ĐÁnh giá chất lưỢng của máY ĐẾm tế BÀo t cd4 – pima lê Chí Thanh, Vũ Xuân Thịnh, Khưu Văn Nghĩa Trần Tôn, Trương Thị Xuân Liên

Chiến lược chăm sóc điều trị những người nhiễm HIV ngày càng hướng đến việc tiếp cận sớm và tiện lợi cho người nhiễm. Chương trình điều trị 2.0 đang được triển khai thí điểm tại Việt Nam. Trong chương trình này, việc triển khai các xét nghiệm tại chỗ (Point of care Diagnostics) là một trong những yếu tố quan trọng. Máy đếm tế bào CD4 – Pima, một loại máy đếm nhỏ, gọn, thao tác đơn giản, phù hợp cho việc triển khai xét nghiệm tại tuyến cơ sở. Mục đích của nghiên cứu này nhằm so sánh kết quả xét nghiệm đếm tế bào T CD4 thực hiện trên máy Pima với xét nghiệm tham chiếu thực hiện trên máy Fac calibur tại phòng xét nghiệm miễn dịch HIV viện Pasteur Tp Hồ Chí Minh.

Nghiên cứu mô tả cắt ngang, so sánh kết quả thu được trên cùng một mẫu bệnh phẩm thực hiện với máy đếm tế bào CD4 Pima và hệ thống đếm tế bào CD4 máy FacsCalibur đã đạt chứng nhận về tiêu chuẩn ISO 15189. Đánh giá độ lặp lại và khả năng phân tích mẫu máu bảo quản sau 24h.

Bệnh nhân nhiễm HIV đến thực hiện xét nghiệm CD4 tại khoa xét nghiệm sinh học lâm sàng – Viện Pasteur Tp. HCM.

Cỡ mẫu tối thiểu là 30 mẫu do thực hiện trên quần thể bệnh hiếm, tỉ lệ nhiễm nhỏ hơn 0,5%.

2ml máu được lấy vào ống chứa chất chống đông K₃EDTA.

Máy đếm tế bào CD4 – Pima, dựa trên nguyên lý đọc tín hiệu huỳnh quang bằng máy camera quét.

Hệ thống máy đếm tế bào FacsCalibur và máy huyết học Celldyn Ruby, dựa trên nguyên lý đếm tế bào dòng chảy.

Mẫu chứng nội được sản xuất tại Viện Pasteur Tp. HCM.

Bộ hóa chất và chứng đi kèm cho máy Pima.

Bộ hóa chất gồm các kháng thể gắn huỳnh quang kháng CD4-FITC, CD3-PE, CD8 PerCP, CD45-APC; dung dịch hóa chất ly giải và chạy mẫu đi kèm theo máy Fac Calibur.

Thực hiện các quy trình xử lý mẫu theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

4. Phương pháp thống kê: Dữ liệu được nhập trên phần mềm epidata và phân tích trên phần mềm thống kê Stata 10.

KẾT QUẢ

94 mẫu máu đã được lấy vào đánh giá. Các mẫu máu có số lượng T CD4 trung bình là 437 tế bào/mm3 (dao động từ 3-2176 tế bào/mm3) được xác định bằng kỹ thuật chuẩn với máy Fac Calibur. Trong đó có 39 bệnh nhân có T CD4 dưới 350 tế bào/mm3 và 55 bệnh nhân có T CD4 trên 350 tế bào/mm3. Tỉ lệ nam giới chiếm 62%. Có độ tuổi trung bình là 35.

So sánh kết quả đếm tế bào lympho T CD4 trên 2 hệ thống máy cho thấy có sự tương quan cao trên hai hệ thống máy với chỉ số tương quan R² là 0.975. Đặc biệt là ở mức CD4 từ 0 – 350 tế bào/mm³.

Hình 2: So sánh sự khác biệt về giá trị trung bình số lượng tế bào lymho T CD4 được đếm bởi 2 phương pháp: Hệ thống máy FacsCabibur (1), hệ thống máy Pima (2)

Để đánh giá độ ổn định của máy, 55 mẫu xét nghiệm CD4 đã được phân tích lập lại 2 lần liên tiếp trên máy Pima. Kết quả cho thấy mức độ tương quan giữa 2 lần chạy liên tiếp là R² = 0.976. Giá trị trung bình ở hai lượt chạy cũng không có sự khác biệt (Lần 1 = 378 tế bào/mm3 so với Lần 2 = 375 tế bào/mm3). Sự sai biệt về kết quả ở những mẫu có giá trị từ 0 – 350 tế bào CD4/mm3 nằm trong khoảng 50 tế bào). Máy đếm tế bào CD4 Pima có độ lặp lại cao.

Kết quả khảo sát trên mẫu máu người Việt Nam cho thấy máy đếm tế bào CD4 – Pima có tính chính xác và độ ổn định cao, kết quả này tương đồng với các nghiên cứu thực hiện ở các nước khác [1,2,3,4].

Trong nghiên cứu này, việc đánh giá kết quả xét nghiệm từ máy Pima trên mẫu máu đầu ngón tay chưa được khảo sát. Theo một nghiên cứu tại Ấn Độ của Madhuri Thakar và các cộng sự, mức độ tương quan giữa hai cách lấy mẫu như trên là R² = 0,854 và kết quả xét nghiệm CD4 trong trường hợp này phụ thuộc rất nhiều vào độ chính xác của cách lấy mẫu [3]. Bên cạnh đó, một nghiên cứu khác cũng đưa ra dữ liệu máy Pima cũng có khả năng phân tích mẫu máu đã được cố định của các chương trình ngoại kiểm về xét nghiệm CD4. [1]

Một vấn đề khác là mẫu sau khi giữ 24h ở nhiệt độ phòng khi phân tích trên hệ thống máy Pima có kết quả khác biệt so với mẫu tươi.

Máy đếm tế bào CD4 Pima có độ chính xác tương đương với hệ thống máy đếm tế bào FacsCalibur. Máy cũng có độ ổn định cao.

Tuy nhiên, do máy Pima cho kết quả khác biệt khi lưu mẫu sau 24h nên cần phải đánh giá thêm về thời gian lưu mẫu tối đa khi xét nghiệm với máy Pima.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. CDC US. Evaluation Report: Pima CD4 Assay-2012.

2. Ilesh V. Jani. Instituto Nacional de Saúde Maputo, Mozambique –Cost Comparison of Point-Of-Care and Conventional CD4 Testing in Resource-Limited Settings - IAS 2011.

3. Thakar et al. 26 Utility of the point of care CD4 analyzer, PIMA,to enumerate CD4 counts in the field settings in India. AIDS Research and Therapy 2012, 9:

4. Sukapirom K, Onlamoon N, Thepthai C, Polsrila K, Tassaneetrithep B, Pattanapanyasat K. Performance evaluation of the Alere PIMA CD4 test for monitoring HIV-infected individuals in resource-constrained settings. J Acquir Immune Defic Syndr. Oct 1,201158(2):141-7.

MÔ TẢ MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM VÀ HÀNH VI NGUY CƠ LÂY NHIỄM HIV

Ở HỌC VIÊN TẠI TRUNG TÂM CHỮA BỆNH - GIÁO DỤC - LAO ĐỘNG XÃ HỘI TỈNH HÀ NAM NĂM 2011
Nguyễn Ngọc Ánh, Đinh Ngọc Hải, Trần Đắc Phu

Trung tâm Phòng chống HIV/AIDS tỉnh Hà Nam

Cục Quản lý môi trường y tế - Bộ Y tế
TÓM TẮT

Nghiên cứu một số đặc điểm học viên cai nghiện ma tuý thuộc Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội (gọi tắt là Trung tâm 06) được thực hiện theo phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang với cỡ mẫu bao gồm 300 đối tượng nhằm nâng cao hiệu quả của công tác cai nghiện nói chung và triển khai điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế nói riêng. Kết quả cho thấy loại ma túy mà đối tượng đã từng sử dụng chủ yếu là heroine (80,6% ; hình thức sử dụng ma túy của đối tượng chủ yếu là tiêm chích: 87,7%. Có 23,2% số đối tượng dùng lại bơm kim tiêm của người khác và 26,6% số đối tượng đưa bơm kim tiêm của mình đã dùng cho người khác dùng lại. Chỉ có 39,3% số đối tượng nghiên cứu có dùng chung bơm kim tiêm khi tiêm chích ma túy thường xuyên làm sạch bơm kim tiêm trước khi dùng chung. Phương pháp làm sạch bơm kim tiêm chủ yếu bằng biện pháp súc nước lạnh (69,9%) hoặc nước nóng nước nóng (25,0)%.

SUMMARY

This study aims to explore some characteristics of drug addiction detainees in Rehabilitation center (06 center). This study was a cross-sectional study with 300 subjects sampling. This study proposes to improve the efficiency of the overall detoxification and treatment implementation of opiate addiction with alternative medicine in particular. The results showed that the drug has been used objects mainly heroine (80.6%); forms of drug use is the primary target injection with 87.7%. There is 23.2% of objects reuse syringes and 26.6% of objects giving their used needles to other people. Only 39.3% of the study subjects shared needles frequent injecting drug users clean needles before using them. Methods clean needles mainly by cold-water (69.9%) or hot water (25.0%).

ĐẶT VẤN ĐỀ

Tại tỉnh Hà Nam tính đến ngày 16 tháng 02 năm 2011 lũy tích số người nhiễm HIV là 1.206 người, trong đó số chuyển sang giai đoạn AIDS là 637 và tử vong do AIDS là 395; Hình thái lây truyền chủ yếu qua đường TCMT chiếm tỷ lệ 52,5%. Về tệ nạn ma túy tại tỉnh Hà Nam, tính đến ngày 30 tháng 4 năm 2010 toàn tỉnh có 1.283 người nghiện ma túy có hồ sơ kiểm soát trong đó nam giới là 1.264 và nữ là 19 người; do vậy nguy cơ lây nhiễm HIV trong nhóm này là rất cao.

Để góp phần giải quyết vấn đề gia tăng tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm tiêm chích ma túy và từng bước nâng cao hiệu quả của công tác cai nghiện nói chung và tổ chức, triển khai điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế nói riêng, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “một số đặc điểm của học viên cai nghiện tại Trung tâm Chữa bệnh - Giáo dục - Lao động xã hội (gọi tắt là Trung tâm 06) tỉnh Hà Nam năm 2011”.

Mục tiêu nghiên cứu:

Xác định một số đặc điểm của học viên cai nghiện tại Trung tâm 06 tỉnh Hà Nam nhằm phục vụ việc triển khai điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế khác góp phần giải quyết sự gia tăng tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm tiêm chích ma tuý.

Nghiên cứu được tiến hành trong khoảng thời gian từ tháng 4 năm 2011 đến tháng 10 năm 2011. Áp dụng phương pháp nghiên cứu dịch tễ học mô tả, điều tra ngang thông qua biểu mẫu thu thập thông tin thiết kế sẵn. Đối tượng nghiên cứu là toàn bộ học viên tại Trung tâm cai nghiện 06 tỉnh Hà Nam tại thời điểm nghiên cứu với cỡ mẫu là 300.

Điều tra viên trực tiếp là cán bộ của Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS Hà Nam. Xử lý và phân tích số liệu theo phương pháp thống kê ứng dụng trong y sinh học.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN

1. Một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu

Bảng 1. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo địa dư

Bảng 2. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo nhóm tuổi

Bảng 3. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo nghề nghiệp

Bảng 4. Phân bố đối tượng nghiên cứu theo giới tính và tình trạng hôn nhân

Biểu đồ 2 cho thấy trong tổng số 300 học viên cai nghiện được hỏi có tới 87,7% (263 học viên) sử dụng ma túy bằng đường tiêm chích và chỉ có 12,3% sử dụng ma túy bằng đường hút hít.

Bảng 5. Hình thức sử dụng ma túy theo thời gian nghiện

Hình thức Thời gian nghiện	Chích (n=263)		Hút, hít (n=37)
	Số lượng	Tỷ lệ (%)	Số lượng	Tỷ lệ (%)
< 1 tháng	02	0,7	14	37,8
1tháng - 2 năm	104	39,6	20	54,0
> 2 năm	157	59,7	3	8,2
Tổng	263	100	37	100

Tiến hành nghiên cứu sâu về hình thức sử dụng ma tuý cho thấy khi đã nghiện thời gian dài thì phần lớn các đối tượng chuyển từ đường hút sang chích. Cụ thể ở nhóm tiêm chích có 0,7% đối tượng nghiện dưới 1 tháng và 59,7% là đối tượng nghiện trên 2 năm. Tuy vậy ở nhóm nghiện dạng hút thì chỉ có 8,2% đối tượng nghiện trên 2 năm.

Bảng 6. Loại ma tuý sử dụng của đối tượng nghiên cứu (n=300)