KẾt hôn có YẾu tố NƯỚc ngoàI: LÚng túng “ĐUỔI” theo thông tư

Thông tư 22/2013/TT-BTP của Bộ Tư pháp quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Nghị định 24/2013 về quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài có hiệu lực từ ngày 17/2. Những tưởng khi có được một văn bản hướng dẫn, mọi chuyện sẽ suôn sẻ, nhưng thực tế không phải vậy.

Khoản 4, điều 6 của thông tư quy định: trong việc kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, nếu đương sự thuộc trong các trường hợp sau thì phải có giấy xác nhận công dân Việt Nam đã được tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài: hai bên chênh lệch nhau từ 20 tuổi trở lên; người nước ngoài kết hôn lần thứ ba hoặc đã kết hôn và ly hôn với công dân Việt Nam; hai bên chưa hiểu biết về hoàn cảnh gia đình, hoàn cảnh cá nhân của nhau; không hiểu biết về ngôn ngữ, phong tục, tập quán, văn hóa, pháp luật về hôn nhân và gia đình của mỗi nước. Giấy xác nhận này do trung tâm tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài (TT) cấp. Nghị định 24 quy định, các TT này trực thuộc Hội LHPN các tỉnh, thành. Trả lời Báo Phụ Nữ, ông Nhâm Ngọc Hiển - Phó Trưởng phòng Quản lý hộ tịch, Cục Hộ tịch (Bộ Tư pháp) cũng khẳng định: “Ngoài những TT này, không có TT nào khác có chức năng cấp giấy xác nhận”.

Thực tế, hiện cả nước chỉ có 18 TT đang hoạt động, hoặc đang đổi giấy phép, tên gọi. Ngay cả tại TP.HCM, những ngày này, người làm thủ tục kết hôn có yếu tố nước ngoài rơi vào trường hợp phải có giấy xác nhận cũng phải chờ. Ông Nguyễn Văn Vũ - Trưởng phòng Hộ tịch - Quốc tịch Sở Tư pháp, TP.HCM cho biết: “Từ ngày 17/2 đến nay, với những trường hợp nói trên, chúng tôi phải hướng dẫn họ chờ thêm vài ngày, vì TT trực thuộc Hội LHPN TP.HCM vẫn chưa sửa đổi xong giấy phép hoạt động”. Bà Trần Thị Bích Thủy - Phó chủ tịch Thường trực Hội LHPN TP.HCM cho hay: “Chúng tôi đang ráo riết hoàn thành các thủ tục để xin cấp lại giấy phép (giấy phép cũ được cấp căn cứ theo Nghị định 68/NĐ-CP nay không còn phù hợp) chậm nhất là trong tuần này”.

Hầu hết các cán bộ liên quan đều cảm thấy rối và lúng túng khi phải “đuổi” theo thông tư nói trên. Các đơn vị chưa có TT thì rơi vào tình cảnh “nước đến chân mới nhảy”. Bà Nguyễn Thị Thanh Hoa - Chủ tịch Hội LHPN tỉnh Đồng Nai nói: “Việc phải có một TT hỗ trợ kết hôn có yếu tố nước ngoài là yêu cầu bức thiết. Chúng tôi hiểu điều đó, nhưng chưa kịp “đón đầu” thì thông tư đã có hiệu lực thi hành. Suốt hai ba tuần nay, Hội phải nhiều lần làm việc với Sở Tư pháp để cùng gỡ rối nhằm cho ra đời TT này sớm nhất”. Bà Bùi Thị Hòa - Phó chủ tịch Hội LHPN Việt Nam trấn an: “Hiện Trung ương Hội đang chuẩn bị ban hành công văn để hướng dẫn cho các tỉnh thành đăng ký với Sở Tư pháp để cấp giấy phép, đổi tên, tăng thêm chức năng hoạt động tư vấn, cấp giấy chứng nhận... Ngoài 18 tỉnh, thành đã có TT đang hoạt động hoặc đang đổi giấy phép, tên gọi; đang có năm hồ sơ xin cấp phép thành lập TT mới. Đồng thời, Trung ương Hội đã lập kế hoạch xây dựng ba TT vùng là Hải Dương, TP.HCM và Cần Thơ giúp các tỉnh không có điều kiện thành lập TT”.

Rõ ràng, chỉ một điều khoản nhỏ trong thông tư (đã có hiệu lực thi hành) mà khắp nơi đều cập rập; cơ quan chức năng có liên quan còn lúng túng thì người có nhu cầu đăng ký kết hôn sẽ gặp khó khăn ra sao. Ngày 21/2, cô dâu L. từ Hậu Giang cùng chú rể Đài Loan (chênh lệch nhau trên 20 tuổi) đã phải tìm đến Trung tâm tư vấn, hỗ trợ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài TP. Cần Thơ để được tư vấn. Có lẽ những công dân khác không chỉ phải chờ đợi thêm vài ngày mà còn phải “dài cổ” đợi chờ hoặc chạy vạy để “chuyển vùng” ra Hải Dương hay về Cần Thơ để làm giấy xác nhận!