A13P9 TËp thÓ Phßng kh«ng Hoµ Môc
QuËn Tõ Liªm
Hµ Néi- Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam
TiÕn sü Giang th©n mÕn,
T«i vµ nh÷ng thµnh viªn kh¸c cña Uû ban QuyÒn Con ngêi cña ViÖn Hµn l©m Khoa häc Quèc gia, ViÖn Hµn l©m Kü nghÖ Quèc gia vµ Häc viÖn Y khoa ®· thÊy nhÑ nhâm khi ®îc biÕt «ng ®· ®îc th¶ khái tr¹i giam vµo gi÷a th¸ng 5 n¨m 1999. Uû ban cña chóng t«i ®· lu t©m theo dâi trêng hîp cña «ng kÓ tõ khi «ng bÞ b¾t vµo th¸ng ba.
Chóng t«i tiÕp tôc lo l¾ng khi ®îc th«ng b¸o r»ng «ng bÞ ®Æt trong t×nh tr¹ng bÞ gi¸m s¸t thêng xuyªn tõ khi «ng ®îc gi¶i phãng khái tr¹i giam, r»ng ®iÖn tho¹i cña «ng ®· bÞ c¾t vµ r»ng «ng bÞ c¶nh s¸t thÈm vÊn trong hai ngµy. Nhµ cña «ng bÞ kh¸m vµ m¸y tÝnh cña «ng bÞ tÞch thu. Chóng t«i ®· viÕt th riªng ®Õn nhµ cÇm quyÒn ViÖt Nam bµy tá sù quan t©m vÒ t×nh thÕ cña «ng vµ kªu gäi c¸c quyÒn c¬ b¶n cña «ng ph¶i ®îc kh«i phôc ®Çy ®ñ.
§ång thêi xin h·y biÕt r»ng c¸c b¹n ®ång nghiÖp khoa häc trªn thÕ giíi còng ®· ®îc th«ng b¸o vÒ hoµn c¶nh cña «ng vµ chóng t«i ®ang lµm tÊt c¶ nh÷ng g× cã thÓ ®Ó gióp «ng.
Tr©n träng
B¸c sÜ Torsen Wiesel
Chñ tÞch
Gi¶i thëng NOBEL Sinh lý häc – Y häc
Quèc Héi Ch©u ©u
Chñ tÞch TrÇn §øc L¬ng
Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt nam
§ång göi Bé Ngo¹i giao ViÖt nam
Hµ Néi – ViÖt nam.
Tha ngµi Chñ tÞch,
Thay mÆt cho §¶ng CÊp tiÕn Liªn Quèc gia vµ thay mÆt cho tÊt c¶ nh÷ng ai tin vµo gi¸ trÞ cña QuyÒn Con ngêi, t«i khÈn cÊp c¶nh b¸o vµ lªn ¸n m¹nh mÏ viÖc b¾t tiÕn sÜ NguyÔn Thanh Giang.
C¶nh s¸t cña c¸c «ng ®· b¾t «ng Giang v× «ng cã c¸c tµi liÖu ®îc xem lµ nghiªm träng ®èi víi §¶ng Céng s¶n. Nh Ngµi cã thÓ dÔ dµng nhËn ra, quyÕt ®Þnh nµy cña c¸c ngµi vi ph¹m nguyªn lý c¬ b¶n vÒ tù do ng«n luËn vµ tù do quan ®iÓm.
Chóng t«i lÊy lµm tiÕc r»ng mÆc cho nh÷ng nguyÖn väng thiÕt tha vÒ d©n chñ vµ luËt ph¸p cña ngêi d©n ViÖt Nam trong vµ ngoµi níc, Ngµi, ngêi ®¹i diÖn cao nhÊt cña §¶ng Céng s¶n ®· quyÕt ®Þnh kh«ng tu©n theo nh÷ng yªu cÇu më réng tù do vµ t«n träng c¸c quyÒn c¬ b¶n.
¤ng Chñ tÞch, t«i khÈn thiÕt kªu gäi cho ®iÒu r»ng «ng Giang vµ tÊt c¶ nh÷ng ngêi tï chÝnh trÞ vµ kh¸c biÖt quan ®iÓm ph¶i ®îc tho¸t khái ngôc tï vµ kªu gäi ngµi tèi hËu quyÕt ®Þnh ®Ó thÓ theo yªu cÇu cña ngêi d©n ViÖt Nam v× d©n chñ, luËt ph¸p vµ mét x· héi thÞ trêng më cöa.
Brusels 29 th¸ng 3 n¨m 1999
Olivier Dupuis,
§¹i biÓu Quèc héi
Tæng BÝ th ®¶ng CÊp tiÕn Liªn Quèc gia.
Héi §Þa VËt Lý Th¨m dß Hoa kú
Chñ tÞch : Brian H. Rusell
Suite 610,715 fith Avenue SW
Calgary, Alberta, Canada T2P EX8
Chñ tÞch TrÇn §øc L¬ng
C«ng Hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam
§ång göi Bé Ngo¹i giao ViÖt nam
Hµ néi , ViÖt Nam.
Göi qua Fax 011.844.823 1872.
Chñ tÞch TrÇn §øc L¬ng kÝnh mÕn,
Lµ Chñ tÞch cña Héi §Þa VËt lý Th¨m dß ( SEG ) mét tæ chøc quèc tÕ chó träng vµo ph¸t triÓn khoa häc §Þa VËt lý, t«i muèn chuyÓn ®Õn ngµi mèi quan t©m cña chóng t«i vÒ mét trong nh÷ng c«ng d©n cña ngµi, tiÕn sÜ NguyÔn Thanh Giang ®· dêng nh lµ bÞ b¾t kh«ng cã kÕt téi vµ kh«ng cã mét tin tøc nµo vÒ t×nh tr¹ng cña «ng ®îc th«ng b¸o ®Õn gia ®×nh «ng.
SEG cã rÊt nhiÒu Ban vµ c¸c Héi liªn quan trªn thÕ giíi, mét trong sè ®ã lµ Héi §Þa VËt lý ViÖt Nam. Lµ chñ tÞch cña tæ chøc nµy, ®¹i diÖn cho h¬n 15.000 thµnh viªn trªn toµn thÕ giíi vµ víi c¸ch nh×n r»ng TiÕn sÜ Giang lµ thµnh viªn cña SEG vµ thµnh viªn cña Héi §Þa VËt lý ViÖt Nam, t«i c¶m thÊy ®ã lµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh chuyÓn ®Õn ngµi mèi quan t©m vµ yªu cÇu tr©n träng cña chóng t«i theo tinh thÇn cña quyÒn con ngêi vµ chñ nghÜa nh©n ®¹o mµ theo ®ã tÊt c¶ chóng ta tu©n theo, r»ng gia ®×nh cña tiÕn sÜ NguyÔn Thanh Giang ph¶i cã ®îc c¸c minh chøng hiÖu lùc vµ lËp tøc vÒ an toµn vµ quyÒn lîi cña anh em vµ con c¸i.
§Þa chØ th ®iÖn tö cña t«i lµ: brian@hampson - rusell.com, vµ sè fax ë Canada lµ: 403-265-6651 vµ sè ®iÖn tho¹i t¹i c«ng së lµ 403-265-3225.
T«i lÊy lµm h¹nh phóc ®îc chuyÓn bÊt kú th«ng tin nµo tíi gia ®×nh «ng ta.
Chñ tÞch L¬ng, t«i tr«ng mong nghe tin tõ «ng trong t¬ng lai gÇn vÒ vÊn ®Ò v« cïng quan träng nµy.
Tr©n träng
Brian Russel
Chñ tÞch SEG
§ång göi : Bé Ngo¹i giao Mü
Bé Ngo¹i giao Canada
Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh
Ban BÇu cö Tæng thèng Paul Hummel
Bµ NguyÔn ThÞ H»ng
Quèc Héi Hoa Kú
Thîng nghÞ viÖn
Washington 205-15-0546
Ngµy 11 th¸ng 5 n¨m 1999
Thñ tíng Phan V¨n Kh¶i
V¨n phßng Thñ tíng
Hoµng Hoa Th¸m
Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam
Hµ néi.
Ngµi Thñ tíng t«n kÝnh,
Chóng t«i viÕt th nµy ®Ó bµy tá mèi quan t©m tha thiÕt cña chóng t«i vÒ vô b¾t gi÷ TiÕn sÜ NguyÔn Thanh Giang. TiÕn sÜ NguyÔn Thanh Giang lµ mét nhµ §Þa VËt lý ®¸ng kÝnh träng vµ lµ mét nhµ viÕt v¨n, ®· bÞ b¾t t¹i Hµ Néi v× lý do lu gi÷ c¸c tµi liÖu “ chèng Céng s¶n ”.
ThËt ®¸ng tiÕc, ®©y kh«ng ph¶i lµ lÇn ®Çu tiªn TiÕn sÜ Giang ®· bÞ nhµ cÇm quyÒn quÊy rèi v× ®· bµy tá mét c¸ch «n hoµ quan ®iÓm cña «ng ë ViÖt Nam. Vµo th¸ng giªng n¨m 1997, «ng NguyÔn Thanh Giang ®· viÕt bµi “ Nh©n quyÒn – Kh¸t väng ngµn ®êi ”. Bµi viÕt nµy ®· bµn b¹c vÒ tÝnh phæ biÕn cña QuyÒn Con ngêi vµ kÕt luËn r»ng “ ThÕ giíi cÇn thèng nhÊt hµnh ®éng v× QuyÒn Con ngêi ”. Trong th¸ng ba n¨m 1997, TiÕn sÜ Giang ®· bÞ triÖu ®Õn tríc ban V¨n ho¸ T tëng Trung ¬ng ®Ó “ ®Êu tè ”.
Chóng t«i cïng víi Bé Ngo¹i giao Mü kªu gäi chÝnh phñ ViÖt Nam tr¶ l¹i tù do cho tiÕn sÜ Giang 63 tuæi. Chóng t«i rÊt quan t©m v× tù do ng«n luËn ®îc Tuyªn ng«n ThÕ giíi vÒ Nh©n quyÒn b¶o vÖ vµ HiÖp íc Quèc tÕ vÒ QuyÒn ChÝnh trÞ vµ C«ng d©n b¶o vÖ vµ còng ®· ®îc nhµ níc ViÖt Nam ký kÕt .
Chóng t«i rÊt muèn cã ®îc nh÷ng th«ng tin cËp nhËt vÒ t×nh tr¹ng cña TiÕn sÜ Giang.
C¸m ¬n sù quan t©m cña Ngµi vÒ vÊn ®Ò nµy.
Chóng t«i mong ®îi tr¶ lêi sím cña Ngµi.
Ch÷ ký cña 27 Thîng nghÞ sÜ Hoa Kú.
trang photo 27 ch÷ ký
Vò cao quËn Kh¸t väng lßng ®Êt - lßng ngêi
§äc nh÷ng vÇn th¬ ®Þa chÊt cña Thanh Giang
LÈn thÈn ngåi ch¾p mÊy vÇn th¬.
Tõ m¹ch ch¶y dßng " S«ng Xanh " ng¾t.
Trµn " Trªn mét hµnh tr×nh ®Þa chÊt " *
" Nh÷ng dÆm ®êng " T©y B¾c, T©y Nguyªn.
DÊu ®¸y ba l« nçi nhí kh«n quªn.
" Nhí vÒ Em, nhí vÒ thµnh phè "
Hoµ ©m thanh mêi hai viªn ®¸ cæ ( 1 )
Cø ng©n nga, rÒn rÜ m·i kh«ng ngõng !
§Ó " Nãi víi Em vÒ viªn ®¸ thêng "
VËt v· m·i díi tÇng s©u nguyªn thuû.
Nh " Nhµ ®iÒn kinh " ngµy ®i, ®ªm nghØ
" Hoa - Anh - T×m " mét b«ng tÆng cho em.
" §«i ch©n nßi " anh m¬ thÊy ®ªm ®ªm
Cø ®¹p m·i trong bµo thai bÐ báng.
" §ªm ch©u thæ "giã µo µo gîi sãng
§Ó nhÊp nh« uèn lîn " Lóa n«ng trêng ".
Chît ®Õn, chît ®i ... ®Ó " Nhí " víi th¬ng.
" T©m t chiÒu " nghÜ vÒ " §ªm xa c¸ch ".
Lßng ®au ®ín quÆn m×nh nh " §éng ®Êt ".
Nhí vÒ em vµ th¬ng mÊy vÒ con.
Th¬ng l¸ giµ Êp ñ nh¸nh chåi non.
Chê anh vÒ " C©y bÇu lªn giµn " nhÐ!
Vµ løc ®ã ...
anh võa ng©m, võa kÓ:
Mét " Bµi th¬ vÒ chó ngùa thå ".
Vît qua ®Ìo, nh÷ng d·y ®¸ l« x«.
Hoa ®µo në, mét vÇng hång rùc rì
¤i ! " TÝn hiÖu "...
b¸o xu©n vÒ råi ®ã!
H¹ c¸i ba l«, ngõng tay bóa gâ.
" TÕt trong thung lòng ", ta l¹i víi ... ta
PhiÕn ®¸ nh½n qu©y l¹i thµnh nhµ
M¨ng chÊm muèi võng vît qua nçi nhí !
Hæn hÓn quÆn ®au, ta nghe ®Êt thë
Nham th¹ch trµo s«i, kho¶nh kh¾c " Mµu xa ".
§Ønh chon von t¸m híng giã ®ïa
L¹i sõng s÷ng " Th¸p khoan trªn ®Ønh nói "
LÉn lén xèn xang, mõng mõng, tñi tñi
" Nghe chim " ®µn vç c¸nh bay ngang
Ph¬ - lèt - siu ( 2 ) ¬i! Ta ngîp víi kh«ng gian
§µnh dïng ch÷ " V« §Ò " cho th¬, ta viÕt ...
Hìi thÇn Pª- Lª ( 3 )! dï Nµng gµo thÐt
Sîi dung nham cø quÊt m·i lªn trêi
§Êt cø chuyÓn rung, biÓn cø trµo s«i.
Kh«ng ¸t ®îc Ta nghÑn ngµo tiÕng khãc.
Kh«ng ¸t ®îc ta...
mét lêi nguyÖn íc:
Tù do ¬i !
H¶i Phßng 30- 4- 1999
-----------------------------
1- Mêi hai viªn ®µn ®¸.
2- Floss silk: mét c©y ë Caliornia cã hoa nh c©y g¹o ë ViÖt Nam
3- PÐlÐ: N÷ thÇn löa ë ®¶o Hawai ( theo T.G )
* Ch÷ trong ngoÆc lµ tªn c¸c bµi th¬ cña Thanh Giang
Lª Minh Phóc
Liªn hiÖp Khoa häc §Þa VËt lý-§Þa chÊt
§äc th¬ NguyÔn Thanh Giang
NguyÔn Thanh Giang cã th¬ ®¨ng b¸o tõ nh÷ng n¨m 50. Nh÷ng n¨m chèng Mü th¬ anh xuÊt hiÖn kh¸ ®Òu ®Æn trªn c¸c b¸o trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng, nhiÒu nhÊt ë b¸o V¨n NghÖ, kÓ c¶ ë T¸c PhÈm Míi. Th¬ anh ®· tõng ®îc in chung vµo mét sè tuyÓn tËp nh : Ngän ®Ìn ®øng g¸c, Søc míi, Hai bµn tay ta, §Ønh Hµm Rång ... HÇu hÕt ®îc gom l¹i trong mét tËp mang tªn “Nh÷ng MÈu QuÆng däc ®êng” víi bót danh Thanh Giang.
§äc “ Nh÷ng MÈu QuÆng däc ®êng ” biÕt anh ®· tõng :
Sím ghÐ §«ng Khª cßn ©m vang tiÕng sóng
ChiÒu dõng B«ng Lau väng tiÕng h¸t mõng c«ng
Ph¨ng Si P¨ng ngót ngµn vßi väi th¸c m©y tu«n
Nghe mçi bíc níc non thÇm nh¾c nhë
( Nh÷ng dÆm ®êng )
LÏo ®Ïo theo anh lµ chó ngùa thå víi lØnh kØnh
Nµo bóa, choßng, xoong b¸t, chiÕu ch¨n
Nµo mÉu quÆng ngµy thªm ®Çy tói
VËy mµ “ thÇy trß ” vÉn
Lªn ®Ìo ChÑn cá gianh trïm lÊp lèi
Dèc Lòng P« chïn gèi vÉn cßn xa
§êng Xa Teo ch©n bÊm r¸ch lÇn da
§øt h¬i thë vÉn cïng ta vît tiÕp
( Bµi th¬ vÒ chó ngùa thå )
Giäng th¬ anh vang lªn chÊt anh hïng ca khi nãi vÒ “ ngêi b¹n ®ång hµnh ” cña m×nh
Lµ con nh÷ng ®oµn thå ch©n thÐp
§êng tiÕp vËn xa sóng ®¹n ngh×n c©n
§ªm xuÊt qu©n vç mãng hý vang rõng
RÇm rËp cïng cha anh ®i më ®êng th¾ng lîi
Nay lªn gi÷a nh÷ng ngµy xanh vêi vîi
Ngùa rung bêm næi giã cuén m©y theo
Lng nhÉy må h«i loang lo¸ng n¾ng ®Ønh ®Ìo
§u«i phe phÈy, reo l¸ rõng xao x¸c
Cø thÕ mµ “ B¸m vµo gèc c©y, víi lªn tÇng m©y ” ®Ó råi ®Õn lóc
Tëng chØ cßn kia s¾c xanh th«i
Chît ngo¶nh l¹i tõ v¾ng im vò trô
§êng mßn xuèng b¶n díi xa
C¸nh chim mêi vÒ tæ Êm
díi xa
M¶ng m©y tr¾ng tuæi th¬ h»ng mong göi c¸nh diÒu
Díi xa ...
( Ghi chÐp trªn mét hµnh tr×nh ®Þa chÊt )
ë c¸i ®é cao “ Sao në trong tÇm víi ” Êy, tríc m¾t nhµ th¬ ®Þa chÊt nµy lµ c¶ mét vò trô ®Çy tµi nguyªn kho¸ng s¶n
Nµy ng«i ®á, rùc lß gang ®ang s«i
Nµy ng«i tÝm, biÕc s¾c thÐp t«i giµ
Nµy viªn ngäc xanh lung linh bªn vµnh nãn
Nµy chiÕc nhÉn vµng cha ngãn tay ®eo
ThÕ råi thùc h lÉn lén vµ l·ng m¹n ®Õn c¸i møc ®ang ngñ bçng giËt m×nh thÊy
Chît lìi liÒm tr¨ng mãc c¨ng d©y lÒu
lµm mäi ngêi söng sèt
Trong “ c¸i l¹nh trªn cao nh kim ch©m vµo da thÞt ” ghª gím thÕ mµ chµng trai ®Þa chÊt cã lÏ kh«ng kÐm ®a t×nh ngµy nµo cßn m¬ thÊy d¾t tay tiªn n÷ ®i d¹o suèt ®ªm bªn luèng c¶i sen ®¬m hoa vµng rùc rì cña m×nh
Tríc l¸n trång thªm luèng c¶i sen
Bím rõng l¸c ®¸c ®Õn lµm quen
GiËt m×nh, mét sím hoa vµng choÐ
M¬, suèt ®ªm ®i d¹o víi tiªn
( Luèng c¶i sen )
Cã lÏ chÝnh anh chµng tõng chuÖnh cho¹ng tríc ¸nh m¾t cña c« g¸i MÌo b¸n ®µo vµ còng ®ång thêi lµm c« lóng tóng ®¸nh r¬i tiÒn vµo choÐ rîu
C« g¸i MÌo b¸n ®µo b»ng khoÐ m¾t
§¸nh r¬i tiÒn vµo choÐ rîu trong veo
T«i ngíc nh×n Ph¨ngSiP¨ng ng©y ngÊt
ChuÖnh cho¹ng nh bíc ngùa lªn ®Ìo
( Sa Pa )
Nhng råi, da diÕt sao lµ nçi nhí.
Lóc ë rõng th× :
Ta n»m ®©y ngöi mïi l¸ môc
Nhí mïi bïn sùc nøc nh÷ng mïa chiªm
Con ®êng nhá trªn ®ång quª tÝt t¾p
R¬m r¹ r¶i ®Çy quÊn quýt ch©n em
§ªm ngñ ®iÕm canh tuÇn tr¨ng ®Ñp
Nhí bê xa con c¸ chÐp vît ®¨ng
Trong ®Çm lÇy tiÕng ai xua kÐt
Líi dùng ngang trêi ®ãn c¶ tia tr¨ng
( Nhí )
Vµ :
Cho anh göi lßng vÒ xãm cò
N¬i bãng dõa rñ m¸t nh÷ng tuæi th¬
N¬i bê d©u «m Êp nh÷ng con ®ß
Dßng níc mÆn thÊm ®«i bê c¸t ®á
( Nhí vÒ xãm cò )
Khi xa ®Êt níc th× :
Mïa xu©n ®i xa nhí mÇu xanh Tæ quèc
Th¸ng giªng chao c¸nh Ðn trong hån
U-ran ®éi m©y nh d¸ng ngêi trÇm mÆc
¥i hoµng Liªn S¬n, ¬i Ngò Hµnh S¬n !
Xa c¸nh rõng dÇy xµo x¹c tre b¬ng
Nhí mét v¾t c¬m lam chia n¨m bÈy ®øa
Thung l¹nh thiÕu ch¨n «m nhau n»m kh«ng ngñ
Nghe nai gäi b¹n t×nh heo hót rõng ®ªm
( §ªm xa c¸ch )
Khi ®øng tríc thung lòng Silicon ë California th× :
Mªnh m«ng Thung lòng Hoa Vµng
Ngì sim biÒn biÖt ®åi hoang bªn trêi
DÉu vµng r¬i. DÉu vµng r¬i
VÉn ngan ng¸t tÝm mét thêi nhí nhau
( MÇu xa )
Nçi nhí thËt lµ kh¾c kho¶i mµ còng thËt lµ bÒn bØ. Vît qua c¶ sù óa vµng cña thêi gian, ®¹p lªn c¶ søc c¸m dç cña b¹c vµng : “ DÉu vµng r¬i. DÉu vµng r¬i ” …
Khi vÒ thµnh phè th×
Nhí ng©y ng©y mÇu n¾ng ¬m b¶n Thæ
S¬ng tr¾ng gi¨ng ªm ¶ m¸i tranh MÌo
Nhí suèi dÉn ®êng rãc r¸ch vui reo
TiÕng giã h¸t ru mçi ®ªm rõng thao thøc
Vµ, ®©y n÷a, cã ph¶i chÝnh lµ c« g¸i ®· tõng vÉy theo nh¾n mêi : “ C¸n bé ®i tèi vÒ nhí ch¬i em nhÐ ! ” kh«ng ? ( C©u nµy ®· ®îc dÞch ®óng nghÜa lµ : c¸n bé ®i lµm viÖc tèi vÒ nhí qua nhµ em ch¬i nhÐ ! )
C« g¸i ChiÒng Ngµm vÉn lªn nói em ?
Nh÷ng quÆng ®Ñp trong ®êi kh«ng hiÕm
Sao nhí riªng mét s¾c trêi tim tÝm
MÈu quÆng em t×m tõ mét hè bom
H¼n lµ anh ®· ph¶i phÊn ®Êu gian khæ biÕt chõng nµo ®Ó vît qua ®îc nçi nhí khi ph¶i xa c¸i miÒn quª mµ
L¾m lóc tëng kh«ng rêi xa ®îc
¤i c¸t s«ng TuÇn nh miÕt díi ch©n
¤i níc giÕng Chïa giê cßn thÊm ngät
N¾ng cån Gång vÉn Êm sau lng
( Nhí )
ë ®Êy kh«ng chØ cã hä hµng, th©n quyÕn mµ cßn cã nh÷ng em häc sinh cò ngµy nµo cña anh nay bçng ®îc ®äc tªn trªn b¸o nh nh÷ng anh hïng
C«ng viÖc bén bÒ Ýt khi håi tëng l¹i
Nay bçng gÆp em trªn dßng b¸o ®¬n s¬
Tªn mçi ®øa, anh båi håi gäi m·i
Nhí c¸c em … ngan ng¸t mét rõng dõa
õ nhØ ! c¸c em giê ®· lín
Tuæi c¸c em, tuæi chÞ TuyÓn, chÞ H»ng
Xa häc sö, mÕn yªu TrÇn Quèc To¶n
Nay c¸c em theo anh Trçi, chÞ V©n
( Nhí vÒ xãm cò )
Vµ thÕ lµ h×nh ¶nh xãm quª nhá bÐ ngµy nµo bçng rùc s¸ng lªn
Con s«ng TuÇn, con s«ng xa nho nhá
Trªn b¶n ®å cha ®ñ mét nÐt ghi
Nay dµo d¹t lßng anh sãng vç
Mçi gîn l¨n t¨n loÐ mét ¸nh sao khuya
Tuy nhiªn, anh kh«ng chØ nhí víi th¬ng, ®«i khi anh còng suy t, còng triÕt lý b»ng nh÷ng chÊt liÖu ®Þa chÊt. H·y nghe anh nãi vÒ nh÷ng viªn ®¸ thêng :
Em cã bao giê suy nghÜ ®Ó yªu h¬n
Nh÷ng viªn ®¸ thêng, ®©u còng gÆp
C¸i líp r¾n bao ngoµi Tr¸i §Êt
Gi÷ ta døng v÷ng díi trêi trong
( Nãi víi em vÒ viªn ®¸ thêng )
C¸i líp r¾n gåm qu¶ng ®¹i nh÷ng “ viªn ®¸ thêng ” ®ã cã tÊt c¶ nh÷ng ®øc tÝnh tèt ®Ñp cña quÇn chóng, cña nh©n d©n : ®øc khiªm nhêng, søc bÒn bØ, tÝnh hîp quÇn :
§¸ r¶i ®êng vµ ®¸ dùng lÇu trang
Kiªn nhÉn, miÖt mµi cïng im lÆng
Nèi víi m©y hay ®øng bªn ®Çu sãng
MÇu lµnh kh«ng phai tríc thêi gian
Dï lµ tõ ruét ®¸t tråi lªn
Dï tù thiªn hµ nµo bay ®Õn
§¸ r¾n khoÎ víi ®¸ giµ bë vôn
TÊt c¶ ®Òu khiªm tèn lÉn vµo nhau
Trong c¸i hîp quÇn qu¶ng ®¹i nµy th× nh÷ng
Viªn ®¸ trÎ thêng vu«ng thµnh s¾c c¹nh
Soi phÝa nµo còng thÊy mÆt håi quang
Mçi c¸ thÓ ®Òu lÊp l¸nh s¾c mÇu, nhng tÊt c¶ khi hîp nhÊt th× trë thµnh mét hoµ ®ång b×nh dÞ, ch¾c khoÎ.
§¸ tr¨m s¾c nh chim ca tr¨m giäng
Mµ tho¸ng qua tëng nghe mét ©m trÇm
Cho nªn, em ph¶i biÕt tr©n quý c¶ nh÷ng viªn ®¸ thêng . Bëi v×
Hßn ®¸ x¸m lÉn trong mÇu cá
Trong trêi chiÒu bÒ bén nói non xa
Mµ em nhØ, nÕu biÕt yªu mÇu x¸m Êy
Bao giê ta còng cã lêi ca
Anh lµm th¬ chñ yÕu chØ ®Ó gi·i bÇy xóc c¶m, béc b¹ch t©m t, Ýt gät ròa, kh«ng kü thuËt, tuy nhiªn, ®«i khi sù h×nh tîng ho¸, nh©n c¸ch ho¸, tr¸ng ca ho¸ xuÊt ph¸t tõ xóc c¶m m¹nh ®· bét khëi thµnh tÝnh nghÖ thuËt, tÝnh t tëng rÊt cao.
H·y xem anh t¹c lªn khung trêi hïng vÜ chiÕc m¸y khoan ®Þa chÊt th« s¬ cña m×nh
Nh chiÕc com-pa më trong lng chõng giã
GhÕch bªn trêi, ®o m·i tËn xa xa
Lùc lìng qu¸, nh÷ng ®ßn ngang, èng chèng
MÇu s¾t n©u v¹ch nÐt ®Ëm trong m©y
TiÕng bóa, tiÕng clª vang ®Çy thung lòng
C¸nh ban mÒm xoÌ nân nh÷ng vµnh tai
( Th¸p khoan trªn chãp nói )
H·y chiªm nghiÖm mét bøc tranh sung m·n cña mïa mµng
Chim bay lªn, h¹t vµng v¬ng trong c¸nh
H¹nh phóc theo ®i trang tr¶i tr¨m miÒn
( §Êt ch©u thæ )
H·y nghe anh kÓ vÒ mét b÷a liªn hoan “ méc tån ”
BÊy l©u m¨ng chÊm muèi võng
B÷a nay riÒng mÎ th¬m lõng suèi khe
......
Trë m×nh nghe cém díi lng
CÇm lªn mÈu quÆng cßn th¬m mïi riÒng
( TÕt trong thung lòng )
Cã lÏ trong v¨n ch¬ng ViÖt Nam, ®©y lµ bµi th¬ thÞt chã thanh lÞch duy nhÊt. Kh«ng hÒ nãi ®Õn thÞt chã nhng ngêi ®äc vÉn c¶m thÊy ®Ëm ®µ h¬ng vÞ, thÊy to¸i lo¸i, ®· ®êi, mµ... kh«ng hÒ quªn nghÒ nghiÖp.
H·y nghe anh t¶ c¸i nãng
Sµng ThÇn cao h¬n mÆt biÓn trªn ngµn mÐt
N¾ng tra nh ¸p s¸t mÆt trêi
Hoa lau në bung ra hÕt
Ve rang ®á l¸ rông t¬i bêi
Nãng ®Õn nçi :
Chó ngùa t¶i l¬ng ®ªm qua ®· chÕt
Da bäc vµo x¬ng nh chiÕc kh¨n v¾t kiÖt
M¸ng níc ®Çu nhµ chØ tý t¸ch r¬i
TiÕng ho½ng déi vÒ kh« khèc
VËy mµ sù sèng vÒ ®ªm ë ®©y vÉn ít ¸t ®Õn “ l¨n lãc ®¸, mª mÈn ®êi ”.
M¨ng rÊt ®¾ng, rau tÇu bay rÊt ch¸t
Nhng sao cø phõng phõng hoa anh tóc
§Ó ®ªm ®ªm s¬ng b¶i ho¶i r¬i
Vµ s¸ng s¸ng ai ph¬i v¸y MÌo tr¾ng triÒn ®¸ x¸m
( NghÞch lý ë Sµng ThÇn )
Cã c¸i h¬i nång r¬u thÞt ë “ TÕt trong thung lòng ”, cã c¸i tr¨ng hoa bªn “ Luèng c¶i sen ”, cã c¸i kh«ng khÝ “ sex ” trong “ NghÞch lý ë Sµng ThÇn ” nhng b¶n th©n t¸c gi¶ th× vèn sèng ®¹m b¹c vµ lu«n híng thiÖn. Cã lÇn anh trång mét c©y bÇu. C©y bÇu lín nhanh qu¸. Anh vui mõng lµm giµn cao cho bÇu leo lªn song kh«ng quªn dÆn dß :
Cha ®Õn tr¨ng ®©u
Vßm sao xa l¾m
ChØ vµng thªm n¾ng
Léng thªm giã trêi
Vµ anh chØ thùc sù vui mõng khi thÊy
Tho¸ng ®©u hiªn ngoµi
X«n xao l¸ rîp
§êng xa ai mÖt
GhÐ ngåi th¶nh th¬i
......
Yªu sao d©y bÇu
Lªn tíi giµn cao
L¸ xoÌ bãng m¸t
Ruét cµng tr¾ng phau
( C©y bÇu lªn giµn )
Bµi th¬ nµy anh ®Ò tÆng : “ ViÕt cho con ”.
Tuæi trÎ, anh
¦íc lµm mét nhÞp cÇu
Dï tra mai ®æ gôc
§ªm nay tr¨m toa tÇu
Lao trªn m×nh xÇm xËp
( Th göi b¹n ë chiÕn trêng )
VÒ giµ, anh muèn xoÌ bãng m¸t ®Ó ®êng xa ai mÖt, ghÐ ngåi th¶nh th¬i
Nh÷ng ngêi tõng gÇn gôi, tõng c«ng t¸c víi anh ®Òu thÊy anh lµ ngêi ®«n hËu cã c¸i t©m rÊt trong s¸ng. Anh Ýt ham vËt chÊt, Ýt kªu ca phµn nµn vÒ nh÷ng khã kh¨n, tr¾c trë nhng l¹i rÊt u thêi mÉn thÕ. ChÝnh v× thÕ mµ tr¸n ngêi u t ph¬i tr¾ng c¶ hoµng h«n
M©y ®· b¹c ®Çu
ChiÒu ®· rªu phong
ThÇm thÜ m·i tiÕng r× rÇm suèi nhá
Thao thøc m·i tiÕng Çm µo th¸c ®æ
Tr¸n ®¸ ph¬i tr¾ng c¶ hoµng h«n
( T©m t chiÒu )
ChÝnh v× thÕ mµ anh thÊy m×nh cha thÓ giµ ®îc
Sím th¬m trinh b¹ch khi nhµi në
ChiÒu cha nh¹t ®îc huÖ ®¬ng h¬ng
( Hoa-anh-t×m )
Cho nªn ®Õn §µ L¹t, anh cµng ngÈn ng¬ kh¾c kho¶i
Hå vÉn Xu©n H¬ng, ®Çu ®· b¹c
Th¸c Prenn tr¾ng xo¸ vÉn cßn reo
( §µ L¹t )
Bµi th¬ sau ®©y cã thÕ xem lµ tuyªn ng«n vÒ cuéc sèng cña anh :
Nghe Chim
Rõng gÇn ®Çy hoa
Rõng xa ®Çy chim
Giäng thÊp giäng cao chen nhau trong giã
Ho¹ My §Êt mõng nh÷ng tay bóa võa t×m thÊy than
S¸o N©u mõng t×m thÊy s¾t
Hoµng YÕn mõng t×m thÊy vµng
B¹ch YÕn mõng t×m thÊy thiÕc
Vµng Anh mõng t×m thÊy ®ång
... vµ LiÕu §iÕu, Bå N«ng
vµ Chµo Mµo, S¸o §¸ ...
*
Ai qua suèt rõng gÇn
ThÊy hoa ®á thÊm vµo h¬i thë
Ai ®i hÕt c¸nh rõng xa
SÏ nghe lßng ®Çy ¾p chim ca
Thanh Giang ®· qua suèt rõng gÇn nªn hoa ®á ®· thÊm vµo h¬i thë. Anh vÉn cßn ®Çy nghÞ lùc vµ ®ang ®i hÕt c¸nh rõng xa ®Ó ®îc nghe lßng ®Çy ¾p chim ca .
Lª Minh Phóc
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |