1
MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết nghiên cứu đề tài nghiên cứu
Lãi suất tín dụng là một biến số rất nhạy cảm với sự biến động của nền
kinh tế. Tất cả các nước khi chuyển sang nền kinh tế thị trường đều áp dụng
cơ chế tự do hóa lãi suất. Với cơ chế này, các NHTM khi giao dịch tín dụng
(huy động vốn và cấp tín dụng) cần điều chỉnh lãi suất một cách linh hoạt,
kịp thời lãi suất tín dụng, thời hạn tín dụng, cơ cấu tín dụng…để hạn chế rủi
ro lãi suất phát sinh.
Rủi ro lãi suất luôn tồn tại trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, là
một phần rủi ro phát sinh trong quá trình hoạt động ngân hàng. Khi xẩy ra
rủi ro lãi suất thì thu nhập của ngân hàng giảm sút, một lượng vốn tương ứng
không được quay vòng, dòng tiền trong nền kinh tế không lưu thông được và
hệ thống ngân hàng sẽ gặp khó khăn về thanh khoản. Rủi ro cũng làm ảnh
hưởng đến hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất và quản lý thị
trường tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước. Chính vì vậy các nhà quản trị
NHTM luôn quan tâm đến quản trị rủi ro lãi suất và xây dựng, điều chỉnh
chính sách lãi suất cho phù hợp với sự biến động của thị trường trong từng
giai đoạn. Quản trị rủi ro lãi suất của NHTM là gì? Quản trị rủi ro lãi suất
nhằm để đạt mục tiêu và cần thực hiện ở những nội dung nào? Các nhân tố
nào ảnh hưởng đên quản trị rủi ro lãi suất của NHTM?... Hơn nữa trong mỗi
thời kỳ và điều kiện phát triển hệ thống ngân hàng của mỗi quốc gia cần có
sự đổi mới và hoàn thiện những vấn đề lý luận nêu trên.
Bên cạnh đó trong giai đoạn công nghiệp 4.0 các ngân hàng không chỉ
cạnh tranh với các ngân hàng khác mà còn phải cạnh tranh với các
doanh
nghiệp ngoài ngành như các công ty tài chính, bảo hiểm, Fintech,… vì vậy
để cạnh tranh được với các đối thủ trong và ngoài ngành thì chính sách lãi
suất là chiến lược mang tính chất quyết định vì cả người gửi hay người vay
đều quan tâm đến lãi suất, người gửi sẽ chọn ngân hàng huy động lãi suất
cao, còn người vay lại chọn ngân hàng có lãi suất cho vay thấp chính vì vậy
các ngân hàng phải tăng lãi suất huy động và giảm lãi suất cho vay dẫn đến
bất cân xứng trong mối quan hệ lãi suất và chính vì thế rủi ro sẽ gia tăng.
Ngoài ra sau cuộc khủng hoảng tài chính – tiền tệ toàn cầu và Đại dịch
covid 19 nền kinh tế nước ta rơi vào tình trạng suy giảm, hoạt động của các
NHTM gặp nhiều khó khăn. Ban quản trị Ngân hàng Thương mại Cổ phần
Công thương Việt Nam phải đối phó với hàng loạt rủi ro phát sinh. Trong đó
rủi ro lãi suất có nhiều biến động nhạy cảm với NHTM. Với những chính
sách, chiến lược thích hợp và kịp thời, công tác quản trị RRLS tại Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam đạt được một số thành quả,
như điều chỉnh sách lãi suất kịp thời theo sự biến động lãi suất thị trường,