3.3.4 Nội dung hiệp định TRIMS
Hiệp định TRIMs thừa nhận một số biện pháp đối với FDI có thể gây hạn chế hoặc bóp méo thương mại. GATT-94 cấm áp dụng các biện pháp đầu tư vi phạm các nguyên tắc đãi ngộ quốc gia và hạn chế số lượng.
Hiệp định TRIMs cũng qui định rằng không một thành viên nào được phép áp dụng biện pháp phân biệt đối với người hoặc hàng hóa nước ngoài. Hiệp định cũng cấm áp dụng các biện pháp đầu tư làm hạn chế khối lượng trao đổi thương mại.
Trên nguyên tắc không được làm ảnh hưởng đến các quyền và nghĩa vụ theo qui định của hiệp định GATT-94, không một nước thành viên nào được phép sử dụng các biện pháp đầu tư có liên quan đến thương mại nếu các biện pháp này trái với các qui định của GATT-94.
Hiệp định TRIMs lập danh mục các biện pháp đầu tư liên quan đến thương mại bị coi là trái với các điều khoản của GATT. Danh mục này bao gồm các biện pháp như:
- Yêu cầu một doanh nghiệp phải mua một tỉ lệ sản phẩm nhất định trong một nước nào đó;
- Yêu cầu về cân bằng mậu dịch;
- Yêu cầu nhà đầu tư nước ngoài phải đặt mục tiêu xuất khẩu một lượng sản phẩm nhất định;
- Yêu cầu phải tiêu thụ một lượng sản phẩm ở trong nước dẫn đến hạn chế xuất khẩu;
- Hạn chế giao dịch ngoại hối dẫn đến hạn chế xuất khẩu.
Hiệp định TRIMs yêu cầu các nền kinh tế thành viên trong vòng 90 ngày phải thông báo cho Hội đồng Thương mại hóa tất cả những biện pháp đầu tư nào không phù hợp với hiệp định. Cho dù các biện pháp đó được áp dụng chung hay riêng cho một số lĩnh vực cụ thể đều phải được thông báo cụ thể về các đặc tính cơ bản của nó.
Hiệp định TRIMS đã lập ra Uỷ ban về các biện pháp đầu tư có liên quan đến thương mại. Mọi thành viên của WTO đều được tham gia Uỷ ban này. Uỷ ban có chủ tịch và phó chủ tịch và họp ít nhất một năm một lần theo đề nghị của bất kì thành viên nào.
Những ngoại lệ của TRIMs
Cơ sở pháp lý: Điều 3 Hiệp định về các Biện pháp Đầu tư liên quan đến thương mại (TRIMs).
Theo điều 3 quy định như sau:
"Trong trường hợp thích hợp, tất cả các ngoại lệ qui định tại GATT 1994 được áp dụng đối với các qui định của Hiệp định này."
Như vậy, tức là trong tất cả các ngoại lệ của Hiệp định GATT, TRIMs sẽ áp dụng nếu ở trong trường hợp thích hợp với TRIMs.
Ví dụ: Điều 20 Hiệp định chung GATT quy định về ngoại lệ chung quy định như sau:
Với bảo lưu rằng các biện pháp đề cập ở đây không được theo cách tạo ra công cụ phân biệt đối xử độc đoán hay phi lý giữa các nước có cùng điều kiện như nhau, hay tạo ra một sự hạn chế trá hình với thương mại quốc tế, không có quy định nào trong Hiệp định này được hiểu là ngăn cản bất kỳ bên ký kết nào thi hành hay áp dụng các biện pháp:
- Cần thiết để bảo vệ đạo đức công cộng;
- Cần thiết để bảo vệ cuộc sống và sức khoẻ của con người, động vật hay thực vật;
- Liên quan đến xuất hoặc nhập khẩu vàng và bạc;
- Cần thiết để bảo đảm sự tôn trọng pháp luật và các quy tắc không trái với các quy định của Hiệp định này, ví dụ như các quy định liên quan tới việc áp dụng các biện pháp hải quan, duy trì hiệu lực của chính sách độc quyền tuân thủ đúng theo khoản 4 Điều II và Điều XVII, liên quan tới bảo hộ bản quyền, nhãn hiệu thương mại và quyền tác giả và các biện pháp thích hợp để ngăn ngừa các hành vi thương mại gian lận;
- Liên quan tới các sản phẩm sử dụng lao động của tù nhân;
- Áp đặt để bảo vệ di sản quốc gia có giá trị nghệ thuật, lịch sử hay khảo cổ;
- Liên quan tới việc gìn giữ nguồn tài nguyên có thể bị cạn kiệt, nếu các biện pháp đó cũng được áp dụng hạn chế cả với sản xuất và tiêu dùng trong nước;
- Được thi hành theo nghĩa vụ của một hiệp định liên chính phủ về một hàng hoá cơ sở ký kết phù hợp với các tiêu thức đã trình ra Các Bên Ký Kết và không bị Các Bên phản đối hay chính hiệp định đó đã trình ra Các Bên Ký Kết và không bị các bên bác bỏ.
- Bao hàm các hạn chế với xuất khẩu nguyên liệu do trong nước sản xuất và cần thiết có đủ số lượng thiết yếu nguyên liệu đó để đảm bảo hoạt động chế tác trong thời kỳ giá nội được duy trì dưới giá ngoại nhằm thực hiện một kế hoạch ổn định kinh tế của chính phủ, với bảo lưu rằng các hạn chế đó không dẫn tới tăng xuất khẩu hay tăng cường mức bảo hộ với ngành công nghiệp trong nước và không vi phạm các quy định của Hiệp định này về không phân biệt đối xử;
- Thiết yếu để có được hay phân phối một sản phẩm thuộc diện khan hiếm trong cả nước hay tại một địa phương; tuy nhiên các biện pháp đó phải tương thích với các nguyên tắc theo đó mỗi bên ký kết phải có một phần công bằng trong việc quốc tế cung cấp các sản phẩm đó và các biện pháp không tương thích với các quy định khác của Hiệp định này sẽ được xoá bỏ ngay khi hoàn cảnh dẫn tới lý do áp dụng đã không còn tồn tại nữa. Ngày 30 tháng 6 năm 1960 là muộn nhất Các Bên Ký Kết sẽ xem xét lại tính cần thiết của quy định thuộc tiểu khoản này.
3.4 Hiệp định về quyền sở hữu trí tuệ có liên quan đến thương mại (hiệp định TRIPS) có hiệu lực ngày 01 tháng 01 năm 1995
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |
