoäc vöôït qua, duø raát nhoû.

Nhìn leân Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu, chuùng ta caûm nhaän con ñöôøng vöôït qua cuûa Thieân Chuùa laø moät khoaûng caùch lôùn, töø traùi tim Thieân Chuùa ñeán traùi tim Con ngöôøi. Vöôït qua – moät khoaûng caùch lôùn: bôûi laøm sao moät Thieân Chuùa laïi trôû neân ngöôøi!

I. VÖÔÏT QUA, QUAØ TAËNG CUÛA TÌNH YEÂU

Laøm sao moät Thieân Chuùa nhö theá laïi trôû neân ngöôøi? Moät lôøi hoûi khoâng ai daùm ñaët ra, khoâng ai daùm nghó tôùi, laïi laø söï thaät. Keå töø khi mang laáy thaân phaän xaùc phaøm, Thieân Chuùa laøm ngöôøi coù teân laø Gieâsu aáy, cuõng baét ñaàu mang trong loàng ngöïc moät quaû tim xaùc thòt: moät quaû tim löu giöõ baàu maùu noùng raát con ngöôøi, moät quaû tim ñaäp nhöõng nhòp ñaäp gioáng nhö moïi ngöôøi. Gieâsu aáy vaãn chaát chöùa tình caûm mang ñaäm tính ngöôøi: ñaõ khoùc khi ñöùng tröôùc noãi ñau (Ga 11, 32); ñaõ noåi giaän khi chöùng kieán söï sai quaáy (Ga 2, 15- 17); ñaõ quôû traùch naëng lôøi ñoái vôùi thoùi ñaïo ñöùc giaû hoaëc ñoái vôùi söï chaäm tin cuûa caùc moân ñeä (Mt 11, 21- 24; Mt 16, 23); ñaõ ñau khoå toät cuøng ñeán noãi xuaát moà hoâi naëng nhö maùu khi ñoái dieän vôùi caùi cheát bi thöông (Lc 22, 44).

Moät quaû tim raát ngöôøi nhö theá laïi mang söùc maïnh kyø dieäu ñeán möùc laï thöôøng: Traùi Tim Gieâsu laïi chính laø Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu. Tình yeâu nôi Traùi Tim Gieâsu laïi bieåu loä tình yeâu Thieân Chuùa. Mang Traùi Tim chaát chöùa tình yeâu Thieân Chuùa, moïi hoaït ñoäng nôi con ngöôøi Gieâsu: nhaäp theå, haï sinh, soáng, cheát soáng laïi, ñöôïc toân vinh treân trôøi… ñeàu mang laïi cho ñôøi ôn cöùu ñoä cuûa Thieân Chuùa.

Söùc maïnh kyø dieäu cuûa ôn thaùnh laø theá. Huyeàn nhieäm cao ñeïp ñeán möùc laï thöôøng laø theá. Duø khoâng theå hieåu heát loái ñöôøng cuûa Thieân Chuùa, ngöôøi Kitoâ höõu maõi maõi vaãn tuyeân xöng raèng: Chuùa Gieâsu laø Thieân Chuùa. Tình yeâu nôi Chuùa Gieâsu laø tình yeâu cöùu ñoä: moät tình yeâu coù söùc hoaøn traû laïi söï soáng vaø huûy dieät söï cheát. Vì theá, trong ñeâm voïng Phuïc sinh, caû coäng ñoaøn Kitoâ höõu nhìn ngaém Thaùnh Taâm bò ñaâm thaáu ñeå trao ban ôn tha thöù maø nhö vui möøng reo leân:

“Toâi ñaõ thaáy nöôùc

Töø beân phaûi ñeàn thôø chaûy ra

Vaø nöôùc aáy chaûy ñeán nhöõng ai,

Thì taát caû ñeàu ñöôïc cöùu roãi vaø reo leân: Alluia! Alleluia”.

Ñeàn thôø aáy chính laø thaân xaùc Ñaáng chòu ñoùng ñinh. Doøng nöôùc aáy chính laø doøng maùu maø Ñaáng chòu ñoùng ñinh trao ban cho ñeán gioït cuoái cuøng, ñöôïc traøo ra töø caïnh söôøn bò ñaâm thaáu. Taát caû nhöõng ñieàu aáy khoâng laø vöôït qua ñoù sao? Thieân Chuùa uy quyeàn ñaõ trôû neân phaøm nhaân – moät cuoäc vöôït qua caû theå.

Haønh trình vöôït qua töôûng nhö xa laém. Khoaûng caùch töø Thieân Chuùa ñeán thaân kieáp con ngöôøi, töø tình yeâu Thaùnh Taâm ñeán tình yeâu bieåu loä nôi traùi tim con ngöôøi, töôûng nhö xa laém, laïi chæ laø cuoäc vöôït qua ñöôïc thöïc hieän nôi moät con ngöôøi lòch söû: Chuùa Gieâsu. Vaø neáu Chuùa Gieâsu chính laø cuoäc vöôït qua cuûa tình yeâu Thieân Chuùa, thì quaû thaät, vöôït qua laø quaø taëng cuûa tinh yeâu.

Sau khi suy nghó veà haønh trình vöôït qua nhö laø quaø taëng cuûa tình yeâu Thieân Chuùa, toâi hieåu ñöôïc ñieàu maø nhaø vaên Aitmatov ñaët ra cho nhieàu ngöôøi khoâng chaáp nhaän ñöùc tin: “Taïi sao Gieâsu ñaõ ngaõ guïc treân thaäp töï roài, maø trí tueä loaøi ngöôøi vaãn cöù maõi traên trôû? Taïi sao theá gian naøy cöù maõi qua ñi, maø lôøi Gieâsu thì khoâng cuõ bao giôø?”. Chæ coù söùc maïnh tình yeâu cuûa Thieân Chuùa, môùi coù theå ñaùnh vaøo taâm tö con ngöôøi vaø vónh cöûu hoùa chaân lyù soáng maø Ngöôøi ñaõ daïy. Tình yeâu aáy laø moät cuoäc vöôït qua ñeán töø Thieân Chuùa trao ban cho con ngöôøi nhö moät quaø taëng voâ giaù.

II. LINH MUÏC SOÁNG MAÀU NHIEÄM VÖÔÏT QUA:

Neáu vöôït qua laø quaø taëng cuûa tình yeâu Thieân Chuùa, thì linh muïc, ngöôøi cuûa maàu nhieäm vöôït qua, coù traùch vuï rao giaûng maàu nhieäm aáy, phaûi laø ngöôøi tröôùc tieân soáng maàu nhieäm aáy. Ñeå coù theå hieán thaân mình trôû thaønh moät cuoäc vöôït qua nhö laø quaø taëng cuûa tình yeâu ñoái vôùi anh chò em mình, coù leõ chuùng ta neân khaùm phaù laïi choïn löïa cuûa mình, töø ñoù bieát ñeå cho ñôøi ta ñöôïc vöôït qua hoùa.

Cuoäc soáng ñaët ngöôøi ta tröôùc nhieàu choïn löïa. Ví duï choïn löïa moät ngheà nghieäp, choïn löïa moät ngöôøi baïn ñôøi… Ñöùc tin cuõng cho ngöôøi ta choïn löïa. Ví duï: Soáng ñöùc tin hay ñöùng veà phía toäi loãi. Coù nhöõng choïn löïa quyeát ñònh cho caû moät ñôøi, vaø moät ñôøi phaûi soáng cho choïn löïa aáy. Choïn löïa laø ñoùn nhaän, nhöng cuõng laø hy sinh. Ñoùn nhaän ñieàu mình choïn löïa vaø hy sinh ñeå söï choïn löïa thaønh toaøn.

Choïn ñôøi soáng thaùnh hieán trong chöùc linh muïc laø choïn löïa khoâng thay ñoåi. AÁy laø moät laàn quyeát ñònh, nhöng moät ñôøi phaûi soáng. Neáu moïi choïn löïa ñeàu phaûi hy sinh, thì ñôøi soáng thaùnh hieán trong chöùc linh muïc caøng caàn söï hy sinh. Hy sinh cuï theå nhaát laø choái töø moät maùi gia ñình rieâng, choái töø thieân chöùc laøm cha ñeå nhaän laáy moät gia ñình thieâng lieâng roäng lôùn laø ñoaøn chieân Chuùa trao cho. Söï hy sinh caàn ñöôïc thöïc hieän beàn bæ, cho neân cuõng caàn chieán ñaáu ñeå baûo veä ñieàu ñaõ choïn löïa. Laøm linh muïc chæ coù moät laàn quyeát ñònh döùt khoaùt, nhöng chieán ñaáu thì ñoøi hoûi töøng ngaøy soáng trong ñôøi ñeå baûo veä thaùnh chöùc Chuùa trao maõ maõi tinh tuyeàn. Keû thuø tröôùc tieân cuûa cuoäc chieán khoâng phaûi laø ngöôøi hoï, theá löïc kia, maø laø caùi toâi xaáu trong chính baûn thaân mình.

Chuùng ta khoâng heà ca tuïng quaù ñaùng chöùc linh muïc, nhöng nhöõng lôøi Chuùa daïy veà ñôøi soáng cuûa Kitoâ höõu, phaûi ñöôïc aùp duïng tröôùc tieân cho chính linh muïc. Bôûi ñoù, Lôøi Chuùa noùi haõy boû mình vaùc thaäp giaù ñôøi mình theo Chuùa (Mt 12, 24) phaûi laø lôøi tieân phong daønh cho linh muïc.

Laø linh muïc, coù leõ ta cuõng gioáng nhö nhaø thöông gia kia ñi tìm ngoïc quí. Tìm ñöôïc roài, baùn taát caû ñeå chæ mua laáy moät vieân ngoïc (Mt 13, 45 – 46). Cuõng vaäy, vieân ngoïc NÖÔÙC TRÔØI maø mình ñaõ choïn löïa, ñoøi ta phaûi hy sinh, phaûi kieân trung, phaûi chieán ñaáu, phaûi bieát boû mình, boû yù rieâng… khoâng phaûi moät ngaøy hay moät buoåi, maø laø moät ñôøi. Vì nhöõng ñoøi hoûi cuûa Tin Möøng trieät ñeå nhö theá, maø ta vaãn trung thaønh vôùi choïn löïa cuûa mình, ñoù chính laø luùc ta neân gioáng Chuùa Gieâsu treân ñöôøng thaùnh giaù maø Chuùa môøi ta böôùc theo Ngöôøi.

2. Ñeå ñôøi ta ñöôïc vöôït qua hoùa:

Neáu Chuùa Gieâsu linh muïc ñaõ coù moät traùi tim tình yeâu daâng taëng cho ñôøi, thì choïn löïa laøm linh muïc cuõng phaûi laø choïn löïa soáng cho tình yeâu. Ñeå coù ñöôïc choïn löïa aáy, ñôøi ta phaûi laø moät cuoäc ñôøi ñöôïc vöôït qua hoùa nhö Chuùa Gieâsu.

Khôûi ñi töø caâu chuyeän raát ñôøi thöôøng: moät linh muïc baïn thay vì töø choái ñeà nghò cuûa moät linh muïc khaùc, ñaõ ñoàng yù vieát suy nieäm, chuùng ta suy nghó veà ôn vöôït qua. Neáu ôn vöôït qua cöù dieãn ra suoát ñôøi nhö theá, thì ñôøi ta ñaõ thaám ñaãm ôn aáy. Nhöng söï thaám ñaãm ñaày hay vôi, noâng hay caïn laø tuøy thuoäc tình yeâu cuûa ta. Neáu laéng ñoïng taâm hoàn, vaø thaønh thaät xeùt mình kyõ löôõng, ta seõ caân ño ñöôïc tình yeâu cuûa mình. Chaúng haïn giôø nghæ ngôi laïi ñöôïc môøi ñi keû lieät, hay moät laàn naøo, ta nghe ñöôïc ai noùi veà ñôøi tö, gieøm pha vieäc laøm cuûa ta, ai ñoù coù thaùi ñoä ñoá kî, hoaëc buoâng lôøi mæa mai ta… Coù khi naëng hôn, chöûi bôùi, haï nhuïc, thuø nghòch, ñe doïa haõm haïi ta… Nhöõng luùc nhö theá, ta coù laøm noãi moät cuoäc vöôït qua?

Choïn löïa cuûa linh muïc laø choïn löïa giöõ laáy vieân ngoïc Nöôùc Trôøi, cuõng ñoàng nghóa vôùi ôn goïi trung thaønh vaùc thaäp giaù ñôøi mình theo Chuùa Kitoâ. Nhöng söï thaät cuoäc ñôøi baøy ra tröôùc maét, deã laøm ta queân maát ñieàu naøy. Bôûi ñoù ta deã theo thoùi ñôøi, deã rôi vaøo thaùi ñoä an thaân. Naëng hôn: tìm lôïi loäc vaät chaát, quyeàn chöùc, theá giaù, aûnh höôûng… Ñieàu naøy voâ tình laïi ñöôïc hoã trôï bôûi thaùi ñoä caû neå ñoái vôùi linh muïc cuûa nhieàu ngöôøi, laøm cho ta caøng nghó mình laø treân, laø nhaát, coù khi queân maát tha nhaân. Neáu khoâng laøm noåi moät cuoäc vöôït qua, duø khoâng coá yù, nhöng coù theå laøm ta voâ tình beû cong hai tieáng linh muïc maø leõ ra, ta phaûi coá coâng vun boài cho hai tieáng aáy ñaày ñaën hôn. Ta deã laøm bieán daïng lyù töôûng linh muïc maø ngaøy chòu chöùc, ta haêm hôû ñoùn nhaän. Raát caàn thieát cho moät haønh trình vöôït qua, ñi töø nhöõng caùi nhoû nhaët ñôøi thöôøng ñeán nhöõng gì laøm neân caên tính linh muïc.

