Aûnh höôûng do bieán daïng nhieät cuûa heä thoáng coâng ngheä ñeán ñoä chính xaùc gia

a) Bieán daïng nhieät cuûa maùy 
Nguyeân nhaân cô baûn sinh nhieät laø tieâu hao ma saùt trong caùc cô caáu di ñoäng (oå laên, boä 
truyeàn baùnh raêng), truyeàn ñoäng thuûy löïc vaø caùc thieát bò ñieän … Khi maùy laøm vieäc nhieät ñoä 
caùc boä phaän khaùc nhau coù theå cheânh leäch khoaûng 10 – 50
o
C, sinh ra bieán daïng khoâng ñeàu 
vaø maùy seõ maát chính xaùc. 
Aûnh höôûng lôùn nhaát 
ñeán ñoä chính xaùc gia coâng laø 
vieäc ñoát noùng uï truïc chính, 
baøn maùy vaø baêng maùy. Khi 
maùy laøm vieäc, nhieät sinh ra 
ñaõ laøm taâm truïc chính xeâ dòch 
theo höôùng ngang vaø thaúng 
ñöùng. Nhieät taêng nhieàu nhaát 
ôû oå ñôõ truïc chính.Ví duï: Xeâ 
dòch höôùng ngang cuûa taâm 
truïc chính khi gia coâng treân 
hai muõi taâm (tröôøng hôïp tieän) 
trong voøng 3 giôø ñaàu coù theå 
leân tôùi 10 μm (hình 5.13). 
0 
2 4 6 8 10 12 14 16 18 t (giôø) 
Hình 5.13 – Quan heä ñoä xeâ dòch taâm truïc chính höôùng 
ngang vaø thôøi gian gia coâng 
e (μm)
n = 405 v/p 
Xe
â d
òch
taâm tr
uïc ch
ín
h hö
ôùng
ng
an
g
10
8
6
4
2
Nhö vaäy trong thôøi gian khoaûng 3 giôø ñaàu bieán daïng vì nhieät theo höôùng ngang seõ 
sinh ra sai soá ñöôøng kính vaø hình daùng truïc gia coâng. Sai soá naøy thay ñoåi theo thôøi gian, sau 
ñoù nhieät ñoä ñoát noùng cuõng nhö vò trí taâm truïc chính seõ oån ñònh. Khi taét maùy seõ xaûy ra quaù 
trình laøm nguoäi chaäm vaø taâm truïc chính seõ xeâ dòch theo höôùng ngöôïc laïi. 
Ñeå khaùc phuïc sai soá gia coâng do bieán daïng nhieät gaây ra coù theå môû maùy chaïy khoâng 
taûi chöøng 2 – 3 giôø vaø trong quaù trình gia coâng coá gaéng khoâng döøng maùy laâu. 
b) Bieán daïng nhieät cuûa dao 
Löôïng nhieät trong quaù trình caét seõ truyeàn moät phaàn vaøo dao caét laøm cho muõi dao daøi 
ra. Trong quaù trình caân baèng nhieät ñoä, ñoä daõn daøi cuûa dao ñöôïc tính theo coâng thöùc sau: 
v
s
t
F
L
C
l
b
p
75
,
0
)
.
.(
.
σ
=
Δ
Trong ñoù: Δl – ñoä daõn daøi cuûa dao tieän (mm);
C – Haèng soá (vôùi v = 100÷200 m/ph, t ≤ 1,0 mm, S≤ 0,2 mm/vg thì C=4,5); 
L
p
– chieàu daøi phaàn coâng xoân cuûa dao tieän (mm); 
F – tieát dieän cuûa dao (mm
2
); 
t, s, v – cheá ñoä caét. 
Söï daõn daøi cuûa dao laøm thay ñoåi kích thöôùc cuûa chi tieát gia coâng vaø gaây neân sai soá gia 
coâng. Khi dao ngöøng caét thì noù nguoäi ñi vaø seõ co ngaén laïi cho ñeán khi giai ñoaïn caét tieáp 
theo. 
-137-

c) Bieán daïng nhieät cuûa chi tieát gia coâng 
Moät phaàn lôùn nhieät caét truyeàn vaøo chi tieát gia coâng. Neáu chi tieát ñöôïc ñoát noùng ñeàu 
toaøn boä thì gaây neân sai soá kích thöôùc. Nhöng phaàn lôùn caùc chi tieát gia coâng khi caét khoâng 
ñöôïc ñoát noùng ñeàu maø ñoát noùng cuïc boä gaây neân sai soá hình daùng. 
Ví duï: Khi tieän moät truïc, nhieät ñoä ôû xung quanh vuøng caét khoâng ñeàu nhau, thay ñoåi töø 
10÷45
o
C (hình 5.14a) vaø tröôøng nhieät ñoä ñoù laïi di chuyeån lieân tuïc theo muõi dao töø traùi sang 
phaûi, neân sau khi gia coâng xong chi tieát seõ coù daïng nhö hình 5.14b. 
a) Ñang gia coâng
b) Sau gia coâng 
Hình 5.14 – Tröôøng phaân boá nhieät khi tieän vaø söï bieán daïng chi tieát sau gia coâng 
15
0 
10
0 
45
0
40
0
35
20
0
25
0
Ñeå khaéc phuïc bieán daïng nhieät cuûa chi tieát gia coâng caàn phaûi duøng ñuû dung dòch trôn 
nguoäi. 

tải về 7.35 Mb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: