ĐỒ BIỂU NHẬP LƯU THÁNH ĐẠO LỘ TRÌNH TÂM (MAGGAVĪTHICITTA)

ĐỒ BIỂU NHẬP LƯU THÁNH ĐẠO LỘ TRÌNH TÂM
(MAGGAVĪTHICITTA)

Qua Nhập Lưu Thánh Đạo lộ trình tâm nhận thấy:

Tương tự đối với Nhất Lai Thánh Đạo lộ trình tâm, Bất Lai Thánh Đạo lộ trình tâm và Arahán Thánh Đạo lộ trình tâm: Thánh Đạo Tâm diệt, Thánh Quả Tâm liền sinh không có thời gian ngăn cách.

Do đó, 4 Thánh Đạo là pháp cho 4 Thánh Quả không có thời gian ngăn cách.

4 Thánh Đạo cho 4 Thánh Quả không có thời gian chờ đợi

Tam giới thiện pháp

Dục giới thiện pháp có khả năng cho quả sớm hoặc muộn, có thời gian chờ đợi trong kiếp hiện tại và còn cho quả trong những kiếp vị lai.

Sắc giới thiện pháp và vô sắc giới thiện pháp cho quả tái sinh kiếp kế tiếp lên cõi trời sắc giới hay cõi trời vô sắc giới tùy theo bậc thiền sở đắc của mình.

Siêu tam giới thiện pháp đó là 4 Thánh Đạo Tâm liền cho quả là 4 Thánh Quả Tâm tương xứng không có thời gian chờ đợi, nghĩa là khi Thánh Đạo Tâm nào sinh rồi diệt, liền phát sinh Thánh Quả Tâm ấy sinh chỉ sau một sát-na tâm, mà thôi không có thời gian chờ đợi.

Do đó, Ân đức Pháp này gọi là Akāliko dhammo.

(Cách đọc: Ê-hi pát-xí-cô phá-gá-voa-ta thăm-mô)

9 pháp Siêu tam giới đó là 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn thuộc Paramattha-dhamma (Chân nghĩa pháp), có thực tánh rõ ràng, không biến chất theo thời gian, không gian nghĩa là 9 pháp Siêu tam giới đã phát sinh trong thời quá khứ như thế nào, đang phát sinh trong thời hiện tại và sẽ phát sinh trong thời vị lai cũng như thế ấy. Cho nên 9 pháp Siêu tam giới có thực tánh chân thật rõ ràng, do có thực tánh rõ ràng chân thật như vậy, nên mới dám gọi đến, mời đến thực hành đúng theo pháp hành Trung Đạo để thực chứng, để chứng kiến Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn bằng trí tuệ thiền tuệ Siêu tam giới của mình.

Ví dụ: Trường hợp trong hộp có viên ngọc quý, nên mới dám mời người khác đến xem...

Chín pháp Siêu tam giới có thực tánh hoàn toàn trong sạch thanh tịnh

9 pháp Siêu tam giới là chánh pháp hoàn toàn trong sạch và thanh tịnh, bởi vì 9 pháp Siêu tam giới này không hề bị ô nhiễm bởi phiền não, nên dám mời đến, động viên khuyến khích đến để chứng kiến, thực hành đúng theo pháp hành Trung Đạo, thì sẽ chứng đắc 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn, bằng trí tuệ thiền tuệ Siêu tam giới của mình.

Ví dụ: Trong đời này, những vật có thật, đang hiện hữu, song là những vật bất tịnh, ô uế, hôi thối, bẩn thỉu đáng tránh xa thì không có một ai dám mời, dám động viên khuyến khích người khác đến để xem. Còn 9 pháp Siêu tam giới này là Chân nghĩa pháp hoàn toàn trong sáng và thanh tịnh, nên dám mời, dám động viên khuyến khích người khác đến để chứng kiến, để thực chứng chân lý Tứ Thánh Đế, chứng đắc 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn, để mong giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài.

Do đó, Ân đức pháp này gọi là Ehipassiko dhammo.

(Cách đọc: Ô-pá-nây-di-cô phá-gá-voa-ta thăm-mô)

Những hạng phàm nhân chắc chắn chưa từng chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả nào, cũng chưa từng chứng ngộ Niết Bàn lần nào, nên thường bị 11 thứ lửa [2] và 1.500 loại phiền não thiêu đốt, làm cho nóng nảy thân tâm, chẳng bao giờ được an lạc thật sự. Do đó, sự dập tắt lửa phiền não là việc cần kíp, không nên chậm trễ. Chánh Pháp mà diệt được phiền não một cách hữu hiệu chỉ có 9 pháp Siêu tam giới.

Đối với hạng phàm nhân còn đầy đủ mọi phiền não, tham ái, ác pháp, thì còn phải khổ thân, khổ tâm, và khi còn tử sinh luân hồi trong tam giới, thì khó tránh khỏi khổ trong 4 cõi ác giới (địa ngục, atula, ngạ quỷ, súc sinh).

Mong muốn giải thoát khổ tái sinh, thì chỉ có 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn mà thôi. Vì vậy, hành giả quyết tâm tinh tấn không ngừng, đặt ưu tiên hàng đầu là hướng tâm đến sự chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn mà thôi. Dù cho lửa cháy trên đầu cũng không quan tâm, bởi vì, họ suy nghĩ rằng: “Lửa cháy trên đầu chỉ làm khổ (nóng nảy) một kiếp hiện tại, còn những phiền não chưa diệt được, không chỉ làm khổ (nóng nảy) trong kiếp hiện tại, mà còn khổ lâu dài trong vô số vô số kiếp vị lai.”

Sự chết là điều chắc chắn, nhưng không biết chắc sẽ chết khi nào. Cho nên, hành giả đặt ưu tiên hàng đầu là hướng tâm cố gắng tinh tấn không ngừng, tiến hành thiền tuệ để chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn.

Do đó, 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn là 9 pháp Siêu tam giới, nên đặt ưu tiên hướng tâm của mình để chứng đắc trước tiên.

Do đó, Ân đức Pháp này gọi là Opaneyyiko dhammo.

(Cách đọc: Pách-chát-tăng vuê-đí-tắp-bô vinh-nhu-hí phá-gá-voa-ta thăm-mô)

Bậc thiện trí này có trí tuệ sắc bén, tinh nhanh, khi lắng nghe một bài kệ có 4 câu, chỉ cần nghe 2 câu đầu, bậc thiện trí này có trí tuệ có thể chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn, ngay khi ấy, không cần chờ đợi để nghe đến 2 câu sau.

Bậc thiện trí này có trí tuệ sắc bén, khi lắng nghe pháp đầu đề xong, lắng nghe tiếp theo lời giảng giải, khai triển. Bậc thiện trí này, có trí tuệ có thể chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn ngay khi ấy.

Bậc thiện trí này có trí tuệ khi lắng nghe pháp đầu đề, lắng nghe tiếp theo lời giảng giải, khai triển xong rồi, vị này còn cần phải gần gũi, thân cận với vị thiền sư, chư Thánh Thanh Văn để được giúp đỡ, hỗ trợ. Bậc thiện trí này tiến hành thiền tuệ trải qua một thời gian mau hoặc lâu, mới có thể chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn trong kiếp hiện tại ấy.

Bậc Thánh Nhập Lưu, bậc Thánh Nhất Lai, bậc Thánh Bất Lai và bậc Thánh Arahán. Mỗi bậc Thánh sau khi vừa mới chứng đắc Thánh Đạo - Thánh Quả và Niết Bàn xong, tiếp theo sau phát sinh trí tuệ quán xét (paccavekkhaṇañāṇa) Thánh Đạo-Thánh Quả vừa chứng đắc, Niết Bàn vừa chứng ngộ, phiền não nào đã bị diệt đoạn tuyệt rồi, phiền não nào còn lại chưa diệt được.

Do đó, mỗi bậc Thánh Nhân chắc chắn tự mình biết rõ Thánh Đạo -Thánh Quả mà mình đã tự chứng đắc.

Khả năng đặc biệt của bậc Thánh Nhân

Những bậc Thánh Nhân ngang hàng, có thể biết nhau qua đàm đạo hoặc bằng tha tâm thông.

Những bậc Thánh Nhân bậc thấp không thể biết được bậc Thánh Nhân bậc cao, mà chỉ có bậc Thánh Nhân bậc cao mới có thể biết được bậc Thánh Nhân bậc thấp, cũng qua cuộc đàm đạo hoặc bằng tha tâm thông.

Những hạng phàm nhân hoàn toàn không thể biết được bậc Thánh Nhân.

Bậc Thánh Nhân có thể nhập Thánh Quả (phalasamāpatti) mà mình đã chứng đắc, để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Mỗi bậc Thánh Nhân nào đã chứng đắc các bậc thiền Siêu tam giới có đối tượng Niết Bàn, thì bậc Thánh Nhân ấy có thể nhập Thánh Quả Tâm để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Bậc Thánh Nhập Lưu, có thể nhập Nhập Lưu Thánh Quả Tâm, để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Bậc Thánh Nhất Lai, có thể nhập Nhất Lai Thánh Quả Tâm, để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Bậc Thánh Bất Lai, có thể nhập Bất Lai Thánh Quả Tâm, để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Bậc Thánh Arahán, có thể nhập Arahán Thánh Quả Tâm, để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Bậc Thánh Nhân đã chứng đắc đến Thánh Quả Tâm nào, thì bậc Thánh Nhân ấy chỉ có thể nhập Thánh Quả Tâm ấy mà thôi, để hưởng sự an lạc Niết Bàn. Như vậy bậc Thánh Nhân bậc thấp không thể nhập Thánh Quả Tâm bậc cao, và Thánh Nhân bậc cao cũng không nhập Thánh Quả Tâm bậc thấp.

9 pháp Siêu tam giới mà bậc Thánh Nhân đã chứng đắc rồi, tự mình biết rõ, chính mình an hưởng sự an lạc Niết Bàn, không liên quan đến người khác. Vì vậy, Thánh Đạo Tuệ của Thầy không thể diệt phiền não của đệ tử.

Người đệ tử có thể thừa hưởng những thứ vật dụng của Thầy, song không thể nhập Thánh Quả của Thầy để hưởng sự an lạc Niết Bàn.

Do đó, Ân đức Pháp này gọi là Paccataṃ veditabbo viññūhi.

Ân đức Pháp được thực chứng

Trong bài kinh Brahmaṇasutta [3] , Đức Phật thuyết về Ân đức Pháp được thực chứng, tự thấy tự biết do chính mình được tóm lược như sau:

Một thuở nọ, một vị Bàlamôn đến đảnh lễ Đức Thế Tôn xong, ngồi một nơi hợp lẽ, bèn bạch hỏi Đức Thế Tôn rằng:

- Kính bạch Đức Thế Tôn, do nhân nào mà Ân đức Pháp gọi là Sanditthiko,... Akāliko, Ehipassiko, Opaneyyiko, Paccattam veditabbo vinnūhi?

Đức Thế Tôn truyền dạy rằng:

Ông Bàlamôn tán dương ca tụng Đức Thế Tôn, ông xin quy y Đức Thế Tôn, xin quy y Pháp Bảo, xin quy y Tăng Bảo. Ông kính xin Đức Thế Tôn chấp nhận ông là một cận sự nam đã quy y Tam Bảo, kể từ đó cho đến trọn đời.

Trong bài kinh Nibbutasutta [4] , Đức Thế Tôn thuyết về Niết Bàn là pháp chứng ngộ, được tóm lược như sau:

Một thuở nọ, ông Bàlamôn Jānusasoṇī đến đảnh lễ Đức Thế Tôn xong, ngồi một nơi hợp lẽ, bèn bạch hỏi Đức Thế Tôn rằng:

Kính bạch đức Thế Tôn, Niết Bàn gọi là pháp Sandiṭṭhikaṃ,... Do nhân nào mà Niết Bàn gọi là Pháp Sandiṭṭhikaṃ, Akālikaṃ, Ehipassikaṃ, Opaneyyikaṃ, Paccattaṃ veditabbaṃ viññūhi?

Đức Thế Tôn dạy rằng:

Ông Bàlamôn tán dương ca tụng Đức Thế Tôn, ông xin quy y Đức Thế Tôn, xin quy y Pháp Bảo, xin quy y Tăng Bảo. Ông kính xin Đức Thế Tôn chấp nhận ông là một cận sự nam đã quy y Tam Bảo, kể từ đó cho đến trọn đời.

Chư Thánh Thanh Văn đệ tử Đức Phật có khả năng đạt đến 6 Ân đức Pháp trọn vẹn, nghỉa là quý Ngài đã hiểu biết rõ pháp học chánh pháp, đó là hiểu biết rõ lời giáo huấn của Đức Phật; đã thực hành pháp hành chánh pháp, đó là đã hành giới hoàn toàn trong sạch, đã hành pháp hành thiền định, đã hành pháp hành thiền tuệ, đã chứng ngộ chân lý Tứ Thánh Đế, đã chứng đắc 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn đó là pháp thành chánh pháp. Còn các hàng Thanh Văn phàm nhân có khả năng đạt đến Ân đức Pháp thuộc về phần pháp học chánh pháp và phần pháp hành chánh pháp đó là hành giới, đang hành pháp hành thiền định, đang hành pháp hành thiền tuệ còn thuộc về pháp trong tam giới, chưa chứng đắc 4 Thánh Đạo - 4 Thánh Quả và Niết Bàn.

-ooOoo-