Thả Một Bè Lau
| C h ư ơ n g 0 1 : H à n h T r a n g
tải về 1.87 Mb. Chế độ xem pdf
|
- Điều hướng trang này:
- 26 | C h ư ơ n g 0 1 : H à n h T r a n g Giống Hữu Tình
| 25 |
C h ư ơ n g 0 1 : H à n h T r a n g giống, chính trong văn hóa Việt Nam cũng có truyền thống kiêng cữ. Người còn gái nào chơi đàn Ðộc huyền cầm (đàn bầu) nhiều thì người ta tin rằng cô sẽ suốt đời đau khổ. Tiếng Ðộc huyền rất 'trệ', làm người nghe lụy xuống. Ngồi đó mà chơi "Ðêm tàn bến Ngự"... tưới tẩm hoài những hạt giống đau thương thì thế nào cũng có một ngày mình sẽ lãnh đủ. Ðây là chuyện thực tập. Người tu mà không biết chuyện này là có thiếu sót. Có một thi sĩ làm thơ hô hào những nhà sáng tác, những ca sĩ từ bỏ lối sáng tác và ca hát đau thương đứt ruột. Ông ta viết những câu này, tôi còn nhớ: Ðừng kể nữa những mảnh tình tan tác, Hãy đứng lên, nhạc sĩ, với tôi đi! Tôi ghét anh ưa giọng hát sầu bi, Và tung mãi tâm hồn thường trụy lạc. Hãy đứng dậy! Vứt chiếc cầm áo não! Tôi cần nghe những khúc nhạc rất hùng. Thét ngựa lòng phi mãi chẳng chồn chân, Sáng như gươm tuốt, mạnh như luồng bão. Ôi nhạc sĩ! Thật anh người thậm tệ! Quan hoài chi những khúc hát mê ly, Những câu ca không đẹp lại không thi Của kỹ nữ vọc cuộc đời ê trệ? Hay cung kính nhượng những người tuổi tác, Những bản đàn nhịp hát thiếu tinh thần. Hãy ra xem sóng vỗ với mây vần, Và sáng chế cho tôi vài điệu khác. Nếu chúng ta cứ hát những bài khóc gió than mây và cứ nghe những bài độc huyền thì có thể 'vận cái rủi' vào số mạng của mình, tưới tẩm những hạt giống đau buồn, điều đó không tốt. 26 | C h ư ơ n g 0 1 : H à n h T r a n g Giống Hữu Tình Ðây là tình cảm của Kim Trọng sau cuộc gặp gỡ đầu tiên với Kiều: Cho hay là giống hữu tình, Ðố ai gỡ mối tơ mành cho xong! Cụ Nguyễn Du nói tới chàng sinh viên này như nói về chính cụ. Cụ là một người có rất nhiều tình. Có nhiều tình thì có thể có nhiều đau khổ. Người ta nói đến một 'giống' người (race) gọi là 'nòi tình'. Thúy Kiều, Kim Trọng và cụ Nguyễn Du đều thuộc 'chủng tộc' này. Cho nên cụ rất thông cảm. 'Cho hay là giống hữu tình' có nghĩa là: 'Tôi biết mà! Anh thuộc về cái giống hữu tình thì thế nào anh cũng bị kẹt'. Hồi trẻ chắc chàng Nguyễn Du cũng đa tình lắm! Chắc chàng cũng đã nhiều lần bị kẹt. 'Ðố ai gỡ mối tơ mành cho xong': đã vướng vào vòng tình ái rồi thì gỡ ra rất khó. Ðây là cụ nói ra từ kinh nghiệm của mình, Chữ tình ở đây là thứ tình yêu có đam mê. Nhưng chữ tình có thể chỉ nhiều loại tình cảm khác. Ví dụ Từ, Bi, Hỷ, Xả cũng là tinh, nhưng tình này không có tính đam mê. Tôi nhớ ở chùa Trúc Lâm, Huế các thầy dùng chữ rất táo bạo. Trong thiền thất, các thầy để lại hai câu đối như thế này: Bất tục tức Tiên cốt Ða tình thị Phật tâm. Cốt cách của người tiên thì thanh, trong trần tục. Trái tim của Bụt là một trái tim có nhiều tình thương. Bụt thương, không phải chỉ một người mà rất nhiều người. Từ loài người cho đến 'con sóc, con nai, con muỗi, con giun, con chim, con cá...' [26] Như vậy là 'đa tình' chứ gì nữa! Tôi dịch là; Cốt tiên là không tục, Tâm Bụt vốn nhiều tình. Tình như tình của Bụt thì càng nhiều càng tốt, không sao hết. Tình đam mê, bi lụy, chiếm hữu, dính mắc... thì mới ngán. Về thăm chùa Trúc Lâm quý vị sẽ thấy hai câu đối đó. Vướng vào cái vòng tình ái gỡ ra rất khó. Chàng thư sinh nọ gặp người đẹp rồi, về đọc Tứ thư, Ngũ kinh, Ðại học, Trung dung, Luận ngữ... không vô nữa. Văn sách, Kinh nghĩa không làm gì được cả. |