Tiªu chuÈn trång trät 10 tcn 487-2001

Quy tr×nh nµy ¸p dông cho c©y xoµi ®­îc nh©n gièng b»ng ph­¬ng ph¸p ghÐp ë c¸c tØnh phÝa Nam.

Vïng trång xoµi ph¶i ®¸p øng c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y:

NhiÖt ®é trung b×nh n¨m tõ 15⁰C - 36⁰C.

L­îng m­a trung b×nh tõ 1000 mm ®Õn 1200 mm, Èm ®é kh«ng khÝ t­¬ng ®èi tõ 55 - 70%.

Vïng trång xoµi ph¶i chän n¬i tr¸nh ¶nh h­ëng trùc tiÕp cña b·o, lèc xo¸y, giã m¹nh trªn cÊp 4, ®Æc biÖt lµ trong kho¶ng thêi gian tõ 12/4 lµ thêi gian c©y ®ang mang tr¸i. N¬i chÞu ¶nh h­ëng cña giã to theo c¸c ®ît giã mïa hµng n¨m ph¶i bè trÝ hÖ thèng c©y ch¾n giã hîp lý tr­íc khi trång. §é cao cña vïng trång xoµi kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 600 m trªn mùc n­íc biÓn.

§Êt trång xoµi ph¶i tho¶ m·n c¸c yÕu tè sau: §é dÇy tÇng canh t¸c Ýt nhÊt 1m tÝnh tõ mÆt ®Êt trång, cã thµnh phÇn c¬ giíi ®Êt lµ thÞt pha c¸t hay thÞt nhÑ víi tû lÖ sÐt kh«ng qu¸ 50%, t¬i xèp, mùc n­íc ngÇm thÊp h¬n 80cm. §é pHkcl ®Êt tõ 5,5 - 7,2.

HÖ thèng t­íi tiªu ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu tiÕt l­îng n­íc cho nhu cÇu sinh tr­ëng vµ ph¸t triÓn cña c©y xoµi t­¬ng ®­¬ng nh­ l­îng m­a nªu ë môc 2.2.

• 
  Nªn phèi hîp bè trÝ hÖ thèng bê bao (®èi víi vïng cã nguy c¬ bÞ ngËp n­íc) vµ c©y ch¾n giã sao cho ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu nh­ sau:
  
• 
  Bê bao cao h¬n ®Ønh lò trung b×nh nhiÒu n¨m trong vïng.
  
• 
  C©y ch¾n giã chØ cÇn thiÕt cho v­ên cã quy m« lín (vµi tr¨m ha), n»m trong vïng kh«ng cã hÖ thèng ch¾n giã tù nhiªn.
  
• 
  Lµm ®Êt ph¶i ®­îc tiÕn hµnh Ýt nhÊt 1- 2 th¸ng tr­íc vô trång.
  

• 
  Cã thÓ bè trÝ 2 hµng c©y trªn lÝp theo kiÓu ch÷ chi (hay kiÓu dÝch-d¾c). NÕu trång trªn vïng ®Êt ph¼ng th× bè trÝ hµng kÐp ba theo kiÓu ch÷ ngò.
  

• 
  C¾m cäc x¸c ®Þnh vÞ trÝ trång.
  
• 
  M« trång ph¶i ®­îc chuÈn bÞ ngay sau khi lµm ®Êt trªn c¸c vÞ trÝ ®· c¾m cäc s½n.
  
• 
  Vïng ®ång b»ng nªn ¸p dông m« trång cho tõng c©y trªn lÝp. M« trång ®­îc vun tõ líp ®Êt mÆt, cao 0,3m-0,4m, ®­êng kÝnh ch©n m« 1m-1,2m, ®­êng kÝnh mÆt m« 0,8m.
  
• 
  Vïng ®Êt cao ph¶i ®µo bån n«ng, ®­êng kÝnh 2m, s©u 0,3m. Gi÷a bån cã m« nh­ trªn. LÊp ®Çy bån chung quanh ch©n m« b»ng c¸c vËt liÖu h÷u c¬ (cá kh«, x¸c b· thùc vËt, ph©n chuång...).
  
• 
  ChuÈn bÞ hè trång: ®µo hè trång ®­êng kÝnh 0,5m, s©u 0,5m ngay gi÷a m« vµ ph¬i ®Êt 1 - 2 th¸ng tr­íc khi trång. Hè trång ®­îc lÊp ®Çy l¹i b»ng c¸c hçn hîp ®Êt mÆt ph¬i kh«, ph©n h÷u c¬ tû lÖ 1: 1 (theo thÓ tÝch) hoÆc tèi thiÓu 20 kg ph©n chuång hoai môc/c©y. Bãn thªm vµo hçn hîp cña mçi c©y 500 g Super l©n, 100g NPK (20 - 20 - 15), 50g Basudin 10H, 1000g v«i bét.
  

• 
  C¸c gièng xoµi ®­îc trång ë c¸c tØnh phÝa Nam lµ: Xoµi C¸t Hoµ Léc, Xoµi C¸t Chu, Xoµi Xiªm nóm, Xoµi Canh n«ng, Xoµi C¸t bå.
  
• 
  Nªn cã 10% sè c©y kh¸c gièng ®­îc bè trÝ ®Òu trong v­ên ®Ó t¨ng tû lÖ ®Ëu tr¸i.
  

Tõ th¸ng 6 ®Õn th¸ng 9.

§µo lç trång võa vÆn víi kÝch th­íc bÇu ®Êt cña c©y gièng, dïng dao s¾c c¾t chung quanh ®¸y bÇu ®Êt ®Ó lo¹i bá m¶nh nilon cña ®¸y bÇu ®Êt. §Æt c©y gièng th¼ng ®øng vµo lç trång, rót bÇu nilon ra khái lç, Ðm ®Êt chÆt võa ph¶i (xem phô lôc 1- s¬ ®å vµ c¸c b­íc chÝnh trong trång xoµi)

Nhu cÇu tæng l­îng n­íc trung b×nh cung cÊp cho 1 ha xoµi/n¨m kho¶ng 11000 m³ kÓ c¶ l­îng m­a.

5.3.1. Sau khi trång:

Nªn che phñ chung quanh gèc c©y b»ng c¸c lo¹i vËt liÖu h÷u c¬ s½n cã nh­: r¬m, vá ®Ëu... ®Ó gi÷ Èm vµ h¹n chÕ ®Êt bÞ xãi khi t­íi. Trong mïa n¾ng t­íi 1- 2 lÇn /tuÇn, 20 - 40 lÝt n­íc/c©y/lÇn t­íi.

5.3.2. Sau khi thu ho¹ch:

T­íi th­êng xuyªn ®Ó duy tr× Èm ®é ®Êt kho¶ng 50 - 60% ®é Èm b·o hoµ.

5.3.3. Tr­íc khi ra hoa:

Ngõng t­íi, gi÷ ®Êt kh« 1 -2 th¸ng tr­íc khi xö lý ra hoa.

5.3.4. Sau khi xö lý ra hoa vµ trong thêi kú c©y mang tr¸i:

T­íi liªn tôc nh­ sau khi thu ho¹ch.

5.3.5. Tr­íc khi thu ho¹ch:

Ngõng t­íi 2 tuÇn .

5.4.1. Thêi kú x©y dùng c¬ b¶n:

• 
  B­íc 1: Kho¶ng 1 -3 th¸ng sau khi trång (khi c©y cã dÊu hiÖu b¾t ®Çu ®©m chåi míi) c¾t ngän c©y c¸ch mÆt ®Êt tõ 60 - 70 cm. Khi chåi míi h×nh thµnh, nªn lo¹i bá bít chØ ®Ó l¹i 3-4 chåi khoÎ m¹nh , ph©n bè ®Òu trªn c©y gäi lµ cµnh cÊp 1
  
• 
  B­íc 2: Khi chiÒu cao cµnh 1 tõ 60-70cm, c¾t ngän mçi cµnh cÊp 1 nh­ b­íc 1. ChØ ®Ó l¹i 3-4 chåi m¹nh khoÎ, ph©n bè ®Òu trªn cµnh cÊp 1 vµ h­íng ra phÝa ngoµi t¸n gäi lµ cµnh cÊp 2.
  
• 
  B­íc 3: t­¬ng tù nh­ b­íc 2 ®Ó h×nh thµnh bé cµnh cÊp 3.
  

ViÖc tØa cµnh t¹o t¸n trong thêi kú kinh doanh thùc hiÖn sau mçi lÇn thu ho¹ch b»ng c¸ch tØa bá c¸c ph¸t hoa cò, cµnh v­ît, cµnh s©u bÖnh ...

(Qu¸ tr×nh t¹o t¸n ®­îc m« t¶ theo s¬ ®å phÇn phô lôc 2).

5.5. Bãn ph©n: L­îng ph©n bãn theo tuæi c©y

Tuæi c©y (n¨m)	§¹m nguyªn chÊt (N) (g/c©y)	L©n dÔ tiªu (P2O5) (g/c©y)	Kali (K2O) (g/c©y)	Ph©n h÷u c¬ (kg)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 h¬n 10	70 140 210 280 350 420 490 560 630 700 1000-2000	50 100 150 200 250 300 350 400 450 500 500-1000	70 140 210 280 350 420 490 560 630 700 1000-2000	20 30 40 50 60 70 80 90 100 150 150-300

5.5.1.1. Thêi kú kiÕn thiÕt c¬ b¶n: L­îng ph©n cña n¨m 1 nªn ®­îc chia ®Òu thµnh 5-6 lÇn bãn vµ cung cÊp cho c©y d­íi d¹ng dung dÞch t­íi xung quanh gèc c©y. L­îng ph©n cña n¨m thø 2 còng nªn ®­îc chia ®Òu 5-6 lÇn bãn.

5.5.1.2. Thêi kú kinh doanh: Tõ khi c©y b¾t ®Çu cho tr¸i viÖc cung cÊp ph©n bãn nªn t­¬ng øng víi c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c©y.

• 
  LÇn 1: Bãn ngay sau ®ît tØa cµnh sau thu ho¹ch, bãn 60% l­îng N, 60% l­îng P vµ 40% K.
  
• 
  LÇn 2: Bãn vµo ®Çu th¸ng 11: 40% l­îng ph©n l©n, 30% l­îng ph©n kali.
  
• 
  LÇn 3: Kho¶ng 3 tuÇn sau khi ®Ëu tr¸i: 20% l­îng ph©n ®¹m, 15% l­îng ph©n kali.
  
• 
  LÇn 4: Kho¶ng 8-10 tuÇn sau khi ®Ëu tr¸i: bãn hÕt l­îng ph©n cßn l¹i.
  
• 
  T­íi ®Ém cho c©y sau mçi lÇn bãn ph©n.
  
• 
  L­îng v«i bãn tõ 5-8 t¹/ha/n¨m; Bãn v«i vµo cuèi mïa n¾ng, r¶i v«i ®Òu trªn mÆt ®Êt, sau ®ã cµy ®Êt bªn ngoµi t¸n c©y s©u 20-25 cm cho v«i ph©n t¸n ®Òu vµo tÇng mÆt. Xíi nhÑ s©u ®Õn 5-7 cm bªn trong t¸n c©y.
  
• 
  C¸c nguyªn tè vi l­îng nh­ kÏm, Boric, M¨ng-gan, M«-lip-®en, §ång... ph¶i ®­îc cung cÊp hµng n¨m cho c©y d­íi d¹ng phun qua l¸ 4 lÇn/n¨m:
  

LÇn 2: Khi c©y ®· ra hoa ®Òu, ph¸t hoa dµi 10 cm.

LÇn 3 vµ 4: 1 vµ 2 th¸ng sau khi ®Ëu tr¸i.

• 
  Nång ®é cña dung dÞch phun kh«ng ®­îc v­ît qu¸ 0,5% .
  

Quy tr×nh ®iÒu tiÕt ra hoa trªn xoµi cã thÓ ¸p dông nh­ sau:

• 
  TØa cµnh vµ bãn ph©n sau khi thu ho¹ch nh­ ®· tr×nh bÇy ë phÇn trªn.
  
• 
  Th¸o kiÖt n­íc trong kho¶ng gi÷a th¸ng 8 - 10.
  
• 
  Phun KNO₃ 1%, ®Òu trªn t¸n l¸ vµo kho¶ng th¸ng 10.
  
• 
  ChØ ®iÒu tiÕt cho c©y ra hoa vµ hoa në vµo thêi ®iÓm thêi tiÕt hanh kh«, Èm ®é kh«ng khÝ thÊp (70 - 80%), nhiÖt ®é cao nhÊt trong ngµy tõ 25 - 28⁰C, kh«ng m­a.
  

DiÖt s¹ch cá d¹i trong ph¹m vi t¸n c©y. Cá d¹i gi÷a 2 hµng c©y nªn khèng chÕ ë møc ®é ph¸t triÓn giíi h¹n b»ng c¸ch phun c¸c lo¹i thuèc diÖt cá kh«ng chän läc (ch¼ng h¹n thuèc cã gèc Glyphosat) ®Þnh kú 4 - 6 th¸ng 1 lÇn.

§èi víi v­ên trªn vïng ®Êt cao vµ cã quy m« lín tõ 20 ha trë lªn, ph¶i cÇy óp cá gi÷a 2 hµng c©y, Ýt nhÊt 1 lÇn/n¨m vµo ®Çu mïa kh« ®Ò phßng nguy c¬ ch¸y.

5.8. B¶o vÖ thùc vËt trªn mét sè lo¹i s©u bÖnh h¹i quan träng:

5.8.1. Phßng trõ bÖnh h¹i:

5.8.1.1. BÖnh th¸n th­ (Colletotrichum gleoesporioides).

Phßng trõ: trong c¸c thêi kú nh¹y c¶m (g©y h¹i nÆng trong c¸c thêi kú m­a nhiÒu, Èm ®é kh«ng khÝ cao, c¸c bé phËn nh­ ®ät non vµ trong c¸c thêi kú c©y në hoa) nªn phun c¸c lo¹i thuèc cã gèc ®ång nh­ Copper oxychloride (4g/l), Copper hidroxide (2g/l),... ®Þnh kú 2 tuÇn/lÇn trªn toµn bé c©y, b¾t ®Çu phun tõ th¸ng 6.

§Ó b¶o vÖ tr¸i tr­íc khi thu ho¹ch, phun c¸c lo¹i thuèc nh­ Copper oxychloride (4g/l), Copper hidroxide (2g/l), Mancozeb,...®Þnh kú 2 tuÇn/ lÇn. Xö lý kh« tr¸i tr­íc khi ®ãng bao b×.

5.8.1.2. BÖnh ®èm ®en (Xanthomonas campestris pv. magiferaindicae).

C¾t bá vµ mang ra khái v­ên, thiªu huû nh÷ng l¸ bÖnh, chåi vµ cµnh bÞ nhiÔm bÖnh. H¹n chÕ viÖc g©y th­¬ng tÝch cho c©y ®Æc biÖt trong mïa m­a ®Ó ng¨n chÆn sù x©m nhiÔm cña vi khuÈn g©y bÖnh vµo trong c©y.

Phun c¸c lo¹i thuèc gèc ®ång ngay sau c¸c trËn m­a b·o lín ®Ó phßng ngõa bÖnh cho c©y.

5.8.1.3. BÖnh phÊn tr¾ng (Oidium mangiferae).

Phßng trõ: trong c¸c thêi kú nhËy c¶m (thêi kú nhiÖt ®é ban ®ªm thÊp - kho¶ng th¸ng 11, 12 vµ th¸ng giªng) trªn c¸c bé phËn nh­ ®ät non, ®Æc biÖt l­u ý trong thêi kú c©y træ hoa, tr¸i non), nªn phun c¸c lo¹i thuèc cã gèc ®ång nh­: Copper oxychloride (4g/l), Copper hidroxide (2g/l), ®Þnh kú 2 tuÇn/lÇn trªn toµn bé c©y, b¾t ®Çu tõ th¸ng11.

5.8.1.4. BÖnh nÊm hång (Botryobasidium salmonicolor).

C¾t bá vµ tiªu huû c¸c nh¸nh nhiÔm bÖnh, ph¸t hiÖn bÖnh sím vµ ®¸nh ch¶i vïng bÖnh b»ng dung dÞch thuèc ho¸ häc gèc ®ång.

5.8.2. Phßng trõ s©u h¹i:

5.8.2.1. RÇy b«ng xoµi (Idiocerus niveoparsus)

Sau khi thu ho¹ch, tiÕn hµnh tØa c¾t cµnh t¹o th«ng tho¸ng ®Ó h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña rÇy. Phun c¸c lo¹i thuèc khi cÇn thiÕt (ph¸t hiÖn cã rÇy).

5.8.2.2. Ruåi ®ôc tr¸i (Bactrcera vµ Bactrocera dorsalis)

Mét sè biÖn ph¸p ®· ®­îc dïng ®Ó phßng, trÞ ruåi ®ôc tr¸i:

• 
  VÖ sinh v­ên th­êng xuyªn ®Ó lo¹i bá c©y d¹i trong v­ên, thu l­îm tÊt c¶ nh÷ng tr¸i bÞ h¹i trong v­ên ®em tiªu huû b»ng c¸ch ®èt hoÆc ®em ch«n s©u Ýt nhÊt 15 cm trong ®Êt.
  
• 
  Bao tr¸i: vµo 4 - 6 tuÇn sau khi ®Ëu tr¸i ®Ó tr¸nh cho ruåi ®Î trøng trªn tr¸i.
  
• 
  Sö dông thuèc ho¸ häc: Thuèc ho¸ häc th­êng ®­îc dïng ®Ó phßng trõ ruåi b»ng c¸ch phun phñ toµn c©y hoÆc t­íi vµo ®Êt.
  

Thu l­îm nh÷ng tr¸i bÞ h¹i ®em tiªu huû ®Ó bá nguån s©u trong tr¸i. Phun thuèc theo nång ®é khuyÕn c¸o khi thÊy s©u tr­ëng thµnh xuÊt hiÖn.

5.8.2.4. S©u ®ôc cµnh non (Alcicodes sp)

C¾t vµ ®em tiªu huû cµnh bÞ chÕt ®Ó lo¹i trõ nhéng. Phun thuèc theo liÒu l­îng khuyÕn c¸o khi c©y ra ®ät non.

5.8.2.5. S©u c¾n l¸ (Deporaus marginatus):

Thu dän c¸c l¸ bÞ bÖnh trong v­ên ®em tiªu huû. Phun thuèc khi thÊy s©u non xuÊt hiÖn trong v­ên.

• 
  Ngõng t­íi 1 - 2 ngµy tr­íc khi thu ho¹ch.
  
• 
  Thu ho¹ch tr¸i trong lóc trêi hanh kh«, m¸t.
  
• 
  Thu ho¹ch tr¸i víi cuèng dµi kho¶ng 5 cm (®Ó tr¸nh chÈy nhùa vµo tr¸i).
  
• 
  Kh«ng ®Ó tr¸i tiÕp xóc víi ®Êt, bôi bÈn,... tr­íc khi ®ãng gãi.
  
• 
  Chøa tr¸i trong thïng, giá tre cã lãt ®Öm r¬m, giÊy ®Ó tr¸nh x©y x¸t.
  
• 
  Kh«ng nªn chÊt qu¸ 6 - 8 líp tr¸i trong dông cô chøa.
  
• 
  VËn chuyÓn tr¸i tr¸nh d»n xèc m¹nh vµ b¶o qu¶n trong ®iÒu kiÖn m¸t kho¶ng 8- 15⁰C.