Bé xy dùng céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam Sè 09 / 2004/ Q§-bxd §éc lËp Tù do H¹nh phóc

6 Thi c«ng bª t«ng khèi lín

6.1 Nguyªn t¾c chung

6.1.2 Nhµ thÇu cÇn ®Æc biÖt quan t©m tíi biÖn ph¸p phßng chèng nøt khèi bª t«ng do hiÖu øng nhiÖt thñy hãa cña xi m¨ng trong qu¸ tr×nh ®ãng r¾n cña bª t«ng.

6.2 Sö dông vËt liÖu

6.2.1 Xi m¨ng: Xi m¨ng dïng cho bª t«ng khèi lín nªn chän c¸c lo¹i sau ®©y:

1. 
   Xi m¨ng poãc l¨ng th«ng th­êng, cã l­îng nhiÖt thñy hãa sau 7 ngµy kh«ng qu¸ 70cal/g.
   
2. 
   Xi m¨ng Ýt táa nhiÖt, cã l­îng nhiÖt thñy hãa sau 7 ngµy kh«ng qu¸ 60 Cal/g.
   

3. 
   Xi m¨ng Poocl¨ng - puzz¬lan (cã hµm l­îng puzz¬lan tõ 15% ®Õn 40% khèi l­îng), hoÆc xi m¨ng pool¨ng - xØ (cã hµm l­îng xØ lß cao 20%  70% khèi l­îng). C¸c xi m¨ng nµy nªn sö dông cho c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ë vïng ven biÓn cã tiÕp xóc víi n­íc chua phÌn.
   

6.2.2 Cèt liÖu

1. 
   C¸t: C¸t dïng cho bª t«ng khèi lín lµ c¸t s«ng hoÆc c¸t ®Ëp tõ ®¸, cã m« ®un ®é lín kh«ng d­íi 2,2. Ngoµi ra c¸t cÇn cã chÊt l­îng tháa m·n c¸c yªu cÇu ghi trong TCVN 1770 : 1986 hoÆc trong c¸c tiªu chuÈn hiÖn hµnh kh¸c vÒ chÊt l­îng c¸t cho bª t«ng.
   

2. 
   §¸ d¨m, sái: §¸ d¨m hoÆc sái, dïng cho bª t«ng khèi lín cã D_max kh«ng d­íi 10 vµ kh«ng qu¸ 150. KÝch th­íc D_max cña ®¸ d¨m, sái ph¶i ®¶m b¶o kh«ng v­ît qu¸ 1/3 kho¶ng c¸ch nhá nhÊt gi÷a c¸c cèt thÐp, vµ kh«ng lín h¬n kho¶ng c¸ch tõ cèt thÐp biªn tíi thµnh cèp pha. Khi hçn hîp bª t«ng ®­îc vËn chuyÓn trong èng b¬m th× Dmax cu¶ cèt liÖu lín ph¶i kh«ng v­ît qu¸ 1/3 ®­êng kÝnh èng b¬m.
   

6.2.3 N­íc

N­íc dïng ®Ó trén bª t«ng, b¶o d­ìng bª t«ng vµ lµm l¹nh khèi bª t«ng cÇn tháa m·n c¸c yªu cÇu kü thuËt quy ®Þnh trong TCVN 4506 : 1987, hoÆc c¸c tiªu chuÈn hiÖn hµnh kh¸c vÒ chÊt l­îng n­íc cho bª t«ng vµ v÷a.

6.2.4 Phô gia

1. 
   C¸c phô gia sau ®©y th­êng dïng trong bª t«ng khèi lín:
   

Phô gia gi¶m n­íc (phô gia dÎo hãa, dÎo hãa cao, hay siªu dÎo);

Phô gia chËm ninh kÕt.

Phô gia sö dông cÇn cã chøng chØ chÊt l­îng cña nhµ s¶n xuÊt, vµ ph¶i cã thö nghiÖm tÝnh n¨ng cña phô gia trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng.

b/ Phô gia dïng cho bª t«ng khèi lín cÇn ®¹t hiÖu qu¶ sau ®©y ®èi víi hçn hîp bª t«ng:

T¨ng ®é c«ng t¸c hoÆc gi¶m l­îng n­íc trén;

KÐo dµi thêi gian ninh kÕt bª t«ng;

§iÒu khiÓn ®­îc ®é t¸ch n­íc;

Gi¶m ®é ph©n tÇng;

Gi¶m møc tæn thÊt ®é sôt theo thêi gian.

c/ Phô gia dïng cho bª t«ng khèi lín cÇn ®¹t hiÖu qu¶ sau ®©y ®èi víi bª t«ng ë tr¹ng
th¸i ®ãng r¾n:

Gi¶m tèc ®é ph¸t nhiÖt thñy hãa cña xi m¨ng khi ®ãng r¾n;

Gi¶m hµm l­îng xi m¨ng trong bª t«ng;

T¨ng c­êng ®é bª t«ng;

T¨ng ®é chèng thÊm n­íc cña bª t«ng;

T¨ng ®é chèng mµi mßn cña bª t«ng.

6.3 ThiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng

Thµnh phÇn bª t«ng khèi lín ®­îc thiÕt kÕ nh­ ®èi víi bª t«ng nÆng th«ng th­êng. Ngoµi ra, cÇn ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau ®©y trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng khèi lín:

6.3.1 Thµnh phÇn bª t«ng ph¶i ®¶m b¶o nhËn ®­îc bª t«ng cã c­êng ®é vµ ®é chèng thÊm ®¹t yªu cÇu thiÕt kÕ. Bª t«ng ph¶i sö dông ®­îc c¸c vËt liÖu s½n cã t¹i ®Þa ph­¬ng, ®¹t ®­îc yªu cÇu vÒ ®é c«ng t¸c ®Ó dÔ thi c«ng, vµ cã hµm l­îng xi m¨ng Ýt nhÊt.

KhuyÕn khÝch chän kÝch th­íc cèt liÖu lín ®Õn møc lín nhÊt cã thÓ, ®Ó gi¶m l­îng xi m¨ng sö dông. KÝch th­íc cèt liÖu lín cÇn ®­îc chän cho tõng bé phËn kÕt cÊu ®Ó ®¶m b¶o sö dông thÝch hîp vµ kinh tÕ.

6.3.2 §Ó gi¶m l­îng dïng xi m¨ng trong bª t«ng, ®èi víi c¸c c«ng tr×nh cã nhu cÇu chÞu t¶i muén h¬n 28 ngµy tuæi, cã thÓ thiÕt kÕ m¸c bª t«ng ë tuæi 60, 90 ngµy ®Õn 1 n¨m (thÝ dô ®èi víi ®Ëp thñy lîi).

Víi trang thiÕt bÞ thi c«ng hiÖn cã, cÇn thiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng víi ®é sôt thÊp nhÊt ®Õn møc cã thÓ.

6.3.3 §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh cã ®iÒu kiÖn th× nªn sö dông kü thuËt ®Çm l¨n ®Ó thi c«ng bª t«ng. Khi ®ã viÖc thiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng ®Çm l¨n sÏ cho phÐp gi¶m ®¸ng kÓ l­îng dïng xi m¨ng.

6.4 Quy tr×nh thi c«ng bª t«ng khèi lín

6.4.1 §Þnh l­îng vµ trén bª t«ng

ViÖc ®Þnh l­îng vËt liÖu b»ng c©n ®ong vµ trén bª t«ng ®­îc tiÕn hµnh t¹i c¸c tr¹m trén b»ng c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng. §é chÝnh x¸c c©n ®ong, thêi gian trén, chu kú trén ®­îc quy ®Þnh theo kinh nghiÖm cña tr¹m trén.

1. 
   Bª t«ng ®­îc vËn chuyÓn ®Õn c«ng tr×nh b»ng xe trén, èng b¬m, b¨ng chuyÒn. Khi vËn chuyÓn b»ng èng b¬m hoÆc b¨ng chuyÒn th× cÇn cã biÖn ph¸p che ch¾n ®Ó bª t«ng kh«ng bÞ nung nãng bëi bøc x¹ mÆt trêi. Thêi gian chê bª t«ng kh«ng nªn qu¸ 1,5h. §­îc phÐp tèi ®a ®Õn 4h. Cø sau 0,5 giê ph¶i trén l¹i 1 lÇn vµ tr­íc khi ®æ ph¶i trén l¹i bª t«ng. NÕu vËn chuyÓn b»ng b¬m th× trong thêi gian chê bª t«ng, cø 0,5 giê l¹i ph¶i ®Èy bª t«ng trong èng b¬m dÞch ®i kho¶ng 20cm.
   
2. 
   Bª t«ng ®­îc chuyÓn ®Õn chç ®æ b»ng xe trén ®æ trùc tiÕp, èng b¬m, b¨ng chuyÒn, cÇn cÈu.
   

1. 
   Bª t«ng khèi lín ®­îc ®æ vµ ®Çm theo ph­¬ng ph¸p dïng cho bª t«ng nÆng th«ng th­êng (TCVN 4453 : 1995). Ngoµi ra cÇn ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau ®©y:
   

2. 
   §èi víi c¸c kÕt cÊu dïng bª t«ng ®Çm l¨n th× quy tr×nh thi c«ng, chiÒu cao líp ®æ ®­îc ng­êi thi c«ng x¸c ®Þnh tïy theo ®Æc tÝnh cña thiÕt bÞ ®Çm l¨n.
   
3. 
   Xö lý bÒ mÆt bª t«ng ®ît ®æ tr­íc: BÒ mÆt bª t«ng cña mçi ®ît ®æ cÇn ph¶i ®­îc gi÷ g×n ®Ó tr¸nh nh÷ng t¸c ®éng c¬ häc (nh­ ®i l¹i, kÐo thiÕt bÞ ®i qua, va ®Ëp v.v...), vµ tr¸nh lµm bÈn bÒ mÆt bª t«ng (nh­ r¬i v·i vËt liÖu, r¸c, dÇu mì v.v...).
   

1. 
   B¶o d­ìng b»ng t­íi n­íc ®­îc thùc hiÖn theo yªu cÇu cña TCVN 5592 : 1991. ViÖc t­íi n­íc ph¶i ®¸p øng yªu cÇu tho¸t nhiÖt nhanh khái khèi bª t«ng. V× vËy chu kú t­íi n­íc cÇn ®¶m b¶o sao cho bÒ mÆt bª t«ng lu«n ­ít. NhiÖt ®é n­íc t­íi vµ nhiÖt ®é bÒ mÆt bª t«ng kh«ng nªn chªnh nhau qu¸ 15⁰C.
   

2. 
   B¶o d­ìng b»ng bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt ®­îc thùc hiÖn theo chØ dÉn ë ®iÒu 6.8..2
   

3. 
   Vµo mïa hÌ, ®Ó h¹n chÕ viÖc thóc ®Èy qu¸ tr×nh thñy hãa xi m¨ng lµm t¨ng nhiÖt ®é bª t«ng, khèi bª t«ng ®æ xong cÇn ®­îc che ch¾n n¾ng chiÕu trùc tiÕp trong thêi gian kho¶ng 2 tuÇn lÔ ®Çu tiªn.
   

6.5.1 Cèp pha cho bª t«ng khèi lín, ngoµi viÖc ®¶m b¶o vÒ ®é chÝnh x¸c h×nh häc, vÞ trÝ, ®é kÝn khÝt ®Ó chèng mÊt n­íc xi m¨ng, ®é cøng vµ ®é æn ®Þnh d­íi t¶i träng thi c«ng theo yªu cÇu cña TCVN 4453:1995, cßn cÇn ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau ®©y:

§èi víi kÕt cÊu bª t«ng ®­îc b¶o d­ìng b»ng t­íi n­íc, ®Ó tho¸t nhiÖt nhanh th× nªn dïng cèp pha thÐp hoÆc cèp pha hîp kim. Cèp pha gç, thÐp vµ hîp kim cã thÓ dïng cho kÕt cÊu cã yªu cÇu gi÷ nhiÖt thuû hãa trong qu¸ tr×nh b¶o d­ìng (theo chØ dÉn ë ®iÒu 6.8..2).

6.5.2 Cèp pha thµnh kÕt cÊu bª t«ng khèi lín chØ ®­îc th¸o khi bª t«ng ®· cã tuæi kh«ng Ýt h¬n 5 ngµy ®ªm.

6.6 BiÖn ph¸p phßng chèng nøt trong thi c«ng bª t«ng khèi lín

6.6.1 YÕu tè g©y nøt bª t«ng khèi lín

Bª t«ng khèi lín bÞ nøt do hiÖu øng nhiÖt thuû hãa xi m¨ng khi cã ®ñ 2 yªó tè sau ®©y:

1) §é chªnh nhiÖt ®é T gi÷a c¸c ®iÓm hoÆc c¸c vïng trong khèi bª t«ng v­ît qu¸ 20⁰C: T > 20⁰C.

2. 
   M«®un ®é chªnh nhiÖt ®é M_T gi÷a c¸c ®iÓm trong khèi bª t«ng ®¹t kh«ng d­íi 50⁰C/m.( Xem ®Þnh nghÜa M«®un ®é chªnh nhiÖt ®é ë môc 2): M_T  50⁰C/m.
   

6.6.2 §Ó ®¶m b¶o cho khèi bª t«ng kh«ng bÞ nøt th× cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p kü thuËt ®Ó lo¹i trõ mét trong hai yÕu tè trªn. BiÖn ph¸p kü thuËt ë ®©y lµ:

H¹n chÕ tèc ®é ph¸t nhiÖt thñy hãa cña xi m¨ng trong bª t«ng.

H¹n chÕ ®é chªnh lÖch nhiÖt ®é T.

6.7 BiÖn ph¸p h¹n chÕ tèc ®é ph¸t nhiÖt thñy hãa cña xi m¨ng trong bª t«ng

6.7.1 C¸c biÖn ph¸p sau ®©y cho phÐp h¹n chÕ tèc ®é ph¸t nhiÖt thñy hãa cña xi m¨ng trong bª t«ng

1. 
   H¹n chÕ l­îng dïng xi m¨ng
   

ThiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng cã ®é sôt nhá nhÊt tíi møc cã thÓ, sö dông phô gia ®Ó gi¶m n­íc trén bª t«ng, dïng bª t«ng ®Çm l¨n.

2. 
   Dïng xi m¨ng Ýt táa nhiÖt: (Xem ®iÒu 6.2.1)
   
3. 
   H¹ nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng.
   

6.7.2 BiÖn ph¸p h¹ nhiÖt ®é cèt liÖu

Cã thÓ sö dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt d­íi ®©y ®Ó h¹ nhiÖt ®é vËt liÖu ®Çu vµo nh»m h¹ nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng tr­íc lóc ®æ.

1. 
   Che ch¾n n¾ng kho chøa cèt liÖu: C¸c kho chøa c¸t, ®¸ d¨m, sái cÇn ®­îc che ch¾n khái t¸c ®éng trùc tiÕp cña bøc x¹ mÆt trêi lµm nãng vËt liÖu chøa trong kho.
   

2. 
   Phun n­íc lªn ®¸ d¨m, sái: §¸ d¨m, sái trong kho chøa ®­îc phun n­íc theo chu kú ®Ó gi÷ ­ít bÒ mÆt t¹o c¬ chÕ n­íc bay h¬i lµm h¹ nhiÖt ®é vËt liÖu
   

3. 
   Lµm l¹nh c¸t b»ng n­íc l¹nh: Dßng n­íc l¹nh tõ m¸y lµm l¹nh ®­îc ch¹y qua héc chøa c¸t ®Ó h¹ thÊp nhiÖt ®é c¸t tr­íc khi trén, ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp h¹ thÊp nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng kho¶ng 4⁰C. N­íc ®· qua c¸t sÏ trë vÒ m¸y lµm l¹nh ®Ó lµm l¹nh trë l¹i.
   

4. 
   Nhóng ®¸ d¨m sái vµo n­íc l¹nh: §¸ d¨m, sái trong thïng chøa cã ®¸y vµ thµnh hë ®­îc nhóng vµo n­íc ®· ®­îc lµm l¹nh ®Ó h¹ thÊp nhiÖt ®é vËt liÖu. Sau ®ã ®æ lªn b¨ng t¶i rung ®Ó lo¹i bít n­íc thõa tr­íc khi ®­a vµo m¸y trén. Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp h¹ nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng kho¶ng 12⁰C.
   

5. 
   Phun n­íc l¹nh lªn cèt liÖu: N­íc lµm l¹nh ®Õn kho¶ng 4⁰C ®­îc phun lªn c¸t hoÆc ®¸ d¨m, sái ch¹y trªn b¨ng chuyÒn tr­íc khi vµo m¸y trén, ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp h¹ nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng kho¶ng 7⁰C.
   

6. 
   Lµm l¹nh ch©n kh«ng: C¸t hoÆc ®¸ sái trong xi l« hay thïng chøa dung tÝch 100  300 tÊn ®­îc t¹o ch©n kh«ng (6mm thñy ng©n) ®Ó t¹o c¬ chÕ h¹ thÊp nhiÖt ®é s«i vµ t¨ng kh¶ n¨ng hÊp thô nhiÖt hãa h¬i cña n­íc. Do ®ã n­íc dÔ dµng bay h¬i khái cèt liÖu lµm h¹ thÊp nhiÖt ®é cèt liÖu. Thêi gian nhóng ®­îc x¸c ®Þnh sao cho l¹nh thÊm vµo hÕt h¹t cèt liÖu lín. Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp h¹ thÊp nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng kho¶ng 18⁰C.
   

- Khi thiÕt kÕ thµnh phÇn bª t«ng cÇn ph¶i tÝnh ®Õn l­îng n­íc hÊp thô cña cèt liÖu khi ®· qua xö lý lµm l¹nh nªu trªn.

1. 
   Sö dông n­íc ®¸: N­íc ®¸ ë d¹ng côc ®­îc ®Ëp nhá hoÆc ë d¹ng viªn n­íc ®¸ nhá chÕ s½n ®­îc dïng thay n­íc trén bª t«ng. Tïy theo yªu cÇu thi c«ng, cã thÓ thay thÕ n­íc ®¸ mét phÇn hay toµn bé n­íc trén. Sö dông n­íc ®¸ cho phÐp h¹ thÊp nhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng kho¶ng 12⁰C.
   
2. 
   Lµm l¹nh n­íc b»ng nitrogen láng: Nitrongen láng (ë nhiÖt ®é -196⁰C) ®­îc dÉn trong hÖ thèng èng ®i qua thïng chøa n­íc tr­íc khi sö dông ®Ó trén bª t«ng. Ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp h¹ thÊp nhiÖt ®é n­íc trén cã thÓ xuèng tíi 1C.
   

Hçn hîp bª t«ng ch¹y trong èng b¬m hay trªn b¨ng chuyÒn hoÆc n»m trong thïng vËn chuyÓn b»ng cÈu vµo mïa hÌ cÇn ®­îc che ®Ëy ®Ó tr¸nh t¸c ®éng trùc tiÕp cña bøc x¹ mÆt trêi, lµm nãng hçn hîp bª t«ng tr­íc khi ®æ.

6.8 BiÖn ph¸p h¹n chÕ ®é chªnh nhiÖt ®é khèi bª t«ng

§é chªnh nhiÖt ®é lín gi÷a c¸c phÇn cña khèi bª t«ng lµ nguyªn nh©n chñ yÕu g©y hiÖu øng nhiÖt lµm nøt bª t«ng.

C¸c biÖn ph¸p kü thuËt sau ®©y cã thÓ lµm gi¶m ®é chªnh nhiÖt ®é T cña khèi bª t«ng trong nh÷ng ngµy ®Çu ®ãng r¾n:

§­a nhiÖt trong khèi bª t«ng ra ngoµi;

Bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt ®Ó gi÷ nhiÖt khèi ®æ;

Chia nhá khèi ®æ ®Ó thi c«ng;

Chèng xung nhiÖt khi th¸o dì cèp pha;

Chèng mÊt nhiÖt nhanh ë c¸c gê c¹nh vµ gãc kÕt cÊu.

D­íi ®©y lµ néi dung chi tiÕt cña c¸c biÖn ph¸p nµy:

6.8.1 §­a nhiÖt trong khèi bª t«ng ra ngoµi

1. 
   Do nhiÖt ®é ë t©m khèi ®æ th­êng lín h¬n nhiÒu so víi nhiÖt ®é vïng xung quanh, nªn viÖc ®­a nhiÖt tõ vïng t©m khèi ®æ tho¸t ra ngoµi sÏ lµm gi¶m ®é chªnh nhiÖt ®é T gi÷a líp bª t«ng trong vµ ngoµi khèi ®æ. Cã thÓ thùc hiÖn viÖc nµy b»ng c¸ch ®Æt mét dµn èng tho¸t nhiÖt b»ng kim lo¹i trong lßng khèi ®æ. Sau ®ã b¬m n­íc l¹nh ch¹y qua dµn èng ®Ó ®­a nhiÖt trong khèi ®æ ra ngoµi (h×nh 1). ViÖc ®Æt dµn èng nµy cÇn ph¶i do c¸c nhµ chuyªn m«n tÝnh to¸n vÒ ph¹m vi kh«ng gian tho¸t nhiÖt vµ kh¶ n¨ng trao ®æi nhiÖt cña dµn èng.
   
2. 
   Nh÷ng th«ng sè sau ®©y cña dµn èng cã thÓ ®­îc tham kh¶o ®Ó tÝnh to¸n:
   

Dïng n­íc l¹nh tù nhiªn tõ m¹ng cÊp n­íc thµnh phè hoÆc n­íc s«ng, hå, hoÆc n­íc ®· ®­îc lµm l¹nh tr­íc ®Ó cÊp cho dµn èng.

Tèc ®é b¬m n­íc qua dµn cÇn ®¹t (15  17)l/phót.

1 N­íc nãng ®i ra N­íc l¹nh ®i vµo

1. Bª t«ng khèi lín 2. Dµn èng tho¸t nhiÖt

Th«ng th­êng nhiÖt ®é n­íc cÊp cã thÓ ®Ó ë nhiÖt ®é kh«ng khÝ tù nhiªn. §èi víi nh÷ng c«ng tr×nh cÇn dïng n­íc ®· ®­îc lµm l¹nh tr­íc th× nhiÖt ®é n­íc cÊp vµo dµn èng cã thÓ ®Ó ë kho¶ng trªn 3⁰C. Khi cÇn n­íc l¹nh h¬n th× cã thÓ dïng 70% n­íc vµ 30% propylene glycol (chÊt chèng ®ãng b¨ng), khi ®ã nhiÖt ®é n­íc cÊp cã thÓ thÊp ë møc 1⁰C.

3. 
   Dµn èng tho¸t nhiÖt ®­îc duy tr× ho¹t ®éng liªn tôc trong thêi gian 7-10 ngµy, tïy theo møc yªu cÇu tho¸t nhiÖt vµ hiÖu qu¶ tho¸t nhiÖt cña dµn èng.
   

3. 
   Xö lý dµn èng tho¸t nhiÖt sau khi ngõng ho¹t ®éng: Sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh tho¸t nhiÖt khèi bª t«ng, dµn èng tho¸t nhiÖt ®­îc b¬m röa s¹ch trong lßng èng, ®uæi hÕt n­íc ra khái dµn èng vµ b¬m Ðp v÷a xi m¨ng c¸t lÊp ®Çy tÊt c¶ c¸c èng cña dµn. V÷a xi m¨ng c¸t cã c­êng ®é kh«ng thÊp h¬n c­êng ®é v÷a trong bª t«ng. Khi v÷a ®· ®ãng r¾n th× c¾t bá c¸c phÇn èng thõa ra ngoµi khèi bª t«ng.
   

1. 
   Nguyªn t¾c chung: BiÖn ph¸p bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt cho phÐp gi÷ cho nhiÖt thñy hãa cña xi m¨ng kh«ng tho¸t ra ngoµi, mµ tÝch tô trong khèi bª t«ng vµ c©n b»ng nhiÖt gi÷a vïng t©m víi vïng xung quanh khèi ®æ. BiÖn ph¸p nµy chØ ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c kÕt cÊu bª t«ng cã khèi tÝch cho phÐp ®æ liªn tôc vµ kÕt thóc trong thêi gian kh«ng qu¸ 2 ngµy ®ªm.
   
2. 
   VËt liÖu c¸ch nhiÖt sö dông: Cã thÓ dïng c¸c vËt liÖu c¸ch nhiÖt sau ®©y ®Ó bäc xung quanh khèi ®æ:
   

TÊm xèp polystyrene hoÆc polyurethane dµy (45)cm, cã khèi l­îng thÓ tÝch kh«ng d­íi 20kg/m³. (Dïng ®Ó bäc bÒ mÆt vµ thµnh bª t«ng).

TÊm b«ng kho¸ng cã chiÒu dµy (710)cm (dïng ®Ó bäc bÒ mÆt vµ thµnh bª t«ng).

2) VËt liÖu rêi:

H¹t polystyrene xèp víi chiÒu dµy kh«ng d­íi 10 cm (dïng ®Ó phñ bÒ mÆt bª t«ng).

TrÊu thãc víi chiÒu dµy kh«ng d­íi 15 cm (dïng ®æ phñ mÆt bª t«ng).
Chó thÝch - C¸c vËt liÖu c¸ch nhiÖt trªn cÇn ph¶i g÷i ë tr¹ng th¸i kh«, ®é Èm kh«ng qu¸ 12%.

3. 
   Quy tr×nh bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt
   

§èi víi c¸c khèi ®æ cã diÖn tÝch bÒ mÆt lín th× hoµn thiÖn bÒ mÆt bª t«ng ®Õn ®©u, tiÕn hµnh phñ vËt liÖu c¸ch nhiÖt ngay ®Õn ®Êy.

S¬ ®å bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt cho khèi ®æ xem h×nh 2.

(3) Dì vËt liÖu c¸ch nhiÖt vµ cèp pha thµnh:

VËt liÖu c¸ch nhiÖt ®­îc dì khi bª t«ng ®· cã kh«ng Ýt h¬n 5 ngµy tuæi. Dì lµm 2 b­íc: §Çu tiªn dì bung c¸c tÊm vËt liÖu c¸ch nhiÖt ra nh­ng ch­a chuyÓn ®i. §èi víi vËt liÖu rêi th× th¸o dì líp nilon phÝa trªn vµ x¸o trén líp vËt liÖu rêi. Ngµy h«m sau míi th¸o dì vËt liÖu c¸ch nhiÖt chuyÓn ra khái khèi bª t«ng (cho c¶ thµnh vµ mÆt bª t«ng).

TiÕp ®ã cèp pha thµnh ®­îc th¸o bung ra vµ còng qua mét ngµy míi chuyÓn ra khái mÆt thµnh bª t«ng.

Kh«ng dì vËt liÖu c¸ch nhiÖt vµ c«p pha vµo lóc trêi m­a.

hó thÝch: CÇn cã biÖn ph¸p theo dâi diÔn biÕn nhiÖt ®é trong khèi bª t«ng trong suèt thêi gian kh«ng Ýt h¬n 7 ngµy tuæi cña bª t«ng.

4 5 4 1 6 1 1 6 3 2 3

Nilon phñ tr¸nh m­a Líp b«ng kho¸ng dµy (7  10)cm Nilon ®Ëy mÆt bª t«ng TÊm xèp polystyrene dµy (4  5)cm Bª t«ng khèi lín Cèp pha thµnh

6.8.3 Chia nhá khèi ®æ ®Ó thi c«ng

1. 
   Nguyªn t¾c chung: §èi víi c¸c khèi bª t«ng cã thÓ tÝch lín, kh«ng thÓ thi c«ng xong trong thêi gian ng¾n, th× cã thÓ chia khèi ®æ thµnh c¸c phÇn nhá ®Ó thi c«ng.
   

b/ Ph­¬ng ph¸p chia nhá khèi ®æ

§Çu tiªn cÇn xem xÐt kh¶ n¨ng chØ chia khèi ®æ theo chiÒu cao, sao cho mét ®ît ®æ kh«ng qu¸ 1,5m vµ cã thÓ ®æ hÕt ®é cao cña ®ît trong thêi gian kh«ng qu¸ 2 ngµy ®ªm.

Tr­êng hîp diÖn tÝch bÒ mÆt khèi ®æ qu¸ lín, kh«ng thÓ ®¸p øng ®­îc yªu cÇu vÒ thêi gian nªu trªn nÕu chØ chia khèi bª t«ng theo chiÒu cao, th× cÇn ph¶i chia khèi ®æ c¶ theo mÆt b»ng. S¬ ®å chia khèi ®æ theo mÆt b»ng xem ë h×nh 3.

c/ Thi c«ng c¸c phÇn cña khèi ®æ: ViÖc thi c«ng c¸c phÇn cña khèi ®æ ®­îc thùc hiÖn theo trËt tù sao cho mçi phÇn ®Òu cã thÓ tho¸t nhiÖt thñy hãa xi m¨ng nhanh nhÊt mµ tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian thi c«ng (H×nh 3 lµm thÝ dô).

Khi phÇn ®æ sau cã mét hoÆc nhiÒu c¹nh ¸p s¸t víi phÇn ®æ tr­íc th× phÇn ®æ sau chØ b¾t ®Çu ®æ khi bª t«ng ë phÇn ®æ tr­íc ®· ®ñ tuæi kh«ng d­íi 4 ngµy ®ªm.

Khi chiÒu cao cña c¸c phÇn khèi ®æ lín h¬n 1,5m th× cÇn chia chiÒu cao thµnh c¸c ®ît ®æ, mçi ®ît kh«ng cao qu¸ 1,5m. §ît sau b¾t ®Çu ®æ khi bª t«ng ®ît tr­íc ®· cã tuæi kh«ng d­íi 4 ngµy ®ªm.

§Ó tr¸nh t¸c ®éng xung nhiÖt cho líp bª t«ng xung quanh phÝa ngoµi khèi ®æ, viÖc th¸o dì cèp pha cÇn ®¶m b¶o nh÷ng yªu cÇu sau ®©y:

ChØ th¸o cèp pha thµnh khi bª t«ng ®· cã tuæi kh«ng Ýt h¬n 5 ngµy ®ªm (®iÒu 6.5.2).

Th¸o cèp pha lµm 2 b­íc: §Çu tiªn th¸o bung thµnh cèp pha nh­ng vÉn ®Ó cèp pha t¹i chç. Sau mét ngµy ®ªm míi chuyÓn cèp pha ®i.

§èi víi c¸c kÕt cÊu cã dïng biÖn ph¸p bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt th× viÖc th¸o dì vËt liÖu c¸ch nhiÖt vµ cèp pha thµnh ®­îc thùc hiÖn theo ®iÒu 6.8.2c.

6.8.5 Chèng mÊt nhiÖt nhanh ë c¸c gê c¹nh vµ gãc kÕt cÊu

C¸c gê c¹nh vµ gãc kÕt cÊu bª t«ng khèi lín th­êng bÞ mÊt nhiÖt nhanh, t¹o ra chªnh lÖch lín gi÷a nhiÖt ®é cña gê c¹nh hoÆc gãc víi nhiÖt ®é khèi bª t«ng, chõng mùc nµo ®ã cã thÓ g©y nøt bª t«ng ë c¸c vÞ trÝ nµy. V× vËy cÇn cã biÖn ph¸p b¶o vÖ ®Ó tr¸nh mÊt nhiÖt nhanh cho c¸c gê c¹nh vµ gãc kÕt cÊu.

6.9 C«ng t¸c kiÓm tra

Ngoµi nh÷ng c«ng t¸c kiÓm tra thùc hiÖn theo chØ dÉn cña TCVN 4453 : 1995, ®èi víi bª t«ng khèi lín cÇn chó ý kiÓm tra nh÷ng vÊn ®Ò d­íi ®©y:

6.9.1 KiÓm tra tr­íc khi ®æ bª t«ng

Tr­íc khi ®æ bª t«ng cÇn kiÓm tra nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:

T×nh tr¹ng vËt liÖu xi m¨ng, c¸t ®¸ sái (cã phï hîp víi bª t«ng khèi lín hay kh«ng);

Hµm l­îng xi m¨ng trong bª t«ng (víi tinh thÇn lµ cµng Ýt cµng tèt);

BiÖn ph¸p b¶o vÖ hçn hîp bª t«ng (che ch¾n n¾ng);

NhiÖt ®é hçn hîp bª t«ng tr­íc lóc ®æ (khèng chÕ theo ®iÒu 6.7.1c);

T×nh tr¹ng vËt liÖu c¸ch nhiÖt sÏ sö dông;

BiÖn ph¸p thi c«ng chèng nøt, chiÒu cao líp ®æ vµ ®ît ®æ;

T×nh tr¹ng thiÕt bÞ thi c«ng (®Ó ®¶m b¶o thi c«ng liªn tôc c¸c líp ®æ vµ ®ît ®æ

theo møc thêi gian quy ®Þnh);

T×nh tr¹ng cèp pha (theo yªu cÇu cña ®iÒu 6.5);

T×nh tr¹ng l¾p ®Æt hÖ dµn èng tho¸t nhiÖt (nÕu cã) vµ vËn hµnh thö chóng;

ChÕ ®é b¶o d­ìng Èm b»ng t­íi n­íc (sao cho tho¸t nhiÖt nhanh);

BiÖn ph¸p xö lý dµn èng tho¸t ra nhiÖt khi kÕt thóc thi c«ng;

BiÖn ph¸p thi c«ng bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt.

