TröÔØng ñAÏi hoïc voõ tröÔØng toaûN

68 
BÀI 9
 
THUỐC NHUẬN TRÀNG
 
 
MỤC TIÊU HỌC TẬP 
1. Trì
nh bày được cách phân loại và nguyên nhân gây táo bón, triệu chứng và cách điều 
trị. 
2. Trình bày được chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ, một số lưu ý khi sử dung của 
một số thuốc trị táo bón điển hình. 
NỘI DUNG 
1. Đại cương: 
Táo bón thường gặp ở tất cả mọi lứa tuổi và cả 2 giới nhưng có xu hướng cao hơn ở phụ 
nữ, ở người lớn và đặc biệt ở người cao tuổi. Nó thường không phải là nguyên nhân gây 
những rối loạn trầm trọng nhưng gây rất nhiều phiền hà cho BN, làm giảm khả năng lao 
động, giảm chất lượng cuộc sống. Đôi khi táo bón chức năng cũng góp phần cho một số 
tai biến tim mạch như tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim.
1.1 Sinh lý tiêu hóa: 
- Thức ăn sau khi tiêu hóa và hấp thụ ở ruột non, xuống đại tràng. Phần lớn nước được 
hấp thu lại. Phân trở nên dẻo hơn, đi xuống đại tràng sigma và được chứa ở đó.
- Khi khối lượng phân tăng lên khoảng 200-300g sẽ xuống trực tràng và kích thích niêm 
mạc trực tràng gây nên phản xạ mót, rặn. Cơ nâng hậu môn co lại, cơ vòng hậu môn mở 
ra, đại tràng co bóp mạnh, đồng thời cơ hoành và các cơ thành bụng cũng co bóp mạnh 
làm tăng áp lực trong ổ bụng, tống phân ra ngoài. Khi cơ chế này bị rối loạn sẽ sinh ra táo 
bón.
1.2 Phân loại và nguyên nhân táo bón:
* Táo bón chức năng: hay gặp nhưng không có tổn thương ở đại trực tràng và hậu môn
- Táo bón thời gian ngắn:
+ Thường do các bệnh toàn thân như sốt, nhiễm khuẩn, sau phẫu thuật.
+ Do dùng một số thuốc giảm nhu động ruột như thuốc phiện, thuốc an thần,
sắt…

69 
+ Do phản xạ: táo bón đi kèm các bệnh sỏi thận, sỏi mật, phù…
+ Táo bón trong nhiễm độc chì
- Táo bón mạn tính: 
+ Do thói quen, do nghề nghiệp ngồi nhiều, ít hoạt động. Phần nhiều do thói quen 
nhịn đi. Lâu dần trực tràng mất dần phản xạ và áp lực không tống phân đều đặn nữa.
+ Hội chứng ruột kích thích vào thời kỳ giảm nhu động ruột hoặc co thắt nhiều.
+ Do chế độ ăn uống ít, khẩu phần quá ít.
+ Do suy nhược thần kinh làm giảm trương lực cơ, giảm nhu động ruột hoặc do rối 
loạn tâm thần dẫn đến mất phản xạ đại tiện gây nên.

tải về 1.23 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: