Tiªu chuÈn ngµnh 10 tcn 395-99



tải về 106.89 Kb.
Chuyển đổi dữ liệu14.08.2016
Kích106.89 Kb.
#20078

tiªu chuÈn trång trät 10 TCN 395 - 99

Tiªu chuÈn ngµnh

10 TCN 395-99




Quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng




1. Ph¹m vi ¸p dông:

  • Quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng ¸p dông cho c¸c gièng lóa th­êng (trõ lóa lai) tõ chän läc s¶n xuÊt h¹t lóa gièng siªu nguyªn chñng, nguyªn chñng ®Õn h¹t gièng x¸c nhËn trong ph¹m vi c¶ n­íc.

  • Quy tr×nh nµy nªu ph­¬ng ph¸p c¬ b¶n vÒ kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng, lµ c¬ së cho c«ng t¸c kiÓm ®Þnh ngoµi ®ång, kiÓm nghiÖm trong phßng vµ cÊp chøng chØ chÊt l­îng c¸c l« h¹t gièng lóa.

2. Yªu cÇu chung:

  • Qu¸ tr×nh chän läc, s¶n xuÊt h¹t gièng lóa ph¶i thùc hiÖn ë c¸c c¬ së s¶n xuÊt gièng ®­îc sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc, cã c¬ së vËt chÊt vµ c¸n bé kü thuËt ®¸p øng yªu cÇu s¶n xuÊt lóa.

  • C¸n bé kü thuËt s¶n xuÊt lóa gièng ph¶i am hiÓu c¸c tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng cña gièng; n¾m ch¾c quy tr×nh s¶n xuÊt vµ tiªu chuÈn chÊt l­îng h¹t gièng lóa; ph¶i l­u gi÷ tÊt c¶ c¸c sè liÖu theo dâi theo tõng chu kú s¶n xuÊt gièng.

3. Quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng:

Quy tr×nh s¶n xuÊt lóa gièng gåm c¸c phÇn:

3.1. Quy tr×nh s¶n xuÊt h¹t gièng siªu nguyªn chñng (SNC)

3.1.1. Quy tr×nh duy tr× vµ s¶n xuÊt h¹t gièng SNC tõ nguån gièng gèc.

3.1.2. Quy tr×nh phôc tr¸ng vµ s¶n xuÊt h¹t gièng SNC tõ nguån gièng ch­a thuÇn.

3.2. Quy tr×nh s¶n xuÊt h¹t gièng lóa nguyªn chñng

3.3. Quy tr×nh s¶n xuÊt h¹t gièng lóa x¸c nhËn

3.1. Quy tr×nh s¶n xuÊt h¹t gièng lóa siªu nguyªn chñng

3.1.1. Quy tr×nh duy tr× vµ s¶n xuÊt h¹t SNC tõ nguån gièng gèc

VËt liÖu ban ®Çu (Go) lµ h¹t gièng gèc (gåm gièng t¸c gi¶ hoÆc gièng SNC) ®¶m b¶o ®óng gièng, ®¹t ®é thuÇn 100%, cã chÊt l­îng gieo trång tèt. Chän läc theo s¬ ®å 1 víi c¸c b­íc cô thÓ nh­ sau:

3.1.1.1. Vô thø nhÊt (Go): Ruéng vËt liÖu ®Ó chän dßng



3.1.1.1.1. Ruéng m¹:

  • Chän ch©n ruéng cã ®é ph× trung b×nh kh¸, kh«ng cã lóa cña vô tr­íc mäc l¹i, chñ ®éng t­íi tiªu, chñ ®éng phßng chèng c¸c ®iÒu kiÖn bÊt thuËn: óng, rÐt, s©u bÖnh.

  • DiÖn tÝch ®ñ gieo kho¶ng 1,0 kg h¹t gièng víi mËt ®é kho¶ng 30-50gr/m2.

  • Ch¨m sãc cho m¹ to gan, ®anh d¶nh, cã ng¹nh trª cµng tèt, gÆp rÐt cÇn che phñ nil«ng ®Ó m¹ kh«ng chÕt.

  • CÇn khö bá cá d¹i suèt thêi kú m¹.

  • Tuæi m¹ tuú theo gièng vµ mïa vô: Tuy nhiªn kh«ng nªn cÊy m¹ qu¸ giµ bÞ dËp n¸t, tèt nhÊt lµ xóc m¹ ®Ó cÊy.

