tiªu chuÈn trång trät TCN 481-2001
Tiªu chuÈn ngµnh
| 10 TCN 481-2001 |
QUI TR×NH TRåNG,
CH¡M SãC Vµ THU HO¹CH C¢Y Cã MóI
(ë c¸c tØnh phÝa Nam)1
The Technical procedure for planting, caring, harvesting of citrus in South part |
1. Ph¹m vi ¸p dông:
Qui tr×nh nµy ¸p dông cho c©y cã mói (cam, chanh, quýt, bëi...) ®îc nh©n gièng b»ng ph¬ng ph¸p ghÐp vµ trång ë c¸c tØnh tõ Qu¶ng Nam- §µ N½ng trë vµo phÝa Nam.
2. Yªu cÇu sinh th¸i:
2.1. NhiÖt ®é:
C©y cã mói cã nguån gèc nhiÖt ®íi vµ ¸ nhiÖt ®íi, nhiÖt ®é thÝch hîp nhÊt tõ 23-29C, ngõng sinh trëng díi 13C vµ chÕt -5C.
2.2. ¸nh s¸ng:
Cêng ®é ¸nh s¸ng thÝch hîp lµ 10.000-15.000 lux (t¬ng ®¬ng n¾ng s¸ng lóc 8 giê hoÆc n¾ng chiÒu lóc 16 giê) khi thµnh lËp vên cÇn trång c©y che n¾ng híng §«ng- T©y.
2.3. Níc:
C©y cã mói cÇn nhiÒu níc, nhÊt lµ trong thêi kú ra hoa vµ kÕt qu¶, nhng kh«ng cã kh¶ n¨ng chÞu óng. Èm ®é ®Êt thÝch hîp nhÊt lµ 70- 80%. Lîng ma cÇn kho¶ng 1000-2000 mm/n¨m. Trong mïa n¾ng cÇn ph¶i tíi níc vµ lîng muèi NaCl trong níc tíi kh«ng qu¸ 3 g/lÝt níc.
2.4. §Êt ®ai:
§Êt ph¶i cã tÇng canh t¸c dÇy Ýt nhÊt lµ 0,6 m vµ thµnh phÇn c¬ giíi nhÑ hoÆc trung b×nh. §Êt t¬i xèp, th«ng tho¸ng, tho¸t níc tèt, ®é chua pHKCl tõ 5,5 - 7, cã hµm lîng chÊt h÷u c¬ cao h¬n 3,0%, kh«ng bÞ nhiÔm mÆn, mùc níc ngÇm thÊp díi 0,8m.
3. ThiÕt kÕ vên:
3.1. §µo m¬ng lªn lÝp:
Vïng §ång B»ng S«ng Cöu Long cÇn ph¶i ®µo m¬ng lªn lÝp ®Ó x¶ phÌn vµ n©ng cao tÇng canh t¸c: m¬ng réng 1-2 m, lÝp réng 6-7 m. Vïng ®Êt cao ph¶i chän n¬i cã nguån níc tíi hoÆc níc ngÇm ®Ó tíi vµo mïa kh«.
3.2. Trång c©y ch¾n giã vµ bê bao:
C©y mÝt, xoµi, dõa... trång th¼ng gãc víi híng giã ®Ó ng¨n chÆn sù di chuyÓn cña s©u bÖnh vµ lµm gi¶m thiÖt h¹i cña giã b·o. §BSCL thêng cã lò vµo th¸ng 9 -11 d¬ng lÞch, nªn vên cÇn ®¾p bê bao ®Ó b¶o vÖ c©y trång .
3.3. Kho¶ng c¸ch trång:
Tïy theo gièng vµ lo¹i ®Êt mµ thay ®æi kho¶ng c¸ch trång cho phï hîp. C©y cam sµnh lµ 3 m x 4 m; quýt tiÒu lµ 4 m x 5 m, chanh 3 m x 3 m vµ bëi 5 x 6 m.
3.4. Trång c©y che m¸t:
Cam quýt thÝch hîp ¸nh s¸ng t¸n x¹, v× vËy nªn trång c¸c c©y nh: c©y cãc, mËn, m·ng cÇu, so ®òa, cau, trµm... ®Ó che m¸t cho c©y cã mói. C©y che m¸t thêng ®îc trång xen gi÷a hai hµng c©y cã mói hoÆc trång däc theo m¬ng.
4. Gièng trång:
Tïy vïng ®Êt vµ nhu cÇu tiªu thô cña thÞ trêng mµ chän gièng trång cho thÝch hîp. Vïng §BSCL nªn trång cam sµnh, quýt tiÒu, quýt ®êng, bëi da xanh, bëi n¨m roi.... .Vïng miÒn §«ng, Duyªn H¶i Nam Trung bé vµ T©y Nguyªn nªn trång bëi ®êng l¸ cam, bëi thanh trµ, bëi ®êng da l¸ng...
5. Kü thuËt trång vµ ch¨m sãc:
5.1. Thêi vô trång:
Trång ®Çu mïa ma ®Ó tiÕt kiÖm c«ng tíi hoÆc trång cuèi mïa ma.
-
§BSCL, §«ng Nam Bé vµ T©y Nguyªn b¾t ®Çu trång thêng tõ th¸ng 6-7.
-
Vïng Duyªn H¶i Nam Trung Bé, b¾t ®Çu trång thêng vµo th¸ng 8 - 9.
5.2. ChuÈn bÞ hè trång vµ c¸ch trång:
-
Vïng §BSCL: Nªn lµm m« (ô ®Êt) tríc khi trång Ýt nhÊt 4 tuÇn, ®Êt lµm m« trång thêng lµ ®Êt mÆt ruéng hoÆc ®Êt b·i båi ven s«ng ph¬i kh«. M« nªn cao 40 cm-60 cm vµ ®êng kÝnh 80 cm-100 cm, gi÷a m« ®Êt sÏ ®µo hè cã kÝch thíc nhá h¬n ®Ó trång c©y. Trén ®Òu ®Êt mÆt víi 20-30kg ph©n chuång hoai 1kg ph©n super l©n vµ 0,5kg v«i cho vµo hè. Khi trång, dïng dao c¾t ®¸y bÇu, ®Æt c©y xuèng gi÷a hè ®· ®µo tríc ®ã sao cho mÆt bÇu ngang mÆt m«, r¹ch theo chiÒu däc cña bÇu ®Ó kÐo bao nilon lªn vµ lÊp ®Êt, tíi níc ®ñ Èm.
-
Vïng MiÒn §«ng, Duyªn H¶i Nam trung Bé vµ T©y Nguyªn: §µo hè tríc khi trång 4 tuÇn, kÝch thíc hè dµi x réng x s©u(1 x 1 x 0,7m). Trén ®Òu líp ®Êt mÆt víi 20-40 kg ph©n chuång hoai, 1 kg ph©n super l©n vµ 0,5 kg v«i cho vµo hè vµ gom ®Êt mÆt ®¾p mÆt hè thµnh m« cao 20-40 cm ®Ó tr¸nh ®äng níc vµo mïa ma. C¸ch trång còng t¬ng tù nh ë §BSCL.
-
Khi ®Æt c©y ph¶i xoay cµnh ghÐp híng vÒ chiÒu giã ®Ó tr¸nh g·y nh¸nh. Sau khi trång cÇn c¾m cäc gi÷ chÆt c©y con.
-
Kh«ng ®îc lÊp ®Êt ®Õn vÞ trÝ m¾t ghÐp.
5.3. Tñ gèc gi÷ Èm:
CÇn ph¶i tñ gèc ®Ó gi÷ Èm trong mïa hÌ b»ng r¬m r¹ kh« vµ c¸ch gèc kho¶ng 20 cm, tr¸nh cá d¹i ph¸t triÓn ®ång thêi khi r¬m r¹ bÞ ph©n hñy sÏ cung cÊp mét lîng dinh dìng cho ®Êt. Trong thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n nªn trång hoa mµu ®Ó tr¸nh ®Êt bÞ xãi mßn.
5.4. Mùc níc trong m¬ng:
Vïng §BSCL: Mùc níc c¸ch mÆt lÝp 50-60 cm. Mïa n¾ng nªn ®Ó níc vµo ra tù nhiªn ®Ó röa phÌn, vµo mïa ma gi÷ mùc níc trong vên thÊp nhÊt vµ c¸ch mÆt lÝp 70-80 cm.
5.5. VÐt bïn båi lÝp:
Vïng §BSCL: Cã thÓ vÐt bïn kÕt hîp víi viÖc t¹o kh« h¹n ®Ó xö lý ra hoa. VÐt bïn vµo th¸ng 2-3 d¬ng lÞch hoÆc sau mïa ma, líp bïn dµy kho¶ng 2- 3 cm lµ tèt, thêng vÐt bïn hai n¨m/lÇn.
5.6. Ph©n bãn:
Tïy theo lo¹i ®Êt, gièng, giai ®o¹n sinh trëng mµ bãn lîng ph©n cho c©y thÝch hîp.
5.6.1. Thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n:
Thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n (c©y 1-3 n¨m tuæi), ph©n bãn ®îc chia lµm nhiÒu ®ît (3-5 ®ît). Trong 6 th¸ng ®Çu sau khi trång cã thÓ dïng 40 g Urª pha trong 8 lÝt níc tíi gèc mçi th¸ng /1 lÇn.
B¶ng 1: LiÒu lîng bãn ph©n cho c©y cã mói ë thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n
Ph©n bãn
N¨m
|
LiÒu lîng (g/c©y/n¨m)
|
N
|
T¬ng ®¬ng Urª
|
P2O5
|
T¬ng ®¬ng Super l©n
|
K2O
|
T¬ng ®¬ng KCl
|
1
2
3
|
50-90
100-150
150-250
|
108-195
217-326
326-543
|
20-40
50-70
80-100
|
121-242
303-424
484-606
|
20-40
50-90
100-140
|
33-66
83-150
166-233
|
5.6.2. Thêi kú khai th¸c:
-
C©y chanh: Thêi kú bãn ph©n ®îc chia lµm 3 lÇn:
-
Sau khi thu ho¹ch qu¶ mét tuÇn bãn: 25% ®¹m +25 % l©n + 10 kg ph©n h÷u c¬.
-
Bãn ph©n bèn tuÇn tríc khi c©y ra hoa: 25% ®¹m + 50 % l©n + 30% kali.
-
Sau khi ®Ëu qu¶ vµ giai ®o¹n ph¸t triÓn qu¶ bãn: 50% ®¹m + 25 % l©n + 70% kali.
-
Giai ®o¹n nu«i qu¶, lîng ph©n nªn chia lµm 2-3 lÇn ®Ó bãn tïy theo møc ®é ph¸t triÓn cña qu¶.
-
C©y cam, quýt vµ bëi: C¸c thêi kú bãn ph©n nh sau:
-
Sau khi thu ho¹ch mét tuÇn bãn: 25% ®¹m+ 25% l©n + 5-20 kg h÷u c¬/gèc/n¨m.
-
Bãn ph©n bèn tuÇn tríc khi c©y ra hoa bãn: 25% ®¹m + 50% l©n + 30% kali.
-
Sau khi qu¶ ®Ëu vµ giai ®o¹n qu¶ ph¸t triÓn bãn: 50% ®¹m + 25% l©n + 50% kali.
-
Mét th¸ng tríc thu ho¹ch bãn : 20% kali.
Giai ®o¹n qu¶ ph¸t triÓn, lîng ph©n nªn bãn lµm nhiÒu lÇn vµ tïy theo møc ®é ®Ëu qu¶ vµ sù ph¸t triÓn cña qu¶. H»ng n¨m nªn bãn bæ sung canxi (d¹ng ph©n Ca(NO3 )2 ) ®Ó t¨ng thªm phÈm chÊt cña qu¶.
B¶ng 2: LiÒu lîng bãn ph©n cho c©y cã mói ë thêi kú khai th¸c
(Bãn theo n¨ng suÊt thu ho¹ch cña vô qu¶ tríc, kg /c©y)
Ph©n bãn
N¨ng suÊt thu
ho¹ch vô tríc
|
LiÒu lîng (g/c©y/n¨m)
|
N
|
T¬ng ®¬ng
Urª |
P2O5
|
T¬ng ®¬ng Super l©n
|
K2O
|
T¬ng ®¬ng KCl
|
20kg/c©y/n¨m
|
300
|
652
|
150
|
909
|
225
|
375
|
40kg/c©y/n¨m
|
500
|
1086
|
250
|
1515
|
375
|
625
|
60kg/c©y/n¨m
|
600
|
1304
|
300
|
1818
|
450
|
705
|
90kg/c©y/n¨m
|
800
|
1739
|
400
|
2424
|
600
|
1000
|
120kg/c©y/n¨m
|
1000
|
2173
|
500
|
3030
|
750
|
1250
|
150kg/c©y/n¨m
|
1200
|
2608
|
600
|
3636
|
900
|
1500
|
5.6.3. Ph¬ng ph¸p bãn:
-
Vïng §BSCL: §µo r·nh xung quanh gèc theo chiÒu réng cña t¸n c©y, r·nh s©u 10- 15 cm, réng 10- 20 cm cho ph©n vµo, lÊp ®Êt vµ tíi níc.
-
MiÒn §«ng, Duyªn h¶i Nam Trung bé vµ T©y Nguyªn: Dùa theo h×nh chiÕu t¸n c©y ®µo nh÷ng hè xung quanh gèc, s©u 20- 30 cm, réng 20- 30 cm, cho ph©n vµo lÊp ®Êt l¹i vµ tíi níc hoÆc ¸p dông bãn r·nh nh vïng §BSCL.
Khi c©y giao t¸n kh«ng cÇn ®µo r·nh mµ cã thÓ dïng cuèc síi nhÑ líp ®Êt chung quanh t¸n c©y, bãn ph©n vµ lÊp ®Êt, tíi níc ®ñ Èm.
Cã thÓ sö dông ph©n chÕ biÕn tõ s¶n phÈm phô cña t«m, c¸, ph©n d¬i ®Ó tíi hoÆc bãn cho c©y cã mói. Ph©n bãn l¸ nªn phun 4 -5 lÇn/vô, ë giai ®o¹n sau khi qu¶ ®Ëu vµ giai ®o¹n qu¶ b¾t ®Çu ph¸t triÓn nhanh, mçi lÇn phun c¸ch nhau 15 ngµy.
5.7. Xö lý ra hoa:
C©y cã mói thêng ph©n hãa mÇm hoa trong ®iÒu kiÖn kh« h¹n, b»ng c¸ch kh«ng tíi níc trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh gióp cho c©y ph©n ho¸ mÇm hoa tèt.
5.7.1 Xö lý ra hoa trªn c©y cam quýt:
Sau khi thu ho¹ch xong tiÕn hµnh vÖ sinh vên nh: c¾t tØa cµnh giµ, cµnh s©u bÖnh, lµm cá, quÐt v«i gèc, phun thuèc phßng ngõa s©u bÖnh... Sau ®ã bãn ph©n lÇn 1 víi liÒu lîng tïy thuéc vµo sù sinh trëng vµ tuæi c©y.
Chó ý: Lîng níc tíi võa ph¶i, nÕu qu¸ thõa c©y sÏ ra ®ät non ¶nh hëng ®Õn viÖc xö lý ra hoa sau nµy (hoa sÏ ra muén h¬n).
-
C¸ch 1: (¸p dông cho vïng miÒn §«ng, Duyªn H¶i Nam Trung bé vµ T©y Nguyªn): Sau khi bãn ph©n lÇn 2, tõ kho¶ng 15/2 d¬ng lÞch ngõng tíi níc cho tíi 5/3 d¬ng lÞch (20 ngµy) th× b¾t ®Çu tíi trë l¹i, mçi ngµy 2-3 lÇn vµ tíi liªn tôc 3 ngµy liÒn, ®Õn ngµy thø 4, tíi mçi ngµy/1lÇn, 7-15 ngµy sau khi tíi trë l¹i c©y sÏ ra hoa, thêi gian nµy tíi c¸ch ngµy.
-
C¸ch 2: (¸p dông cho vïng §BSCL): C©y cÇn bãn ph©n lÇn hai tríc 15/2, lÝp ®îc tíi ®Ém níc (cã thÓ kÕt hîp víi vÐt bïn lªn lÝp mét líp dµy 2-3 cm), mùc níc trong m¬ng ë møc thÊp nhÊt trong n¨m (chó ý: mùc níc ph¶i trªn tÇng phÌn tiÒm tµng), kho¶ng 20-25 ngµy (nÕu vÐt bïn th× biÓu hiÖn lµ mÆt bïn kh«, nøt nÎ) th× tiÕn hµnh tíi trë l¹i gièng nh c¸ch 1, sau khi tíi trë l¹i 7-15 ngµy c©y sÏ ra hoa víi biÖn ph¸p kü thuËt nµy sÏ cho thu ho¹ch vµo th¸ng 1-2 cña n¨m sau (TÕt Nguyªn §¸n).
5.7.2. Xö lý ra hoa trªn c©y chanh:
a) T¹o sù kh« h¹n ®Ó xö lý ra hoa: Chanh cã thÓ ra hoa quanh n¨m nhng tËp trung vµo mïa xu©n (mïa thuËn), muèn chanh cã qu¶ mïa nghÞch th× ph¶i tiÕn hµnh ch¨m sãc bãn ph©n ®Ó c©y ra hoa th¸ng 9,10.
Qui tr×nh cã thÓ tãm t¾t nh sau:
-
§Çu th¸ng 7 d¬ng lÞch bãn ph©n: 0,5-1 kg (Urª+ DAP+Kali)/gèc (tïy theo tuæi vµ t×nh tr¹ng sinh trëng) theo tû lÖ: 1 Urª +2 DAP +2 Kali, sau ®ã tíi níc ®ñ Èm. Kho¶ng 15 ngµy sau khi bãn ph©n sÏ rông kho¶ng 20- 30% tæng sè l¸ trªn c©y chanh, ngõng tíi níc kÐo dµi kho¶ng 15- 20 ngµy.
-
§Õn cuèi th¸ng 7 th× tiÕn hµnh tíi níc trë l¹i, hai ngµy ®Çu tíi 2- 3 lÇn/ngµy sau ®ã gi¶m 1lÇn/ ngµy.
-
Nh÷ng ngµy ®Çu th¸ng 8 c©y sÏ træ hoa, kho¶ng 20 ngµy sau qu¶ ®Ëu. Khi qu¶ lín ®êng kÝnh kho¶ng 0,5 cm -1 cm th× bãn ph©n vµ liÒu lîng cho mçi gèc 0,2-0,5 kg (Urª+DAP+ kali) còng theo tû lÖ 1:1:1. Sau ®ã mçi th¸ng bãn 2 lÇn: vµo ngµy 15 vµ 30 cña th¸ng (bãn 2 th¸ng nh vËy).
b) Sö dông Urea phun lªn l¸: Ban ®Çu còng ch¨m sãc nh c¸ch 1, tuy nhiªn cã sö dông 1 kg Urª pha trong b×nh 8 lÝt níc xÞt th¼ng lªn l¸, sau vµi ngµy l¸ sÏ rông kho¶ng 30- 50% tæng sè l¸ trªn c©y, sau ®ã còng ngng tíi nh c¸ch trªn.
Kho¶ng cuèi th¸ng 7 d¬ng lÞch phun Flower-95 hoÆc Thiªn n«ng (kÝch thÝch ra hoa, qu¶) lªn l¸ (liÒu lîng theo híng dÉn ghi trªn nh·n ph©n bãn l¸). Sau ®ã tíi níc nh c¸ch 1.
¸p dông ph¬ng ph¸p trªn th× thu ho¹ch qu¶ tõ th¸ng 1 - 3 cña n¨m sau.
5.7.3 Xö lý ra hoa trªn c©y bëi:
Bëi cÇn thêi gian kh« h¹n ®Ó ph©n ho¸ mÇm hoa, cÇn t¹o sù kh« h¹n ®Ó bëi ra hoa trong thêi gian cÇn thiÕt. Thêi gian t¹o kh« h¹n kÐo dµi 20- 30 ngµy vµo th¸ng 12 vµ th¸ng 01 n¨m sau, thu ho¹ch qu¶ vµo TÕt Trung Thu (vô nghÞch kho¶ng th¸ng 7-8 d¬ng lÞch) hoÆc xö lý th¸ng 4-6 d¬ng lÞch thu ho¹ch qu¶ vµo tÕt Nguyªn §¸n (vô thuËn kho¶ng th¸ng 12 vµ th¸ng 01 n¨m sau). Tríc khi t¹o sù kh« h¹n nh©n t¹o, c©y còng ®· ®îc bãn ph©n lÇn 2 (tríc khi ra hoa). Trong mïa ma, dïng v¶i nylon phñ chung quanh gèc còng cã thÓ t¹o sù kh« h¹n ®Ó xö lý ra hoa.
5.8. Neo tr¸i
§Õn thêi ®iÓm thu ho¹ch vÉn cã thÓ neo qu¶ ®îc trªn c©y tõ 15-30 ngµy b»ng c¸ch dïng Urª hoÆc c¸c lo¹i ph©n bãn l¸ trong thµnh phÇn cã c¸c kÝch thÝch tè thuéc nhãm Auxin, Gibberellin phun th¼ng lªn qu¶.
5.9. TØa cµnh vµ t¹o t¸n
5.9.1. T¹o t¸n: T¹o c©y cã d¹ng h×nh tim më tù nhiªn sÏ cho n¨ng suÊt cao vµ æn ®Þnh l©u dµi, c¸c bíc nh sau:
Tõ vÞ trÝ m¾t ghÐp (trªn gèc ghÐp) trë lªn kho¶ng 50-80 cm th× bÊm bá phÇn ngän, môc ®Ých ®Ó c¸c cµnh bªn ph¸t triÓn. Chän 3 cµnh khoÎ, th¼ng mäc tõ th©n chÝnh vµ ph¸t triÓn theo ba híng t¬ng ®èi ®ång ®Òu nhau lµm cµnh cÊp 1. Cµnh cÊp 1 cïng víi th©n chÝnh t¹o thµnh mét gãc 35-40. Tõ cµnh cÊp 1 sÏ ph¸t triÓn c¸c cµnh cÊp 2 vµ chØ gi÷ l¹i 2-3 cµnh. Cµnh cÊp 2 ph¶i ®Ó c¸ch th©n chÝnh 15-30 cm vµ cµnh nµy c¸ch cµnh kh¸c 20-25cm vµ cïng cµnh cÊp 1 t¹o thµnh mét gãc 30-35 . Tõ cµnh cÊp 2 sÏ h×nh thµnh nh÷ng cµnh cÊp 3. Cµnh cÊp 3 kh«ng h¹n chÕ vÒ sè lîng vµ chiÒu dµi nhng cÇn lo¹i bá c¸c cµnh mäc qu¸ dµy hoÆc yÕu. Sau 3 n¨m c©y sÏ cã bé t¸n c©n ®èi, thuËn lîi ch¨m sãc, phßng ngõa s©u bÖnh vµ thu ho¹ch.
5.9.2. TØa cµnh: Hµng n¨m, sau khi thu ho¹ch cÇn ph¶i lo¹i bá nh÷ng ®o¹n cµnh ®· mang qu¶ (thêng rÊt ng¾n kho¶ng 10-15 cm), cµnh bÞ s©u bÖnh, cµnh yÕu, cµnh n»m bªn trong t¸n kh«ng cã kh¶ n¨ng mang qu¶, c¸c cµnh ®an chÐo nhau; ®ång thêi còng cÇn lo¹i bá nh÷ng cµnh vît trong thêi gian c©y ®ang mang qu¶. Chó ý cÇn ph¶i khö trïng dông cô b»ng níc Javel hoÆc cån 90o tríc khi tØa cµnh, t¹o t¸n.
6. Phßng trõ s©u, bÖnh h¹i:
6.1. Phßng trÞ s©u h¹i:
6.1.1. S©u vÏ bïa: (Phyllocnistis citrella Stainton)
BiÖn ph¸p phßng trõ: Ch¨m sãc cho c©y sinh trëng tèt, tØa cµnh cho c¸c ®ît ra léc tËp trung, chãng thµnh thôc, h¹n chÕ ®îc ph¸ h¹i cña s©u. Sö dông Actara 25 WG víi liÒu lîng 1g/b×nh 8 lÝt; dÇu D.C. Tron Plus nång ®é 0,5-0,75% hoÆc Karate 2.5 EC liÒu lîng 20ml/ b×nh 8lÝt; Lannate 40 SP 20g/ b×nh 8 lÝt; Selecron 500 EC phun lªn l¸.
6.1.2. RÇy mÒm: (Toxoptera sp.)
BiÖn ph¸p phßng trõ: Phun ®Þnh kú c¸c ®ît léc cña c©y b»ng c¸c thuèc b¶o vÖ thùc vËt nh: Supracide 40 ND liÒu lîng 1-15 ml/ b×nh 8lÝt; Actara 25 WG 1g/b×nh 8 lÝt; Trebon 10 ND 10-15ml/ b×nh 8lÝt; Bassa 50 ND 20ml/ b×nh 8 lÝt phun lªn l¸.
6.1.3. RÇy chæng c¸nh: (Diaphorina citri Kuwayama)
RÇy chæng c¸nh lµ t¸c nh©n truyÒn bÖnh vµng l¸ greening g©y h¹i trÇm träng trªn c©y cã mói.
BiÖn ph¸p phßng trõ: Dïng bÉy mµu vµng ®Ó ph¸t hiÖn sù hiÖn diÖn cña rÇy trong vên. Trång c©y ch¾n giã ®Ó h¹n chÕ rÇy tõ n¬i kh¸c x©m nhËp vµo vên. TØa cµnh ®Ó c¸c ®ît ®ät non ra tËp trung, sö dông c¸c thuèc b¶o vÖ thùc vËt nh: Supracide 40 ND liÒu lîng 1-15 ml/ b×nh 8lÝt; Actara 25 WG, 1g/b×nh 8 lÝt; Confidor, Trebon 10 ND 10-15ml/ b×nh 8lÝt; Bassa 50 ND 20ml/ b×nh 8 lÝt phun lªn l¸.
6.1.4. NhÖn:
BiÖn ph¸p phßng trõ: Phun dÇu D.C Tron Plus nång ®é 0,5-0,7%, hoÆc sö dông c¸c thuèc b¶o vÖ thùc vËt nh: Pegasus 500 DD 10 ml/b×nh 8 lÝt Vertimec 1.8 ND 10 ml/ b×nh 8 lÝt; Rufast 3 ND; Nissorun 5 EC; Kumulus 80 DF phun lªn l¸.
6.2. Phßng trÞ bÖnh h¹i:
6.2.1. BÖnh Vµng l¸ greening:
BÖnh do vi khuÈn gram ©m (Liberibacter asiaticus) lµm ph¸ hñy m¹ch dÉn libe. BÖnh lan truyÒn chñ yÕu do c©y gièng ®· nhiÔm bÖnh (chiÕt, th¸p, lÊy m¾t ghÐp tõ c©y bÞ bÖnh). MÇm bÖnh kh«ng lu truyÒn qua trøng rÇy hay h¹t gièng.
BiÖn ph¸p phßng ngõa: Trång c©y s¹ch bÖnh, phßng trõ rÇy chæng c¸nh ë nh÷ng lÇn c©y ra ®ät non. Kh«ng nh©n gièng tõ nh÷ng c©y bÞ bÖnh, trång c©y ch¾n giã ®Ó ng¨n chÆn rÇy tõ n¬i kh¸c ®Õn.
6.2.2. BÖnh thèi gèc ch¶y nhùa:
BÖnh do nÊm Phytopthora sp. g©y ra.
BiÖn ph¸p phßng trÞ: §Êt trång ph¶i tho¸t níc tèt, kh«ng tñ cá r¸c hay båi bïn s¸t gèc, trong qu¸ tr×nh ch¨m sãc tr¸nh g©y th¬ng tÝch vïng gèc vµ rÔ. Theo dâi ph¸t hiÖn bÖnh sím, c¹o s¹ch vïng bÖnh, b«i c¸c thuèc b¶o vÖ thùc vËt nh: Ridomyl MZ-72 BHN pha thuèc 20-25g/ b×nh 8 lÝt; Mataxyl 25 WP 20g/ b×nh 8 lÝt; Aliette 80 WP 10g/ b×nh 8lÝt. Thu gom, r¶i v«i vµ ch«n s©u c¸c qu¶ rông do bÖnh ®Ó h¹n chÕ sù l©y lan.
6.2.3. BÖnh LoÐt (Canker):
BÖnh do vi khuÈn Xanthomonas campestris pv. citri g©y h¹i.
BiÖn ph¸p phßng trõ: Thêng xuyªn vÖ sinh, c¾t vµ tiªu hñy nh÷ng cµnh, l¸ bÖnh, nhÊt lµ trong mïa kh«.
Sö dông c¸c thuèc nh: Kasuran BTN; Copper Hydrocide, Kocide 53.8 DF; COC-85WP, ë giai ®o¹n c©y chê ®©m léc ra hoa vµ khi 2/3 hoa ®· rông c¸nh, tiÕp tôc phun ®Þnh kú lªn l¸ 2 tuÇn/lÇn cho ®Õn khi qu¶ chÝn.
6.2.4. BÖnh ghÎ (Scab):
BÖnh do nÊm Elsinoe fawcetii g©y h¹i.
C¸ch phßng trÞ:
-
Thêng xuyªn vÖ sinh, c¾t tØa vµ tiªu hñy ngay c¸c cµnh, l¸, qu¶ bÞ bÖnh.
-
Phun c¸c thuèc b¶o vÖ thùc vËt: Zineb, Bordeaux; Kasuran BNT; Copper-zin, Benomyl, Kocide 53.8 DF; COC-85WP.
7. Thu ho¹ch:
7.1. Thêi ®iÓm thu ho¹ch:
C©y cã mói tõ khi ra hoa ®Õn thu ho¹ch kho¶ng 8 -10 th¸ng, tïy theo gièng, tuæi c©y, t×nh tr¹ng sinh trëng... Nªn thu ho¹ch vµo lóc trêi m¸t vµ nhÑ tay, kh«ng nªn thu qu¶ sau c¬n ma hoÆc cã s¬ng mï nhiÒu v× qu¶ dÔ bÞ Èm thèi khi b¶o qu¶n.
7.2. C¸ch thu ho¹ch:
Dïng dao c¾t c¶ cuèng qu¶, lau s¹ch cho vµo giá hoÆc sät tre ®Ó n¬i tho¸ng m¸t. Trong ®iÒu kiÖn b×nh thêng thêi gian b¶o qu¶n kh«ng nªn qu¸ mét tuÇn.
Chia sẻ với bạn bè của bạn: |