Quy phạm kỹ thuật khai tháC ĐƯỜng sắT 22tcn-340-05

Quy phạm này quy định về tiêu chuẩn kỹ thuật các công trình và thiết bị đường sắt, phương tiện giao thông đường sắt, phương pháp tổ chức chạy tầu, trách nhiệm của tổ chức cá nhân liên quan đến hoạt động đường sắt trên mạng đường sắt quốc gia, đường sắt chuyên dùng có kết nối ray vào đường sắt quốc gia.

1. Đối tượng áp dụng của Quy phạm này là các tổ chức, cá nhân có các hoạt động liên quan đến mạng đường sắt quốc gia, đường sắt chuyên dùng có kết nối ray vào đường sắt quốc gia.

2. Quy phạm này không áp dụng đối với mạng đường sắt đô thị.

3. Trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác với Quy phạm này thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó.

Trong Quy phạm này các chữ viết tắt sau đây có nghĩa như sau:

1. QPKTKTĐS là Quy phạm kỹ thuật khai thác đường sắt;

2. QTCT là Quy trình chạy tầu và công tác dồn trên đường sắt;

3. QTTH là Quy trình tín hiệu đường sắt;

4. BĐCT là Biểu đồ chạy tầu;

5. TCĐHGTVTĐS là tổ chức điều hành giao thông vận tải đường sắt;

6. KCHTĐS là Kết cấu hạ tầng đường sắt;

7. NVĐĐCT là Nhân viên điều độ chạy tầu;

8. TBCT là Trực ban chạy tầu;

9. ĐSVN là Đường sắt Việt Nam;

10. QTQLKTG là Quy tắc quản lý kỹ thuật ga;

11. ĐMTX là Đầu máy toa xe;

12. PTGTĐS là Phương tiện giao thông đường sắt.

1. Tuyến đường chính, đường ga và các đường cần thiết khác;

2. Các công trình để phục vụ hành khách, xếp dỡ, bảo quản hàng hóa và để tổ chức chạy tầu;

3. Các thiết bị tín hiệu và thông tin;

4. Các công trình và thiết bị để sửa chữa, chỉnh bị đầu máy toa xe.

Điều 5. Công trình và thiết bị đường sắt đang khai thác phải luôn được bảo đảm ở trạng thái chạy tầu an toàn với tải trọng và tốc độ quy định. Người làm công tác quản lý, sửa chữa và trực tiếp sử dụng có trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ công trình và thiết bị để sử dụng lâu dài và có hiệu quả.

Điều 6. Các công trình và thiết bị đường sắt làm mới hoặc nâng cấp, khôi phục, cải tạo sửa chữa lớn phải đúng với đồ án thiết kế đã được duyệt và tuân theo các quy định của Quy phạm này. Khi làm xong phải được tổ chức nghiệm thu bàn giao theo đúng quy định hiện hành mới được sử dụng.

Điều 7. Tất cả các công trình, thiết bị đường sắt phải được kiểm tra thường xuyên, định kỳ và phải có hồ sơ, lý lịch kỹ thuật để theo dõi diễn biến trong quá trình sử dụng.

Nội dung chế độ kiểm tra, báo cáo của các cấp quản lý và hồ sơ, lý lịch kỹ thuật của công trình thiết bị do cấp có thẩm quyền quy định. Chỉ thay đổi kết cấu công trình, thiết bị của đường sắt khi được phép của cấp có thẩm quyền.

Khi đường sắt và đường bộ chạy song song gần nhau phải tuân theo đúng quy định tại Điều 24 của Luật Đường sắt.

1. Bản vẽ 1A, 2A, 3A, 4A dùng cho khổ đường 1000mm;

2. Bản vẽ 1B, 2B, 3B, 4B dùng cho khổ đường 1435mm, khổ đường 1435mm lồng thêm khổ đường 1000mm khi làm mới hoặc cải tạo;

3. Bản vẽ ĐL1 dùng cho khổ đường 1000mm lồng thêm khổ đường 1435mm. Trường hợp những cầu cũ chưa có điều kiện cải tạo mà phạm vào khổ giới hạn quy định ở bản vẽ ĐL1 không quá 150mm được tạm giữ nguyên. Thủ trưởng tổ chức được giao quản lý KCHTĐS phải quy định những biện pháp và điều kiện sử dụng để bảo đảm an toàn chạy tầu;

4. Những thiết bị có quan hệ trực tiếp với ĐMTX như cột giao nhận thẻ đường đang hoạt động coi là ngoại lệ, được phạm vào khổ giới hạn tiếp giáp kiến trúc theo quy định của Thủ trưởng tổ chức được giao quản lý KCHTĐS;

5. Chiều cao khổ giới hạn tiếp giáp kiến trúc quy định đối với đường sắt đã vào cấp kỹ thuật và điện khí hóa là 5,30m đối với đường khổ 1000mm, 6,55m đối với đường khổ 1435mm.

1. Ở vùng đồng bằng là 400m, ở vùng núi là 300m đối với khổ đường 1000mm;

2. Ở vùng đồng bằng là 600m, ở vùng núi là 500m với khổ đường 1435mm và đường lồng.

Điều 15. Khoảng cách tiêu chuẩn giữa hai tim đường lân cận trên đường thẳng không được nhỏ hơn quy định tại Bảng 1.

Bảng 1. Khoảng cách tiêu chuẩn giữa hai tim thường lân cận

Khoảng cách giữa tim đường lồng với tim đường khổ 1000mm áp dụng tiêu chuẩn của khổ đường 1435mm.

Khi cải tạo hoặc sửa chữa mà có thay đổi mặt cắt dọc và mặt bằng của đường, sau khi hoàn thành phải kiểm tra và ghi những thay đổi đó vào bản vẽ mặt cắt dọc và mặt bằng toàn tuyến.

1. Đối với đường lồng theo tiêu chuẩn khổ đường 1435mm, riêng đường lồng làm từ khổ đường 1000mm tạm thời giữ nguyên.

2. Trên đường cong, nền đường phải nới rộng về phía lưng đường cong theo quy định tại bảng 2.

Bảng 2.

Khổ đường (mm)	Nới thêm bề rộng nền đường (m) tùy theo bán kính đường cong (m)
	Dưới 500	Từ 500 ÷ 1000	Từ 1000 ÷ 2000
1000 1435 và lồng	0,25 0,30	0,15 0,30	0,00 0,20

1. Nền đường đào phải có rãnh biên, rãnh ngang, khi cần phải làm rãnh đỉnh và máng thoát nước;

2. Nền đường đắp phải làm rãnh thoát nước hoặc nối các thùng đấu thành rãnh.

3. Ở những vị trí cần thiết phải đặt công trình thoát nước ngầm.

Các cầu lớn ít nhất 10 năm phải được kiểm định 1 lần, quy trình kiểm định do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định.

1. Không được nhỏ hơn 0,75m;

2. Là 0,75m khi chiều dài cống không quá 10m;

3. Là 1m khi chiều dài cống không quá 20m;

4. Khi chiều dài cống trên 20m, phải căn cứ vào vị trí và điều kiện cụ thể để quyết định đường kính nhỏ nhất.

Điều 26. Tùy theo điều kiện, đặc điểm cụ thể, các cầu lớn, hầm dài phải được chiếu sáng và bảo vệ theo tiêu chuẩn quy định.

Mục 4

KẾT CẤU TẦNG TRÊN ĐƯỜNG SẮT

Điều 27.

1. Trên đường thẳng, khoảng cách má trong giữa 2 ray (đo tại vị trí từ đỉnh ray xuống 16mm) là 1000mm đối với khổ đường 1000mm và 1435mm đối với khổ đường 1435mm.

2. Đối với đường lồng, theo 2 khổ đường 1000mm và 1435mm. Trên đường cong, khoảng cách trên được quy định tại bảng 3. Độ biến đổi khoảng cách được sai không quá 1%_o^.

Bảng 3. Khoảng cách má trong giữa 2 ray

Đường khổ 1000mm và lồng		Đường khổ 1435mm và lồng
Bán kính đường cong (m)	Khoảng cách má trong giữa 2 ray (mm)	Bán kính đường cong (m)	Khoảng cách má trong giữa 2 ray (mm)
Từ 501 trở lên	1.000	Từ 651 trở lên	1.435
Từ 401 dấn 500	1.005	Từ 650 đến 451	1.440
Từ 301 đến 400	1.010	Từ 450 đến 351	1.445
Từ 201 đến 300	1.015	Từ 350 trở xuống	1.450
Từ 200 trở xuống	1.020

3. Đối với đường sắt làm mới, cải tạo và sửa chữa lớn, sai lệch khoảng cách má trong giữa 2 ray trên đường thẳng cũng như trên đường cong so với tiêu chuẩn quy định không được lớn quá +4mm và nhỏ quá -2mm đối với khổ đường 1.000mm, không lớn quá +6mm và nhỏ quá -2mm đối với khổ đường 1435mm.

4. Đối với đường sắt đang khai thác, sai lệch cho phép về khoảng cách má trong giữa 2 ray do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định.

1. Trên đường thẳng, mặt trên của 2 ray đối với đường đơn và 3 ray đối với đường lồng phải cao bằng nhau. Trên đường cong, căn cứ vào bán kính đường cong và tốc độ chạy tầu để quy định siêu cao ray lưng cho từng loại khổ đường; đường lồng thực hiện siêu cao theo khổ đường 1435mm.

2. Trị số gia tốc ly tâm chưa được cân bằng (₀) cho phép là 0,5m/s². Trị số siêu cao lớn nhất đối với khổ đường 1000mm là 95mm, khổ đường 1435mm là 125mm. Độ biến đổi thủy bình không quá 1‰.

3. Đối với đường sắt làm mới, cải tạo hoặc sửa chữa lớn, sai lệch về độ cao mặt ray, so với tiêu chuẩn quy định không được quá 3mm đối với khổ đường 1000mm và quá 4mm đối với khổ đường 1435mm và đường lồng. Đối với đường đang khai thác, sai lệch cho phép về độ cao mặt ray do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định.

Ở những đường cong có bán kính dưới 200m và những nơi có địa hình đặc biệt cần thiết phải đặt ray chống trật bánh. Vị trí đặt và tiêu chuẩn kỹ thuật do Thủ trưởng tổ chức được giao quản lý KCHTĐS quy định.

Ghi phải đặt theo quy định dưới đây:

1. Ghi trên đường chính và đường đón gửi tầu khách có tang không lớn hơn 1/9;

2. Ghi trên đường đón gửi tầu hàng và các đường ga khác có tang không lớn hơn 1/8.

1. Ở những nơi đường sắt và đường bộ giao nhau trên cùng mặt bằng phải được xây dựng và khai thác theo đúng quy định do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải ban hành.

2. Các cầu đường sắt mà mặt cầu dùng chung với đường bộ phải tổ chức phòng vệ có người gác.

3. Những đường ngang có mật độ giao thông lớn phải tổ chức phòng vệ bằng tín hiệu tự động hoặc chắn đường ngang tự động.

Việc cho những phương tiện, thiết bị siêu trường, siêu trọng đi qua cầu chung, đường ngang phải được cấp có thẩm quyền cho phép và có sự giám sát của nhân viên gác cầu chung, gác đường ngang.

Khi địa hình hạn chế không thể đặt được đường an toàn thì phải đặt thiết bị trật bánh thay cho đường an toàn.

Vị trí, điều kiện, tiêu chuẩn kỹ thuật để tính toán thiết kế, quản lý đường lánh nạn do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định.

1. Loại chỉ dẫn về đường gồm có: mốc km, 100m; biển đường cong, các cọc nối đầu (NĐ), nối cuối (NC), tiếp đầu (TĐ), tiếp cuối (TC); cọc phương hướng, cọc cao độ, biển đổi dốc, biển cầu, biển hầm, mốc giới hạn quản lý;

2. Loại báo hiệu gồm có: biển giới hạn ga, biển tốc độ kỹ thuật, biển giảm tốc độ, biển hãm, biển dẫn đường, biển chắn đường, biển kéo còi, mốc đặt pháo, mốc tránh va chạm.

Điều 42.

1. Kiểu mẫu và vị trí đặt các loại biển, mốc chỉ dẫn, báo hiệu do Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải quy định.

2. Các biển, mốc chỉ dẫn đặt bên trái đường theo hướng tính km, các biển báo hiệu đặt bên trái theo hướng tầu chạy trừ mốc tránh va chạm. Ở khu đoạn đường đôi phải đặt thêm biển, mốc chỉ dẫn và báo hiệu ở bên trái theo hướng tầu chạy.

Điều 43.

1. Điểm gần nhất của các biển mốc chỉ dẫn, biển hiệu phải đặt cách mép ngoài ray gần nhất là 1,75m đối với đường 1000mm và 2,00m, đối với đường 1435m và đường lồng.

2. Các biển mốc thấp hơn đỉnh ray có thể đặt cách mép ngoài ray gần nhất là 1,10m đối với đường 1000mm và 1,35m đối với đường 1435mm và đường lồng.

3. Mốc tránh va chạm đặt ở giữa hai đường gần nhau về phía ghi, tại chỗ có khoảng cách giữa hai tim đường là 3,50m đối với đường 1000mm và 4,00m đối với đường 1435mm và đường lồng.

4. Đối với đường sang toa, mốc tránh va chạm đặt ở chỗ có khoảng cách giữa hai tim đường là 3,30m đối với đường 1000mm và 3,60m đối với đường 1435mm và đường lồng.

5. Trên đường cong, khoảng cách đặt các biển mốc phải cộng thêm độ nới rộng quy định trong bản vẽ khổ giới hạn tiếp giáp kiến trúc.

Kế hoạch và nội dung sửa chữa lớn, sửa chữa vừa và sửa chữa thường xuyên cầu đường do Thủ trưởng tổ chức được giao quản lý KCHTĐS quy định.