TR¦êng đẠi học khoa học xã HỘI & nhân văN ĐẠi học quốc gia hà NỘi huy Liªn V¨n häc Mü: thi ph¸p vµ Kü x¶o

TR©n Träng c¸m ¬n

Trung t©m hç trî nghiªn cøu ch©u ¸

§¹i häc quèc gia Hµ Néi

vµ quÜ gi¸o dôc cao häc hµn quèc

§· tµi trî cho in cuèn s¸ch nµy

Acknowledgements

This book is printed with funding from

The asia Research centre and The Korea

foundation for advanced studies

Tãm t¾t Néi dung chuyªn luËn

Chuyªn luËn nµy xuÊt ph¸t tõ môc ®Ých chñ yÕu lµ cung cÊp cho häc viªn cao häc vµ NCS ngµnh v¨n häc mét c«ng tr×nh ®i s©u nghiªn cøu vµ ph©n tÝch nh÷ng s¸ng t¹o nghÖ thuËt phong phó vµ ®éc ®¸o cña nh÷ng nhµ v¨n vµ t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt cña v¨n häc Mü. C«ng tr×nh sÏ bæ sung cho c¸c gi¸o tr×nh vµ chuyªn luËn vÒ v¨n häc ph­¬ng T©y mµ trong ®ã vèn chØ giíi thiÖu rÊt v¾t t¾t vÒ v¨n häc Mü. HiÖn nay ngµnh v¨n häc vµ ngµnh tiÕng Anh trong c¸c tr­êng §¹i häc ngµy cµng quan t©m h¬n ®Õn viÖc t×m hiÓu v¨n häc Mü. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã nhiÒu sinh viªn, mét lo¹t häc viªn cao häc vµ nghiªn cøu sinh ®· lµm khãa luËn vµ luËn v¨n vÒ ®Ò tµi v¨n häc Mü. §èi víi c¸c sinh viªn vµ nghiªn cøu sinh cßn yÕu kÐm vÒ tr×nh ®é tiÕng Anh vµ thiÕu tµi liÖu tham kh¶o, c«ng tr×nh nµy sÏ gióp Ých cho hä trong qu¸ tr×nh lµm ®Ò tµi luËn v¨n vÒ v¨n häc Mü vµ c¶ ®Ò tµi vÒ lý luËn v¨n häc.

HiÖn nay trªn c¬ së cña viÖc thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao, kinh tÕ vµ th­¬ng m¹i gi÷a Hoa Kú vµ ViÖt Nam, sù giao l­u vÒ khoa häc, kü thuËt, gi¸o dôc, v¨n hãa vµ v¨n häc gi÷a hai n­íc ngµy cµng ®­îc ®Èy m¹nh vµ ®ã lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng viÖc gi¶ng d¹y, nghiªn cøu vµ giíi thiÖu v¨n häc Mü ë n­íc ta. C«ng tr×nh nµy sÏ gãp mét phÇn nhá bÐ vµo c«ng viÖc ®ã.

Trong mçi thêi kú ®Òu ®Ò cËp mét c¸ch cô thÓ vÒ quan hÖ gi÷a thêi ®¹i, hiÖn thùc x· héi, quan hÖ giai cÊp, lèi sèng vµ v¨n hãa Mü víi ho¹t ®éng s¸ng t¹o cña c¸c nhµ v¨n Mü. §ång thêi tr×nh bÇy vµ lý gi¶i sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c¸c xu h­íng, c¸c trµo l­u nghÖ thuËt chñ yÕu cña tõng thêi kú, trong ®ã nªu bËt lªn nh÷ng s¸ng t¹o vµ c¸ch t©n cña nh÷ng nhµ v¨n xuÊt s¾c gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña v¨n häc Mü, ®ång thêi ®ãng gãp vµo kho tµng v¨n häc thÕ giíi.

Nh­ng träng ®iÓm cña chuyªn luËn lµ c¸c môc ®i s©u ph©n tÝch mét c¸ch cô thÓ (trong tõng t¸c phÈm cô thÓ) c¸c vÊn ®Ò phong c¸ch hµi h­íc vµ ch©m biÕm; so s¸nh nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña tiÓu thuyÕt chñ nghÜa hiÖn thùc truyÒn thèng víi nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña chñ nghÜa hiÖn ®¹i; sù kÕt hîp gi÷a tÝnh kÞch vµ chÊt th¬ trong nghÖ thuËt truyÖn ng¾n; nghÖ thuËt ng«n tõ trong tiÓu thuyÕt; kü thuËt ®ång hiÖn vµ x¸o trén thêi gian trong tiÓu thuyÕt hiÖn ®¹i chñ nghÜa; phong c¸ch kÕt hîp ch©m biÕm vµ tr÷ t×nh, ch©m biÕm vµ t­îng tr­ng; cÊu tróc thÓ lo¹i cña tiÓu thuyÕt; kh«ng gian vµ thêi gian nghÖ thuËt trong tiÓu thuyÕt v.v.

§i vµo träng ®iÓm ph©n tÝch c¸c yÕu tè nghÖ thuËt trªn ®©y kh«ng ph¶i chØ thuÇn tóy t×m hiÓu vÒ h×nh thøc nghÖ thuËt, mµ qua c¸c yÕu tè h×nh thøc ®Ó n¾m b¾t néi dung t­ t­ëng, ý nghÜa x· héi vµ thêi ®¹i cña t¸c phÈm v¨n häc.

D­íi ®©y lµ phÇn tãm l­îc c¸c ch­¬ng môc ®i s©u ph©n tÝch vÒ thi ph¸p vµ kü x¶o cña 7 nhµ v¨n Mü.

Ch­¬ng 2. Qua tiÓu thuyÕt C¸ voi tr¾ng, ph©n tÝch thi ph¸p vµ kü x¶o cña Herman Melville.

• 
  Mü häc cña chñ nghÜa siªu nghiÖm vµ chñ ®Ò vÒ quan hÖ gi÷a con ng­êi vµ thiªn nhiªn.
  
• 
  NghÖ thuËt x©y dung nh©n vËt thuyÒn tr­ëng Ahab. Xung dét gi÷a Ahab vµ c¸c thñy thñ, gi÷a Ahab vµ C¸ voi tr¾ng, gi÷a Ahab vµ thÕ giíi tù nhiªn.
  
• 
  Nh©n vËt Ishmael – vÎ ®Ñp hµi hßa gi÷a t©m linh con ng­êi vµ thiªn nhiªn.
  
• 
  NghÖ thuËt t­îng tr­ng qua h×nh t­îng c¸ voi tr¾ng.
  

Sù kÕt hîp rÊt uyÓn chuyÓn vµ n¨ng ®éng cña nhiÒu yÕu tè: chÊt uy mua, sù trµo léng, c¸i bi kÞch, c¸i khñng khiÕp, sù ®èi chiÕu t­­¬ng ph¶n, tÝnh triÕt ly, sù ®ïa giìn cã khi hån nhiªn cã khi tinh qu¸i, thñ ph¸p khoa tr­­¬ng vµ farce. NghÖ thuËt ch©m biÕm vµ hµi h­­íc nhiÒu cung bËc, nhiÒu cÊp ®é Êy ®· s¸ng t¹o nªn nh÷ng cuéc phiªu l­­u cña tuæi trÎ hån nhiªn vµ kú thó, ®ång thêi còng t¹o ra mét vò khÝ nghÖ thuËt cã søc c«ng ph¸ m¹nh mÏ vµo mét x· héi mµ con ng­­êi lu«n quay cuång ®iªn ®¶o xung quanh ®ång tiÒn vµng.

• 
  Kh«ng gian nghÖ thuËt trong c¸c tiÓu thuyÕt cña Dreiser.
  
• 
  Nh÷ng s¸ng t¹o vµ c¸ch t©n vÒ hÖ thèng thÓ lo¹i.
  
• 
  ThÕ giíi t©m linh vµ nh÷ng mÇm mèng cña chñ nghÜa hiÖn ®¹i.
  

• 
  Nh©n vËt Gatsby vµ m« tÝp “giÊc méng Hoa Kú”.
  
• 
  CÊu tróc cña tiÓu thuyÕt Gatsby vÜ ®¹i.
  
• 
  Sù kÕt hîp gi÷a c¸c yÕu tè tr÷ t×nh, bi kÞch, ch©m biÕm vµ t­îng tr­ng trong Gatsby vÜ ®¹i.
  

• 
  Sù thèng nhÊt cao ®é gi÷a nh©n c¸ch vµ phong ®é cña nhµ v¨n víi phong c¸ch nghÖ thuËt Hemingway.
  
• 
  TÊn kÞch, ng«n tõ vµ sù kiÖn qua c¸c truyÖn ng¾n cña Hemingway.
  
• 
  Nguyªn lý t¶ng b¨ng tr«i qua t¸c phÈm ¤ng giµ vµ biÓn c¶.
  
• 
  NghÖ thuËt ®èi tho¹i vµ ®éc tho¹i trong tiÓu thuyÕt Chu«ng nguyÖn hån ai.
  

• 
  TÝnh c¸ch t©n trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn cña Faulkner.
  
• 
  Sù kÕt hîp gi÷a ng«i thø nhÊt vµ ng«i thø ba trong nghÖ thuËt kÓ chuyÖn.
  
• 
  Thñ ph¸p ®ång hiÖn trong cÊu tróc tiÓu thuyÕt.
  
• 
  NghÖ thuËt dßng ý thøc cña Faulkner.
  

• 
  Sù kÕt hîp gi÷a dßng ý thøc víi nghÖ thuËt ch©m biÕm trong tiÓu thuyÕt Con thá phÊt lªn.
  
• 
  C¸ch t©n hiÖn ®¹i chñ nghÜa trong nghÖ thuËt miªu t¶ xung ®ét gi÷a cha vµ con.
  
• 
  C¸c yÕu tè bi hµi vµ ch©m biÕm trong cÊu tróc thÓ lo¹i.
  

C«ng tr×nh nµy lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh nghiªn cøu vµ gi¶ng d¹y v¨n häc Mü tõ n¨m 1985 ®Õn nay. Trong qu¸ tr×nh ®ã, t«i ®· h­íng dÉn trªn 20 khãa luËn cö nh©n vµ 6 luËn v¨n Th¹c SÜ vµ 1 luËn ¸n TS vÒ ®Ò tµi v¨n häc Mü.

Trong thêi gian lµm viÖc víi sinh viªn vµ NCS xung quanh ®Ò tµi v¨n häc Anh, Mü, thÇy vµ trß ®Òu thÊy mét trong nh÷ng khã kh¨n mµ häc trß m¾c ph¶i lµ sù thiÕu thèn vÒ tµi liÖu nghiªn cøu, tham kh¶o, còng nh­ lµ thiÕu nh÷ng kinh nghiÖm cÇn thiÕt trong viÖc vËn dông lý luËn ®Ó tiÕn hµnh thao t¸c vµ ph©n tÝch v¨n b¶n.

XuÊt ph¸t tõ thùc tÕ ®ã, khi biªn so¹n cuèn s¸ch nµy, t«i ®· cè g¾ng nªu ra mét c¸ch tæng qu¸t nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn ®Æt ra trong v¨n häc Mü nh­ vÊn ®Ò quan hÖ gi÷a sù ph¸t triÓn ®Çy m©u thuÉn cña x· héi Mü, v¨n hãa Mü, lèi sèng Mü víi c¸c xu h­íng vµ trµo l­u nghÖ thuËt trong v¨n häc Mü; b¶n s¾c cña v¨n hãa Mü ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c s¸ng t¸c v¨n häc; gi¸ trÞ nh©n v¨n vµ nh©n b¶n trong c¸c t¸c phÈm cña nh÷ng nhµ v¨n Mü lu«n nªu cao ngän cê cña chñ nghÜa nh©n ®¹o chèng ¸p bøc, b¹o lùc, bÊt c«ng, bÊt b×nh ®¼ng; nh÷ng thµnh tùu, cèng hiÕn vµ c¸ch t©n nghÖ thuËt cña v¨n häc Mü ®èi víi v¨n häc thÕ giíi. Tuy nhiªn néi dung chñ yÕu cña chuyªn luËn lµ ®i s©u t×m hiÓu vµ ph©n tÝch nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ thi ph¸p vµ kü x¶o cña c¸c nhµ v¨n xuÊt s¾c vµ tiªu biÓu cña v¨n häc Mü. VÒ ph­¬ng diÖn nµy, cã thÓ coi ®©y lµ nh÷ng v¨n b¶n mÉu gióp cho sinh viªn, häc viªn cao häc vµ nghiªn cøu sinh n¾m b¨t ®­îc ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch t­ t­¬ng chñ ®Ò, h×nh t­îng, cÊu tróc, ng«n tõ, c¸c yÕu tè nghÖ thuËt v.v. Khi ®· cã trong tay nh÷ng “v¨n b¶n mÉu” nµy, thÇy sÏ h­íng dÉn cho sinh viªn thùc tËp c¸c thao t¸c mét c¸ch s¸ng t¹o vµ tr¸nh kh«ng sao chÐp, ¸p ®Æt c¸c luËn ®iÓm vµ lý thuyÕt mét c¸ch khiªn c­ìng vµ m¸y mãc.

XuÊt ph¸t tõ nh÷ng môc ®Ých nªu trªn, c«ng tr×nh nµy cã thÓ lµm tµi liÖu bæ sung cho s¸ch gi¸o khoa v¨n häc ph­¬ng T©y còng nh­ lý luËn v¨n häc.

C«ng tr×nh nµy chØ lµ mét trong nh÷ng cè g¾ng ®Çu tiªn ®ãng gãp vµo ngµnh nghiªn cøu v¨n häc Mü ë n­íc ta. C«ng tr×nh ch¾c ch¾n kh«ng khái cã nh÷ng thiÕu sãt, mong r»ng Héi ®ång nghiÖm thu ®Ò tµi còng nh­ c¸c b¹n ®äc gãp thªm ý kiÕn ®Ó t«i söa ch÷a vµ rót kinh nghiÖm ®Ó thùc hiÖn nh÷ng c«ng tr×nh tiÕp theo ®­îc hoµn h¶o vµ bæ Ých h¬n.

“American Literature: Writing Arts and Technique”

In this research work the author tries to make reference to various materials of American literary criticism, but to a certain extent he also holds his own views in evaluating the achievements of American writers and analyzing the literary texts with comparative method.

The work includes ten chapters, three of which are the overview of the historic processes of American literature:

1. The period of American Literary Renaissance from the middle up to the end of 19^th century.

2. 
   American literature in the first half of 20^th century.
   
3. 
   American literature in the second half of 20^th century.
   

Another seven chapters make an introduction to the lives and literary career of seven great American writers: Herman Melville, Mark Twain, Theodore Dresser, F. Scott Fitzgerald, Ernest Hemingway, William Faulkner, John Updike. Though the main content of these chapters focus on some topics of several works of the above mentioned writers:

• 
  Moby-Dick, a novel by Melville: Transcendentalist esthetics and the relationship between man and nature; the image of the white whale and symbolic art; the various genres; artistic time and space.
  
• 
  The Adventure of Huck Finn by Mark Twain: Mark Twain’s ambiguity: humor and satire.
  
• 
  Theodore Dresser’s novels: the writer’s creation of artistic space and genres.
  
• 
  The Great Gatsby, a novel by F. Scott Fitzgerald: The mixture of lyrical and satirical planes.
  
• 
  Structure of Hemingway’s short stories: The combination of drama, language and events.
  

• 
  The Old Man and the Sea, a novella by Hemingway: poeticism and dramatization of human character and human condition.
  
• 
  The Sound and the Fury, a novel by William Faulkner: The stream of consciousness and the renovation of fiction’s narrative.
  
• 
  The Rabbit is Rich, a novel by John Updike: Instinctive realism and the combination of genres - tragedy, humor and satire.
  

** This research work could be used as textbook for the students and reference book for postgraduate students.

Tãm t¾t néi dung Chuyªn luËn 3

Tãm t¾t NéI Dung (TiÕng Anh) 8

Lêi nãi ®Çu 12