3.1.1.1.2 Ruéng cÊy

  • Chän ch©n ruéng cã ®é ph× trung b×nh kh¸, kh«ng cã lóa vô tr­íc mäc l¹i, chñ ®éng t­íi tiªu, ®Çy ®ñ ¸nh s¸ng, n¬i kh«ng th­êng x¶y ra dÞch bÖnh h¹i. Bè trÝ trong vïng s¶n xuÊt gièng nguyªn chñng cña cïng gièng ®ã hoÆc c¸ch ly víi gièng kh¸c Ýt nhÊt lµ 20m hoÆc trç lÖch so víi gièng kh¸c Ýt nhÊt lµ 10 ngµy.

  • DiÖn tÝch kho¶ng 300-500m2.

  • C©y 1 d¶nh kh«ng tÝnh ng¹nh trª, cÊy n«ng tay, th¼ng hµng, theo b¨ng.

  • MËt ®é cÊy tuú theo ®Êt, mïa vô vµ gièng. Kho¶ng 45-60 khãm/m2.

  • Bãn ph©n vµ ch¨m sãc theo quy tr×nh phï hîp víi tõng gièng, mïa vô, ®Êt ®ai, t¹o m«i tr­êng b×nh th­êng cho lóa sinh tr­ëng ph¸t triÓn ®Ó dÔ chän c¸c c¸ thÓ ®iÓn h×nh.

  • Suèt thêi kú sinh tr­ëng kh«ng ®­îc khö lÉn.

3.1.1.1.3. Theo dâi ngoµi ®ång vµ chän c¸ thÓ:

  • LËp sæ ®Þnh kú theo dâi trªn ®ång ruéng, quan s¸t thËt kü c¸c tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng vÒ d¹ng vµ mµu s¾c th©n, l¸, b«ng, h¹t ®Ó ®Þnh sè l­îng c¸ thÓ cÇn chän hoÆc nÕu thÊy ®é thuÇn kh«ng ®¶m b¶o sÏ chän läc theo quy tr×nh phôc tr¸ng (xem 3.1.2).

  • Khi lóa b¾t ®Çu ®Î, chän vµ c¾m que kho¶ng 300-500 khãm (que cao h¬n th©n c©y lóa 20-30cm): sè l­îng chän cã thÓ nhiÒu h¬n tuú theo l­îng gièng SNC s¶n xuÊt yªu cÇu vµ ®é thuÇn cña gièng. Nh÷ng gièng lóa cøng c©y, c¸n bé kü thuËt cã kinh nghiÖm, cã thÓ chän c¸ thÓ tr­íc lóc gÆt, kh«ng cÇn c¾m que chän tr­íc.

  • Mçi tuÇn theo dâi nhËn xÐt 1 lÇn ®Ó lo¹i bá (nhæ cäc) c¸c khãm cã biÓu hiÖn kh¸c víi tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng cña gièng vÒ thêi gian sinh tr­ëng, th©n l¸, b«ng, h¹t...

  • Tr­íc thu ho¹ch 1-2 ngµy quan s¸t lÇn cuèi, nhæ (c¾t) c¸c khãm (c¸ thÓ) ®óng gièng, cã thêi gian sinh tr­ëng nh­ nhau, cã  4 b«ng/khãm (gièng c©y cao, ®Î kÐm chän  3 b«ng/khãm), c¸c b«ng trong khãm t­¬ng tù nhau vÒ thêi gian chÝn, ®é cao.

3.1.1.1.4. §o ®Õm, ®¸nh gi¸ chän c¸ thÓ lµm dßng Gl

  • §Æt c¸c khãm ®­îc chän thµnh hµng ngay ng¾n, kiÓm tra l¹i lÇn cuèi vÒ sè d¶nh cÊy ban ®Çu, c©y kh¸c d¹ng... råi ®¸nh thø tù t¹m thêi b»ng phÊn, bót d¹ v.v...

  • LËp sæ th« ®Ó ghi sè liÖu ®o ®Õm c¸c chØ tiªu nh­ chiÒu cao c©y, chiÒu dµi b«ng, tæng sè h¹t/b«ng, sè h¹t ch¾c (hoÆc sè h¹t lÐp) ®Ó tÝnh tû lÖ (%) ch¾c (hoÆc lÐp) cña tõng khãm. Céng vµ tÝnh trung b×nh cña c¸c chØ tiªu nªu trªn cña tÊt c¶ c¸c khãm ®· ®o ®Õm råi ghi vµo b¶ng 1.

  • C¸c khãm ®­îc chän ®Ó lµm Gl ph¶i ®¶m b¶o:

  1. Cã chiÒu cao c©y b»ng chiÒu cao trung b×nh  1cm

  2. Cã thêi gian sinh tr­ëng nh­ nhau.

  3. Cã chiÒu dµi b«ng, tæng sè h¹t, tû lÖ h¹t ch¾c b»ng vµ lín h¬n sè liÖu trung b×nh.

  4. Kh«ng cã h¹t bÞ nghi g¹o ®á (Trõ c¸c gièng cã tÝnh tr¹ng g¹o ®á nh­ NÕp cÈm).

  • C¸c khãm ®­îc chän ph¶i ®¸nh l¹i sè thø tù cho thèng nhÊt.

VÝ dô: CR203-l M98 tøc gièng CR203 dßng sè 1 ë vô mïa 1998.

C70-5 X98 tøc gièng C70 dßng sè 5, ë vô xu©n 1998

3.1.1.1.5. Ph¬i vµ b¶o qu¶n:

C¾t b«ng cña c¸c khãm ®­îc chän, c¸ch cæ b«ng kho¶ng l0cm buéc gän cho vµo tói xi-m¨ng (dµi 30-40cm, réng 20-25cm, m¸y b»ng chØ nil«ng) bªn ngoµi ghi râ sè thø tù cña khãm. Ph¬i c¶ tói ®Õn kh« vµ b¶o qu¶n vµo chum, v¹i hay phßng l¹nh v.v...

3.1.1.2. Vô thø 2 (G1): So s¸nh, ®¸nh gi¸ c¸c dßng (khãm) ®· chän

Chän ®Êt, lµm ®Êt, c¸ch ly, kü thuËt gieo cÊy vµ ch¨m sãc t­¬ng tù nh­ ë vô thø nhÊt.



3.1.1.2.1. Ruéng m¹:

  • DiÖn tÝch: Tuú sè dßng, mçi dßng cÇn diÖn tÝch kho¶ng 0,4-0,5m2.

  • Chó ý tr¸nh lÉn trong qu¸ tr×nh ng©m, ñ, gieo còng nh­ khi t­íi n­íc, gÆp m­a hay do c¸c nguyªn nh©n kh¸c.

3.1.1.2.2. Ruéng cÊy:

  • DiÖn tÝch: Mçi dßng cÇn 5-l0m2 tuú vô vµ tuú sè l­îng h¹t gièng cã ®­îc cña mçi dßng. C¨n cø sè dßng nhiÒu Ýt mµ chuÈn bÞ ®ñ diÖn tÝch gieo cÊy G1 .

  • CÊy lóc m¹ 5-6 l¸ (tuú gièng), mçi khãm 1 d¶nh (tÝnh theo nh¸nh m¹); mçi dßng cÊy 4 hµng, cÊy n«ng tay; cÊy theo thø tù hÕt dßng nä ®Õn dßng kia. Dßng thiÕu m¹ vÉn cÊy ®ñ 4 hµng; thõa ®Êt do thiÕu m¹ th× chõa ë cuèi «. TÊt c¶ c¸c dßng nªn cÊy xong trong cïng 1 ngµy.

  • CÊy xong cÇn vÏ s¬ ®å, c¾m thÎ ®¸nh dÊu tõng dßng tr¸nh nhÇm lÉn vµ dÔ theo dâi.

3.1.1.2.3. Theo dâi ngoµi ®ång vµ thu ho¹ch:

  • §Þnh kú theo dâi tõ lóc cÊy ®Õn lóc thu ho¹ch, ë bÊt kú dßng nµo cã c©y kh¸c d¹ng xuÊt hiÖn ®Òu ph¶i lo¹i bá c¶ dßng. NÕu nghi c©y kh¸c d¹ng do lÉn c¬ giíi ph¶i ®­îc x¸c minh cô thÓ míi ®­îc khö bá vµ ph¶i khö tr­íc khi c©y kh¸c d¹ng ®ã tung phÊn. Trong qu¸ tr×nh theo dâi còng cÇn lo¹i bá nh÷ng dßng cã kh¶ n¨ng sinh tr­ëng, kh¶ n¨ng chèng chÞu víi ngo¹i c¶nh, s©u bÖnh kÐm.

  • Khi cã kho¶ng 85% trë lªn sè dßng ®­îc chän ®ñ tiªu chuÈn, chÝn cïng lóc th× tr­íc thu ho¹ch 1-2 ngµy mçi dßng nhæ (hoÆc c¾t s¸t gèc) 10 khãm ®iÓn h×nh (lÊy ë 2 ®iÓm, mçi ®iÓm 5 khãm ë hµng thø 2 vµ 3) ®em vÒ phßng ®o ®Õm c¸c chØ tiªu.

  • Sau ®ã thu ho¹ch, tuèt h¹t, ph¬i, lµm s¹ch, c©n vµ tÝnh n¨ng suÊt (kg/m2) riªng tõng dßng, lo¹i bá c¸c dßng chÝn sím hoÆc muén h¬n.

  • LÊy ngÉu nhiªn mçi dßng 100 gr, x¸t vá trÊu, nÕu thÊy g¹o ®á th× bá c¶ dßng ®ã

3.1.1.2.4. §o ®Õm, chän dßng, hçn dßng thµnh h¹t siªu nguyªn chñng vµ b¶o qu¶n.

  • §o ®Õm 10 khãm ®iÓn h×nh cña tõng dßng vÒ chiÒu cao c©y, chiÒu dµi b«ng, sè h¹t/b«ng, sè h¹t ch¾c hoÆc sè h¹t lÐp/b«ng cïng víi kÕt qu¶ vÒ n¨ng suÊt, tØnh tr¹ng g¹o ®á, khèi l­îng 1000 h¹t cña tõng dßng, tÝnh trung b×nh vµ ghi vµo b¶ng 2.

C¸c dßng ®¹t yªu cÇu ®­îc chän ®Ó hçn thµnh h¹t SNC lµ:

  1. Cã chiÒu cao c©y b»ng chiÒu cao trung b×nh 1cm

  2. Cã thêi gian sinh tr­ëng nh­ nhau

  3. Cã chiÒu dµi b«ng, tæng sè h¹t/b«ng, tû lÖ % h¹t ch¾c, khèi l­îng 1000 h¹t, n¨ng suÊt b»ng vµ lín h¬n sè liÖu trung b×nh cña c¸c dßng.

  4. Kh«ng cã h¹t bÞ nghi g¹o ®á ( trõ c¸c gièng cã tÝnh tr¹ng g¹o ®á)

  • Sau khi hçn, ®ãng bao, trong vµ ngoµi bao ghi râ tªn gièng (kh«ng ghi tªn dßng), cÊp gièng SNC, n¬i s¶n xuÊt, träng l­îng råi b¶o qu¶n cÈn thËn ®Ó s¶n xuÊt h¹t nguyªn chñng cho c¸c vô sau.

NÕu cÇn sè l­îng h¹t SNC nhiÒu h¬n th× ph¶i chän sè c¸ thÓ ë Go nhiÒu h¬n vµ t¨ng sè dßng ®­îc gi÷ l¹i ë G1. Kh«ng ®­îc duy tr× h¹t SNC b»ng c¸ch nh©n trùc tiÕp ë vô sau.

L­u ý:

(1) NÕu sè dßng G1 ®¹t tiªu chuÈn kh«ng ®ñ 85% trë lªn so víi tæng sè dßng ®­îc chän ë Go, chøng tá nguån gièng lµm vËt liÖu ban ®Çu ë Go kh«ng ph¶i lµ gièng thuÇn, th× c¸c dßng ®­îc chän ë G1 kh«ng ®­îc hçn víi nhau mµ ®Ó riªng tiÕp tôc chän ë G2 theo Qui tr×nh phôc tr¸ng vµ s¶n xuÊt h¹t gièng SNC ®èi víi c¸c gièng ch­a thuÇn (3.1.2).

(2) §Ó tiÕp tôc chu kú 2, tõ ruéng G1 chän kho¶ng 300-500 c¸ thÓ (khãm), hoÆc nhiÒu h¬n trªn c¸c dßng tiªu biÓu nhÊt ®Ó lµm G1 cho chu kú 2 (xem s¬ ®å 1) hoÆc tõ trªn ruéng SNC (coi nh­ ruéng Go) chän ®ñ sè khãm ®iÓn h×nh ®Ó lµm G1 cho vô sau.

3.1.2. Qui tr×nh phôc tr¸ng, s¶n xuÊt h¹t SNC ®èi víi c¸c gièng ch­a thuÇn.

Qui tr×nh nµy ¸p dông cho c¸c gièng ch­a cã gièng gèc ®· thuÇn, c¸c gièng ®Þa ph­¬ng, gièng tiÕn bé kü thuËt, gièng míi cã triÓn väng. Thêi gian chän läc phôc tr¸ng lµ 3 vô gåm c¸c b­íc nh­ s¬ ®å 2.

VÒ c¬ b¶n qui tr×nh kü thuËt lµm m¹, gieo cÊy, ch¨m sãc còng nh­ c¸c b­íc chän c¸ thÓ vµ ®¸nh gi¸ c¸ thÓ ®· chän tiÕn hµnh gièng nh­ phÇn 3.1.1. CÇn l­u ý mét sè ®iÓm kh¸c sau:

3.1.2.1. Vô thø 1 (Go): Ruéng vËt liÖu ®Ó chän dßng


  • H¹t gièng dïng gieo cÊy vô Go cã thÓ lÊy trªn ruéng s¶n xuÊt ®¹i trµ, còng cã thÓ chän ngay trªn ruéng cÊy 1 d¶nh s¶n xuÊt gièng nguyªn chñng, x¸c nhËn hay s¶n xuÊt ®¹i trµ, coi c¸c ruéng nµy lµ ruéng Go trong qu¸ tr×nh phôc tr¸ng.

  • Sè c¸ thÓ ®­îc chän ë ruéng Go cÇn kho¶ng 100- 150 khãm.

  • Sè c¸ thÓ ®­îc chän sau khi ®o ®Õm trong phßng nhiÒu hay Ýt lµ tuú thuéc ®é thuÇn cña gièng vµ sù am hiÓu c¸c tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng cña gièng vµ tr×nh ®é cña c¸c c¸n bé kü thuËt.

3.1.2.2. Vô thø 2 (G1): So s¸nh, ®¸nh gi¸ dßng.

  • Tr­íc thu ho¹ch 1-2 ngµy cÇn chän ®ñ sè khãm trªn c¸c dßng tiªu biÓu ®Ó lµm G1 cho chu kú 2.

  • TÊt c¶ c¸c dßng ®­îc chän gi÷ l¹i ®Òu ph¬i, b¶o qu¶n riªng tõng dßng ®Ó gieo cÊy vô sau (G2).

3.1.2.3. Vô thø 3 (G2) : So S¸nh, ®¸nh gi¸ vµ nh©n dßng, hçn dßng thµnh h¹t SNC.

3.1.2.3.1. Ruéng m¹:



  • DiÖn tÝch: Nh÷ng dßng ®­îc chän ë G1 th­êng cã tõ 2-6 kg h¹t gièng, nªn gi÷ l¹i 1/3 hay 1/4 ®Ó lµm gièng dù phßng sè cßn l¹i gieo víi mËt ®é 45-100 gr/m2 (tuú gièng vµ tuú vô); diÖn tÝch m¹ cña mçi dßng cÇn kho¶ng 30-l00 m2. Tuú sè dßng nhiÒu Ýt mµ chuÈn bÞ ®ñ diÖn tÝch ®Ó gieo m¹ vµ ®¶m b¶o c¸ch ly tèt, tr¸nh nhÇm lÉn.

3.1.2.3.2. Ruéng cÊy:

Cã 2 lo¹i ruéng:

  1. Ruéng so s¸nh: §Ó ®¸nh gi¸ dßng gäi t¾t lµ ruéng so s¸nh, mçi dßng cÊy 1 «, mçi « cÇn diÖn tÝch 20 ®Õn 50m2.

  2. Ruéng nh©n dßng: Lµ ruéng ®Ó cÊy sè m¹ cßn d­ l¹i sau khi cÊy « so s¸nh.

NhÊt thiÕt ph¶i cÊy 1 d¶nh, n«ng tay, cÊy theo b¨ng, mËt ®é gièng nhau, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c dßng 30-35cm. CÊy theo thø tù tõ nhá ®Õn lín cña c¸c dßng. CÊy xong cÇn vÏ s¬ ®å riªng cho c¶ 2 lo¹i ruéng trªn.

3.l.2.3.3. Theo dâi ngoµi ®ång vµ thu ho¹ch:



  • §Þnh kú theo dâi trong suèt thêi gian sinh tr­ëng. Chó ý quan s¸t kü c¸c tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng: D¹ng h×nh vµ mµu s¾c cña th©n, l¸, b«ng, h¹t

  • Kh«ng ®­îc khö lÉn, nÕu ph¸t hiÖn cã c©y kh¸c d¹ng ë « so s¸nh hoÆc ë « nh©n ®Òu ph¶i lo¹i bá c¶ dßng. NÕu nghi lµ lÉn c¬ giíi ph¶i x¸c minh cÈn thËn, ch¾c ch¾n míi ®­îc xö lý khö bá, tr­íc khi c©y ®ã tung phÊn.

  • C¨n cø vµo thùc tÕ trªn ®ång ruéng ®Ó chän c¸c dßng ®iÓn h×nh, cã ®é thuÇn cao, chÝn cïng lóc. Tr­íc thu ho¹ch 1-2 ngµy mçi dßng ®Þnh chän thu 10 khãm ®iÓn h×nh ®Ó ®o ®Õm c¸c chØ tiªu vµ ghi ë b¶ng 2.

  • Sau ®ã thu ho¹ch, tuèt h¹t, ph¬i kh«, lµm s¹ch, c©n vµ b¶o qu¶n riªng tõng dßng cña « so s¸nh vµ « nh©n, tÝnh n¨ng suÊt (kg/ha) ghi vµo cét kg/m2 ë b¶ng 2. Chê kÕt qu¶ ®o ®Õm trong phßng míi ®­îc hçn h¹t gièng cña « so s¸nh vµ « nh©n cña cïng dßng.

3.1.2.3.4. §o ®Õm, ®¸nh gi¸ chän dßng ®Ó hçn thµnh h¹t SNC:

  • §o ®Õm c¸c chØ tiªu vµ ghi vµo b¶ng 2.

  • C¸c dßng ®¹t yªu cÇu ®­îc chän ph¶i cã cïng thêi gian chÝn; chiÒu cao c©y b»ng chiÒu cao trung b×nh cña c¸c dßng  1 cm; n¨ng suÊt, chiÒu dµi b«ng, sè h¹t vµ sè h¹t ch¾c/b«ng; khèi l­îng 1000 h¹t b»ng vµ lín h¬n trung b×nh; g¹o tr¾ng. B¶o qu¶n riªng, sau khi cã kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm chÊt l­îng gieo trång cña tõng dßng míi ®­îc hçn víi nhau thµnh h¹t SNC.

  • H¹t SNC ®­îc ®ãng bao thèng nhÊt ngoµi vµ trong bao cã nh·n thÎ ghi râ tªn gièng, cÊp gièng, n¬i s¶n xuÊt, vô s¶n xuÊt, m· sè phiÕu kiÓm tra chÊt l­îng, khèi l­îng gièng.

L­u ý:

(1) §ång thêi víi chän c¸c dßng G1 ®iÓn h×nh lµm G2 cña chu kú 1, cÇn chó ý chän nh÷ng khãm (c¸ thÓ) cña nh÷ng dßng ®iÓn h×nh ®Ó lµm G1 cña chu kú II (xem s¬ ®å 2).

(2) Còng cã thÓ lÊy h¹t SNC lµm vËt liÖu ban ®Çu vµ chän c¸c c¸ thÓ (khãm) theo qui tr×nh 3 vô nh­ trªn (3.1.2) hoÆc qui tr×nh 2 vô (3.1.1) tuú ®iÒu kiÖn cô thÓ cña c¬ së.

3.2. Quy tr×nh s¶n xuÊt h¹t gièng lóa nguyªn chñng

H¹t gièng nguyªn chñng ph¶i ®­îc s¶n xuÊt tõ h¹t SNC vµ ph¶i ®¹t ®­îc tiªu chuÈn chÊt l­îng do Nhµ n­íc ban hµnh. H¹t nguyªn chñng lµ nguån cung cÊp ®Ó s¶n xuÊt ra h¹t gièng x¸c nhËn.

3.2.1. Ruéng m¹


  • Ruéng m¹ cÇn chän ch©n cã ®é ph× trung b×nh kh¸, chñ ®éng t­íi tiªu vµ phßng chèng ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn bÊt thuËn, tèt nhÊt lµ ch©n ®Êt lµm mµu, vô tr­íc kh«ng cÊy lóa.

  • DiÖn tÝch ®Êt gieo m¹ b»ng kho¶ng 1/5 - 1/25 diÖn tÝch ruéng cÊy, l­îng gièng gieo ®ñ cÊy cho 1 ha lóa nguyªn chñng kho¶ng 22-30 kg tuú gièng vµ tuú thêi vô.

  • CÇn th­êng xuyªn kiÓm tra ruéng m¹ ®Ó khö c¸c c©y kh¸c d¹ng, chñ yÕu lµ quan s¸t mµu s¾c gèc c©y m¹.

  • C¸c biÖn ph¸p kü thuËt kh¸c nh­: Thêi vô gieo, xö lý h¹t gièng, lµm ®Êt, ph©n bãn, t­íi tiªu, phßng trõ s©u bÖnh v.v...¸p dông nh­ ®èi víi gièng ®ã trong s¶n xuÊt ®¹i trµ cña tõng ®Þa ph­¬ng.

3.2.2. Ruéng cÊy:

  • Chän khu ruéng cã ®é ph× trung b×nh kh¸, chñ ®éng t­íi tiªu vµ phßng chèng c¸c ®iÒu kiÖn bÊt thuËn, vïng ®Êt cã thÓ dÔ dµng chia l« vµ c¸ch ly (c¸ch ly víi gièng kh¸c Ýt nhÊt lµ 3m hoÆc trç lÖch Ýt nhÊt lµ 10 ngµy).

  • CÊy 1 d¶nh (kÓ c¶ ng¹nh trª), n«ng tay, th¼ng hµng, cÊy thµnh b¨ng, mËt ®é cÊy: 50-60 khãm/m2 tuú gièng; tèt nhÊt lµ xóc m¹ ®Ó cÊy, kh«ng ®Ó m¹ bÞ dËp n¸t, rÔ m¹ bÞ ¶nh h­ëng v× n¾ng nãng hoÆc kh« rÐt.

  • Th­êng xuyªn quan s¸t vÒ h×nh d¹ng vµ mµu s¾c cña th©n l¸, th×a l×a, b«ng vµ h¹t ®Ó khö bá c¸c c©y kh¸c d¹ng.

  • Sau khö lÉn lÇn cuèi, tr­íc thu ho¹ch cÇn b¸o c¸o cho bé phËn kiÓm ®Þnh ®Ó kiÓm ®Þnh vµ lËp biªn b¶n kiÓm ®Þnh ruéng lóa gièng.

  • C¸c biÖn ph¸p kü thuËt kh¸c nh­ l­îng ph©n bãn vµ c¸ch bãn ph©n, t­íi tiªu, phßng trõ s©u bÖnh v.v... ¸p dông nh­ ®èi víi gièng ®ã trong s¶n xuÊt ®¹i trµ ë tõng vïng. Tuy nhiªn cÇn l­u ý nªn bãn N nhiÒu h¬n, sím h¬n ë giai ®o¹n tõ cÊy ®Õn lóa håi xanh. Khi lóa b¾t ®Çu ®Î ®Õn tr­íc ph©n ho¸ ®ßng n¬i cã ®iÒu kiÖn nªn rót n­íc ph¬i ruéng 2-3 lÇn ®Ó cho lóa ®Î sím, ®Î khoÎ, tËp trung vµ rÔ ¨n s©u, bÒn l¸.

3.2.3. Thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n:

  • Tr­íc thu ho¹ch cÇn kiÓm tra cô thÓ trªn ®ång ruéng nh»m tiÖn viÖc ph©n l« bè trÝ lao ®éng, thêi gian ®Ó gÆt; bè trÝ s©n ph¬i, nhµ kho ®Ó kh«ng ¶nh h­ëng chÊt l­îng gièng.

  • Sau khi ph¬i xong, qu¹t s¹ch, ®ãng tÞnh bao xÕp vµo kho theo l«, cã lèi ®i, th«ng tho¸ng, tiÖn cho viÖc lÊy mÉu kiÓm tra. Trong vµ ngoµi bao gièng ph¶i cã nh·n thÎ ghi râ: Tªn gièng, cÊp gièng, n¬i s¶n xuÊt, vô s¶n xuÊt, khèi l­îng (kg).

  • B¸o cho phßng kiÓm nghiÖm lÊy mÉu ®Ó kiÓm tra chÊt l­îng. Qua kiÓm tra nÕu ®¹t tiªu chuÈn th× l« gièng ®­îc c«ng nhËn lµ gièng ®¹t cÊp Nguyªn chñng.

  • §Þnh kú 1-2 th¸ng kiÓm tra t×nh h×nh n¶y mÇm vµ s©u mät, 1 th¸ng tr­íc khi xuÊt kho cung cÊp cho s¶n xuÊt ph¶i kiÓm tra chÊt l­îng l« gièng lÇn cuèi.


B¶ng 1: Mét sè tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng cña c¸c c¸ thÓ ë Go

§¬n vÞ s¶n xuÊt:

Tªn gièng: Vô s¶n xuÊt N¨m Ngµy gieo:

Ngµy chÝn:

Thêi gian sinh tr­ëng:


TT

ChiÒu cao c©y (cm)

ChiÒu dµi b«ng (cm)

H¹t/b«ng

Ghi chó c¸c tÝnh tr¹ng cÇn l­u ý

Tæng sè

H¹t ch¾c

Tû lÖ ch¾c (%)































































































































TB




















B¶ng 2: Mét sè tÝnh tr¹ng ®Æc tr­ng cña c¸c dßng ë G1 vµ G2

§¬n vÞ s¶n xuÊt:

Tªn gièng: Vô s¶n xuÊt: N¨m Ngµy gieo:

Ngµy chÝn:



Thêi gian sinh tr­ëng:


Dßng sè

ChiÒu cao c©y (cm)

ChiÒu dµi b«ng (cm)

Sè h¹t/b«ng

KL.1000 h¹t (g)

N¨ng suÊt (kg/ m2)

Ghi chó c¸c tÝnh tr¹ng cÇn l­u ý (g¹o ®á...)

Tæng sè

H¹t ch¾c

Tû lÖ ch¾c (%)













































































































TB

























Ghi chó:

  • ChiÒu cao c©y: §o tõ gèc s¸t mÆt ®Êt ®Õn chãp b«ng ( cm), lÊy 1 sè lÎ

  • ChiÒu dµi b«ng: TÝnh tõ cæ b«ng ®Õn chãp b«ng kh«ng kÓ r©u h¹t (cm), lÊy 1 sè lÎ.

  • Tæng sè h¹t: Gåm tÊt c¶ h¹t ch¾c, lÐp vµ löng trªn b«ng.

3.3. Qui tr×nh s¶n xuÊt h¹t gièng lóa x¸c nhËn

VÒ ph­¬ng ph¸p vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt tõ gieo m¹ ®Õn thu ho¹ch, b¶o qu¶n gièng nh­ s¶n xuÊt h¹t gièng nguyªn chñng. CÇn l­u ý c¸c vÊn ®Ò sau:



  1. H¹t gièng dïng ®Ó gieo m¹ ph¶i lµ h¹t gièng nguyªn chñng.

  2. Sè d¶nh cÊy cã thÓ tõ 1 ®Õn 3 d¶nh/khãm, nÕu cÊy 1 d¶nh cµng tèt; m¹ cÇn gieo th­a ®Ó cã ng¹nh trª, sau cÊy cÇn bãn sím, bãn tËp trung ®Ó lóa ®Î khoÎ, dÔ khö lÉn, tiÕt kiÖm l­îng gièng gieo.

  3. Ruéng gièng ph¶i ®­îc kiÓm ®Þnh vµ l« gièng ph¶i ®­îc kiÓm nghiÖm vÒ chÊt l­îng gièng ®Ó x¸c ®Þnh ®óng cÊp gièng.



S¬ ®å 1: Duy tr× vµ s¶n xuÊt h¹t gièng SNG tõ nguån gièng gèc



C
5

n

H¹t hçn SNC

Nguyªn chñng
hu kú 1
chu kú 2

Vô thø 1 (G0)

Vô thø 2 (G1)



2

3




G1



G2
Vô thø 3 (G2)



S¬ ®å 2: phôc tr¸ng vµ s¶n xuÊt h¹t gièng SNc tõ nguån gièng ch­a thuÇn


Ruéng vËt liÖu ban ®Çu



Nguyªn chñng
Chu kú 1 Chu Kú 2




Vô thø 1 (G0)



Vô thø 2 (G1)










V
G1
ô thø 3 (G2)


G2





V
G3
ô thø 4 (G
3)





tải về 106.89 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương