CHƯƠNG II CÂU LỆNH CÓ CẤU TRÚC RẼ NHÁNH

CHƯƠNG II

CÂU LỆNH CÓ CẤU TRÚC RẼ NHÁNH

Cú pháp:

Sơ đồ thực hiện:

Dạng 1	Dạng 2
CASE B OF Const 1: S1; Const 2: S2; ... Const n: Sn; END;	CASE B OF Const 1: S1; Const 2: S2; ... Const n: Sn; ELSE Sn+1; END;

• 
  B: Biểu thức kiểu vô hướng đếm được như kiểu nguyên, kiểu logic, kiểu ký tự, kiểu liệt kê.
  
• 
  Const i: Hằng thứ i, có thể là một giá trị hằng, các giá trị hằng (phân cách nhau bởi dấu phẩy) hoặc các đoạn hằng (dùng hai dấu chấm để phân cách giữa giá trị đầu và giá trị cuối).
  
• 
  Giá trị của biểu thức và giá trị của tập hằng i (i=1¸n) phải có cùng kiểu.
  

- Ngược lại:

+ Đối với dạng 1: Không làm gì cả.

+ Đối với dạng 2: thực hiện lệnh S_n+1.

B. BÀI TẬP:

Bài tập 2.1:

Viết chương trình in ra số lớn hơn trong hai số (được nhập từ bàn phím).

• 
  Nhập hai số vào hai biến a, b.
  
• 
  Nếu a > b thì in a. Nếu a <= b thì in b.
  

var f,g: text; a,b: real; begin Assign(f,’bai2_1.inp’); reset(f); Assign(g,’bai2_1.out’); rewrite(g); readln(f,a); readln(f,b); if a> b then writeln(g,'So lon la:',a); if a<= b then writeln(g,'So lon la:',b:10:2); close(f); close(g); end.

var f,g: text; a,b: real; begin Assign(f,’bai2_1c2.inp’); reset(f); Assign(g,’bai2_1c2.out’); rewrite(g); readln(f,a); readln(f,b); if a> b then writeln(g,'So lon la:',a:10:2) else writeln(g,'So lon la:',b:10:2); close(f); close(g); end.

Nói chung nên sử dụng lệnh if … then … else vì chương trình sáng sủa, dễ hiểu hơn. Tuy nhiên trong vài trường hợp sử dụng các lệnh if … then rời lại dễ diễn đạt hơn. Hãy xem ví dụ sau:

Viết chương trình in ra số lớn nhất trong bốn số nhập từ bàn phím.

Nếu a b và a c và a d thì a là số lớn nhất.

Tương tự như thế xét các trường hợp còn lại để tìm số lớn nhất.

b. Mã chương trình:

Var f,g: text; a,b,c,d: real; Begin Assign(f,’bai2_2.inp’); reset(f); Assign(g,’bai2_2.out’); rewrite(g); readln(f,a); readln(f,b); readln(f,c); readln(f,d); if (a>=b) and (a>=c) and (a>= d) then writeln(g,'So lon nhat la:',a:10:2); if (b>=a) and (b>=c) and (b>= d) then writeln(g,'So lon nhat la:',b:10:2); if (c>=a) and (c>=b) and (c>= d) then writeln(g,'So lon nhat la:',c:10:2); if (d>=a) and (d>=b) and (d>= c) then writeln(g,'So lon nhat la:',d:10:2); close(f); close(g); end.

Độ khó của bài toán sẽ tăng lên nhiều nếu thêm yêu cầu có thông báo khi hai số, ba số, bốn số bằng nhau.

Viết chương trình in ra số lớn nhất trong bốn số nhập từ file với điều kiện chỉ được dùng hai biến.

Sử dụng một biến max và một biến a để chứa số vừa nhập. Cho max bằng số đầu tiên. Sau khi nhập một số thực hiện so sánh nếu số vừa nhập lớn hơn max thì lưu số vừa nhập vào max. Sau khi nhập xong ta có max là số lớn nhất

(Giải thuật này gọi là kỹ thuật lính canh cần hiểu rõ để sử dụng sau này).

b. Mã chương trình:

Var f,g: text; a,b,c,max: real; Begin Assign(f,’bai2_3.inp’); reset(f); Assign(g,’bai2_3.out’); rewrite(g); readln(f,a); readln(f,b); readln(f,c); Max:=a; if a>=Max then Max:=a; if b>=Max then Max:=b; if a>=Max then Max:=c; Write(g,'So lon nhat la:',Max:10:2); Close(f); close(g); end.

Viết chương trình xét xem một tam giác có là tam giác đều hay không khi biết ba cạnh của tam giác.

• 
  Nhập ba cạnh của tam giác vào ba biến a,b,c.
  
• 
  Nếu a = b và b = c thì tam giác là tam giác đều và ngược lại tam giác không là tam giác đều.
  

var f,g: text; a,b,c: real; begin Assign(f,’bai2_4.inp’); reset(f); Assign(g,’bai2_4.out’); rewrite(g); readln(f,a); readln(f,b); readln(f,c); if (a = b) and (b = c) then writeln(g,'La tam giac deu') else writeln(g,'Khong phai la tam giac deu'); close(f); close(g); end.

Viết chương trình xét xem một tam giác có là tam giác cân hay không khi biết ba cạnh của tam giác.

• 
  Nhập ba cạnh của tam giác vào ba biến a,b,c.
  
• 
  Nếu a = b hoặc b = c hoặc a = c thì tam giác là tam giác cân và ngược lại tam giác không là tam giác cân.