Amir Temur davri harbiy san’ati
tải về 167.1 Kb.
|
- Điều hướng trang này:
- Jangning borishi
Jangdan oldinTemur oʻz hukmronligining 35 yili, yaʼni 1370-1405 yillar davomida Shimoliy Hindistondan Sharqiy Anadolugacha choʻzilgan ulkan imperiya tuzdi. U ko'plab shiddatli harbiy yurishlarni o'tkazdi. Musulmon dunyosining yagona hukmdori bo'lishni istab, u har qanday raqiblarni doimiy ravishda chetlab o'tdi. Ayni paytda Boyazid I butun Kichik Osiyoni bo‘ysundirib, Anado‘lining mutlaq xo‘jayini bo‘lishga muvaffaq bo‘ldi. Gʻarbga qarab harakatlanib, Temur Qoraqoʻyunlu davlatiga duch keldi. Temur qoʻshinlarining gʻalabasi turkmanlar sardori Qora Yusufni gʻarbga, Usmonli hukmdori Boyazid huzuriga qochishga majbur qildi. Shundan keyin Qora Yusuf va Boyazid Temurga qarshi birgalikda harakat qilishga kelishib oldilar. Nihoyat, sulton Qoraqo‘yunlu bilan muomala qilish uchun Temur Boyaziddan Qora Yusufni ekstraditsiya qilishni talab qildi, ammo Boyazidning rad etishi Usmonlilarga qarshi urush boshlash uchun aniq bahona bo‘ldi. 1402 yil may oyida Temur Kichik Osiyoga yurish boshladi. Uning qo'shinlari turk qal'alari Kemak va Sivasni egalladi. Temur o'z qo'shinlarini ko'zdan kechirdi, ularning soni 140 mingga etdi. Temur qoʻshinining asosiy qismini otliq qoʻshinlar tashkil qilgan. Boyazid Temurga qarshi raqibining yarmidan ko‘p qo‘shin to‘plashga muvaffaq bo‘ldi. Ochiq jang boʻlishidan choʻchigan Sulton oʻz qoʻshinlarini Angora shahri shimolidagi togʻli oʻrmonzorga joylashtirdi. Temur Angorani qamal qilib, ustunlik bilan Boyazidni tekislikka tortdi. Jangning borishiTurklar tog‘dan tushishi bilan Temur Angora qamalini olib tashladi va qisqa o‘tishdan so‘ng Boyazid qo‘shinlari yo‘liga tushdi. Temur sultonning uzoq vaqtdan beri o‘z qo‘shinlariga maosh bermaganini bildi va uning qo‘shinlari orasida ko‘pchilik norozi edi. U raqibining qo‘shinlariga ayg‘oqchilarni jo‘natib, ularni o‘z tomoniga ko‘ndirmoqchi bo‘ldi. Boyazid tog‘larning orqa tomonida qo‘shin tuzdi, ularning yon tomonlarida chekinish yo‘llari bor. Sulton qoʻshin markazini mustahkamlashga intilib, qanotlarni zaiflashtirgan edi. Turk kuchlarining chap qanoti Stefan Lazarevich boshchiligidagi serblar edi. O'ng qanotda Anadolu beylarining otryadlari joylashgan edi. Temur, aksincha, kuchli qanotlarga va tanlangan qo'shinlarning 30 ta polkdan iborat kuchli zaxirasiga ega edi. Jang engil otliqlar tomonidan olib borildi, keyin Temur qo'shinining o'ng qanotining avangardlari serb ritsarlariga muvaffaqiyatsiz hujum qildi. Temur o'ng qanotining barcha kuchlarini jangga tashladi, ammo serblar o'jarlik bilan qarshilik ko'rsatishda davom etdilar. Chap qanotning avangardlari darhol muvaffaqiyat qozondi, Anadolu beylari otryadlari va 18 ming yollanma askar, tatarlar dushman tomoniga o'tdilar. Shundan so‘ng Temur ikkinchi qatorning bir qismiga qarshi jang qilib, serblarni asosiy kuchlaridan ajratib olishga urindi, biroq ular Boyazid qo‘shinining qolgan qismini yorib o‘tib, ular bilan bog‘lanishga muvaffaq bo‘ldi. Temur qanotlarni mag'lub etib, zaxiralarni tashladi va turklarning asosiy qismini o'rab oldi. Temur qo'shinlari katta ustunlikka ega edilar. Yangisariylar yo'q qilindi, Boyazidning o'zi esa asirga olindi. tải về 167.1 Kb. Chia sẻ với bạn bè của bạn:
|