LỜi nhà xuất bản nghiên cứu về SỰ phát triển con ngưỜI
tải về 5 Mb.
|
TỰ KIỂM TRA 1. Hoạt động sinh hoạt hàng ngày (ADL) bao gồm hoạt động chức năng trong các lĩnh vực tắm rửa, vệ sinh, đi đứng, mặc quần áo và … 2. Hầu hết mọi người sống trong nhà dưỡng lão là … 3. Nhóm thường ngược đãi người già nhiều nhất là … 4. Hai vấn đề chính sách công quan trọng ở Mỹ chịu ảnh hưởng của thế hệ bùng phát trẻ sơ sinh nay đã già là An sinh xã hội và … 5. Khuôn khổ năng lực - áp lực môi trường, được trình bày trong chương này, áp dụng cụ thể vào các loại nhà dưỡng lão và nhà nuôi khác nhau được đề cập trong phần này như thế nào? Trả lời: (1) ăn uống, (2) phụ nữ Mỹ gốc Âu lớn tuổi rất yếu, (3) con đã trưởng thành, (4) chăm sóc y tế.
Kết hợp lại, những thử thách mà xã hội đối mặt liên quan đến bảo đảm tài chánh và sức khỏe cho người già chắc chắn là những vấn đề chính trị quan trọng trong suốt vài thập niên đầu của thế kỷ 21. Không có câu trả lời dễ dàng, nhưng sự thảo luận công khai các tranh luận khác nhau là điều cần thiết trong việc hình thành một giải pháp tối ưu. Chúng ta tham gia các mối quan hệ ở con người trong suốt cuộc sống của mình. Trong ý nghĩa rất thực tế, con người trưởng thành trong bối cảnh môi trường xã hội và hệ thống xã hội rộng hơn. Sự phù hợp giữa năng lực của con người và yêu cầu của môi trường mà con người đối mặt ấn định giai đoạn để con người thích nghi sao cho hiệu quả. Người già phải thích ứng với cuộc sống hàng ngày ra sao thường là sự tiếp nối các phương pháp mà họ thích ứng trong suốt cuộc đời mình. Chúng ta đã làm quen với những người, như Olive, đã dành thời gian hồi tưởng lại quá khứ để xác định phần đời còn lại sống như thế nào. Chúng ta hiểu rằng quan điểm cho rằng sự nghỉ hưu có hại cho sức khỏe và là nguyên nhân dẫn đến sự cô lập là quan điểm sai lầm, hầu hết mọi người như Marcus, rất thích thú trong khi nghỉ hưu. Nhiều phụ nữ lớn tuổi như Alma là người góa chồng, những phụ nữ như thế đặc biệt dễ bị thương tổn bởi các áp lực tài chánh. Cũng như Rosa, nhiều người trên tuổi 80 cần được giúp đỡ trong hoạt động hàng ngày. Hình ảnh chung của người già mang đặc điểm hoạt động liên tục đối với hầu hết mọi người. Chúng ta cần nhận biết rằng, nhất là trong số những hạn chế cơ thể, ở người già nhất, là một khía cạnh sinh hoạt quan trọng. Mặc dù chỉ một tỉ lệ rất nhỏ người già phải ở trong nhà dưỡng lão thì nhiều người trên tuổi 80 cần nhiều mức độ giúp đỡ khác nhau để tiếp tục sống độc lập. Sự gia tăng nhanh chóng số lượng người già mà nước Mỹ sẽ đối mặt trong vài thập niên tới sẽ gây căng thẳng nghiêm trọng cho các chính sách công truyền thống đối với người già. Kết hợp với Chương 13, chương này đưa ra hiểu biết về tính phức tạp của tuổi già. Nên biết điều gì về con người nếu chúng ta biết người ấy đã 85 tuổi? Thực ra chúng ta không biết gì nhiều khi người ấy kỷ niệm lần sinh thứ 85 của mình. Không phải là xấu - nghĩa là nếu bạn muốn biết một điều gì đó hơn nữa thì bạn phải tiếp xúc với người ấy. Lúc này chúng ta có thể chọn quan điểm rộng hơn của mô hình Tâm sinh học xã hội vì nó liên quan đến tuổi già. Trong chương này, chủ yếu chúng ta tập trung vào các tác động văn hóa xã hội định hình cuộc sống của con người bằng cách ấn định bối cảnh nghỉ hưu và các mối quan hệ giữa cá nhân với nhau cũng như ấn định chương trình nghị sự đối với các vấn đề xã hội và chính sách công. Con người có khả năng đối mặt với các tác động văn hóa xã hội tốt như thế nào (như được minh họa bằng áp lực môi trường) là một chức năng của năng lực sinh học và tâm lý. Dĩ nhiên, chức năng này là một chức năng động thay đổi khi con người lớn tuổi.
- Thuyết Liên tục dựa trên quan điểm cho rằng con người thường thích ứng với đời sống hàng ngày trong cuối tuổi trưởng thành bằng cách áp dụng các chiến lược quen thuộc dựa trên kinh nghiệm trước đây để duy trì và bảo tồn cả cấu trúc bên trong lẫn bên ngoài. Năng lực và áp lực môi trường - Theo thuyết Năng lực và áp lực môi trường, sự thích nghi tối ưu của con người diễn ra khi có sự cân đối giữa khả năng thích ứng và mức độ yêu cầu môi trường áp đặt lên con người. Khi không đạt được sự cân đối, hành vi sẽ trở thành thích nghi kém. Một số nghiên cứu biểu thị rằng thuyết Năng lực và áp lực môi trường có thể áp dụng cho nhiều tình huống đa dạng ngoài đời thực. Phát triển nhân cách khi về già Tính toàn vẹn so với thất vọng - Người già đối mặt với cuộc đấu tranh tính toàn vẹn so với thất vọng, chủ yếu bằng cách ôn lại cuộc đời, theo Erikson. Tính toàn vẹn bao gồm việc chấp nhận cuộc sống của cá nhân, thất vọng bao gồm thái độ cay đắng về quá khứ trước đây. Những người đạt đến tính toàn vẹn sẽ chấp nhận bản thân và tự khẳng định mình, họ xem cuộc đời của mình đáng giá, tốt đẹp. Thể chất và cái tôi có thể khi về già - Ryff nhận dạng sáu khía cạnh thể chất: chấp nhận bản thân, quan hệ tích cực với người khác, tính tự quản, hiểu biết môi trường, mục đích trong cuộc sống, và sự phát triển cá nhân. Người già nhận xét quá khứ của mình tích cực hơn người lớn nhỏ tuổi hơn hoặc ở tuổi trung niên, và họ xem bản thân gần giống với cái tôi lý tưởng của mình hơn. Tín ngưỡng và hỗ trợ tinh thần - Người già dùng tín ngưỡng và hỗ trợ tinh thần nhiều hơn các chiến lược khác để giúp họ thích ứng với các vấn đề trong cuộc sống. Nhất là phụ nữ Mỹ gốc Phi, tích cực tham gia các nhóm trong nhà thờ và dự lễ thường xuyên hơn. Tôi từng làm việc ở...: Cuộc sống khi nghỉ hưu Nghỉ hưu có nghĩa gì? - Nghỉ hưu là một quá trình phức tạp qua đó người ta rút lui ra khỏi công việc toàn thời gian. Không có định nghĩa duy nhất nào thích hợp cho tất cả các nhóm dân tộc, tự định nghĩa bao gồm nhiều yếu tố kể cả đủ tư cách tham gia một số chương trình xã hội. Tại sao người ta nghỉ hưu? - Nói chung người ta nghỉ hưu vì muốn thế, mặc dù một số người buộc phải nghỉ hưu hoặc phải làm như thế vì sức khỏe kém, như mắc bệnh tim mạch hoặc ung thư. Tuy nhiên, có nhiều khác biệt giới tính và dân tộc quan trọng trong lý do giải thích tại sao người ta nghỉ hưu và họ tự gọi mình ra sao sau khi nghỉ hưu. Hầu hết nghiên cứu dựa trên nam giới Mỹ gốc Âu trong các cuộc hôn nhân truyền thống. Điều chỉnh để nghỉ hưu - Nghỉ hưu là sự chuyển tiếp quan trọng trong cuộc sống. Hầu hết mọi người đều hài lòng khi nghỉ hưu. Hầu hết mọi người nghỉ hưu vẫn duy trì sức khỏe, hệ thống tình bạn và mức độ hoạt động, ít nhất trong nhiều năm ngay sau khi nghỉ hưu. Đối với nam giới, thứ tự ưu tiên trong cuộc sống cá nhân là quan trọng nhất, người ta chưa biết nhiều về sự hài lòng của phụ nữ khi nghỉ hưu. Hầu hết mọi người nghỉ hưu vẫn bận rộn trong các hoạt động chẳng hạn như công việc tình nguyện và giúp đỡ người khác. Ràng buộc giữa cá nhân với nhau - Nghỉ hưu có thể phá vỡ các mẫu hành vi có từ lâu trong hôn nhân. Các mối quan hệ xã hội làm vật đệm cho căng thẳng khi nghỉ hưu. Tái điều chỉnh để thích nghi ở nhà hơn là nơi làm việc đối với nam giới trong các hôn nhân truyền thống thật khó. Hôn nhân đôi khi bị gãy đổ, nhưng nam giới đã kết hôn nói chung khi nghỉ hưu thường hạnh phúc hơn nam giới không kết hôn. Sự tham gia các tổ chức trong cộng đồng cũng giúp tăng sự hài lòng. Nhất là, công việc tình nguyện lấp đầy khoảng trống. Thái độ đối với người già trong xã hội được cải thiện cũng hỗ trợ. Bạn bè và gia đình khi về già Bạn bè và anh chị em ruột - Hộ tống xã hội của một người là nguồn hài lòng quan trọng khi về già. Các mẫu tình bạn ở người già rất giống với các mẫu tình bạn ở những người đầu tuổi trưởng thành, nhưng người già có nhiều chọn lọc hơn. Mối quan hệ anh chị em ruột đặc biệt quan trọng ở tuổi già. Năm loại mối quan hệ anh chị em ruột được nhận dạng: thân mật, tương đắc, trung thành, thấu cảm và thù địch. Các loại trung thành và tương đắc thường gặp nhất. Sự ràng buộc giữa chị em là ràng buộc mạnh nhất. Hôn nhân - Hôn nhân dài hạn thường hạnh phúc cho đến khi một người bạn đời bị rối loạn sức khỏe nghiêm trọng. Các cặp vợ chồng đã kết hôn lớn tuổi thể hiện khả năng mâu thuẫn trong hôn nhân thấp hơn và có khả năng thích thú nhiều hơn. Nói chung, các cặp vợ chồng đã kết hôn lớn tuổi cũng giống như các cặp vợ chồng đã kết hôn nhỏ tuổi hơn. Chăm sóc bạn đời - Chăm sóc bạn đời khiến cho mối quan hệ có nhiều căng thẳng đáng kể. Mức độ hài lòng trong hôn nhân ảnh hưởng đến nhận thức về căng thẳng của người chăm sóc vợ chồng. Mặc dù ban đầu chưa hề biết rõ nhưng hầu hết những người chăm sóc vợ chồng đều có khả năng chăm sóc thích hợp. Nhận thức năng lực ở người chăm sóc vợ chồng lúc bắt đầu chăm sóc cũng đặc biệt quan trọng. Cảnh góa - Cảnh góa là sự chuyển tiếp khó khăn đối với hầu hết mọi người. Cảm giác cô độc rất khó thích ứng, nhất là trong vài tháng đầu sau khi vợ hay chồng mất. Nam giới thường gặp khó khăn trong các mối quan hệ xã hội và trong công việc nhà, phụ nữ thường gặp vấn đề tài chánh túng bấn hơn. Một số người góa chồng sẽ lấy chồng khác, một phần để thoát cảnh cô độc và vấn đề tài chánh. TƯ cách làm ông bà cố - Làm ông bà cố là một nguồn quan trọng trong sự hài lòng cá nhân đối với nhiều người già. Ông bà cố trong tư cách một nhóm giống với nhau hơn là ông bà. Ba khía cạnh trong tư cách làm ông bà cố quan trọng nhất: ý thức đổi mới cá nhân và gia đình, sự đa dạng mới trong cuộc sống và cột mốc quan trọng trong cuộc đời. Vấn đề xã hội và tuổi già Người già yếu đuối - Số lượng người già suy nhược ngày càng tăng, già yếu được định nghĩa dưới dạng sự giảm sút trong các hoạt động sinh hoạt hàng ngày (kỹ năng tự chăm sóc cơ bản) và hoạt động công cụ sinh hoạt hàng ngày (hành động đòi hỏi năng lực hoặc lập kế hoạch trí năng). Có đến một nửa số phụ nữ trên tuổi 85 cần sự giúp đỡ ADL hoặc IADL. Môi trường hỗ trợ cũng hữu dụng trong việc tối ưu hóa sự cân đối giữa năng lực và áp lực môi trường. Sống trong nhà dưỡng lão - Hai cấp độ chăm sóc được cung cấp trong nhà dưỡng lão: chăm sóc trung cấp và chăm sóc điều dưỡng kỹ năng. Hầu hết cư dân trong nhà dưỡng lão đều là phụ nữ Mỹ gốc Âu có sức khỏe kém. Người già thuộc dân tộc thiểu số ở trong nhà dưỡng lão có tỉ lệ thấp hơn người Mỹ gốc Âu. Duy trì ý thức kiểm soát của cư dân là một thành phần quan trọng của nhà dưỡng lão tốt. Giao tiếp với cư dân nên tránh lời nói kẻ cả và trẻ con hóa. Ngược đãi và bỏ bê người già - Ngược đãi và bỏ bê người già là một vấn nạn ngày càng tăng, cả ở những người đang sống trong cộng đồng lẫn cư dân sống trong nhà dưỡng lão. Tuy nhiên, rất khó định nghĩa chính xác ngược đãi và bỏ bê. Người ta sử dụng một số loại, bao gồm thể xác, tâm lý/cảm xúc, tình dục, vật chất hoặc tài chánh và vi phạm các quyền. Hầu hết thủ phạm đều là con đã trưởng thành của nạn nhân. Nghiên cứu cho thấy ngược đãi có thể là khi nạn nhân người già lệ thuộc vào người chăm sóc hoặc người chăm sóc lệ thuộc vào nạn nhân, tình huống nào thường gặp hơn vẫn chưa rõ. Vấn đề chính sách công và người già - Đối xử công bằng với mọi thế hệ dưới dạng các chương trình của chính phủ là một thách thức đối với chính sách công. Quốc hội Mỹ phê chuẩn một số thay đổi trong chương trình phúc lợi xã hội dành cho người già để giải quyết nhân khẩu học đang thay đổi trong dân số Mỹ. - Người già là nhóm độ tuổi hoạt động chính trị tích cực nhất. Có nhiều tổ chức giải quyết vấn đề và lập trường liên quan đến người già. - Mặc dù được thiết kế như một sự bổ sung thu nhập, An sinh xã hội trở thành nguồn thu nhập chủ yếu đối với hầu hết công dân Mỹ khi nghỉ hưu. Thế hệ bùng phát trẻ sơ sinh nay đã già gây nhiều căng thẳng đáng kể đối với việc tài trợ cho hệ thống. - Chăm sóc y tế là chương trình bảo hiểm y tế chính dành cho người lớn ở Mỹ trên 65 tuổi. Chính sách ngăn chặn chi phí là một quan tâm lớn, dẫn đến việc chú trọng các tổ chức duy trì sức khỏe và chăm sóc y tế tại nhà.
năng lực
áp lực môi trường mức độ thích ứng vùng khả năng hoạt động tối đa vùng dễ chịu tối đa tính đồng thuận tính dễ bảo tính toàn vẹn so với thất vọng ôn lại cuộc đời cái tôi có thể hỗ trợ tinh thần hộ tống xã hội tính chọn lọc cảm xúc xã hội người già suy nhược hoạt động sinh hoạt hàng ngày (ADL) hoạt động công cụ sinh hoạt hàng ngày (IADL) chăm sóc trung cấp lời nói kẻ cả trẻ con hóa NẾU BẠN MUỐN TÌM HIỂU CHI TIẾT Tài liệu tham khảo ERIKSON, E. H. (1982). The life cycle completed: Review. New York: Norton. Dựa theo giải thích của chính Erikson, quyển sách ngắn này mô tả một tóm tắt về thuyết của ông, mức độ khó vừa. GUBRIUM, J. F. (1994). Speaking of life: Horizons of meaning for nursing home residents. Hawthorne, NY: Aldine de Gruyter. Quyển sách dễ đọc này cung cấp một kho thông tin phong phú về đời sống trong nhà dưỡng lão. HARGRAVE, T. D., & HANNA, S. M. (1997). The aging family. New York: Brunner/Maze! Quyển sách ở mức độ khó vừa này đưa ra một khái quát về vấn đề trong gia đình, bao gồm kết hôn, chăm sóc và liệu pháp. MACE, N. L., & RABINS, P. V. (1991). The 36-hour day (tái bản lần thứ hai). Baltimore: Johns Hopkins University Press. Quyển sách này vẫn còn là hướng dẫn tổng quát cách chăm sóc bệnh nhân mất trí trong gia đình. MACNAB, F. (1994). The 30 vital years. New York: Wiley. Quyển sách dễ đọc này thảo luận tuổi già tâm lý và bao gồm nhiều giai thoại cũng như nghiên cứu mẫu. Chương 15. HẤP HỐI VÀ SỰ MẤT ĐI NGƯỜI THÂN NGHIÊN CỨU VỀ SỰ PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI à Phần 4. VỀ GIÀ I. Định nghĩa và vấn đề đạo đức - Định nghĩa cái chết về mặt xã hội văn hóa - Đám tang Định nghĩa Pháp lý và Y học - Vấn đề đạo đức + Tự tử có sự hỗ trợ của thầy thuốc
- Thời thơ ấu - Thời thanh niên - Đầu tuổi trưởng thành - Tuổi trung niên - Cuối tuổi trưởng thành - Tìm hiểu cái chết
- Sợ chết - Thuyết hấp hối giai đoạn - Các quan điểm khác - Hấp hối với chân giá trị: Nhà tế bần - Nhà tế bần thay thế - Quan điểm phát triển quãng đời về quá trình hấp hối
- Quá trình đau buồn - Phản ứng đau buồn thông thường - Căng thẳng trong gia đình và sự thích ứng trước và sau khi mất người thân - Phản ứng đau buồn bất thường
- Cái chết của bố mẹ - Cái chết của con cái - Đau buồn khi bị sẩy thai - Cái chết của người bạn đời - So sánh các loại mất mát Kết hợp tất cả lại với nhau Tóm tắt Từ khóa Nếu bạn muốn tìm hiểu chi tiết Chúng ta đang có mối quan hệ nghịch lý với cái chết. Đôi khi, chúng ta bị nó mê hoặc. Trong tư cách khách du lịch, chúng ta sẽ tham quan nhiều nơi mà những người nổi tiếng chết và được mai táng. Chúng ta xem tin tức truyền hình chiếu cảnh người ta chết trong chiến tranh. Nhưng khi phải ngẫm nghĩ về cái chết của chính mình hoặc cái chết của những người thân, thì chúng ta gặp nhiều vấn đề. Như La Rochefoucauld, nhà văn kiêm nhà cải cách người Pháp, cách đây hơn 300 năm đã từng nhận xét, nhìn mặt trời còn dễ hơn ngẫm nghĩ về cái chết của chúng ta. Khi cái chết dành cho cá nhân, chúng ta trở nên khó chịu. Thật ra, nhìn vào mặt trời cũng rất khó. Trong chương này, trước tiên chúng ta tìm hiểu các vấn đề xung quanh cái chết theo định nghĩa và đạo đức. Kế đến chúng ta tìm hiểu con người trong các thời điểm khác nhau trong quãng đời có nhận xét gì về cái chết. Thứ ba, chúng ta tìm hiểu quá trình hấp hối. Giải quyết sự đau buồn là điều quan trọng đối với những người còn sống, vì thế chúng ta sẽ tìm hiểu chủ đề này trong phần thứ tư. Trong phần thứ năm, chúng ta tìm hiểu con người thích ứng với các loại mất mát khác nhau ra sao. I. ĐỊNH NGHĨA VÀ VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC II. Ý KIẾN VỀ CÁI CHẾT SAU KHI SỐNG MỘT QUÃNG ĐỜI III. QUÁ TRÌNH HẤP HỐI IV. CÒN LẠI SỰ MẤT MÁT: QUÁ TRÌNH ĐAU BUỒN V. GIẢI QUYẾT CÁC LOẠI MẤT MÁT KHÁC NHAU TÓM TẮT TỪ KHÓA I. ĐỊNH NGHĨA VÀ VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU VỀ SỰ PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI à Phần 4. VỀ GIÀ à Chương 15. HẤP HỐI VÀ SỰ MẤT ĐI NGƯỜI THÂN Mục tiêu nghiên cứu - Cái chết được định nghĩa ra sao? - Người ta dùng tiêu chuẩn pháp lý và Y học gì để xác định khi nào cái chết xảy ra? - Tình huống đạo đức khó xử bao quanh cái chết êm ái là gì? Định nghĩa và vấn đề đạo đức - Định nghĩa cái chết về mặt xã hội văn hóa - Định nghĩa pháp lý và Y học - Vấn đề đạo đức GRETA, một sinh viên năm hai, vô cùng khó chịu khi hay tin người mẹ của cô bạn cùng lớp đột tử. Cô bạn cùng lớp là người Do Thái, Greta không biết đám tang diễn ra theo nghi thức nào. Khi Greta đến nhà cô bạn cùng lớp, cô ngạc nhiên khi thấy người ta lấy giấy che kín tủ kính trong nhà. Lần đầu tiên Greta nhận thấy nghi thức đám tang thay đổi khác nhau trong nhiều truyền thống tôn giáo khác nhau. Hãy nhìn người chết trong ảnh. Khi lần đầu tiên người ta nghĩ về cái chết, thì cái chết trông có vẻ là một khái niệm định nghĩa rất đơn giản: đây là thời điểm một người không còn sống nữa. Tương tự, hấp hối đơn thuần là quá trình tạo sự chuyển tiếp từ sống sang chết. Tất cả trông có vẻ quá rõ ràng, phải không? Nhưng chết và hấp hối thực ra là những khái niệm phức tạp hơn nhiều và rất khó định nghĩa. Như chúng ta cho thấy, kinh nghiệm của Greta phản ánh nhiều sự khác biệt tôn giáo và văn hóa trong việc định nghĩa cái chết và nghi thức đi kèm với cái chết. Ý nghĩa của cái chết tùy vào quan điểm của người quan sát cũng như tiêu chuẩn Y học và Sinh học cụ thể mà người ta áp dụng.
Khi nghe từ chết bạn có suy nghĩ gì? Một tài xế chết trong một tai nạn giao thông? Có phải là sự chuyển tiếp sang phần thưởng vĩnh hằng hay không? Lá cờ treo rũ? Nghĩa trang? Bình acquy ôtô không còn xài được nữa? Mỗi khả năng có thể trong số này mô tả cách xem xét về cái chết trong nền văn hóa phương Tây (Kalish, 1987; Kastenbaum, 1999). Tất cả các nền văn hóa đều có quan điểm của riêng mình. Ở người Melanesia, từ bạn bao gồm người rất ốm, người rất già, và người chết, từ toa để gọi tất cả những người đang sống khác (Counts & Counts, 1985). Các nền văn hóa Nam Thái Bình Dương cho rằng sức sống rời khỏi cơ thể trong khi con người đang ngủ hoặc đang bệnh, ngủ, bệnh và chết được xem là kết hợp với nhau. Vì thế, người ta "chết" nhiều lần trước khi "chết thiệt" (Counts & Counts, 1985). Nghi thức đám tang và tình trạng mất người thân cũng thay đổi khác nhau trong các nền văn hóa khác nhau (Simmons, 1945). Một số nền văn hóa đã trang trọng hóa thời khắc thực hiện nghi thức hoặc đọc kinh. Chẳng hạn, sau cái chết của thân nhân, tín đồ Do Thái Chính thống đọc kinh nghi thức, che kín tủ kính, gương trong nhà. Đàn ông cắt đứt dây giày như sự tượng trưng mất mát. Đây cũng là tập quán mà Greta, sinh viên đại học năm hai trong phần minh họa, đã chứng kiến. Thờ cúng tổ tiên thái độ kính trọng đối với những người là tổ tiên của dòng họ và là người rất quan trọng đối với dòng họ, là một phần quan trọng trong nền văn hóa Nhật Bản và Phật giáo ở Nhật Bản (Klass, 1996a). Vì thế, chúng ta phải nhớ rằng kinh nghiệm của nền văn hóa của chúng ta hoặc nhóm cụ thể không thể áp dụng cho các nền văn hóa hoặc nhóm khác. Chết có thể là một kinh nghiệm thật sự giữa các nền văn hóa với nhau. Sự biểu lộ đau buồn trong khắp thế giới về cái chết của công nương Diana năm 1997, với đoàn người đưa tang trong ảnh chụp, thu hút nhiều sự chú ý theo cách trong đó cái chết của những người chúng ta không quen vẫn còn ảnh hưởng đến chúng ta. Chính vào những thời điểm này chúng ta hiểu rằng cái chết xảy ra đối với tất cả chúng ta, và cái chết có thể cùng lúc xảy ra cho cá nhân và cho mọi người. Nói chung, có thể suy nghĩ về cái chết trong 10 ngày (Kalish, 1987; Kastenbaum, 1985). Hãy đọc danh sách sau và suy nghĩ về các ví dụ cho những định nghĩa này. Sau đó hãy chọn thời điểm khác để bạn nghĩ thêm các ví dụ khác bổ sung.
Cờ treo rũ Cáo phó Mộ chí
Giấy kếp màu đen Nhà tang lễ Đài kỷ niệm hoặc tưởng niệm
Tỉ lệ tử vong Số bệnh nhân AIDS Tỉ lệ giết người và tự tử Bảng tuổi thọ
Đám tang
Dịch vụ nghĩa trang Gia đình tập hợp Dịch vụ tưởng niệm Ôn lại hoặc đánh thức Cái chết như một trạng thái tồn tại Thời gian chờ Sự hư vô Sự biến đổi Hạnh phúc bên Chúa Trạng thái tồn tại, nghị lực thuần túy Cái chết như một phép loại suy Chết như đinh cửa Chết như hộp thư không người nhận Con đường cụt Giống như đông thịt Cái chết của mùa đông Cái chết như một điều bí ẩn Chết là gì? Chúng ta có gặp gia đình hay không? Điều gì xảy ra sau khi chết? Khi chết có biết được mọi thứ hay không?
Tôi còn sống bao nhiêu năm nữa? Điều gì xảy ra với gia đình tôi? Lúc này tôi đang làm gì? Bạn không thể nhớ lại
Tôi cảm thấy mình bị lừa Tại sao tôi phải tiếp tục sống Cuộc sống không có ý nghĩa gì nữa Tôi còn nhiều việc phải làm
Chết có đau đớn hay không? Tôi lo nghĩ về gia đình Tôi sợ chết Ai lo cho con tôi đây?
Sống thọ và phát đạt Người xấu xuống địa ngục Thiên đường chờ người tốt Ăn năn sám hối giúp bạn lên thiên đường Nhiều cách nhận xét về cái chết có thể nhìn thấy trong nhiều tập quán khác nhau liên quan đến đám tang. Có lẽ bạn đã nhìn thấy nhiều loại đám tang khác nhau, từ những đám tang rất nhỏ, riêng tư cho đến các nghi thức cực kỳ phức tạp. Biến thể trong tập quán xung quanh cái chết được phản ánh ở một số đài tưởng niệm lâu đời nhất trên trái đất, chẳng hạn như kim tự tháp ở Ai Cập, và một số công trình nguy nga nhất như đền Taj Mahal ở Ấn Độ. Kinh nghiệm của bạn trong việc thực hiện bài tập trong phần Tự tìm hiểu sẽ giúp bạn có một khái niệm về những biến thể trong tập quán bao gồm nhiều thứ từ giá quan tài cho đến loại hình dịch vụ mai táng, nếu có, do con người chọn. VẤN ĐỀ CẦN SUY NGHĨTổ chức đám tang khác nhau trên khắp thế giới. Người ta hồi tưởng những khác biệt gì khi nhận xét cái chết? TỰ TÌM HIỂU: ĐÁM TANG Để có hiểu biết trực tiếp về nghi thức và tập quán bao quanh cái chết khác nhau trong các nền văn hóa ra sao, bạn hãy thu thập thông tin từ cộng đồng địa phương của mình. Hãy tham quan một nhà tang lễ và tìm hiểu về các tùy chọn mai táng hoặc hỏa táng khác nhau. Hãy tìm hiểu giá cả của từng tùy chọn, cũng như giá cả và dịch vụ có sẵn. Hãy trò chuyện với các thành viên thuộc nhiều nhóm tôn giáo khác nhau về các loại hình dịch vụ đám tang khác nhau mà mỗi nhóm thường áp dụng. Đem thông tin của bạn vào lớp và thảo luận các biến thể mà bạn vừa khám phá. tải về 5 Mb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|