TuyÓn tËp tiªu chuÈn b¶o vÖ thùc vËt

1. Ph¹m vi vµ ®èi t­îng ¸p dông

1. 
   Ph¹m vi
   

2. 
   §èi t­îng
   

1. 
   Tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN 4731 - 89 “KiÓm dÞch thùc vËt - Ph­¬ng ph¸p lÊy mÉu”, 1989.
   
2. 
   Tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN 3937 - 2000 “KiÓm dÞch thùc vËt - ThuËt ng÷ vµ §Þnh nghÜa”, 1999.
   

4. Tiªu chuÈn ngµnh 10 TCN 336 - 98 “KiÓm dÞch thùc vËt - Ph­¬ng ph¸p kiÓm tra c¸c lo¹i h¹t xuÊt, nhËp khÈu vµ qu¸ c¶nh”, 1998.

5. Tiªu chuÈn ngµnh 10 TCN 336 - 98 “KiÓm dÞch thùc vËt - Ph­¬ng ph¸p kiÓm tra c©y xuÊt, nhËp khÈu vµ qu¸ c¶nh”, 1998.

3. ThuËt ng÷ vµ ®Þnh nghÜa

Trong tiªu chuÈn nµy nh÷ng thuËt ng÷ d­íi ®©y ®­îc hiÓu nh­ sau:

3.1. §èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt lµ loµi sinh vËt cã tiÒm n¨ng g©y t¸c h¹i nghiªm träng tµi nguyªn thùc vËt trong mét vïng mµ ë ®ã loµi sinh vËt nµy ch­a xuÊt hiÖn hoÆc xuÊt hiÖn cã ph©n bè hÑp.

3.2. Thùc vËt lµ c©y vµ nh÷ng bé phËn cña c©y cßn sèng bao gåm c¶ h¹t gièng.

3.3. VËt thÓ thuéc diÖn kiÓm dÞch thùc vËt lµ thùc vËt, s¶n phÈm thùc vËt, ph­¬ng tiÖn s¶n xuÊt, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn hoÆc nh÷ng vËt thÓ kh¸c cã kh¶ n¨ng mang ®èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt.

3.4. DÞch h¹i thùc vËt lµ loµi, dßng, d¹ng sinh häc cña thùc vËt, ®éng vËt hoÆc t¸c nh©n g©y h¹i cho thùc vËt hoÆc s¶n phÈm thùc vËt.

3.5. L« vËt thÓ lµ mét l­îng nhÊt ®Þnh cña vËt thÓ cã c¸c ®iÒu kiÖn vµ yÕu tè gièng nhau vÒ kh¶ n¨ng nhiÔm dÞch.

3.6. MÉu lµ khèi l­îng thùc vËt, s¶n phÈm thùc vËt hoÆc ®Êt ®­îc lÊy ra theo mét qui t¾c nhÊt ®Þnh.

3.7. MÉu ban ®Çu lµ khèi l­îng mÉu thùc vËt, s¶n phÈm thùc vËt hoÆc ®Êt ®­îc lÊy ra tõ mét vÞ trÝ trong l« vËt thÓ.

3.8. MÉu chung lµ mÉu gép c¸c mÉu ban ®Çu.

3.9. MÉu trung b×nh lµ khèi l­îng thùc vËt, s¶n phÈm thùc vËt hoÆc ®Êt ®­îc lÊy tõ mÉu chung theo mét qui t¾c nhÊt ®Þnh, dïng ®Ó lµm mÉu l­u vµ mÉu ph©n tÝch.

3.10. MÉu ph©n tÝch lµ khèi l­îng thùc vËt, s¶n phÈm thùc vËt hoÆc ®Êt ®­îc dïng ®Ó ph©n tÝch tuyÕn trïng trong phßng thÝ nghiÖm.

3.11. Tiªu b¶n lµ mÉu vËt ®iÓn h×nh tiªu biÓu cña tuyÕn trïng bµo nang ®­îc dïng cho viÖc ®Þnh lo¹i, nghiªn cøu, gi¶ng d¹y, phæ biÕn kü thuËt vµ b¶o tµng.

3.12. TuyÕn trïng bµo nang lµ loµi tuyÕn trïng ký sinh thuéc Hä phô Heteroderinae, Hä Heteroderidae, Bé Tylenchida. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, tuyÕn trïng c¸i ph×nh to dÇn thµnh h×nh cÇu, h×nh qu¶ lª hoÆc h×nh h¹t chanh. §Î trøng ngay trong c¬ thÓ, ®Õn thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, tuyÕn trïng c¸i chÕt trë thµnh bµo nang b¶o vÖ trøng tr­íc t¸c ®éng bÊt lîi cña ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh.

1. 
   Thu thËp mÉu
   

• 
  §èi víi thùc vËt, s¶n phÈm thùc vËt xuÊt, nhËp khÈu, qu¸ c¶nh hoÆc vËn chuyÓn trong n­íc: TiÕn hµnh lÊy mÉu theo ph­¬ng ph¸p cña tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN 4731 - 89: KiÓm dÞch thùc vËt - Ph­¬ng ph¸p lÊy mÉu.
  
• 
  §èi víi c©y trång ngoµi ®ång ruéng: LÊy mÉu theo Ph­¬ng ph¸p cña Tiªu chuÈn ngµnh sè 10 TCN 224 - 2003.
  

2. 
   B¶o qu¶n mÉu
   

• 
  MÉu rÔ vµ cñ thu ®­îc ®Ó trong c¸c tói polyethylen b¶o qu¶n trong tñ l¹nh ë nhiÖt ®é 5 - 10^oC hoÆc ë nhiÖt ®é phßng.
  
• 
  MÉu ®Êt thu ®­îc ®Ó kh« tù nhiªn ë ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é phßng hoÆc sÊy ë nhiÖt ®é 35 - 40^oC cho ®Õn khi ®Êt kh« ®Ó bµo nang dÔ dµng t¸ch rêi khái ®Êt.
  

5.1. T¸ch tuyÕn trïng bµo nang ra khái ®Êt vµ rÔ

5.1.1. T¸ch tuyÕn trïng bµo nang ra khái ®Êt: Cã ba ph­¬ng ph¸p t¸ch läc tuyÕn trïng ra khái ®Êt.

5.1.1.1. Läc qua giÊy Buhr: khèi l­îng mÉu ®Êt tõ 5 - 100gam.

- Cho ®Êt vµo cèc chøa 0,5 lÝt n­íc, cho thªm vµo 3 - 5 giät dung dÞch kiÒm b·o hoµ (NaOH hoÆc KOH), khuÊy ®Òu.

- §æ hçn hîp dÞch qua r©y cã ®­êng kÝnh m¾t lç 2mm ®Ó läc ®¸, r¸c.

- LÊy giÊy läc cuèn xung quanh mÆt trong cña cèc thuû tinh sao cho hai mÐp giÊy chång lªn nhau 1 cm, ®æ dÞch läc vµo råi khuÊy ®Òu theo mét chiÒu trong 3 phót sau ®ã dõng l¹i cho bµo nang b¸m vµo mÐp trªn giÊy läc.

- LÊy giÊy läc ra và quan s¸t trùc tiÕp bµo nang hoÆc röa giÊy läc vµo mét cèc n­íc s¹ch råi ®æ n­íc ®ã lªn r©y cã ®­êng kÝnh m¾t lç 0,05 - 0,1 mm, quan s¸t b»ng kÝnh lóp cÇm tay cã ®é phãng ®¹i 10 lÇn (10 X).

5.1.1.2. Dïng dung dÞch NaCl: khèi l­îng mÉu ®Êt tõ 10 - 100gam.

• 
  Pha dung dÞch NaCl ë nång ®é 10%.
  
• 
  Cho ®Êt vµo dung dÞch NaCl trªn, khuÊy ®Òu cho bµo nang næi lªn.
  
• 
  §æ hçn hîp dÞch nãi trªn qua r©y cã ®­êng kÝnh m¾t lç 2mm ®Ó läc ®¸, r¸c.
  
• 
  §æ hçn hîp dÞch trªn qua r©y cã ®­êng kÝnh m¾t lç 0,05 - 0,1 mm ®Ó gi÷ l¹i bµo nang.
  
• 
  Quan s¸t bµo nang thu ®­îc b»ng kÝnh lóp cÇm tay cã ®é phãng ®¹i 10 lÇn (10X).
  

2. PhÔu läc 7. §­êng ra cña m¸ng thu bµo nang

3. B×nh läc 8. R©y thu bµo nang

4. §¸y phÔu läc 9. §¸y b×nh läc

5. Vßi n­íc 10. Vßi b×nh

• 
  §æ ®Êt vµo r©y cã ®­êng kÝnh m¾t lç 2mm, xèi n­íc trùc tiÕp vµo ®Êt ®Ó ®Êt tan vµo b×nh cho ®Õn khi l­îng n­íc gÇn ®Çy b×nh, lo¹i bá phÇn cÆn trªn r©y.
  
• 
  Më vßi b×nh läc víi tèc ®é ch¶y võa ph¶i sao cho c¸c h¹t ®Êt tiÕp tôc ch×m xuèng cßn bµo nang næi lªn trªn mÆt n­íc vµ trµn qua miÖng b×nh theo mét m¸ng dÉn xuèng r©y thu bµo nang cã ®­êng kÝnh m¾t lç 0,05 - 0,1 mm phÝa d­íi.
  
• 
  Hong kh« r©y thu bµo nang råi quan s¸t vµ ®Õm.
  

• 
  Röa rÔ d­íi vßi n­íc, thu phÇn n­íc röa vµ läc qua r©y cã ®­êng kÝnh m¾t lç 0.05 - 0,1 mm. Hong kh« r©y vµ ®­a lªn kÝnh lóp soi næi cã ®é phãng ®¹i tõ 40 - 70 lÇn ®Ó quan s¸t vµ ®Õm bµo nang.
  
• 
  C¾t rÔ ®· röa, ng©m trong ®Üa petri cã chøa n­íc. Sau 24giê, ®­a ®Üa petri lªn kÝnh lóp soi næi cã ®é phãng ®¹i tõ 40 - 70 lÇn ®Ó quan s¸t bµo nang tuyÕn trïng.
  

• 
  Ng©m tuyÕn trïng bµo nang ®· t¸ch läc trong n­íc 24giê.
  
• 
  Vít ra, quan s¸t d­íi kÝnh lóp soi næi cã ®é phãng ®¹i tõ 40 - 70 lÇn vµ dïng dao lam c¾t lÊy phÇn th©n cã hËu m«n (xem h×nh 2).
  

PhÇn bá ®i

H×nh 2. C¸ch c¾t tiªu b¶n phÇn th©n cã hËu m«n

• 
  §Æt phÇn th©n cã hËu m«n lªn lam kÝnh, nhá vµi giät glyxerin ®Ó quan s¸t d­íi kÝnh hiÓn vi.
  

6. Tr×nh tù gi¸m ®Þnh

Quan s¸t tiªu b¶n d­íi kÝnh hiÓn vi c¸c chØ tiªu sau

- H×nh d¹ng vµ ®o chiÒu dµi kim hót, ®Õm sè vßng ë vïng m«i, quan s¸t gai giao hîp vµ ®u«i cña tuyÕn trïng ®ùc.

- H×nh d¹ng vµ ®o kÝch th­íc cña tuyÕn trïng c¸i.

- H×nh d¹ng vµ ®o kÝch th­íc trøng.

- Mµu s¾c, nÕp nh¨n hoÆc c¸c ®­êng v©n, vÞ trÝ lç sinh dôc cña bµo nang.

- §Æc ®iÓm lç hËu m«n.

7. §Æc ®iÓm h×nh th¸i, gi¶i phÉu cña tuyÕn trïng bµo nang ¸nh vµng khoai t©y Heterodera rostochiensis Wollenweber vµ tuyÕn trïng bµo nang khoai t©y Heterodera pallida Stone ®­îc tr×nh bµy ë phô lôc 1.

8. ThÈm ®Þnh kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh vµ b¸o c¸o

Sau khi kh¼ng ®Þnh kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh tuyÕn trïng bµo nang lµ ®èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt cña ViÖt Nam, ®¬n vÞ gi¸m ®Þnh ph¶i b¸o c¸o Côc B¶o vÖ thùc vËt (kÌm phiÕu kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh), ®ång thêi göi tiªu b¶n hoÆc mÉu tuyÕn trïng bµo nang vÒ Trung t©m Ph©n tÝch gi¸m ®Þnh vµ thÝ nghiÖm KDTV ®Ó phóc tra .

§¬n vÞ lÇn ®Çu tiªn gi¸m ®Þnh vµ ph¸t hiÖn ®­îc tuyÕn trïng bµo nang lµ ®èi t­îng KDTV cña ViÖt Nam ph¶i göi mÉu hoÆc tiªu b¶n vÒ Trung t©m Ph©n tÝch gi¸m ®Þnh vµ thÝ nghiÖm KDTV ®Ó thÈm ®Þnh tr­íc khi ra quyÕt ®Þnh c«ng bè dÞch vµ xö lý.

§¬n vÞ gi¸m ®Þnh ph¶i l­u mÉu trong thêi h¹n Ýt nhÊt lµ 3 th¸ng ®Ó gi¶i quyÕt khiÕu n¹i kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh (nÕu cã).

MÉu phiÕu kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh nh­ phô lôc 2.

Phô lôc 1

1. §Æc ®iÓm nhËn d¹ng tuyÕn trïng bµo nang ¸nh vµng khoai t©y Heterodera rostochiensis Wollenweber - §èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt nhãm I cña ViÖt Nam.

- Con c¸i: H×nh cÇu, ®­êng kÝnh 0,5 - 0,8 mm

- Trøng: H×nh bÇu dôc dµi, kÝch th­íc 102 x 42 

- Bµo nang: H×nh cÇu, mµu n©u ®á, nhá nh­ ®Çu ®inh ghim, trªn bÒ mÆt cã nh÷ng ®­êng v©n do nh÷ng chÊm con hîp l¹i. Lç sinh dôc vµ lç hËu m«n bÐ. Lç sinh dôc n»m trªn mét giao ®iÓm cña c¸c ®­êng v©n t¹o thµnh h×nh ch÷ V (nh×n nh­ m¶nh vßng cung).

- Con ®ùc: H×nh giun, dµi 1mm, kim hót kháe, dµi 27 - 28 . Gèc ch©n kim hót nhá vµ trßn (h×nh 3). §Çu tuyÕn trïng thu«n móp, vïng m«i cã 6 - 8 vßng, cã gai giao hîp, ®u«i trßn ng¾n.

2. §Æc ®iÓm nhËn d¹ng tuyÕn trïng bµo nang khoai t©y Heterodera pallida Stone - §èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt nhãm I cña ViÖt Nam.

- Con c¸i h×nh cÇu, ®­êng kÝnh 0,5 - 0,8 mm

- Trøng h×nh bÇu dôc dµi, kÝch th­íc 102 x 42 

- Bµo nang h×nh cÇu, mµu n©u, nhá nh­ ®Çu ®inh ghim, trªn bÒ mÆt cã nh÷ng ®­êng v©n do nh÷ng chÊm con hîp l¹i. Lç sinh dôc vµ lç hËu m«n bÐ. Lç sinh dôc n»m trªn mét giao ®iÓm cña c¸c ®­êng v©n kh«ng t¹o thµnh h×nh ch÷ V.

- Con ®ùc h×nh giun, dµi 1mm, kim hót kháe, dµi 27 - 28 . Gèc ch©n kim hót to, th« vµ nh« vÒ phÝa tr­íc (h×nh 3). §Çu tuyÕn trïng thu«n móp, vïng m«i cã 6 – 8 vßng, cã gai giao hîp, ®u«i trßn ng¾n.

Th©n

Gèc

§Çu


Heterodera pallida Stone Heterodera rostochiensis Wollenweber

H×nh 3: H×nh d¹ng kim hót cña tuyÕn trïng bµo nang

Heterodera rostochiensis Wollenweber vµ Heterodera pallida Stone

L­u ý: Th«ng th­êng, sè l­îng c¸ thÓ nghiªn cøu ph¶i ®¶m b¶o lµ 30 (n = 30). Trong tr­êng hîp sè l­îng c¸ thÓ Ýt h¬n hoÆc chØ ph¸t hiÖn ®­îc mét c¸ thÓ tuyÕn trïng c¸i cã c¸c ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng nh­ trªn cho phÐp kÕt luËn lµ loµi Heterodera rostochiensis Wollenweber hoÆc Heterodera pallida Stone (chØ ¸p dông ®èi víi c¸c ®¬n vÞ ®· tõng gi¸m ®Þnh ®­îc tuyÕn trïng Heterodera rostochiensis Wollenweber hoÆc Heterodera pallida Stone).

Phô lôc 2

Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam

§éc lËp – Tù do – H¹nh phóc

----------------------------------------

................., ngµy... th¸ng ... n¨m 200...

PhiÕu kÕt qu¶ gi¸m ®Þnh

tuyÕn trïng bµo nang lµ ®èi t­îng KDTV cña ViÖt Nam

1. 
   Tªn l« hµng hoÆc c©y trång:
   
2. 
   N­íc xuÊt khÈu hoÆc ®Þa ®iÓm gieo trång trong n­íc:
   
3. 
   N­íc xuÊt xø:
   
4. 
   Ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn: Khèi l­îng:
   
5. 
   §Þa ®iÓm lÊy mÉu:
   
6. 
   Ngµy lÊy mÉu:
   
7. 
   Ng­êi lÊy mÉu:
   
8. 
   T×nh tr¹ng mÉu hoÆc c©y trång bÞ h¹i:
   
9. 
   Ký hiÖu mÉu:
   
10. 
    Sè mÉu l­u:
    
11. 
    Ng­êi gi¸m ®Þnh:
    
12. 
    Ph­¬ng ph¸p gi¸m ®Þnh: Theo tiªu chuÈn ngµnh sè 10 TCN 583- 2003 “Quy tr×nh gi¸m ®Þnh tuyÕn trïng bµo nang lµ ®èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt cña ViÖt Nam”
    
13. 
    KÕt qu¶ gi¸m ®Þnh:
    

Tªn khoa häc:

Hä: Heteroderidae

Bé: Tylenchida

Lµ ®èi t­îng KDTV nhãm .... thuéc Danh môc ®èi t­îng kiÓm dÞch thùc vËt cña ViÖt Nam.

thñ tr­ëng §¬n vÞ Tr­ëng phßng kü thuËt

(Ký tªn ®ãng dÊu) (hoÆc ng­êi gi¸m ®Þnh)

Tµi liÖu tham kh¶o
1. Ph¸p lÖnh B¶o vÖ vµ KiÓm dÞch thùc vËt ®­îc c«ng bè bëi LÖnh cña Chñ tÞch n­íc sè 11/2001/LCTN ngµy 08 th¸ng 08 n¨m 2001.

2. §iÒu lÖ vÒ kiÓm dÞch thùc vËt ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh sè 58/2002/N§-CP cña ChÝnh phñ ngµy 03 th¸ng 06 n¨m 2002.

3. §­êng Hång DËt - Chñ biªn (1996)

Tõ ®iÓn b¸ch khoa B¶o vÖ thùc vËt, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp.

4. ViÖn B¶o vÖ thùc vËt (1997)

Ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu B¶o vÖ thùc vËt, tËp 1, Nhµ xuÊt b¶n N«ng nghiÖp.

5. Gooch , P.S; Siddiqui, M.R., Sheila, W., Mary Franklin (1973)

C.I.H. Desriptions of Plant – parasitic Nematodes, Commonwealth Institute of Helminthology st. Albans herts, England.

6. William, R. N. (1991)

Manual of Agricultural Nematology, E., Marcel Deker, Inc., New York.

7. Decker, H.H. (1969)

Phytonematologie - Biologie und Bekämpfung Planzenparasitärer Nematoden,Deutschcr Landwirtschaftsverlag - Berlin.

Каталог: Documents -> Uploads
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 8108 : 2009 iso 11285 : 2004
Uploads -> Qcvn 01 -124: 2013/bnnptnt
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 5624-1 : 2009
Uploads -> Quy ph¹m kh¶o nghiÖm hiÖu lùc thuèc b¶o vÖ thùc vËt
Uploads -> Tiªu chuÈn ngµnh
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 6134 : 2009
Uploads -> TIÊu chuẩn việt nam tcvn 7305-2 : 2008 iso 4427-2 : 2007
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 7937-2: 2013 iso 15630-2: 2010
Uploads -> TIÊu chuẩn quốc gia tcvn 7937-1: 2013 iso 15630-1: 2010
Uploads -> Tiªu chuÈn c¬ ®iÖn n ng nghiÖp tcvn 6817: 2001

tải về 62.43 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn: