Không có MỘt liều lưỢng dioxin nào là an toàn cho con ngưỜI
tải về 176 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- IV.2 Các biểu hiện
- V. Các giải pháp phòng tránh đối với độc chất Dioxin, biện pháp xử lý ô nhiễm : - (15)
| Độc tính của Đioxin(17)
* Hấp thụ: Dioxin hấp thụ vào cơ thể qua đường tiêu hóa (90%) do ăn phải thực phẩm có chứa Dioxin, và qua đường hô hấp do hít phải khí thải chứa Dioxin. * Phân bố: Do tính chất dễ tan trong mỡ nên Dioxin dễ dàng thấm qua màng ruột và phổi đi vào hệ tuần hoàn máu. Thời gian lưu trong máu của Dioxin không lâu, máu sẽ đưa Dioxin đến các mô mỡ của các cơ quan trong cơ thể. * Chuyển hóa: (1) - Một phần Dioxin được chuyển hóa bởi men gan, oxy hóa cắt vòng ở vị trí nhóm thế Clo 1,6. Sản phẩm chuyển hóa là những chất dễ tan hơn và được đào thải qua đường nước tiểu. - Không có sự biến đổi có ý nghĩa thống kê giữa nhóm có nguy cơ phơi nhiễm Dioxin và nhóm chứng đối với tỷ lệ xuất hiện các rối loạn về số lượng và cấu trúc nhiễm sắc thể và trao đổi nhiễm sắc tử chị em, với sự giảm số lượng các tế bào miễn dịch CD3, CD4, CD8, CD19, sự biến đổi về hàm lượng của các Hormon sinh dục LH và FSH trong máu, sự biến đổi về số lượng tế bào máu ngoại vi. - Có sự biến đổi có ý nghĩa thống kê giữa nhóm có nguy cơ phơi nhiễm Dioxin và nhóm chứng đối với khả năng đáp ứng tạo kháng thể khi tiêm Vaccine HBsAg, hoạt độ các enzyme chống oxy hoá, tỷ lệ rối loạn hình thái bạch cầu. - Phát hiện những đột biến ở các gen P53, gen Cyp 1A1, gen AhR ở những đối tượng phơi nhiễm Dioxin, phát hiện một số biến đổi amino acid có liên quan đến một số bệnh ung thư. + Dioxin trong tế bào tạo phức với AhR (Aryl hyđrocacbon Receptor), tạo phức hợp Dioxin-AhR-ARNT. Phức của đồng phân Dioxin với thụ thể AhR càng bền thì độ độc của đồng phân đó càng cao. Phức hợp dioxin - thụ thể sẽ kế hợp với protein vận chuyển ArnT (AhR nuclear Translocator) để xâm nhập vào trong nhân tế bào. Tại đây dioxin sẽ gây đóng mở một số gene giải độc quan trọng của tế bào như Cyp1A, Cyp1B,... (9) - Không thấy có sự biến đổi tương đồng giữa hàm lượng Dioxin trong máu với một số chỉ tiêu sinh học ở các đối tượng phơi nhiễm Dioxin. * Tích tụ và đào thải: - Khi lượng Dioxin vào cơ thể thấp thì Dioxin chủ yếu được tích tụ trong các mô mỡ. Nhưng khi nồng độ cao, nó sẽ tích tụ trong gan và liên kết bền vững với các protein trong gan. - Dioxin đào thải rất chậm, thời gian bán phân hủy kéo dài vài năm, vài chục cho đến hơn 100 năm. Dioxin phần nhỏ đào thải qua đường nước tiểu, chủ yếu đào thải qua sữa mẹ và qua con đường mẹ sang con. IV.2 Các biểu hiện: - Phức hợp Dioxin-AhR-ARNT gây ra các tác động sau: + Tác động lên AND làm rối loạn quá trình sinh tổng hợp của một số protein, như protein sữa chữa lỗi sai AND, các protein điều chỉnh quá trình sinh trưởng và phát triển của tế bào, enzim tham gia chuyển hóa chất độc ở giai đoạn 1 và 2 dẫn đến khả năng gây đột biến gen và ung thư của các tác nhân môi trường. + Liên kết với thụ thể ER (estrogen receptor), thụ thể hocmon sinh dục nữ làm rối loạn các chức năng sinh sản; tăng khả năng ung thư buồng trứng, ung thư tử cung, ung thư vú; gây biến đổi giới tính. + Suy giảm hệ miễn dịch của cơ thể, tăng khả năng nhiễm vi khuẩn và virut gây bệnh của cơ thể. - Đây là 1 số bệnh mà giới khoa học đã có đầy đủ bằng chứng, chứng minh rằng dioxin là “thủ phạm” gây ra. Ngoài ra còn nhiệu bệnh khác đang trong vòng nghi vấn hay cần thêm bằng chứng để làm rõ : (3) Ung thư bàng quang, ung thư vú, ung thư hệ thống sinh sản nữ, ung thư não, ung thư cổ tử cung, ung thư máu, ung thư gan, ung thư đường tiêu hoá, ung thư tuyến tiền liệt, ung thư thận. Ban da Chloracne Bệnh đau tuỷ xương Viêm thần kinh ngoại vi Trẻ em sinh thấp cân và đẻ non Bệnh sơ hoá, rải rác ở não Đái đường type 2 Viên nội mạc tử cung Sảy thai tự nhiên, ung thư tinh hoàn. - Các bệnh trên da: Những người bị nhiễm PCDD sẽ bị nổi mụn trứng cá, mụn bị đen và lở loét. - Gây độc trên mắt: Gây đỏ, phù kết mạc, viêm mống mắt, giác mạc. - Gây xuất huyết: Chảy máu đường tiêu hóa. - Tổn thương gan: Qua các dấu hiệu lâm sàng và chỉ tiêu men gan, các nhà khoa học cho rằng gan là cơ quan bị Dioxin gây tổn thương trước nhất. - Xảy ra tình trạng sinh nhiều con gái hơn con trai, bởi vì chất độc này làm mất cân bằng các nội tiết tố sinh dục.(21) - Dioxin gây sẩy thai, quái thai, rối loạn nhiễm sắc thể: Những đứa trẻ vừa mù vừa điếc, một số bị đầu to, không tay không chân. Nhưng đau đớn và nguy hiểm nhất là việc dioxin tác hại không chỉ một mà nhiều thế hệ liên tiếp, nhiều trẻ em sinh ra bị dị dạng, không chân tay, mắt mũi hay nội tạng vì bị nhiễm dioxin từ cha mẹ, ông bà. - Các cựu chiến binh bị phơi nhiễm dioxin ở mức độ cao nhất có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường cao gấp 2,6 lần so với những cựu chiến binh không bị phơi nhiễm dioxin hay bị phơi nhiễm ở mức độ thấp.(2) - Tại khu căn cứ quân sự An Sơn, đèo Cù Mông (thuộc xã Phước An, huyện Tuy Phước). Chỉ cần đặt chân đến gần khu vực có hầm chứa lớn nhất, là không ai có thể chịu nổi vì mùi hắc nồng nặc, khó có thể chịu đựng được khoảng 2 phút. Có người mới đến vừa hít phải đã bị nôn oẹ. Các thùng chứa hoá học đó chảy ra một thứ nước đen, đặc sánh như dầu luyn, mùi nồng nặc như thuốc trừ sâu. Tại hầm chứa lớn nhất chỉ cần bới đất không đầy 1 m là tới thùng chứa chất độc hoá học, nhiều thùng nắp đã bị gỉ sét, nên chất độc cứ tự nhiên chảy ra ngoài, ngấm sâu vào lòng đất. Những người lính ở Sư đoàn 31 cho hay, sau mỗi trận mưa, trời trở nắng thì dù đứng cách xa tới vài trăm mét cũng không thể chịu nổi. Nhiều người bị chứng hắt hơi, chảy nước mắt, thậm chí còn bị ngạt. (7) - (12)Dioxin rất bền vững trong môi trường và con người, kết hợp với đặc trưng tác hại của dioxin có tính chất cộng hợp, nên dù ở nồng độ thấp hay cao Dioxin đều có tác hại.Ở nồng độ 1 ppt (phần nghìn tỷ gram) đã có tác động đến thai nghén. Ở nồng độ 5 ppt có thể gây ung thư và đến 50-70 ppb (phần tỷ gram) có thể chết người. - (12)Các quan điểm nêu trên cho thấy hiệu quả tác hại của dioxin phụ thuộc vào nồng độ và thời gian, nếu nồng độ thấp thì thời gian dài và ngược lại. - Con người có thể bị rát bỏng da, chứng phồng rộp da mặt, nhức đầu, nôn mửa và nhiều triệu chứng khác sau khi phơi nhiễm. - Năm 1996, Tổng thống Mỹ Bill Clinton đã chính thức thừa nhận chất da cam gần như là nguyên nhân của 13 chứng bệnh nan y từ ung thư tiền liệt tuyến, ung thư máu, ung thư thận, ung thư não, ung thư đường tiêu hoá … cho tới tiểu đường loại 2 và bệnh thần kinh ngoại biên.(15) - (11) Không chỉ vậy, chất độc này còn hủy hoại thiên nhiên nặng nề. GS Võ Quý, người đoạt giải thưởng Hành tinh xanh năm 2003, cho biết, việc Mỹ sử dụng hơn 80 triệu lít chất diệt cỏ và làm rụng lá cây rải xuống miền Nam Việt Nam là một hành động phá hoại sinh thái lớn nhất trong thế kỷ. Rừng nội địa phải gánh chịu nặng nề nhất, chiếm 86% tổng số phi vụ rải chất độc. + Thống kê của Viện Điều tra quy hoạch rừng cho thấy, hơn 3 triệu ha rừng, tức 1/10 diện tích miền Nam VN đã bị rải chất độc làm trụi cây cỏ trong chiến tranh, gây mất cân bằng sinh thái, lũ lụt hoặc khô hạn. Ảnh hưởng trực tiếp của chất độc dùng trong cuộc chiến tranh này không những đã triệt phá rừng, làm suy thoái đất mà còn giết chết các hệ động vật trên cạn và dưới nước. Theo GS. Quý, những năm gần đây, hiện tượng lũ lụt, hạn hán xảy ra liên miên ở các tỉnh miền trung và miền nam Việt Nam là do rừng nhiệt đới đã bị tàn phá. V. Các giải pháp phòng tránh đối với độc chất Dioxin, biện pháp xử lý ô nhiễm: - (15)Ở Mỹ, dioxin từng gây nhiễm độc thị trấn Times Beach của bang Missouri vào năm 1982. Times Beach đã thực hiện một số biện pháp khắc phục như sau: + Phun dầu (nhiễm dioxin) vào những năm 1970 để chống bụi cát. + Toàn bộ 2.000 cư dân và tất cả các nhà máy đều được di chuyển ra khỏi vùng này. + Nhà cửa bị giật sập và 37.000 tấn đất mặt nhiễm độc được xúc mang đi thiêu hủy. Tro từ vụ đốt bỏ được chôn lấp cẩn thận tại một nơi riêng biệt. + Bất cứ khu đất nào tại Times Beach có nồng độ dioxin quá một phần tỉ đều được phủ một lớp đất sạch mới có trồng cỏ. + Những cuộc tẩy rửa tương tự, rõ ràng là rất tốn kém, phải được thực hiện tại Việt Nam. Các công ty đã từng bán hóa chất cho quân đội Mỹ ngoài việc bồi thường trực tiếp cho các nạn nhân, còn phải có trách nhiệm hỗ trợ tài chính cho công tác tẩy rửa dioxin tại Việt Nam. - Kiểm soát nghiêm ngặt về quy trình công nghiệp để giảm hình thành Dioxins càng nhiều càng tốt. This is the responsibility of national governments, but in recognition of the importance of this approach, the Codex Alimentarius Commission adopted in 2001 a Code of Practice for Source Directed Measures to Reduce Contamination of Foods with Chemicals (CAC/RCP 49-2001), and in 2006 a Code of Practice for the Prevention and Reduction of Dioxin and Dioxin-like PCB Contamination in Food and Feeds (CAC/RCP 62-2006). Đây là trách nhiệm của chính quyền các quốc gia. Trong các quá trình thiêu đốt vật liệu, ta phải thiêu cháy hoàn toàn đến dạng tro. Quá trình này đòi hỏi nhiệt độ cao trên 850°C.(13) - Việt Nam trong bối cảnh phải tranh luận trên trường quốc tế về tác hại của chất độc này, yêu cầu có những nghiên cứu khoa học, những kết quả phân tích được quốc tế công nhận, do đó ta đã lên kế hoạch xây dựng trung tâm phân tích dioxin tiêu chuẩn quốc tế.(16) - Hơn 90% con đường mà con người tiếp xúc với Dioxins là thông qua việc cung cấp thực phẩm, chủ yếu là thịt và các sản phẩm sữa, cá và động vật có vỏ (như sò, nghêu,…).Consequently, protecting the food supply is critical. Do vậy, bảo vệ nguồn thực phẩm tiêu thụ là điều quan trọng.One approach includes, as mentioned above, source-directed measures to reduce dioxin emissions. Ta phải có những biện pháp cụ thể nhằm loại bỏ nguồn thực phẩm bị nhiễm Dioxin để giảm sự phát tán của nó. Khi có sự nghi ngờ về sự nhiễm Dioxin trong thực phẩm, thì phải có biện pháp kiểm tra chắc chắn, tránh sự lây nhiễm không mong muốn. Ngoài ra, ta cần phải xây dựng các chính sách trong quản lý độc chất nguy hiểm trong thực phẩm.(13) - Phải nâng cao các chính sách quan tâm, chăm sóc sức khỏe nhân dân, cụ thể là tiến hành đo lường chất gây ô nhiễm trong máu con người, giám sát lâm sàng để phát hiện các dấu hiệu suy giảm sức khỏe.(13) - Trimming fat from meat and consuming low fat dairy products may decrease the exposure to dioxin compounds. Để giảm bớt nguy cơ bị tiếp xúc thì chúng ta cần tránh ăn mỡ động vật, tiêu thụ sản phẩm sữa ít chất béo có thể giảm nguy cơ tiếp xúc với các hợp chất của Dioxin.Also, a balanced diet (including adequate amounts of fruits, vegetables and cereals) will help to avoid excessive exposure from a single source. Ngoài ra, một chế độ ăn uống cân bằng sẽ giúp ta tránh tiếp xúc với độc chất quá nhiều từ một nguồn duy nhất. This is a long-term strategy to reduce body burdens and is probably most relevant for girls and young women to reduce exposure of the developing fetus and when breastfeeding infants later on in life. Đây là một chiến lược dài hạn để giảm gánh nặng cho cơ thể, và có thể thích hợp nhất cho trẻ em gái và phụ nữ, để giảm ảnh hưởng đến sự phát triển của bào thai và việc nuôi con bằng sữa mẹ sau này trong cuộc sống.(13) - Nhân dân sống tại các vùng gần vùng nóng được khuyến cáo không được ăn các động vật sống ở lớp bùn và mỡ gà, vịt. Tại các vùng nóng đó, nồng độ dioxin vẫn còn cao so với nồng độ cho phép, tiếp tục gây tác hại đối với môi trường và con người. Dioxin lắng đọng trong bùn của các ao, hồ ở các vùng nóng đó.(6) - Thí điểm khôi phục đất lâm nghiệp bị ảnh hưởng chất độc màu da cam, nhằm thí điểm phân cấp dựa vào cộng đồng khôi phục đất lâm nghiệp bị ảnh hưởng chất độc da cam. - Xây dựng các hệ thống tường bao quanh khu vực ô nhiễm dioxin, các bể chứa than hoạt tính để hấp phụ Dioxin. Đồng thờim, đất bị ô nhiễm dioxin phải được chôn lấp bằng bê tông và bentonite, các vật liệu cách ly và hấp phụ Dioxin.(20) - Vi khuẩn Nocardioides aromaticivorans có thể phân huỷ Dioxin trong đất. tải về 176 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|