Trang 8
Töï ñoäng hoùa
thieát keá
Veõ baèng maùy
tính ñieän töû
Khaùi nieäm saûn
phaåm môùi
Thieát keá saûn
phaåm
Veõ chi tieát
Nhu caàu thò
tröôøng
Nhu caàu trang
thieát bò môùi
Keá hoaïch hoùa quaù
trình saûn xuaát
Laäp bieåu ñoà saûn
xuaát
Keá hoaïch hoùa
keá hoaïch hoùa
quaù trình saûn xuaát
Kieåm tra chaát
löôïng
Töï ñoäng hoùa kieåm
tra chaát löôïng
Saûn xuaát saûn
phaåm
Trang thieát bò ñieàu
khieån
Veõ bieåu ñoà, laäp nhu
caàu nguyeân vaät lieäu
Hình 1.7
Giai ñoaïn chuaån bò coâng ngheä, nghóa laø thieát keá quy trình coâng ngheä vaø laäp bieåu ñoà
saûn xuaát vôùi söï trôï giuùp cuûa maùy tính ñieän töû. Ngoaøi ra maùy tính ñieän töû coøn coù theå aùp
duïng ñieàu khieån quaù trình cheá taïo chi tieát duøng tay maùy, caùc maùy ñieàu khieån theo chöông
trình soá (CNC). Coâng ñoaïn cuoái cuøng laø kieåm tra vaø thöû nghieäm cuõng coù theå töï ñoäng hoùa
nhôø maùy tính ñieän töû.
Qua ñaây ta thaáy heä thoáng CAD/CAM ñoùng vai troø quan troïng trong neàn saûn xuaát hieän
ñaïi trong töông lai, vaø ñaëc bieät laø caùc lónh vöïc chuyeân moân hoùa cao, chaúng haïn nhö vieäc
thieát keá vaø cheá taïo caùc baûn maïch in thì kieåu lieân keát naøy ñöôïc söû duïng ngaøy caøng maïnh.
Töø hình 1.7 roõ raøng CAD/CAM bao treân haàu heát caùc daïng hoaït ñoäng vaø chöùc naêng cuûa
chu kyø saûn xuaát.
Trong coâng ñoaïn thieát keá vaø cheá taïo ôû caùc nhaø maùy hieän ñaïi, kyõ thuaät tính toaùn phaûi
phaùt huy taùc duïng vaø laø nhu caàu khoâng theå thieáu ñöôïc.
3. Maùy coâng cuï ñieàu khieån chöông trình soá.
ÔÛ caùc maùy caét thoâng thöôøng, vieäc ñieàu khieån caùc chuyeån ñoäng cuõng nhö thay ñoåi vaän
toác cuûa caùc boä phaän maùy ñeàu ñöôïc thöïc hieän baèng tay. Vôùi caùch ñieàu khieån naøy, thôøi
gian phuï khaù lôùn, neân khoâng theå naâng cao naêng suaát lao ñoäng.
Ñeå giaûm thôøi gian phuï, caàn thieát tieán haønh töï ñoäng hoùa quaù trình ñieàu khieån. Trong
saûn xuaát haøng khoái, haøng loaït lôùn, töø laâu ngöôøi ta duøng phöông phaùp gia coâng töï ñoäng
vôùi vieäc töï ñoäng hoùa quaù trình ñieàu khieån baèng caùc vaáu tyø, baèng maãu cheùp hình, baèng
cam treân truïc phaân phoái... Ñaëc ñieåm cuûa caùc loaïi maùy töï ñoäng naøy laø ruùt ngaén ñöôïc thôøi
gian phuï, nhöng thôøi gian chuaån bò saûn xuaát quaù daøi (nhö thôøi gian thieát keá vaø cheá taïo
Trang 9
cam, thôøi gian ñieàu chænh maùy...). Nhöôïc ñieåm naøy laø khoâng ñaùng keå neáu nhö saûn xuaát
vôùi khoái löôïng lôùn. Traùi laïi, vôùi löôïng saûn xuaát nhoû, maët haøng thay ñoåi thöôøng xuyeân,
loaïi maùy töï ñoäng naøy trôû neân khoâng kinh teá. Do ñoù caàn phaûi tìm ra phöông phaùp ñieàu
khieån môùi. Yeâu caàu naøy ñöôïc thöïc hieän vôùi vieäc ñieàu khieån theo chöông trình soá.
Ñaëc ñieåm quan troïng cuûa vieäc töï ñoäng hoùa quaù trình gia coâng treân caùc maùy CNC laø
ñaûm baûo cho maùy coù tính vaïn naêng cao. Ñieàu ñoù cho pheùp gia coâng nhieàu loaïi chi tieát,
phuø hôïp vôùi daïng saûn xuaát haøng loaït nhoû vaø haøng loaït vöøa, maø treân 70% saûn phaåm cuûa
ngaønh cheá taïo maùy ñöôïc cheá taïo trong ñieàu kieän ñoù.
Maùy coâng cuï ñieàu khieån baèng chöông trình soá – vieát taét laø maùy NC (Numerical
Control) laø maùy töï ñoäng ñieàu khieån (vaøi hoaït ñoäng hoaëc toaøn boä hoaït ñoäng), trong ñoù caùc
haønh ñoäng ñieàu khieån ñöôïc saûn sinh treân cô sôû cung caáp caùc döõ lieäu ôû daïng: LEÄNH. Caùc
LEÄNH hôïp thaønh chöông trình laøm vieäc. Chöông trình laøm vieäc naøy ñöôïc ghi leân moät cô
caáu mang chöông trình döôùi daïng MAÕ SOÁ. Cô caáu mang chöông trình coù theå laø BAÊNG
ÑOÄT LOÃ, BAÊNG TÖØ, hoaëc chính BOÄ NHÔÙ MAÙY TÍNH.
Caùc theá heä ñaàu, maùy NC coøn söû duïng caùc caùp logic trong heä thoáng. Phöông phaùp ñieàu
khieån theo ñieåm vaø ñoaïn thaúng, töùc laø khoâng coù quan heä haøm soá giöõa caùc chuyeån ñoäng
theo toïa ñoä. Vieäc ñieàu khieån coøn mang tính “cöùng” neân chöông trình ñôn giaûn vaø cuõng
chæ gia coâng ñöôïc nhöõng chi tieát ñôn giaûn nhö gia coâng loã, gia coâng caùc ñöôøng thaúng song
song vôùi caùc chuyeån ñoäng maø maùy coù.
Caùc theá heä sau, trong heä thoáng ñieàu khieån cuûa maùy NC ñaõ ñöôïc caøi ñaët caùc cuïm vi
tính, caùc boä vi xöû lyù vaø vieäc ñieàu khieån luùc naøy phaàn lôùn hoaëc hoaøn toaøn “meàm”. Phöông
phaùp ñieàu khieån theo ñöôøng bieân, töùc laø coù moái quan heä haøm soá giöõa caùc chuyeån ñoäng
theo höôùng caùc toïa ñoä. Caùc maùy NC naøy ñöôïc goïi laø CNC (Computer Numerical Control).
Chöông trình ñöôïc soaïn thaûo tæ mæ hôn vaø coù theå gia coâng ñöôïc nhöõng chi tieát coù hình
daùng raát phöùc taïp. Hieän nay caùc maùy CNC ñaõ ñöôïc duøng phoå bieán.
a. Lòch söû phaùt trieån cuûa maùy CNC.
Naêm 1947, John Parsons naûy ra yù töôûng aùp duïng ñieàu khieån töï ñoäng vaøo quaù trình cheá
taïo caùnh quaït maùy bay tröïc thaêng ôû Myõ. Tröôùc ñoù, vieäc gia coâng vaø kieåm tra bieân daïng
cuûa caùnh quaït phaûi duøng caùc maãu cheùp hình, söû duïng döôõng, do ñoù raát laâu vaø khoâng kinh
teá. YÙ ñònh duøng bìa xuyeân loã ñeå doa caùc loã baèng caùch cho tín hieäu ñeå ñieàu khieån hai baøn
dao, ñaõ giuùp Parsons phaùt trieån heä thoáng Digital cuûa oâng.
Vôùi keát quaû naøy, naêm 1949, oâng kyù hôïp ñoàng vôùi USAF (US Air Force) nhaèm cheá taïo
moät loaïi maùy caét theo bieân daïng töï ñoäng. Parsons yeâu caàu trôï giuùp ñeå söû duïng phoøng thí
nghieäm ñieàu khieån töï ñoäng cuûa Vieän Coâng Ngheä Massachusetts (M.I.T.) nôi ñöôïc chính
phuû Myõ taøi trôï ñeå cheá taïo moät loaïi maùy phay 3 toïa ñoä ñieàu khieån baèng baèng chöông trình
soá.
Sau 5 naêm nghieân cöùu, J. Parsons ñaõ hoaøn chænh heä thoáng ñieàu khieån maùy phay vaø laàn
ñaàu tieân trong naêm 1954, M.I.T. ñaõ söû duïng teân goïi “Maùy NC”.
Trong nhöõng naêm 60, thôøi gian ñaõ chín muoài cho vieäc phaùt trieån vaø öùng duïng caùc maùy
NC. Raát nhieàu thaønh vieân cuûa ngaønh coâng nghieäp haøng khoâng Myõ ñaõ nhanh choùng öùng
duïng, phaùt trieån vaø ñaõ saûn sinh ra theá heä maùy môùi (CNC) cho pheùp phay caùc bieân daïng
phöùc taïp, taïo hình vôùi hai, ba hoaëc boán vaø naêm truïc (ba tònh tieán vaø hai quay).
Trang 10
Caùc nöôùc chaâu AÂu vaø Nhaät Baûn phaùt trieån coù chaäm hôn moät vaøi naêm, nhöng cuõng coù
nhöõng ñaëc ñieåm rieâng, chaúng nhöõng veà maët kyõ thuaät, maø caû veà keát caáu nhö keát caáu truïc
chính, oå chöùa dao, heä thoáng thay dao v.v...
Töø ñoù ñeán nay, haøng loaït maùy CNC ra ñôøi vôùi ñuû chuûng loaïi vaø phaùt trieån khoâng
ngöøng. Söï phaùt trieån ñoù döïa vaøo thaønh töïu cuûa caùc ngaønh: maùy tính ñieän töû, ñieän töû coâng
nghieäp vaø ñieàu khieån töï ñoäng... Nhaát laø trong thaäp nieân 90, maùy CNC ñaõ ñoåi môùi nhanh
choùng chöa töøng coù trong laõnh vöïc töï ñoäng.
b. Ñaëc tröng cô baûn cuûa maùy CNC.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |