k
BH
R
R
n
Trong ®ã:
n. kh«ng cã thø nguyªn vµ n<1.
R
BH
:cêng ®é chÞu nÐn b·o hoµ, tÝnh theo kg/cm
2
R
K
: cêng ®é chÞu nÐn kh« cña ®¸, tÝnh theo kg/cm2
2.15.X¸c ®Þnh cêng ®é chÞu c¾t cña ®¸.
2.15.1. Khi lùc c¾t theo mét ph¬ng nµo ®ã vît qu¸ søc chèng c¾t bªn trong cña ®¸ th× ®¸ b¾t ®Çu
mÊt tÝnh bÒn:lóc ®ã cã thÓ x¶y ra hiÖn tîng c¾t trît gi÷a phÇn ®¸ nä víi phÇn ®¸ kia, hiÖn tîng
c¾t vì nhanh v× tÝnh rßn cña ®¸ tuú theo ®¸ thuéc lo¹i xèp, mÒm hay cøng. Cêng ®é chÞu c¾t lµ mét
chØ tiªu c¬ lý ®îc chó ý nhiÒu khi ®¸nh gi¸ ®é bÒn cña c¸c lo¹i ®¸ cøng hay nöa cøng vµ trong
nh÷ng trêng hîp nµy,ngêi ta chØ lµm thÝ nghiÖm c¾t díi c¸c gãc 30
0
, 45
0
,60
0
lµ ®ñ.
2.15.2. Dông cô vµ thiÕt bÞ thÝ nghiÖm gåm cã :
-M¸y khoan ®¸,
-M¸y ca ®¸,
-M¸y mµi ®¸,
-M¸y nÐn 50T,
-Tñ sÊy,
-B×nh chèng Èm,
-Thíc cÆp
-Bé dông cô c¾t xÐn.
2.15.3.Bé dông cô c¾t xÐn lµ nh÷ng khu«n b»ng thÐp ®ùng võa khÝt mÉu thÝ nghiÖm cã ®êng kÝnh
5cm, cao 5cm gåm 2 nöa phÇn trªn vµ phÇn díi b»ng nhau vµ ®îc t¸ch víi nhau theo mÆt c¾t xiªn
30
0
, 45
0
, hay 60
0
so víi tiÕt diÖn ngang cña khu«n.Khi ®Æt khu«n cã chøa mÉu lªn m¸y nÐn, nhê cã
viªn bi trßn vµ vµnh bi vßng gÇn ë 2 n¾p khu«n mµ lóc lùc nÐn do m¸y nÐn t¹o ra khi vît qóa mét
giíi h¹n nµo ®ã sÏ lµm cho hai phÇn trªn díi cña khu«n bÞ trît theo mÆt c¾t xiªn khiÕn mÉu ®¸ bÞ
c¾t xiªn 30
0
, 45
0
hay 60
0
tuú theo khu«n ®îc sö dông.
2.15.4. Qu¸ tr×nh t¹o 9 côc mÉu (®Ó lµm ®ñ 3 lÇn thÝ nghiÖm ®èi víi c¸c gãc c¾t 30
0
, 45
0
hay 60
0
)
tiÕn hµnh nh ë môc 2.13.3. dÎ t¹o mÉu thÝ nghiÖm vµ cêng ®é chÞu nÐn.
2.15.5.L¾p mÉu vµo khu«n c¾t xiªn, mÉu ph¶i ®îc ®Æt s¸t víi 2 ®¸y khu«n, nÕu cßn hë th× ph¶i
dïng nh÷ng phiÕn nhá chÌn cho mÉu Ðp thËt s¸t, kh«ng thÓ bÞ chuyÓn dÞch trong khi thÝ nghiÖm.
§Æt khu«n chøa mÉu vµo ®óng t©m cña bµn m¸y nÐn. §iÒu chØnh kim ®ång hå ®o lùc vµ cho m¸y
nÐn ch¹y tõ tõ víi tèc ®ä t¨ng t¶i trong khi thÝ nghiÖm vÒ cêng ®é chÞu nÐn. Khi mÉu bÞ trît th×
ngõng thÝ nghiÖm vµ ghi l¹i trÞ sè chØ trªn dång hå.
2.15.6. §èi víi mçi mÉu thÝ nghiÖm, tuú theo gãc c¾t lµ 30
0
, 45
0
hay 60
0
, cêng ®é chÞu c¾t ®îc
x¸c ®Þnh theo:
)
cm
/
kG
(
2
sin
F
2
P
R
2
,
c
Trong ®ã:
P : lùc nÐn chØ ë ®ång hå ®o lùc, khi mÉu bÞ ph¸ ho¹i, tÝnh theo kg.
F : tiÕt diÖn ngang cña mÉu, tÝnh theo cm
2
.
: gãc c¾t cÇn thÝ nghiÖm.
Khi ( = 30
0
hay ( = 60
0
th× R
C,30
0
= R
C,60
0
=0,433 (kg/cm
2
)
Khi ( = 45
0
th×: R
C,45
0
= 0,5 (kg/cm
2
)
Cêng ®é chÞu c¾t theo mét gãc lµ trÞ sè b×nh qu©n cña 3 lÇn thÝ nghiÖm ®èi víi 3 mÉu thö.
Cêng ®é chÞu c¾t cña ®¸ dîc lÊy b»ng trÞ sè nhá nhÊt trong 3 trÞ sè b×nh qu©n nµy.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: