Tiªu chuÈn ngµnh 10 tcn 171-93

Tiªu chuÈn nµy ¸p dông cho vec-ni vµ s¾t l¸ tr¸ng vec-ni dïng ®Ó chÕ t¹o bao b× ®ùng ®å hép thùc phÈm.

Vec-ni vµ mµng tr¸ng vec-ni trªn s¾t l¸ lµm bao b× ®ùng ®å hép rau qu¶, thÞt c¸ ph¶i ®¹t nh÷ng yªu cÇu sau:

1.1.1. Tr¹ng th¸i:

Vec-ni ph¶i ë d¹ng láng ®ång nhÊt, kh«ng cã cÆn, kh«ng vÈn ®ôc, kh«ng keo ®Æc. Khi pha víi dung m«i thÝch hîp, vec ni ph¶i lo·ng ra vµ ®ång nhÊt, kh«ng ®­îc vãn côc, kh«ng ®­îc ph©n líp.

1.1.2. Mµu s¾c:

Vec ni cã mµu vµng, tr¾ng trong, tr¾ng ®ôc hoÆc x¸m, tïy lo¹i.

1.1.3. §é nhít:

Vec ni cã ®é nhít kh«ng qu¸ 180 sec.

1.1.4. Hµm l­îng chÊt kh«:

Hµm l­îng chÊt kh« trong kho¶ng 30 - 40% tïy theo h·ng chÕ t¹o.

1.1.5. TÝnh kh«ng ®éc h¹i:

Vec ni ph¶i ®­îc chøng nhËn cña c¬ quan y tÕ n­íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam (lo¹i s¶n xuÊt trong n­íc) hoÆc cña n­íc ngoµi (lo¹i nhËp khÈu) cho phÐp sö dông lµm bao b× ®å hép.

1.1.6. C¸c chØ tiªu kh¸c:

Vec ni cßn ph¶i ®¹t c¸c chØ tiªu d­íi ®©y:

1.2. Mµng vec ni trªn s¾t l¸

Qu¸ tr×nh gia c«ng t¹o mµng vec ni trªn s¾t l¸ ph¶i theo ®óng quy tr×nh c«ng nghÖ ®­îc cÊp cã thÈm quyÒn xÐt duyÖt vµ ph¶i thùc hiÖn c¸c th«ng sè c«ng nghÖ cña h·ng chÕ t¹o. S¾t l¸ ®Ó tr¸ng ph¶i ®¸p øng tiªu chuÈn hoÆc theo tháa thuËn trong hîp ®ång gi÷a c¸c bªn.

ChÊt l­îng mµng vec ni ph¶i ®¹t c¸c chØ tiªu sau ®©y:

1.2.1. KhuyÕt tËt bÒ mÆt:

Mµng vec ni kh«ng ®­îc rç, mÆt tr¸ng ph¶i ®ång ®Òu, kh«ng ®­îc chç dµy chç máng, kh«ng ®­îc x©y x­íc.

1.2.2 Mµu s¾c:

Theo 1.1.2

1.2.3. §é b¸m dÝnh - ®é bong trãc:

§é bong trãc vec ni trªn s¾t l¸ chia lµm s¸u cÊp. Vec ni sö dông ®­îc ph¶i cã ®é bong trãc tõ cÊp 0 ®Õn cÊp 2.

1.2.4. Khèi l­îng mµng vec ni:

Khèi l­îng mµng vec ni tõ 4 –10 g/m² tïy môc ®Ých sö dông vµ tïy lo¹i vec ni.

1.2.5. Sù chÞu axit:

Mµng vec ni (thø chèng axit) tr¸ng trªn s¾t l¸ ph¶i chÞu ®­îc sù t¸c ®éng cña axit, mµng vec ni ph¶i:

• 
  Kh«ng thay ®æi ®é b¸m dÝnh
  
• 
  Kh«ng thay ®æi mµu s¾c.
  

Mµng vec ni (thø chèng sunphua) tr¸ng trªn s¾t l¸ ph¶i chÞu ®­îc sù t¸c ®éng cña sunphua. Sau khi thanh trïng trong m«i tr­êng sunphua, mµng vec ni ph¶i:

• 
  Kh«ng thay ®æi ®é b¸m dÝnh
  
• 
  Kh«ng thay ®æi mµu s¾c.
  

Mµng vec ni kh«ng ®­îc th«i mïi vÞ, mµu s¾c vµo n­íc cÊt khi thanh trïng.

1.2.8. §é rç:

§é rç cña mµng vec ni lµ mËt ®é c¸c ®iÓm lé s¾t, biÓu thÞ b»ng c­êng ®é dßng ®iÖn xuyªn qua mµng vec ni.

§èi víi mµng vec ni cã ®é dµy 4-10 g/m², ®é bong trãc tõ cÊp 0 ®Õn 2, th× c­êng ®é dßng ®iÖn xuyªn qua mµng vec ni ph¶i nhá h¬n:

• 
  3,07 mA/cm² (®èi víi s¾t lµm hép 3 m¶nh)
  
• 
  2,30 mA/cm² (®èi víi s¾t lµm hép 2 m¶nh).
  

Khi thö trªn dông cô Erichsen, chiÒu dµi mµng vec ni bong ra ë ®­êng gÊp ph¶i nhá h¬n 50 mm.

1.2.10. §é chÞu dËp:

Khi thö trªn dông cô Erichsen, mµng vec ni ph¶i nguyªn vÑn.

1.2.11. TÝnh kh«ng ®éc h¹i:

Theo 1.1.5

ChÊt l­îng cña vec ni ®­îc nhËn ®Þnh theo tõng l« ®ång nhÊt trªn c¬ së lÊy mÉu trung b×nh cña l« ®ã.

2.1.1. L« ®ång nhÊt bao gåm nh÷ng kiÖn vec ni cã cïng mét thø, cïng phÈm cÊp, chÕ t¹o trong cïng mét thêi gian, theo cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ, ë cïng mét c¬ së s¶n xuÊt vµ chøa trong cïng mét lo¹i bao b×.

2.1.2. Tr­íc khi lÊy mÉu trung b×nh ph¶i x¸c ®Þnh tÝnh ®ång nhÊt cña l« hµng vµ kiÓm tra t×nh tr¹ng bao b×, lo¹i bá nh÷ng kiÖn kh«ng toµn vÑn, kh«ng kÝn, kh«ng ®óng quy c¸ch, kh«ng cã m· hiÖu, m· hiÖu kh«ng râ rÖt hay ghi kh«ng ®óng quy ®Þnh.

2.1.3. ë mçi l« vec ni ®ång nhÊt lÊy mÉu ë nh÷ng thïng kh¸c nhau víi tû lÖ 10-20% sè thïng nh­ng kh«ng Ýt h¬n hai thïng. Trong mçi thïng lÊy 200-300ml vec ni. MÉu vec ni ph¶i ®ùng trong chai thñy tinh nót nh¸m hoÆc b×nh s¾t cã n¾p kÝn.

2.1.4. C¸c mÉu ®Ó l­u do c¬ quan lÊy mÉu gi÷ vµ dïng ®Ó thö l¹i khi cÇn thiÕt. Trªn c¸c mÉu ®ã ph¶i ghi râ tªn vec ni vµ phÈm cÊp ngµy lÊy mÉu, tªn ng­êi lÊy mÉu.

Thêi h¹n l­u mÉu kh«ng qu¸ hai n¨m ë nhiÖt ®é 20⁰C.

2.1.5. Trong tr­êng hîp ph¶i göi mÉu ®Õn mét phßng thÝ nghiÖm kh¸c th× mÉu ph¶i ®­îc niªm phong vµ kÌm theo mét phiÕu cã ghi:

• 
  Tªn vµ ®Þa chØ cña c¬ së chÕ t¹o
  
• 
  Tªn vec ni, phÈm cÊp
  
• 
  Ngµy s¶n xuÊt
  
• 
  Ngµy nhËp hµng
  
• 
  Khèi l­îng tÞnh cña l« hµng
  
• 
  Sè l­îng mÉu thö
  
• 
  C¸c chØ tiªu cÇn x¸c ®Þnh
  
• 
  Ngµy lÊy mÉu
  
• 
  Tªn ng­êi lÊy mÉu.
  

ChÊt l­îng cña s¾t tr¸ng vec ni ®­îc nhËn ®Þnh theo tõng l« ®ång nhÊt trªn c¬ së lÊy mÉu trung b×nh cña l« ®ã.

2.2.1. L« ®ång nhÊt bao gåm nh÷ng kiÖn s¾t cã cïng ®é dµy, cïng kÝch th­íc, cïng ®é tr¸ng thiÕc, cïng lâi thÐp, cïng ®é cøng, cïng kiÓu thô ®éng ho¸ cña cïng h·ng vµ ®­îc tr¸ng cïng lo¹i vec ni, cïng sè líp tr¸ng, gia c«ng trong cïng mét thêi gian, theo cïng mét quy tr×nh c«ng nghÖ vµ ë cïng mét c¬ së gia c«ng.

2.2.2. Tr­íc khi lÊy mÉu trung b×nh, ph¶i x¸c ®Þnh tÝnh ®ång nhÊt cña l« hµng vµ kiÓm tra t×nh tr¹ng bao b×, lo¹i bá nh÷ng kiÖn kh«ng nguyªn vÑn, kh«ng ®óng quy c¸ch, kh«ng cã m· hiÖu, m· hiÖu kh«ng râ rÖt hay ghi kh«ng ®óng quy ®Þnh.

2.2.3. ë mçi l« ®ång nhÊt, lÊy mÉu ë nh÷ng kiÖn kh¸c nhau víi tû lÖ 2-5% sè kiÖn. ë mçi kiÖn lÊy 10 tÊm ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau.

2.2.4. C¸c mÉu ®Ó l­u do c¬ quan lÊy mÉu gi÷ vµ dïng ®Ó thö l¹i khi cÇn thiÕt. Trªn c¸c mÉu ®ã ph¶i ghi râ lo¹i s¾t, lo¹i vec ni, ngµy lÊy mÉu, tªn ng­êi lÊy mÉu.

Thêi h¹n l­u mÉu kh«ng qu¸ hai n¨m ë nhiÖt ®é 20⁰C.

2.2.5. Trong tr­êng hîp ph¶i göi mÉu ®Õn mét phßng thÝ nghiÖm kh¸c th× ph¶i cho mÉu vµo bao b× b»ng giÊy chèng Èm, gãi kÝn l¹i, niªm phong vµ d¸n kÌm theo mét phiÕu cã ghi:

• 
  Tªn vµ ®Þa chØ s¶n xuÊt
  
• 
  Lo¹i s¾t l¸ vµ vec ni
  
• 
  Ngµy tr¸ng vec ni
  
• 
  Ngµy nhËn hµng
  
• 
  Khèi l­îng tÞnh cña l« hµng
  
• 
  Sè l­îng mÉu thö
  
• 
  C¸c chØ tiªu cÇn x¸c ®Þnh
  
• 
  Ngµy lÊy mÉu
  
• 
  Tªn ng­êi lÊy mÉu.
  

Dông cô:

• 
  C©n chÝnh x¸c 1mg.
  
• 
  Tñ sÊy
  
• 
  Hép sÊy b»ng kim lo¹i cã n¾p
  

Hép sÊy s¹ch, ®· sÊy kh« vµ ®Ó nguéi, lÊy kho¶ng 5ml vec ni cho vµo hép c©n, ®em c©n råi sÊy ë 150⁰C ®Õn khèi l­îng kh«ng ®æi.

C¸ch tÝnh:

Hµm l­îng chÊt kh« (x) tÝnh b»ng % theo c«ng thøc:

x =

Trong ®ã: M₁ - khèi l­îng cña hép c©n vµ vec ni tr­íc khi sÊy, tÝnh b»ng gam.

M₂ - khèi l­îng cña hép c©n vµ vec ni sau khi sÊy, tÝnh b»ng gam.

A - khèi l­îng cña hép c©n, tÝnh b»ng gam.

Dông cô:

- Dao r¹ch Rayadin 3 din hoÆc t­¬ng tù. Dao cã 6 r¨ng c¸ch nhau 1mm.

- B¨ng keo lo¹i tèt, khæ réng 10mm

- Bµn ch¶i mÒm.

Hãa chÊt:

- CuSO₄.5H₂O : 250gr (d¹ng r¾n)

- HCl ®Ëm ®Æc : 50ml

- N­íc cÊt : 750ml

- B«ng goßng : 1 gãi (250g)

C¸ch tiÕn hµnh:

R¹ch mét nh¸t dµi kho¶ng 3cm, sau ®ã r¹ch mét nh¸t n÷a th¼ng gãc víi nh¸t r¹ch tr­íc t¹o c¸c « vu«ng nhá gièng nh­ m¹ng l­íi gåm 6 ®­êng ngang, 6 ®­êng däc c¸ch nhau 1mm.

§­êng r¹ch ph¶i thùc hiÖn ®Òu tay vµ ®Õn tËn ®¸y mµng vec ni. KiÓm tra b»ng kÝnh lóp xem c¸c v¹ch cã thËt sù ch¹m ®¸y kh«ng. Dïng bµn ch¶i mÒm, mÞn, ch¶i s¹ch c¸c m¶nh vec ni bong ra.

Dïng b¨ng keo miÕt lªn c¸c « vu«ng ®· r¹ch sao cho dÝnh chÆt, kh«ng cã bãng kh«ng khÝ. GiËt m¹nh b¨ng keo lªn. Dïng b«ng goßng thÊm dung dÞch sun ph¸t ®ång thoa lªn chç võa giËt b¨ng keo. Dïng kÝnh lóp quan s¸t c¸c « vu«ng vµ céng diÖn tÝch bÞ bong trãc ë c¸c « vu«ng ®Ó tÝnh ®é bong trãc.

§é bong trãc	DiÖn tÝch bong trãc Tæng diÖn tÝch c¸c « vu«ng (%)
CÊp 0	0
CÊp 1	> 0 - 5
CÊp 2	> 5 - 15
CÊp 3	> 15 - 35
CÊp 4	> 35 - 65
CÊp 5	> 65 - 100

2.8.1. Ph­¬ng ph¸p Anilin:

Dông cô:

- BÕp ®iÖn 500 - 1000W

- C©n chÝnh x¸c 0,1mg

- Tñ sÊy.

Hãa chÊt:

- Anilin : 10ml

- NH₄OH 10%: 100ml

- N­íc cÊt : 890ml

C¸ch tiÕn hµnh: C¾t mét mÈu s¾t cã tiÕt diÖn 100cm², sÊy kh« ë 70⁰C trong 10 phót, sau ®ã ®em c©n. §un s«i nhÑ dung dÞch kÓ trªn, cho mÉu s¾t vµo vµ tiÕp tôc ®un trong vßng 1 - 2 phót. LÊy mÉu ra röa s¹ch b»ng n­íc cÊt, råi tr¸ng l¹i b»ng axªt«n, sÊy ë 70⁰C trong 10 phót, c©n l¹i mÉu.

C¸ch tÝnh khèi l­îng mµng vec ni (x) tÝnh b»ng g/cm² theo c«ng thøc:

X = (M₁ - M₂) x 100

Trong ®ã:

M₁ - khèi l­îng miÕng s¾t cã tr¸ng vec ni, tÝnh b»ng gam

M₂ - khèi l­îng miÕng s¾t sau khi ®· lÊy mµng vec ni, tÝnh b»ng gam

100 - hÖ sè chuyÓn ®æi tõ 100cm² ra m².

2.8.2. Ph­¬ng ph¸p Etylenglycol:

Dông cô vµ c¸ch tiÕn hµnh gièng nh­ môc 2.8.1, tuy nhiªn hãa chÊt cã sù kh¸c biÖt nh­ sau:

- NaOH (d¹ng r¾n) : 100g

- (CH₂O₄) : 100ml

- N­íc cÊt : 900ml.

2.8.3. §o nhanh b»ng thiÕt bÞ ®iÖn tö CMB-M175.

Dïng thiÕt bÞ ®iÖn tö CMB-M175 ®Ó ®o khèi l­îng mµng vec ni. Tr­íc hÕt hiÖu chØnh kªnh ®o cho gÇn ®óng víi khèi l­îng ­íc l­îng mµng vec ni. óp phÔu ®o vµo bÒ mÆt ®· tr¸ng vec ni vµ ®äc sè ®o trªn mµn h×nh.

2.9. Sù chÞu axit

Dông cô:

- BÕp ®iÖn 500 - 1000W

- Lä thñy tinh chÞu nhiÖt cã n¾p.

Hãa chÊt:

- Axit citric : 1, 2 vµ 5%

- Axit tactaric : 1, 2 vµ 5%

- Axit axªtic : 3 vµ 5%

- Axit lactic : 1%.

C¸ch tiÕn hµnh: Cho tõng axit cã nång ®é kh¸c nhau vµo lä thñy tinh riªng cïng mét miÕng s¾t tr¸ng vec ni cã diÖn tÝch 50x50mm, thanh trïng ë 121⁰C trong 90 phót. Sau ®ã kiÓm tra chÊt l­îng mµng vec ni vÒ:

- §é bong trãc (xem phÇn 2.7)

- Sù thay ®æi mµu s¾c. So s¸nh mµu s¾c cña vec ni tr­íc vµ sau khi thanh trïng.

2.10. Sù chÞu sunphua

Dông cô:

- BÕp ®iÖn 500-1000W

- Lä thñy tinh chÞu nhiÖt cã n¾p.

Hãa chÊt: Cystein 2

Pha 2gr cystein trong 1000ml n­íc cÊt ®o pH. NÕu pH thÊp h¬n 7 th× hiÖu chØnh b»ng dung dÞch Na₂CO₃ 20% ®Õn khi nµo dung dÞch cã pH = 7.

C¸ch tiÕn hµnh: Cho dung dÞch Cystein vµo lä thñy tinh cïng víi mét miÕng s¾t tr¸ng vec ni cã diÖn tÝch 50x50mm thanh trïng ë 121⁰C trong 90 phót. Sau ®ã kiÓm tra chÊt l­îng mµng vec ni vÒ:

- §é bong trãc (xem phÇn 2.7)

- Sù thay ®æi mµu s¾c. So s¸nh mµu vec ni tr­íc vµ sau khi thanh trïng.

Dông cô:

- BÕp ®iÖn 500-1000W

- Lä thñy tinh chÞu nhiÖt cã n¾p.

Hãa chÊt: N­íc cÊt

C¸ch tiÕn hµnh: Cho n­íc cÊt vµ miÕng s¾t tr¸ng vec ni cã diÖn tÝch 50x50mm vµo lä thñy tinh, thanh trïng ë 121⁰C trong 90 phót. Sau ®ã kiÓm tra l¹i n­íc trong lä thñy tinh b»ng c¶m quan vÒ:

- Mµu s¾c

- Mïi vÞ.

2.12. §é rç

2.12.1. Ph­¬ng ph¸p träng tµi:

Dông cô:

- Miliampe kÕ

- M¸y chØnh l­u 220 v/10v

- Cùc than graphid.

Hãa chÊt: Ferricyanua 5%.

C¸ch tiÕn hµnh: LÊy s¾t tr¸ng vec ni ®em dËp thµnh n¾p mµ mÆt vec ni ë phÝa trªn, cã ®­êng kÝnh 70-120mm. §Æt n¾p n»m trªn gi¸ ®ì. Rãt dung dÞch Ferricyanua vµo n¾p. Nèi tiÕp n¾p víi cùc anèt cña m¸y chØnh l­u, nèi cùc cathèt cña m¸y chØnh l­u vµo cùc than graphid, råi nhóng cùc than vµo dung dÞch trªn n¾p hép. Cho dßng ®iÖn ch¹y qua trong vßng 2 phót víi ®iÖn ¸p 6 volts. §äc vµ ghi c­êng ®é dßng ®iÖn trªn miliampe kÕ.

2.12.2 Trong m«i tr­êng Chlorua Natrium 3%

Dông cô vµ c¸ch tiÕn hµnh nh­ 2.12.1 nh­ng hãa chÊt lµ dung dÞch NaCl 3%.

Dông cô:

- KÐo c¾t s¾t

-Tñ sÊy.

Hãa chÊt:

- CuSO₄.5H₂O : 250g (d¹ng r¾n)

- HCl (®Ëm ®Æc) : 50ml

- N­íc cÊt : 750ml

- B«ng goßng.

C¸ch tiÕn hµnh: C¾t mét mÉu s¾t cã kÝch th­íc 50 x 140mm. Dïng dông cô Erichsen ®Ó dËp ®«i miÕng s¾t l¹i, mÆt s¬n vec ni ë phÝa ngoµi, sau ®ã th¶ qu¶ dËp xuèng. Nhóng mÈu s¾t vµo dung dÞch sunphat ®ång trong vßng 30 phót. LÊy ra, röa s¹ch, sÊy kh« ë 70⁰C trong vßng 10 phót. §o chiÒu dµi vec ni bong ra.

2.14. §é chÞu dËp

Dông cô vµ hãa chÊt nh­ môc 2.13.

C¸ch tiÕn hµnh: C¾t mét mÈu s¾t cã kÝch th­íc 50 x 50mm, ®Ó mÆt tr¸ng vec ni ¸p xuèng khu«n dËp. Th¶ qu¶ dËp xuèng. Dïng b«ng goßng thÊm dung dÞch sunphat ®ång, chµ lªn ®iÓm dËp. Quan s¸t xem møc ®é nguyªn vÑn cña mµng vec ni.

3. Bao b×, ghi nh·n, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn

3.1. Vec ni

3.1.1. Vec ni ®­îc ®ùng trong thïng thÐp dung tÝch 200 lÝt, cã n¾p xo¸y ch¾c ch¾n, vµ kÝn.

3.1.2. Ngoµi thïng cã ghi nh·n víi néi dung:

• 
  Tªn c¬ së s¶n xuÊt vµ ®Þa chØ
  
• 
  Tªn s¶n phÈm
  
• 
  Ngµy chÕ t¹o
  
• 
  Khèi l­îng tÞnh
  
• 
  Khèi l­îng c¶ b×
  
• 
  Ký hiÖu chÊt dÔ ch¸y
  
• 
  Sè hiÖu cña tiªu chuÈn nµy.
  

3.1.4. Vec ni ®­îc vËn chuyÓn b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng th­êng nh­ng ph¶i cã mui, b¹t che.

3.2.1. C¸c lo¹i bao b× ®ùng s¾t tr¸ng vec ni ph¶i theo c¸c tiªu chuÈn vÒ c¸c lo¹i bao b× ®ã. Trong tr­êng hîp ch­a cã tiªu chuÈn ph¶i theo c¸c v¨n b¶n ®· ®­îc c¬ quan cã thÈm quyÒn duyÖt y hay c¸c hîp ®ång ký kÕt gi÷a c¸c bªn, miÔn sao s¶n phÈm kh«ng bÞ x©y x­íc, sÐt rØ, bôi bÈn, cong vªnh.

3.2.2. Ngoµi kiÖn s¾t ph¶i cã nh·n ghi râ:

• 
  Tªn c¬ së gia c«ng vµ ®Þa chØ
  
• 
  S¾t tr¸ng vec ni
  
• 
  §é dµy, kÝch th­íc, ®é tr¸ng thiÕc, ®é cøng, lo¹i lâi thÐp, kiÓu thô ®éng hãa cña s¾t
  
• 
  Lo¹i vec ni, khèi l­îng mµng vµ sè l­ît tr¸ng
  
• 
  Sè l­îng tÊm
  
• 
  Khèi l­îng tÞnh cña kiÖn
  
• 
  Khèi l­îng c¶ b× cña kiÖn
  
• 
  Ngµy tr¸ng vec ni
  
• 
  Sè hiÖu tiªu chuÈn nµy.
  

3.2.4. S¾t tr¸ng vec ni khi vËn chuyÓn ph¶i ®­îc gi÷ g×n cÈn thËn, tr¸nh bÞ Èm ­ít, sÐt rØ, bôi bÈn, x©y x­íc, cong vªnh.

Ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 19 NN – KHKT/Q§ ngµy 04 th¸ng 02 n¨m 1993 cña Bé N«ng nghiÖp vµ C«ng nghiÖp thùc phÈm