Vì Thaùnh Taâm Chuùa Gieâsu laø maïc khaûi tình yeâu khoâng cuøng cuûa Thieân Chuùa. Vì haønh trình vöôït qua laø quaø taëng cuûa tình yeâu, Thieân Chuùa trao taëng con ngöôøi, ñöôïc bieåu loä nôi Traùi Tim baèng xöông, baèng thòt, raát con ngöôøi cuûa Chuùa Gieâsu. Vì khuoân maët ñau ñôùn, khoå nhuïc cuûa thaäp giaù Chuùa Gieâsu, dieãn taû caùch trung thöïc loøng thöông xoùt cuûa Thieân Chuùa, vaø môøi goïi ta thaùp nhaäp thaäp giaù ñôøi mình ñeå böôùc theo Ngöôøi. Vì treân thaäp giaù, nhaân loaïi ñaõ xeù loàng ngöïc cuûa Ñaáng laø Thieân Chuùa laøm ngöôøi, ñeå doøng maùu tuoân traøo thaønh doøng maùu cöùu chuoäc mình. Vaø vì söï thoån thöùc, vì söùc maïnh cuûa tình yeâu Thieân Chuùa lôùn cho ñeán ñoä, hình töôïng Thaùnh Taâm khoâng coøn ñaäp trong loàng ngöïc maø ñeå loä ra beân ngoaøi cho moïi ngöôøi nhìn vaøo ñoù maø hoïc ñoøi yeâu thöông.

Vì taát caû nhöõng lyù do treân, maø ta caàn hoäi nhaäp haønh trình vöôït qua. Nhö Thieân Chuùa, qua Chuùa Gieâsu, ta cuõng trao taëng tình yeâu, cuõng dieãn taû khuoân maët ñaày yeâu thöông, loøng nhaân töø cuûa Thieân Chuùa. Ta cuõng bieåu loä giaù trò cuûa ôn cöùu chuoäc laø giaù trò xuaát phaùt töø thaäp giaù. Neáu ñôøi ta ñöôïc vöôït qua nhö theá, ta seõ laø con ngöôøi giöõa con ngöôøi hôn, anh em vôùi anh em hôn. Trong thaùnh chöùc cuûa mình, neáu ñôøi ta ñöôïc vöôït qua hoùa nhö theá, ta seõ laø Kitoâ höõu cuøng anh em cuûa ta hôn, vaø laø linh muïc cho anh em cuûa ta hôn.

Ñoù khoâng laø yù nghóa cuûa choïn löïa soáng ñôøi thaùnh hieán trong chöùc linh muïc ñoù sao?

III. MOÄT LÔØI NGUYEÄN:

Laïy Chuùa Gieâsu, ñeå dieãn taû tình yeâu, Chuùa ñaõ bieåu loä baèng nhieàu bieåu töôïng: Lôøi Chuùa, Thaùnh giaù, bí tích, ñaëc bieät laø bí tích Thaùnh Theå… Trong caùc bieåu töôïng ñoù, coù moät hình töôïng heát söùc cuï theå: hình töôïng Traùi Tim. Coøn gì ñaäm neùt vaø deã ghi khaéc trong taâm trí chuùng con cho baèng ngaém nhìn moät baàu tim röïc löûa, ñaõ khoâng coøn goõ nhöõng nhòp ñaäp trong loàng ngöïc nöõa maø ñaõ loä ra beân ngoaøi nhö moät bieåu töôïng laøm baèng chöùng yeâu thöông. Moät quaû tim thoån thöùc ñeán nhö vaäy, moät tình yeâu tha thieát vaø maûnh lieät trao daâng ñeán nhö vaäy, leõ naøo chuùng con khoâng rung ñoäng!

Laïy Chuùa Gieâsu, Traùi Tim cuûa Chuùa laø Traùi Tim roäng môû ñoùn nhaän heát moïi ngöôøi vaø oâm troïn caû loaøi ngöôøi chuùng con. Xin cho traùi tim chuùng con bieát ñaäp baèng nhòp ñaäp cuûa tình yeâu Chuùa, bieát caûm thoâng, chia seû ñeå chuùng con vui vôùi ai möøng vui vaø khoùc vôùi ai ñang khoå saàu.

Xin laøm lan toûa tình yeâu nôi Traùi Tim Ngöôøi ñeán chuùng con, ñeå chuùng con bieát ñoùn nhaän yeâu thöông vaø soáng raát yeâu thöông, khoâng vì nhöõng lôøi chaøo trònh troïng, aùo muõ xeânh xang, chaâu ngoïc quí phaùi, nhöng vì chính baûn thaân nhöõng con ngöôøi: töø nhöõng em beù ngheøo raùch, nhöõng cuï giaø neo ñôn, nhöõng ngöôøi lang thang vì thieáu nhaø ôû, nhöõng keû taøn taät, nhöõng aùnh maét theøm ñöôïc yeâu thöông. Xin cho con hieåu noãi loøng ngöôøi cha lam luõ, ngöôøi meï taûo taàn, ngöôøi em thaát hoïc, nhöõng anh chò queâ muøa…