6.9.2 KiÓm tra sau khi ®æ bª t«ng

TiÕn hµnh kiÓm tra nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:

ChÊt l­îng thi c«ng bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt ®Ó gi÷ nhiÖt khèi ®æ. §Æc biÖt c¸c gê c¹nh vµ gãc;

T×nh tr¹ng b¶o d­ìng b»ng t­íi n­íc ( ®¶m b¶o tho¸t nhiÖt nhanh);

T×nh tr¹ng dì cèp pha vµ vËt liÖu c¸ch nhiÖt (kh«ng g©y xung nhiÖt);

Cã xuÊt hiÖn vÕt nøt hay kh«ng sau khi th¸o cèp pha vµ sau mét vµi ngµy tiÕp theo;

ChÊt l­îng bª t«ng theo thiÕt kÕ;

ChÕ ®é vËn hµnh hÖ dµn èng tho¸t nhiÖt (nÕu cã);

DiÔn biÕn nhiÖt ®é, bª t«ng khèi ®æ;

ChÊt l­îng liÒn khèi cña khèi ®æ (khi cã chia nhá khèi ®æ).

6.9.3 Tæ chøc kiÓm tra

§¬n vÞ thi c«ng tù kiÓm tra th­êng ngµy nh÷ng viÖc nªu trong ®iÒu (6.9.1 vµ 6.9.2).

§¬n vÞ thiÕt kÕ vµ chñ ®Çu t­ tiÕn hµnh kiÓm tra song song.

Ng­êi kiÓm tra cÇn cã tr×nh ®é chuyªn m«n vÒ bª t«ng vµ c«ng nghÖ bª t«ng.

7 C«ng t¸c nghiÖm thu

7.1 Ngoµi nh÷ng quy ®Þnh vÒ nghiÖm thu ghi trong TCVN 4453 : 1995, ®èi víi thi
c«ng bª t«ng khèi lín cÇn ®­îc chó träng nghiÖm thu nh÷ng vÊn ®Ò sau ®©y:

ChÊt l­îng vËt liÖu ®Çu vµo phï hîp víi bª t«ng khèi lín;

ChÊt l­îng hçn hîp bª t«ng (§é sôt, hµm l­îng xi m¨ng nhiÖt ®é tr­íc khi ®æ);

ChÊt l­îng thi c«ng (®æ bª t«ng liªn tôc c¸c líp ®æ vµ ®ît ®æ theo møc thêi gian quy ®Þnh);

ChÊt l­îng bäc vËt liÖu c¸ch nhiÖt ®Ó gi÷ nhiÖt khèi ®æ;

ChÊt l­îng l¾p ®Æt hÖ thèng dµn èng tho¸t nhiÖt (nÕu cã) vµ t×nh tr¹ng vËn hµnh;

T×nh tr¹ng nøt khèi bª t«ng sau thi c«ng;

ChÊt l­îng liÒn khèi c¸c phÇn cña khèi bª t«ng ®· thi c«ng;

ChÊt l­îng xö lý hÖ dµn èng tho¸t nhiÖt;

DiÔn biÕn nhiÖt ®é bª t«ng sau khi ®æ.

7.2 Tr­êng hîp cã xuÊt hiÖn vÕt nøt khèi bª t«ng th× viÖc xö lý vÕt nøt sÏ do ng­êi thiÕt kÕ xem xÐt cô thÓ ®Ó quyÕt ®Þnh.

7.3 Nh÷ng vÊn ®Ò cÇn nghiÖm thu ®­îc viÕt thµnh biªn b¶n cã ch÷ ký cña ®¹i diÖn c¸c bªn chñ ®Çu t­ vµ nhµ thÇu tr­íc hoÆc sau mçi c«ng ®o¹n thi c«ng. Cuèi cïng cÇn cã mét biªn b¶n nghiÖm thu ®¸nh gi¸ tæng thÓ toµn khèi bª t«ng ®· ®æ.

8.1 Toµn bé diÔn biÕn cña qu¸ tr×nh thi c«ng vµ nghiÖm thu c«ng tr×nh cÇn ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ d­íi d¹ng biªn b¶n x¸c nhËn c¸c bªn hoÆc sæ nhËt ký c«ng tr×nh.