Quaù trình saûn xuaát vaø quaù trình coâng ngheä

Neáu thay ñoåi moät trong caùc ñieàu kieän: tính lieân tuïc, hoaëc choã laøm vieäc thì ta ñaõ 
chuyeån sang moät nguyeân coâng khaùc. 
Ví duï: Tieän moät truïc baäc nhö 
hình 1.1, coù theå coù 3 phöông aùn gia 
coâng nhö sau: 
- 6 - 
- Phöông aùn 1: Tieän ñaàu B xong 
roài trôû ñaàu tieän C ngay, ñoù laø moät 
nguyeân coâng. 
- Phöông aùn 2: Tieän ñaàu B cho 
caû loaït, xong môùi tieän ñaàu C cuõng cho 
caû loaït treân maùy ñoù, nhö vaäy ta ñaõ 
chia thaønh 2 nguyeân coâng vì tính lieân tuïc khoâng baûo ñaûm. 
l
1
l
2
l
3
A
B
C
Hình 1-1 Tieän truïïc baäc 
D 
- Phöông aùn 3: Tieän ñaàu B treân maùy soá 1; tieän ñaàu C treân maùy soá 2; Nhö vaäy cuõng 
laø 2 nguyeân coâng vì choã laøm vieäc ñaõ thay ñoåi maëc duø tính lieân tuïc vaãn baûo ñaûm. 
Coøn thöïc hieän nguyeân coâng tieän xong, phay raõnh then A, D ôû moät maùy khaùc, ñoù 
cuõng laø 2 nguyeân coâng. 
Nguyeân coâng laø ñôn vò cô baûn cuûa quaù trình coâng ngheä ñeå hoaïch toaùn kinh teá vaø toå 
chöùc saûn xuaát. Phaân chia quaù trình coâng ngheä ra thaønh caùc nguyeân coâng coù yù nghóa kyõ thuaät 
vaø kinh teá. 
* YÙ nghóa kyõ thuaät laø ôû choã khoâng theå vöøa tieän vöøa phay hay vöøa tieän vöøa maøi moät 
chi tieát treân cuøng moät maùy, neân phaûi chia thaønh 2 nguyeân coâng (khaùi nieäm naøy ñuùng khi 
khoâng coù maùy vaïn naêng toå hôïp). 
* YÙ nghóa kinh teá laø ôû choã vieäc phaân chia thaønh ít hay nhieàu nguyeân coâng coøn tuøy 
thuoäc ñieàu kieän thieát bò vaø saûn löôïng haøng naêm. Hoaëc treân moät maùy chính xaùc khoâng neân 
laøm caû coâng vieäc thoâ laãn coâng vieäc tinh maø phaûi chia thaønh hai nguyeân coâng thoâ vaø tinh 
cho hai maùy, maùy gia coâng thoâ vaø maùy gia coâng chính xaùc (vì maùy gia coâng chính xaùc ñaét 
tieàn hôn maùy gia coâng thoâ). 
b) Gaù
Laø moät phaàn cuûa nguyeân coâng ñöôïc hoaøn thaønh trong moät laàn gaù ñaët chi tieát (moät laàn 
keïp chaët). Moät nguyeân coâng coù theå coù moät hay nhieàu laàn gaù. 
Ví duï: Tieän moät ñaàu roài trôû ñaàu kia (hình 1.1) ñeå tieän laø hai laàn gaù. 
c) Vò trí
Laø moät phaàn cuûa nguyeân coâng, ñöôïc xaùc ñònh bôûi moät vò trí töông quan giöõa chi tieát 
gia coâng vôùi maùy hoaëc duïng cuï caét. 
Cuøng ôû hình 1.1 neáu duøng uï phaân ñoä ñeå gaù ñaët chi tieát khi phay raõnh then, thì seõ coù 
hai coù vò trí khi phay hai raõnh A, D. Nhö vaäy moät laàn gaù coù theå coù moät hoaëc nhieàu vò trí. 

- 7 - 
d) Böôùc 
 Laø moät phaàn cuûa nguyeân coâng ñöôïc ñaëc tröng bôûi : 
- 
Gia coâng moät beà maët hoaëc nhieàu beà maët cuøng luùc; 
- 
Söû duïng moät dao hoaëc moät nhoùm dao gheùp; 
- 
Cuøng moät cheá ñoä caét. 
Thay ñoåi moät trong ba yeáu toá treân laø ta ñaõ chuyeån qua böôùc khaùc. 
Ví duï : Treân hình 1.1, khi ta söû duïng phöông aùn moät ñeå gia coâng thì nguyeân coâng tieän 
coù hai böôùc khaùc nhau vì ñaõ thay ñoåi beà maët gia coâng, nghóa laø tieän ñaàu B laø böôùc moät, tieän 
ñaàu C laø böôùc hai. 
e) Ñöôøng chuyeån dao 
Laø moät phaàn cuûa böôùc ñeå hôùt ñi moät lôùp kim loaïi, söû duïng cuøng moät dao vaø moät cheá 
ñoä caét. 
Ví duï: Khi tieän ñaàu B cuûa truïc, do löôïng dö quaù lôùn ta phaûi caét hai laàn vôùi n, s, t nhö 
nhau, ñoù laø hai ñöôøng chuyeån dao trong cuøng moät böôùc. Neáu laàn caét thöù hai ta söû duïng cheá 
ñoä caét khaùc thì ñoù laø hai böôùc chöù khoâng phaûi hai ñöôøng chuyeån dao. 
f) Ñoäng taùc 
Laø moät haønh ñoäng cuûa coâng nhaân ñeå ñieàu khieån maùy thöïc hieän vieäc gia coâng hay laép 
raùp. Ví duï: nhaán nuùt, quay uï dao, xieát maâm caëp … 

tải về 7.35 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: