MỤc lục phầN 1: ĐÁnh giá KẾt quả thực hiệN

1. 
   Trương Đình Tuyển: Kinh tế Việt Nam năm 2014 và triển vọng 2015.......................................................................................................................................
   
2. 
   GS.TS Trần Thọ Đạt, PGS.TS Nguyễn Việt Hùng, TS. Hà Quỳnh Hoa: Tăng trưởng và lạm phát Việt Nam 8 tháng năm 2014 và dự báo...............................................
   
3. 
   Bùi Trinh & Nguyễn Trí Dũng: Lựa chọn chính sách trong bối cảnh hiện nay......................................................................................................................................
   
4. 
   TS. Phạm Thị Thu Hằng: Một số vấn đề phát triển khu vực tư nhân....................................................................................................................................
   
5. 
   TS. Nguyễn Thị Lan Hương: Vấn đề thất nghiệp và việc làm: Hiện trạng và giải pháp.................................................................................................................................
   
6. 
   PGS.TS Bùi Tất Thắng: Quan hệ kinh tế Việt Nam – Trung Quốc trong phát triển kinh tế Việt Nam.................................................................................................................
   
7. 
   Bùi Trinh: Đánh giá nhân tố Trung Quốc với nền kinh tế Việt Nam và những khuyến nghị chính sách......................................................................................................
   
8. 
   TS. Nguyễn Mạnh Hùng: Cập nhật tình hình kinh tế thế giới và một số vấn đề quốc tế nổi bật.....................................................................................................................
   
9. 
   Nhóm nghiên cứu của IMF: Triển vọng toàn cầu và thách thức chính sách.......................................................................................................................
   

1. 
   TS. Lê Đăng Doanh: Tái cơ cấu kinh tế: Kết quả và bài học kinh nghiệm...........
   
2. 
   PGS.TS Trần Đình Thiên & các cộng sự: Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Các điểm nghẽn và giải pháp thúc đẩy...............................................................................
   
3. 
   PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng & TS. Lê Hồng Nhật: Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Nhìn từ giác độ kinh tế học thể chế..........................................................................
   
4. 
   PGS.TS Nguyễn Văn Trình: Tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước: Tín hiệu mới từ kết quả thực hiện và giải pháp đẩy mạnh cho giai đoạn 2014 – 2015.............................
   
5. 
   TS. Trần Du Lịch: Tái cơ cấu đầu tư công: Vấn đề và giải pháp.......................
   
6. 
   TS. Vũ Sỹ Cường & các cộng sự: Cơ chế phân bổ vốn đầu tư nhà nước: Thực trạng và giải pháp.............................................................................................................
   
7. 
   Đặng Đức Thành: Đổi mới cơ chế phân bổ vốn đầu tư công, chú trọng đầu tư tương xứng: Đột phá phát triển tam nông........................................................................
   
8. 
   GS. Trần Thọ Đạt và các cộng sự: Tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam trong bối cảnh tái cơ cấu nền kinh tế........................................................
   
9. 
   PGS. TS Ngô Trí Long: Đánh giá kết quả tái cơ cấu hệ thống ngân hàng (2012-2014) và những khuyến nghị............................................................................................
   
10. 
    Th.S Đinh Tuấn Minh: Đánh giá các chương trình tái cơ cấu nền kinh tế Việt Nam giai đoạn 2011-2013 và các khuyến khị chính sách...............................................
    
11. 
    Bộ Giao thông Vận tải: Đánh giá những kết quả trong quá trình thực hiện cổ phần hóa, đổi mới và thực hiện Đề án tái cơ cấu doanh nghiệp.....................................
    
12. 
    Bộ Xây dựng: Đánh giá những kết quả trong quá trình thực hiện cổ phần hóa, đổi mới và thực hiện Đề án tái cơ cấu doanh nghiệp.............................................................
    
13. 
    Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Tái cơ cấu đầu tư nông nghiệp, nông thôn...................................................................................................................................
    
14. 
    Các bài trình bày bằng Slide
    

Mở đầu là sự phá sản của Ngân hàng Lehman Brothers, làm rung chuyển thị trường tài chính Mỹ, lan rộng sang Châu Âu và tác động đến kinh tế toàn cầu.

- Kinh tế thế giới suy giảm mạnh. Giai đoạn 2002-2006 GĐP toàn cầu tăng bình quân 4,06%/năm, từ năm 2007-2011 chỉ tăng bình quân 2,7% (giảm 33%) năm 2013 tăng 2,9%.

- Thất nghiệp tăng cao: Trong một thời gian dài tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ lên đến hơn 8%, có thời những thời điểm tới 9,2%. Khu vực đồng Euro còn cao hơn nữa, nhất là các nước Nam Âu (Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ý, Hy Lạp lên đến trên 20%. Tuy nhiên, thất nghiệp ở Hoa Kỳ đã giảm mạnh trong năm 2013, hiện ở mức khoảng trên 6% nhưng chưa vững chắc.

- Nợ công tăng cao, tâm hụt ngân sách lớn, đặc biệt khủng hoảng nợ công ở khu vực đồng Euro, từng đe doạ sự tồn tại của đồng tiền này và tác động đến sự ổn định toàn cầu ảnh hưởng đến tăng trưởng của nhiều nền kinh tế, kể cả những nền kinh tế mới nổi.

Các nhà kinh tế tiếp cận nguyên nhân khủng hoảng theo nhiều chiều cạnh khác nhau:

- Đa số các nhà kinh tế cho rằng khủng hoảng bắt nguồn từ nền kinh tế tiền tệ (thị trường tài chính) tác động đến nền kinh tế thực (Điểm cần lưu ý ở đây là từ những năm 80 của thế kỷ trước nền kinh tế tiền tệ đã thoát lý khỏi nền kinh tế thực và ngày càng phình to, hiện tổng giá trị tiền tệ lưu hành đã lớn gấp trên 4 lần giá trị của nền kinh tế thực).

- Một số nhà kinh tế lại cho rằng khủng hoảng lại bắt nguồn từ nền kinh tế thực - là sự vỡ bong bóng bất động sản và trong điều kiện các tài sản thế chấp bất động sản được chứng khoán hoá, kéo theo sự khủng hoảng của thị trường tài chính.

- Powel, nguyên Tổng tham mưu trưởng liên quân Mỹ, nguyên Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ lại cho rằng khủng hoảng là do sự phát triển không cân đối của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới là Mỹ và Trung Quốc: Mỹ tiêu dùng quá nhiều mà tích luỹ quá ít. Trung Quốc, ngược lại, tiêu dùng quá ít mà tích tích luỹ quá nhiều.

3. Tác động đến Việt Nam

- Thị trường xuất khẩu bị thu hẹp nhưng không quá lớn.

- Dòng vốn đầu tư FDI bị giảm sút.

- Phản ứng chính sách trở nên khó khăn và phức tạp hơn.

Bất ổn vĩ mô kéo dài, lạm phát cao, tăng trưởng suy giảm, số doanh nghiệp ngừng hoạt động tăng; nợ công tăng nhanh, từ mức 36,2% GDP năm 2008 đã lên đến 56% GDP năm 2013. Theo đồng hồ nợ công toàn cầu của Tạp chí The Economic công bố ngày 20/8/2014 thì hiện nay bình quân mỗi người dân Việt Nam phải gánh 99 USD nợ công. Tuy nhiên, có thể nói kinh tế Việt Nam năm 2013 đã chạm đáy.

- Cơ cấu kinh tế lạc hậu:

+ Công nghiệp chủ yếu là gia công, hàm lượng nội địa và giá trị gia tăng thấp.

+ Nông nghiệp vẫn là nền sản xuất nhỏ phân tán manh mún, năng suát lao động và giá trị gia tăng trên 1 ha đất thấp. Tiềm năng giải phóng của khoán hộ và kinh tế hộ đang dần vơi cạn.

+ Cơ cấu các thành phần kinh tế bất ổn, không phát huy được tiềm năng của khu vực tư nhân.

+ Quan điểm kinh tế nhà nước là chủ đạo dẫn đến sự gia tăng tính độc quyền của doanh nghiệp nhà nước (DNNN).

Mặc dù số lượng DNNN đã giảm mạnh từ 12.000 doanh nghiệp đầu những năm 90 của thế kỷ trước xuống còn khoảng hơn 1.000 doanh nghiệp hiện nay (giảm khoảng 12 lần về số DN) nhưng việc hình thành các tập đoàn kinh tế Nhà nước, nhiều tổng công ty Nhà nước với nhiều công ty con, cháu, thậm chí cả công ty chắt được ôm trong lòng nó đã làm cho tỷ trọng của DNNN trong GDP vẫn ở mức rất cao, chiếm đến 32%, tỷ trọng dư nợ tín dụng và nợ xấu của DNNN còn cao hơn.

2.2. Nguyên nhân về mô hình tăng trưởng

Mô hình tăng trưởng chủ yếu dựa vào sự gia tăng các yếu tố đầu vào và khai thác tài nguyên để xuất khẩu; năng suất lao động thấp. Đóng góp của nhân tố tổng năng suất bị tụt giảm.

Theo khảo sát của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) năm 2013 thì năng suất lao động của Việt Nam chỉ bằng ¼ của Thái Lan, 1/5 của Malaysia, 1/10 Hàn Quốc, 1/15 Singapore.

Nhân tố tổng năng suất đóng góp vào tăng trưởng ngày càng giảm: Theo Báo cáo thường niên kinh tế Việt Nam năm 2013, tăng trưởng TFP đạt khoảng 3,4%, giảm xuống 0% năm 2009 và 1,8% năm 2010, tiếp tục xuống dưới 1% năm 2012.

Chính tăng trưởng chủ yếu dựa vào các yếu tố đầu vào làm tăng tổng cầu trong khi mô hình tăng trưởng kém hiệu quả không tạo ra nhiều nguồn cung mới, gây ra mất cân đối cung - cầu phải nhập siêu lớn là nguyên nhân gây ra lạm phát và bất ổn vĩ mô những năm qua.

2.3. Những nguyên nhân từ điều hành kinh tế

Phản ứng chính sách ở một số thời điểm không hợp lý, làm phức tạp thêm tình hình và khoét sâu những yếu kém về cơ cấu kinh tế và mô hình tăng trưởng.

Tháng 7/2014, Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đã điều chỉnh hạ mức tăng trưởng của kinh tế thế giới mà đặc điểm nổi bất là điều chỉnh giảm tốc độ tăng trưởng so với dự báo tháng 4/2014, trong đó có sự suy giảm của các nền kinh tế lớn.

Khu vực doanh nghiệp vẫn rất khó khăn, chỉ số quản trị mua hàng theo HSBC, tuy vẫn ở mức trên 50 điểm % nhưng đã sụt giảm 4 tháng liên tục. Điều đáng lưu ý là khu vực tư nhân Việt Nam ngày càng yếu đi, tỷ trọng xuất khẩu của khu vực này 8 tháng năm 2014 chỉ còn chiếm 32,7% trong tổng kim ngạch của cả nước, trong khi kim ngạch xuất khẩu của khối FDI đã lên tới 67,3%. Hệ thống phân phối cũng đang bị các nhà đầu tư nước ngoài xâm lấn, FDI cũng đã chiếm tỷ trọng gần 70% tổng giá trị sản xuất công nghiệp cả nước. Tình hình này là tốt hay xấu và liệu tăng trưởng kinh tế có đi liền với tích lũy và tăng cường nội lực, gia tăng sức mạnh của DN trong nước? Đây là một câu hỏi cần được đặt ra một cách nghiêm túc.

Theo IMF (như bảng trên) kinh tế thế giới năm 2015 phục hồi mạnh hơn, tăng trưởng toàn cầu được dự báo là 4% tăng 0,6 điểm % so với dự báo tăng trưởng năm 2014. (cao hơn khá nhiều mức tăng trưởng của năm 2013 so với 2012).

Mặc dù vậy, tình hình vẫn còn nhiều bất định: khủng hoảng Ucraina, kèm theo sự cấm vận của phương Tây với Nga, khủng hoảng và cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo IS ở Trung Đông... sẽ tác động đến kinh tế toàn cầu

Kinh tế Việt Nam năm 2015 có mức phục hồi cao hơn và có khả năng đạt mức tăng trưởng từ 6%-6,2%. Lý do: yêu cầu cải thiện môi trường kinh doanh đang được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt và sẽ có chuyển biến trên hầu hết các tiêu chí trong nửa đầu năm 2015. Nhiều khả năng hầu hết các Hiệp định mậu dịch tư do ta đang đàm phán sẽ được hoàn thành không muộn hơn 6 tháng đầu năm 2015. Điều này sẽ tạo điều kiện thu hút đầu tư và mở rộng thị trường xuất khẩu, qua đó thúc đẩy tăng trưởng.