CHỦ ĐỀ: CÁC QUI LUẬT KINH TẾ CƠ BẢN
TRONG SẢN XUẤT VÀ LƯU THÔNG HÀNG HÓA
I. QUY LUẬT GIÁ TRỊ TRONG SẢN XUẤT VÀ LƯU THÔNG HÀNG HÓA
1. Nội dung của quy luật giá trị
a. Nội dung qui luật giá trị
Sản xuất và lưu thông hàng hóa phải dựa trên cơ sở thời gian lao động xã hội cần thiết để sản
xuất ra hàng hóa đó.
b. Biểu hiện nội dung của quy luật giá trị trong sản xuất và lưu thông hàng hóa
- Trong sản xuất: Quy luật giá trị yêu cầu người sản xuất phải đảm bảo
sao cho
+ Thời gian lao động cá biệt để sản xuất ra từng hàng hóa phải phù hợp với thời gian lao
động xã hội cần thiết để sản xuất ra từng hàng hóa đó.
+ Tổng thời gian lao động cá biệt để sản xuất ra tổng hàng hóa phải phù hợp với tổng thời
gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra tổng hàng hóa đó.
- Trong lưu thông, trên thị trường việc trao đổi hàng hóa cũng phải dựa trên cơ sở thời gian
lao động xã hội cần thiết hay nguyên tắc ngang giá.
+ Đối với 1 hàng hóa: giá cả của một hàng hóa có thể bán cao hoặc thấp so với giá trị của
nó nhưng bao giờ cũng phải xoay quanh trục giá trị hàng hóa.
+ Đối với tổng hàng hóa trên toàn xã hội, quy luật giá trị yêu cầu tổng giá cả hàng hóa sau
khi bán phải bằng tổng giá trị hàng hóa được tạo ra trong quá trình sản xuất.
2. Tác động của quy luật giá trị
a. Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa
- Qui luật giá trị điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa thông qua giá cả trên thị trường.
- Qui luật giá trị điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa bằng cách phân phối lại các yếu tố
tư liệu sản xuất và sức lao động từ ngành sản xuất này sang ngành sản xuất khác; phân phối lại
nguồn hàng từ nơi này sang nơi khác; mặt hàng này sang mặt hàng khác theo hướng từ nơi có lãi ít
hoặc không lãi sang nơi lãi nhiều thông qua biến động của giá cả hàng hóa trên thị trường
b. Kích thích lực lượng sản xuất phát triển và năng suất lao động tăng lên
- Người sản xuất, kinh doanh muốn thu nhiều lợi nhuận, phải tìm cách cải tiến kỹ thuật, tăng
năng suất lao động, nâng cao tay nghề của người lao động, hợp lý hóa sản xuất, thực hành tiết
kiệm…làm cho giá trị hàng hóa cá biệt của họ thấp hơn giá trị xã hội của hàng hóa.
c. Phân hóa giàu – nghèo giữa những người sản xuất hàng hóa
- Những người có điều kiện sản xuất thuận lợi, có trình độ, kiến thức cao, trang bị kỹ thuật tốt
nên có hao phí lao động cá biệt thấp hơn hao phí lao động xã hội cần thiết, nhờ đó giàu lên nhanh
chóng, có điều kiện mua sắm thêm tư liệu sản xuất, đổi mới kỹ thuật, mở rộng sản xuất kinh doanh.
- Những người không có điều kiện thuận lợi, làm ăn kém cỏi, gặp rủi ro trong kinh doanh nên
bị thua lỗ dẫn tới phá sản trở thành nghèo khó.