3
LỜI NÓI ĐẦU
Việc cải tiến, nâng cao chất lượng giáo dục và dạy học là nhiệm vụ của giáo viên
các trường phổ thông nói chung và giáo viên các trung tâm giáo dục thường xuyên nói
riêng. Khác với giảng viên các trường đại học, giáo viên phổ thông và trung tâm giáo dục
thưòng xuyên không có quy định cụ thể về nhiệm vụ nghiên cứu khoa học. Thay vào đó,
hàng năm họ phải đúc rút những kinh nghiệm thực tiễn, vận dụng, phổ biến cho đồng
nghiệp và được gọi là sáng kiến kinh nghiệm. Thực tế cho thấy, phần lớn các sản phẩm
sáng kiến kinh nghiệm thời gian qua tính ứng dụng không cao mà chủ yếu là phục vụ mục
đích xét thi đua. Chính vì thế, rất cần có một hướng dẫn cụ thể để đúc rút những kinh
nghiệm của việc triển khai nhiệm vụ nghiên cứu khoa học của giáo viên phổ thông và
giáo dục thưòng xuyên để nâng cao chất lượng ứng dụng khoa học vào thực tiễn giáo dục
ở các cấp bậc học một cách hiệu quả.
Năm 2007, được sự chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, dự án Việt Bỉ đã
tổ chức tiếp cận và phổ biến cách thức thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học mang tính
ứng dụng cao trên cơ sở lý thuyết ACTION RESEARCH do Tiến sỹ KrisTan – chuyên
gia giáo dục, quốc tịch Hồng Kông và nhóm chuyên gia giáo dục trong nước soạn thảo.
Đây là phương pháp nghiên cứu với mục đích cải thiện, nâng cao chất lượng giáo dục và
dạy học phù hợp với các cấp học phổ thông và hiện đã có giáo viên của rất nhiều nước
trên thế giới và trong khu vực áp dụng hiệu quả.
Từ năm 2010, Bộ Giáo dục và Đào tạo phổ biến lý thuyết này đến tất cả giáo viên
các cấp học phổ thông trong đó có giáo viên các trung tâm giáo dục thường xuyên với tên
gọi Nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng (NCKHSPƯD). Trong thời gian tới, với yêu
cầu phát triển nghề nghiệp liên tục, việc thực hiện các NCKHSPƯD sẽ trở thành quy định
đối với giáo viên các cấp bậc học. Nó có thể thay thế cho các sáng kiến kinh nghiệm đã
và đang thực hiện bởi tính ứng dụng, tính quy chuẩn và đặc biệt là việc ứng dụng công
nghệ thông tin trong nghiên cứu và phổ biến của các nghiên cứu này. Khi thực hiện
NCKHSP ƯD người giáo viên sẽ thấy rõ:
- Khả năng ứng dụng cao của một nghiên cứu khoa học trong lớp học, trong trung tâm
giáo dục thường xuyên cấp huyện, cấp tỉnh.
- Những ưu điểm nổi trội của cách làm này với các nghiên cứu khoa học giáo dục
truyền thống đang được phổ biến, đặc biệt đối với giáo viên các trung tâm giáo dục
thường xuyên trong điều kiện họ thực hiện nhiệm vụ dạy học, giáo dục người học là chủ
yếu, không có các quy định cứng về nghiên cứu khoa học.
- Giáo viên khi thực hiện các nghiên cứu mang tính ứng dụng thực tiễn này, họ có
thể tham khảo các kết quả nghiên cứu của các đồng nghiệp và phổ biến kết quả của mình
trong phạm vi lớp, trung tâm giáo dục thường xuyên cấp huyện, cấp tỉnh, vùng, trên cả nước
và phạm vi quốc tế.
Thực hiện Kế hoạch số 683/KH-BGDĐT ngày 30/5/2013 của Bộ trưởng Bộ Giáo
dục và Đào tạo, Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý cơ sở giáo dục tổ chức biên soạn bài
4
giảng tập huấn phương pháp nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng cho cán bộ quản lý
và giáo viên trung tâm giáo dục thưòng xuyên năm 2013.
Tài liệu gồm các nội dung sau:
Bài 1. Giới thiệu về nghiên cứu khoa học sư phạm ứng dụng;
Bài 2. Xác định đề tài nghiên cứu và xây dựng giả thuyết nghiên cứu;
Bài 3. Lựa chọn thiết kế nghiên cứu;
Bài 4. Thu thập dữ liệu phục vụ cho việc NCKHSPƯD;
Bài 5. Phân tích kết quả nghiên cứu
Bài 6. Cách trình bày báo cáo và lập kế hoạch nghiên cứu đề tài NCKHSPƯD
Trong quá trình biên soạn, với kinh nghiệm xây dựng tài liệu và trực tiếp tập huấn
trong thời gian qua, các tác giả đã thiết kế bài giảng phương pháp NCKHSPƯD với các
hoạt động cụ thể, phù hợp trong một khóa tập huấn cho đối tượng là CBQLGD và giáo
viên các trung tâm giáo dục thường xuyên. Các hoạt động được thiết kế trong tài liệu
nhằm giúp CBQL và giáo viên giáo dục thường xuyên gặp thuận lợi khi tiếp cận và sử
dụng, phổ biến lý thuyết NCKHSPƯD cho đồng nghiệp. Phần thông tin phản hồi trong
mỗi hoạt động có sử dụng tài liệu chính thức của dự án Việt Bỉ - Nhà xuất bản Đại học sư
phạm (2009) và tài liệu của Bộ Giáo dục và Đào tạo - Nhà xuất bản Đại học quốc gia
(2011). Hy vọng rằng, tập bài giảng này sẽ giúp cho các thầy cô hiểu, tự tin và chủ động
tiến hành các NCKHSPƯD phục vụ cho công việc của mình, góp phần từng bước nâng
cao chất lượng dạy học và giáo dục ở trung tâm giáo dục thường xuyên.
Trong quá trình triển khai tại địa phương, nếu cần thông tin thêm hoặc sự hỗ trợ, xin
liên hệ với Ban soạn thảo qua địa chỉ:
Đ/c Hoàng Thị Kim Thúy - Cục NG&CBQLCSGD - ĐT: 04.36230502 – DĐ: 0913280991
Email:htkthuy@moet.edu.vn
Rất mong nhận được ý kiến phản hồi từ phía các thầy, cô.
Trân trọng cảm ơn.