Boä phaän taïo xung cuûa boä chia ñieän

Khi phaàn cam quay (do truyeàn ñoäng töø truïc boä chia ñieän qua boä ñieàu chænh ly taâm truyeàn leân) caùc vaáu cam seõ laàn löôït taùc ñoäng leân goái caùch ñieän cuûa caàn tieáp ñieåm laøm cho tieáp ñieåm môû ra (töùc laø xaûy ra hieän töôïng ñaùnh löûa), coøn khi qua vaáu cam tieáp ñieåm laïi ñoùng laïi döôùi taùc duïng cuûa loø xo laù.

Caùc cô caáu ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa. Boä phaän naøy goàm 3 cô caáu ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa.

_ Boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa ly taâm.

_ Boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa chaân khoâng.

_ Boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa theo trò soá octan.

+ Boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa chaân khoâng:

Boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa chaân khoâng coøn coù teân goïi ñaày ñuû laø: boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa sôùm theo phuï taûi ñoäng cô, kieåu chaân khoâng. Cô caáu naøy cuõng laøm vieäc töï ñoäng tuøy thuoäc vaøo möùc taûi cuûa ñoäng cô.

Caáu taïo boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa sôùm theo phuï taûi ñöôïc trình baøy treân hình 5-15. Boä ñieàu chænh goàm: moät hoäp kín baèng caùch gheùp hai nöûa laïi vôùi nhau. Maøng ñaøn hoài ngaên caùch giöõa hai buoàng, moät buoàng luoân luoân thoâng vôùi khí quyeån vaø chòu aùp suaát cuûa khí quyeån, coøn buoàng kia thoâng vôùi loã ôû phía böôùm ga baèng oáng noái vaø chòu aûnh cuûa söï thay ñoåi aùp suaát ôû phía döôùi böôùm ga.

Treân maøng coù gaén caàn keùo, ñaàu kia cuûa caàn keùo ñöôïc maéc vaøo choát cuûa maâm tieáp ñieåm (maâm treân). Loø xo luoân eùp maøng veà 1 phía vaø söùc caêng cuûa loø xo ñöôïc ñieàu chænh baèng caùc ñeäm. Toaøn boä boä ñieàu chænh ñöôïc baét vaøo thaønh beân cuûa boä chia ñieän baèng hai vít.

+ Boä ñieàu chænh goùc ñaùnh löûa theo trò soá octane cuûa nhieân lieäu:

Boä ñieàu chænh naøy coù maët treân moät soá ñoäng cô oâtoâ coù theå duøng nhieàu loaïi xaêng khaùc nhau vôùiù trò soá octane vaø toác ñoä chaùy cuûa chuùng khaùc nhau, do vaäy goùc ñaùnh löûa sôùm phaûi thay ñoåi theo trò soá octane.

Bougie vaø caùch choïn löïa bougie

Bougie ñoùng vai troø raát quan troïng trong hoaït ñoäng cuûa ñoäng cô xaêng. Ñoù laø nôi xuaát hieän tia löûa ban ñaàu ñeå ñoát chaùy hoøa khí, vì vaäy, noù aûnh höôûng tröïc tieáp ñeán coâng suaát cuûa ñoäng cô, löôïng tieâu hao nhieân lieäu cuõng nhö ñoä oâ nhieãm cuûa khí thaûi. Do ñieän cöïc bougie ñaët trong buoàng ñoát neân ñieàu kieän laøm vieäc cuûa noù raát khaéc nghieät: nhieät ñoä ôû kyø chaùy coù theå leân ñeán 2500^oC vaø aùp suaát ñaït 50kg/cm². Ngoaøi ra bougie coøn chòu söï thay ñoåi ñoät ngoät veà aùp suaát laãn nhieät ñoä, caùc dao ñoäng cô khí, söï aên moøn hoaù hoïc vaø ñieän theá cao aùp. Chính vì vaäy, caùc hö hoûng treân ñoäng cô xaêng thöôøng lieân quan ñeán bougie.

Hieäu ñieän theá caàn thieát ñaët vaøo bougie ñeå coù theå phaùt sinh tia löûa tuaân theo ñònh luaät Pashen. Khaû naêng xuaát hieän tia löûa treân ñieän cöïc bougie ôû hieäu ñieän theá cao (khoù ñaùnh löûa) hay thaáp (deã ñaùnh löûa) phuï thuoäc vaøo aùp suaát trong xy lanh ôû cuoái quaù trình neùn, khe hôû bougie vaø nhieät ñoä cuûa ñieän cöïc trung taâm cuûa bougie. Aùp suaát trong xy lanh caøng cao thì caøng khoù ñaùnh löûa. Vì vaäy, nhöõng ñoäng cô coù tyû soá neùn cao ñoøi hoûi phaûi söû duïng heä thoáng ñaùnh löûa coù ñieän theá thöù caáp (cuûa bobin) cao hôn. Ñieàu ñoù cuõng coù nghóa laø khi thöû bougie ôû ngoaøi thaáy xuaát hieän tia löûa nhöng khi gaén vaøo ñoäng cô chöa chaéc coù löûa. Khe hôû caøng lôùn thì quaù trình chaùy seõ toát hôn nhöng caøng khoù ñaùnh löûa vaø mau moøn ñieän cöïc. Trong tröôøng hôïp naøy, ta seõ nghe thaáy tieáng “luïp buïp” ñaëc tröng khi leân ga cao vì maát löûa. Neáu khe hôû nhoû quaù, dieän tích tieáp xuùc cuûa tia löûa vôùi hoaø khí ít, laøm giaûm coâng suaát ñoäng cô (maùy yeáu), taêng oâ nhieãm vaø tieâu hao nhieân lieäu (vì khoâng ñoát heát). Khe hôû quaù nhoû cuõng laøm bougie deã bò “cheát” do muoäi than baùm vaøo ñieän cöïc. Khe hôû cho pheùp cuûa bougie phuï thuoäc vaøo hieäu ñieän theá cöïc ñaïi cuûa cuoän daây thöù caáp trong bobin ñaõ ñöôïc thieát keá cho töøng loaïi ñoäng cô. Vì vaäy, ta phaûi chænh khe hôû theo thoâng soá cuûa nhaø cheá taïo.

Caùc thoâng soá veà bougie (chuûng loaïi, khe hôû…) thöôøng ñöôïc nhaø cheá taïo cung caáp vaø ñöôïc ghi ôû trong khoang ñoäng cô. Tuy nhieân, ñoái vôùi moät soá xe nhaäp töø Myõ hoaëc chaâu Aâu, ta khoâng neân söû duïng bougie ghi treân xe vì ñieàu kieän laøm vieäc cuûa ñoäng cô laãn ñieàu kieän khí haäu ôû nöôùc ta ñeàu khaùc. Do ñieän cöïc bougie bò moøn trong quaù trình phoùng tia löûa ñieän (toác ñoä moøn trung bình ñoái vôùi bougie loaïi thöôøng: 0.01 ÷ 0.02mm/1,000km), ta phaûi chænh laïi khe hôû ñònh kyø. Thôøi gian baûo döôõng bougie phuï thuoäc vaøo loaïi bougie vaø tình traïng ñoäng cô. Bougie coù ñieän cöïc laøm baèng ñoàng(loaïi reû tieàn) phaûi chænh khe hôû sau moãi 10.000 km. Bougie coù ñieän cöïc platin (loaïi ñaét tieàn) chæ phaûi baûo döôõng sau 80.000 km tính töø luùc thay. Loaïi bougie naøy thöôøng ñöôïc söû duïng treân caùc xe khoù môû bougie. Ñoái vôùi bougie platin, khi baûo döôõng, chæ chænh khe hôû maø khoâng ñöôïc ñaùnh saïch ñieän cöïc baèng giaáy nhaùm vì ñieän cöïc chæ ñöôïc haøn moät lôùp moûng kim loaïi quí hieám naøy.

Cöïc tính cuûa ñieän aùp thöù caáp ñaët vaøo bougie ñeå taïo ra tia löûa cuõng raát quan troïng. Neáu baïn ñaáu ñuùng ñaàu daây cuûa cuoän sô caáp (ñaàu + noái vôùi ñieän trôû phuï hoaëc coâng taéc maùy, ñaàu - noái vôùi IC ñaùnh löûa hoaëc vít löûa), thì ñieän theá ñaët vaøo ñieän cöïc trung taâm phaûi mang daáu aâm. Trong tröôøng hôïp ngöôïc laïi neáu ñaáu loän daây, ñieän aùp caàn thieát ñeå taïo ra tia löûa treân bougie seõ taêng leân khoaûng 20% töùc khoù ñaùnh löûa hôn. Sôû dó nhö vaäy laø vì caùc haït ñieän töû trong tröôøng hôïp sau khoù xuaát phaùt töø ñieän cöïc bìa do nhieät ñoä cuûa noù thaáp hôn ñieän cöïc giöõa.