N.T. Lan/ Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tâ
̣p 31, Số 4 (2015) 50-55
54
quy định về trường hợp hiếp dâm trẻ em dưới
13 tuổi. Như vậy, theo trật tự logic, rõ ràng
hành vi giao cấu đối với trẻ dưới 13 tuổi không
phải là tội phạm quy định ở khoản 1, 2 và 3.
Vậy thì giao cấu với trẻ dưới 13 tuổi thêm tình
tiết có tính chất loạn luân cũng không phải là
tội phạm quy định ở khoản 1, 2 và 3 của điều luật.
Thứ 2, về mức độ nguy hiểm cho xã hội của
hành vi:
Sở dĩ các nhà làm luật quy định tại khoản 4
Điều 112 BLHS năm 1999 rằng mọi trường hợp
giao cấu với trẻ em dưới 13 tuổi đều phạm tội
hiếp dâm trẻ em là vì trẻ dưới 13 tuổi là nhóm
trẻ em còn rất non nớt, khả năng nhận thức,
đánh giá về các vấn đề xã hội còn rất hạn chế và
thiếu hiểu biết. Sự thuận tình giao cấu hay
không trong trường hợp này không có ý nghĩa
quyết định mức độ nguy hiểm cho xã hội của
hành vi mà người phạm tội đã thực hiện. Mặt
khác việc quan hệ tình dục với trẻ dưới 13 tuổi
trong bất cứ tình huống nào đều ảnh hưởng rất
xấu đến sức khỏe và sự phát triển bình thường
về tâm sinh lý của trẻ. Do đó, hình phạt nghiêm
khắc nhất là tử hình đã được quy định trong
khung hình phạt của khoản 4 để áp dụng đối với
hành vi giao cấu với trẻ dưới 13 tuổi. Điều đó
cho thấy, theo quan điểm của các nhà làm luật,
hành vi giao cấu với trẻ dưới 13 tuổi (dù thuận
tình) có mức độ nguy hiểm cho xã hội cao hơn
hành vi hiếp dâm trẻ em được quy định ở khoản
1, và 2 Điều 112 BLHS năm 1999, vì mức tối
đa của khung hình phạt tương ứng với các
khoản này chỉ là 15 hoặc 20 năm tù. Và như
vậy, hành vi nói trên nếu được thực hiện một
cách miễn cưỡng hoặc trái ý muốn của trẻ thông
qua việc sử dụng các thủ đoạn như dùng vũ lực,
đe dọa, cưỡng ép, lừa dối, phỉnh nịnh… thì
càng thể hiện mức độ nguy hiểm cao hơn và
càng đáng bị trừng trị bằng khung hình phạt
nghiêm khắc nhất giống như quy định tại khoản
4. Vậy thì, không có lý do gì khi xuất hiện tình
tiết có tính chất loạn luân lại có thể làm giảm
mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi đó để
truy cứu trách nhiệm hình sự người phạm tội
theo khoản 2 Điều 112 BLHS được. Do đó, ở
trường hợp này, tình tiết giao cấu với người
dưới 13 tuổi cần được coi là tình tiết định
khung của khoản 4 và phạm tội có tính chất
loạn luân không nên được sử dụng với tư cách
là tình tiết định khung của khoản 2 mà nên
được sử dụng với tư cách là tình tiết đánh giá
tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của
hành vi khi quyết định hình phạt[4].
Với hai lý do đã được phân tích như trên,
tác giả cho rằng hướng dẫn của Thông tư liên
tịch số 01/2001 về việc truy cứu trách nhiệm
hình sự người thực hiện hành vi loạn luân với
người chưa đủ 13 tuổi theo quy định của khoản
2 Điều 112 BLHS năm 1999 là chưa thể hiện sự
đánh giá một cách tổng hợp, khách quan và
toàn diện đối với hành vi này. Cũng từ hai lý do
đã được phân tích mà tác giả đồng tình với quan
điểm cho rằng, khi một hành vi thỏa mãn dấu
hiệu của nhiều CTTP thì định tội danh cần phải
theo nguyên tắc thu hút về CTTP nặng hơn[5].
Theo quy định của Điều 142 BLHS năm
2015 về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi,
trường hợp loạn luân thỏa mãn cả hai cấu thành
tội phạm trong cùng một điều luật (xuất hiện
đồng thời các tình tiết định khung thuộc các
khoản khác nhau trong cùng một điều luật) rất
có thể nảy sinh khi một người giao cấu hoặc
thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác có tính
chất loạn luân với người dưới 10 tuổi, trong đó
thực hiện các hành vi nói trên với người dưới
10 tuổi là tình tiết định khung của khoản 3
(hình phạt cao nhất là tử hình) và có tính chất
loạn luân là tình tiết định khung của khoản 2
(hình phạt cao nhất là 20 năm tù)[6]. Ở trường
hợp loạn luân này, tác giả kiến nghị vấn đề định
N.T. Lan / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tâ
̣p 31, Số 4 (2015) 50-55
55
tội danh cần được tiếp tục xem xét theo hướng
thu hút về CTTP nặng hơn trên cơ sở hai lý do
đã được phân tích.
Nói tóm lại, Thông tư liên tịch số 01/2001
đã góp phần hiệu quả trong việc đấu tranh xử lý
các tội xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình,
trong đó có những tội phạm liên quan đến loạn
luân. Tuy nhiên văn bản này cũng cần sớm
được thay thế bằng một văn bản khác để khắc
phục những điểm bất cập đã nêu, đồng thời để
đáp ứng sự thay đổi của các quy định về các tội
xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình trong
BLHS năm 2015 vừa được Quốc hội thông qua.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |