Trong tái bản bán bảo tồn, cả hai mạch mới của DNA được tổng hợp đồng thời ở mỗi
chạc ba tái bản. Tuy nhiên, cơ chế tái bản DNA chỉ cho phép sự tổng hợp theo hướng
5’– 3’, vì thế trên hai mạch khuôn có hướng ngược nhau, sự tổng hợp mạch mới không
diễn tiến giống nhau.
• Từ điểm khởi đầu tái bản, trên mạch khuôn 3’- 5’ sự tổng hợp mạch mới diễn
ra một cách liên tục theo chiều 5’- 3’ cùng chiều với hướng tháo xoắn. Mạch
này được gọi là mạch tới (leading strand).
• Trong khi đó trên mạch khuôn 5’ – 3’, sự tổng hợp mạch mới cũng diễn
ra theo
hướng 5’ – 3’ nhưng ngược với hướng tháo xoắn. Chính vì thế, sự tổng hợp
mạch mới không xảy ra liên tục mà dưới dạng những đoạn ngắn được gọi là
đoạn Okazaki (kích thước 1000 – 2000 bp ở prokaryote và 100 – 200 bp ở
eukaryote). Mạch mới được tổng hợp theo kiểu gián đoạn này được gọi là mạch
chậm (lagging strand).
Trên thực tế, sự tổng hợp cả hai mạch theo cùng hướng vì mạch khuôn chậm được uốn
vòng để quay 180
o
tại chạc ba tái bản, trở nên cùng hướng với mạch khuôn tới.
Tái bản DNA
4/17