TẠp chí khoa họC, trưỜng đẠi học hồng đỨc số 10. 2012

* Nguyên nhân khách quan

b) Giảng viên không chú ý nhiều đến việc phát hiện lỗi ngữ âm của sinh viên

c) Giảng viên đã phát hiện được lỗi phát âm của sinh viên, nhưng việc giúp sinh viên sửa lỗi cũng như phương pháp giảng dạy thực hành ngữ âm chưa được chú trọng.

2.4. Một số biện pháp khắc phục lỗi phát âm của sinh viên

Từ những phân tích về lỗi và nguyên nhân gây ra lỗi của sinh viên, chúng tôi xin đưa ra một số biện pháp sau đây nhằm hạn chế lỗi:

2.4.1. Biện pháp khắc phục lỗi phát âm chủ quan

a) Giảng viên cần giúp sinh viên nắm vững đặc điểm cấu âm của các âm vị và rèn luyện các âm này một cách hiệu quả. Sinh viên cần được khuyến khích luyện tập, thực hành, hình thành thói quen tri nhận và phát âm đúng các âm vị.

b) Giảng viên chỉ ra sự khác nhau giữa hai hệ thống nguyên âm, phụ âm tiếng Anh và tiếng Việt giúp sinh viên hạn chế được những ảnh hưởng chuyển di tiêu cực của tiếng mẹ đẻ đối với quá trình học tiếng.

c) Giảng viên nên kết hợp, lồng ghép dạy ngữ âm với các môn thực hành tiếng khác tạo tính hiệu quả giao tiếp cao.

d) Giảng viên cần ứng dụng một số phần mềm học tiếng vào hỗ trợ việc dạy - học ngữ âm tiếng Anh.

2.4.2. Biện pháp khắc phục lỗi phát âm do khách quan gây nên

a) Khó khăn về khách quan cần được khắc phục là môi trường tiếng. Cần tổ chức câu lạc bộ nói tiếng Anh để sinh viên có cơ hội giao tiếp, học hỏi, trau dồi kiến thức đã học.

b) Khắc phục khó khăn về cơ sở vật chất, đặc biệt là máy móc trong việc dạy - học tiếng Anh nói chung, ngữ âm nói riêng. Việc sử dụng linh hoạt các phần mềm, trang web dạy phát âm sẽ giúp cho bài học trở nên sinh động và hiệu quả hơn bởi thực tế không phải giảng viên người Việt nào cũng có thể đọc/nói chuẩn tiếng Anh.

2.5. Kết quả dạy thực nghiệm

Với chương trình giảng dạy môn thực hành ngữ âm do nhóm nghiên cứu thiết kế, có sự hỗ trợ của các phần mềm như “Tell me more”, “Speech Solutions” và trang web của đài BBC tại địa chỉ website: http://www.bbc.co.uk/worldservice/learningenglish, sinh viên được yêu cầu thực hành phát âm ở trên lớp với 2 quyển giáo trình chính là “Ship or sheep” của Ann Baker và “English Phonetics and Phonology: a Practical Course” của tác giả Peter Roach.

Nhóm nghiên cứu đánh giá thường xuyên trong giờ học thực hành ngữ âm nhằm kiểm tra sự tiến bộ của sinh viên. Bảng dưới đây là bảng điểm tổng hợp đánh giá thường xuyên của sinh viên khi học thực nghiệm 10 tuần:

Thực tế qua các tuần dạy thử nghiệm, cách phát âm của sinh viên đã được cải thiện rõ rệt. Sinh viên thấy hứng thú khi tham gia vào các hoạt động phát âm, nhận âm trên lớp.

Sau khi dạy thử nghiệm ở 9 tuần với số tiết là 18, ở tuần 10 nhóm nghiên cứu tổ chức kiểm tra cuối kì theo hình thức kiểm tra chuẩn đoán nhằm xác định trình độ của người học, đánh giá tổng thể về sự nhận thức và sản phẩm của cả lớp học và của từng sinh viên. Dưới đây là bảng điểm đánh giá cuối kì của sinh viên sau khi học thực nghiệm 10 tuần:

Với kết quả này, chúng tôi phần nào đã đạt được mục tiêu yêu cầu đã đề ra. Tuy nhiên, cũng rất cần thiết phải tiến hành một nghiên cứu toàn diện hơn trong lĩnh vực ngữ âm nhằm xác định thêm thông tin liên quan đến vấn đề phát âm của sinh viên để từ đó giúp chúng tôi xác định một chương trình ngữ âm thích hợp hơn cho sinh viên.

3. KẾT LUẬN

Qua bài nghiên cứu này, thực trạng phát âm của sinh viên được chỉ ra dưới góc độ ngữ âm và âm vị học. Từ quá trình nghiên cứu điều tra, khảo sát về thực trạng phát âm của sinh viên chuyên ngữ năm thứ nhất, chúng tôi phát hiện các lỗi mà sinh viên thường mắc phải như 7 nguyên âm dài là /iː, æ, ɑː, ʌ, ɜː, uː, ɔː/ và nhận thấy sinh viên gặp khó khăn trong việc phát âm các phụ âm khó và âm cuối như /ʤ, ks, s, ʧ, ʃ, t, v, z, θ/, xu hướng đệm thêm âm /s/,/z/, /ə/ ở cuối bất kỳ từ nào hoặc đôi khi ở giữa từ. Dựa trên thực tế khảo sát và điều kiện học tập của sinh viên ở trường, chúng tôi đã đưa ra một số giải pháp cùng thực nghiệm nhằm giúp cải thiện khả năng phát âm của các em sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng học tiếng Anh nói chung ở trường Đại học Hồng Đức hiện nay. Tuy nhiên, để triển khai chương trình thực nghiệm hiệu quả đòi hỏi một đội ngũ có năng lực sư phạm giỏi, phát âm chuẩn và các phương tiện hỗ trợ dạy học như máy tính, máy chiếu, loa, mic, v.v… cũng cần được nhà trường trang bị nhiều hơn nữa.