Khoa công nghệ thông tin cộng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam

Thời gian, địa điểm làm việc: Theo lịch công tác của Học viện, Bộ môn Công nghệ phần mềm

Địa chỉ liên hệ: Bộ môn Công nghệ phần mềm, Khoa CNTT, HVKTQS, 236 Hoàng Quốc Việt, Hà Nội

Điện thoại, email: 01279858755

Các hướng nghiên cứu chính: Trí tuệ nhân tạo, Hệ hỗ trợ ra quyết định, Công nghệ phần mềm, Quản lý giao thông.

2. Thông tin chung về học phần

• 
  Tên học phần: Công nghệ tác tử và phát triển phần mềm
  
• 
  Mã học phần: 77CE
  
• 
  Số tín chỉ: 2
  
• 
  Học phần (bắt buộc hay lựa chọn): lựa chọn
  
• 
  Các học phần tiên quyết: Lập trình hướng đối tượng, Công nghệ phần mềm, Phát triển phần mềm hướng đối tượng.
  
• 
  Các yêu cầu đối với học phần (nếu có):
  
• 
  Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
  
  • 
    Nghe giảng lý thuyết: 30
    
  • 
    Làm bài tập trên lớp: 10
    
  • 
    Thảo luận: 5
    
  • 
    Thực hành, thực tập (ở PTN, nhà máy, thực tập...):
    
  • 
    Hoạt động theo nhóm:
    
  • 
    Tự học: 90
    
• 
  Khoa/Bộ môn phụ trách học phần, địa chỉ: Công nghệ thông tin/Bô môn Công nghệ phần mềm
  

• 
  Kiến thức: Các nguyên lý và các vấn đề về lý thuyết công nghệ tác tử, các cách để xây dựng các hệ thống dựa trên tác tử.
  
• 
  Kỹ năng: Sinh viên nắm được phương pháp, kỹ thuật xây dựng các hệ thống tác tử.
  
• 
  Thái độ, chuyên cần: Lên lớp đầy đủ và chuẩn bị cho giờ lên lớp theo yêu cầu của giáo viên.
  

Công nghệ tác tử là một lĩnh vực khá mới mẻ trong khoa học máy tính, được nghiên cứu từ khoảng năm 1980. Công nghệ tác tử quan tâm đến các chương trình máy tính tương tác với nhau được gọi là các tác tử. Các tác tử có hai khả năng quan trọng. Thứ nhất, chúng có khả năng hoạt động độc lập, khả năng quyết định làm điều chúng cần làm để đáp ứng được các mục tiêu thiết kế. Thứ hai, chúng có khả năng tương tác với các tác tử khác – không chỉ đơn giản là trao đổi dữ liệu, mà cón liên quan đến các hoạt động xảy ra tương tự như trong xã hội đó là: hợp tác, phối hợp và thương lượng.

Môn học này giới thiệu những vấn đề chính về lý thuyết và thực hành của công nghệ tác tử và phát triển phần mềm. Môn học bao gồm cả các kiến thức về khoa học và kỹ thuật. Bên cạnh giới thiệu các nguyên lý và các vấn đề về lý thuyết công nghệ tác tử, môn học cũng giới thiệu cách làm thế nào để xây dựng các hệ thống dựa trên tác tử.

Môn học giới thiệu hai luồng đan xen nhau. Luồng nhứ nhất quan tâm đến các tác tử đơn lẻ, trong khi luồng thứ hai quan tâm đến các tập tác tử. Chương 1đưa ra bức tranh chung thảo luận xuất xứ của công nghệ tác tử và trình bày các hướng phát triển của lĩnh vực này. Phần hai – Chương 2-5 quan tâm đến các tác tử đơn lẻ. Sau khi giới thiệu các khái niệm về tác tử, các môi trường và nhiều cách khác nhau để cho tác tử biết điều chúng cần làm, các kỹ thuật chính để xây dựng các tác tử được trình bày. Trình bày việc các tác tử quyết định điều chúng cần làm thông qua suy diễn logic, trong đó các tác tử ra quyết định giống như quá trình lập luận thực tế của con người. Phần 3 từ chương 6-10 tập trung vào các tập đa tác tử. Sau khi trình bày về các cách khác nhau để phân loại các tương tác và các cuộc “đọ sức” giữa các tác tử, là các thảo luận về các cách các tác tử tư lợi có thể đạt được đồng thuận, giao tiếp và làm việc với nhau. Phần này cũng trình bày các cách tiệp cận chính để phân tích và thiết kế các hệ tác tử. Phần bốn trình bày các ứng dụng của hệ đa tác tử.

Tiết thứ: 1 – 3 Tuần thứ: 1

• 
  Nắm sơ lược về Học phần, các chính sách riêng của giáo viên, địa chỉ Giáo viên, bầu lớp trưởng Học phần.
  
• 
  Tổng quan về tính toán và công nghệ tác tử
  
• 
  Các ứng dụng và hướng phát triển của công nghệ tác tử
  
• 
  Các quan điểm về công nghệ tác tử
  
• 
  Hệ đa tác tử và các hệ thống tương tự khác
  

I. Tổng quan về tính toán và công nghệ tác tử

1.1 Năm hướng phát triển đánh dấu lịch sử tính toán

1.2 Sự phát triển của lập trình

1.4 Liên kết và phân tán

1.5 Định nghĩa tác tử

1.6 Định nghĩa hệ thống đa tác tử.

1.7 Thiết kế tác tử, thiết kế cộng đồng

1.8 Các hệ thống đa tác tử

II. Các ứng dụng và hướng phát triển công nghệ tác tử

2.1 Điều khiển tàu vũ trụ

2.2 DS1

2.4 Điều khiển không lưu

2.5 Các tác tử internet

2.6 Điều gì xảy ra nếu tác tử ngày càng hoạt động tốt hơn

2.7 Các vấn đề nghiên cứu

2.8 Hệ đa tác tử và các khoa học khác.

III. Một số quan điểm về hệ đa tác tử

IV. Hệ đa tác tử và các hệ thống tương tự khác

+ Đọc trước: Chương 2, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1, Chương 1, Tài Liệu 1.

Bài giảng 2: Các tác tử thông minh
Chương II Các tác tử thông minh

Tiết thứ: 4 – 9 Tuần thứ: 2, 3

• 
  Khái niệm tác tử và các thuộc tính của tác tử
  
• 
  Phân biệt tác tử và đối tượng
  
• 
  Phân biệt tác tử và hệ chuyên gia
  
• 
  Tác tử thông minh và trí tuệ nhân tạo
  
• 
  Các kiểu môi trường
  
• 
  Các hệ thống có ý định
  
• 
  Kiến trúc trừu tượng của các tác tử
  
• 
  Các nhiệm vụ của tác tử
  
• 
  Tổng hợp tác tử
  

I. Tác tử là gì?

1.1 Khái niệm tác tử

1.2 Khả năng phản ứng

1.3 Sự chủ động

1.4 Cân bằng giữa khả năng phản ứng và chủ động

1.5 Khả năng xã hội

II. Các thuộc tính khác

III. Tác tử và đối tượng

IV. Tác tử và hệ chuyên gia

V. Tác tử thông minh và trí tuệ nhân tạo

VI. Các kiểu môi trường

VII. Các tác tử như các hệ thống có ý định

VIII. Kiến trúc trừu tượng của các tác tử

8.1 Kiến trúc chung

8.2 Các hàm chuyển trạng thái

8.3 Tác tử

8.4 Hệ thống

8.5 Các tác tử chỉ phản ứng

8.6 Nhận thức

8.7 Tác tử có trạng thái

8.8 Vòng lặp điều khiển tác tử

IX. Các nhiệm vụ của tác tử

9.1 Các hàm Utility đối với các trạng thái

9.2 Utility đối với các lượt chạy

9.3 Utility đới với TILEWORLD

9.4 Utility kỳ vọng và các tác tử tối ưu

9.5 Các tác tử tối ưu bị giới hạn

9.6 Các đặc tả nhiệm vụ bằng vị từ

9.7 Các môi trường nhiệm vụ

9.8 Xác suất thành công

9.9 Các nhiệm vụ thành tích và dùy trì

X. Tổng hợp tác tử
- Yêu cầu SV chuẩn bị:

+ Đọc trước: Chương 3, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 5, Chương 2, Tài Liệu 1.

Bài giảng 3: Các tác tử lập luận suy diễn
Chương III Các tác tử lập luận suy diễn

Tiết thứ: 10 – 15 Tuần thứ: 4, 5

• 
  Các kiến trúc tác tử
  
• 
  Các tác tử lập luận suy diễn
  
• 
  Lập trình hướng tác tử
  
• 
  Các tác tử lập kế hoạch
  

I. Các kiến trúc tác tử

II. Các tác tử lập luận suy diễn

III. Lập trình hướng tác tử

IV. Concurrent METATEM

V. Các tác tử lập kế hoạch

+ Đọc trước: Chương 4, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 10, Chương 3, Tài Liệu 1.

Bài giảng 4: Lập luận thực tế
Chương IV Lập luận thực tế

Tiết thứ: 16 – 21 Tuần thứ: 6, 7

• 
  Lập luận thực tế: khái quát về lập luận thực tế, các ý định trong lập luận thực tế, các tác tử lập kế hoạch.
  
• 
  Lập luận các phương tiện – kết quả.
  
• 
  Cài đặt các tác tử lập luận thực tế
  
• 
  Cân nhắc các lựa chọn
  
• 
  Các chiến lược theo đuổi cam kết.
  
• 
  Xem xét lại ý định
  
• 
  Lý thuyết và thực hành BDI
  
• 
  Tác tử lập kế hoạch HOMER
  

I. Các kiến trúc tác tử

1.1 Khái quát về các kiến trúc tác tử

1.2 Các tác tử lập luận dựa vào ký hiệu

II. Các tác tử lập luận suy diễn

2.1 Khái quát về các tác tử lập luận suy diễn

2.2 Vacuum World

2.3 Các vấn đề

2.4 Các hệ thống lập kế hoạch

2.5 The Blocks World

2.6 Các công thức logic để mô tả các thực trạng luôn đúng của thế giới

2.7 Phương pháp Green

2.8 Bài toán khung (trạng thái)

2.9 Tiền đề khung

III. Lập trình hướng tác tử

3.1 Khái quát về lập trình tác tử

3.2 AGENT0

3.3 AGENT0 và PLACA

IV. Concurrent METATEM

V. Các tác tử lập kế hoạch

+ Đọc trước: Chương 5, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 5, Chương 4, Tài Liệu 1.

Bài giảng 5: Các kiến trúc lai ghép và phản ứng
Chương V Các kiến trúc lai ghép và phản ứng

Tiết thứ: 22 – 24 Tuần thứ: 8

• 
  Các kiến trúc phản ứng
  
• 
  Brooks và kiến trúc lồng ghép
  
• 
  Các kiến trúc lai ghép
  

I. Các kiến trúc phản ứng

II. Brooks và kiến trúc lồng ghép

2.1 Brooks – Ngôn ngữ hành vi

2.2 Cách phân rã truyền thống của một hệ điều khiển robot di động thành các module chức năng

2. 3 Một phân rã hệ thống điều khiển robot di động dựa vào các hành vi nhằm hoàn thành nhiệm vụ.

2.4 Điều khiển phân tầng trong kiến trúc gộp

2.5 Ví dụ module – Avoid

2.6 Ngữ nghĩa của một module

2.7 Các hệ điều khiển tầng 0, 1, và 2

2.8 Hệ thống thăm dò sao hỏa của Steel

2.9 Máy tự động đáp ứng

2.10 Những điểm mạnh của tác tử phản ứng

2.11 Những hạn chế của tác tử phản ứng

III. Các kiến trúc lai ghép

3.1 Khái quát về các kiến trúc lai ghép

3.2 Ferguson – TOURINGMACHINES

3.3 Müller –InteRRaP

+ Đọc trước: Chương 6, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 4, Chương 5, Tài Liệu 1.

Bài giảng 6: Tương tác đa tác tử
Chương VI Tương tác đa tác tử

Tiết thứ: 25 – 27 Tuần thứ: 9

• 
  Hệ đa tác tử
  
• 
  Utilities và Preferences
  
• 
  Các cuộc đọ sức đa tác tử
  
• 
  Các chiến lược trội và cân bằng Nash
  
• 
  Song đề tù nhân
  

I. Hệ đa tác tử.

II. Utilities và Preferences

III. Các cuộc đọ sức đa tác tử

3.1 Mô hình

3.2 Hành động có lý

3.3 Ma trận thưởng phạt

IV. Các chiến lược trội và cân bằng Nash

4.1 Các chiến lược trội (Dominant Strategies)

4.2 Cân bằng Nash (Nash Equilibrium)

V. Các tương tác cạnh tranh và tổng không

VI. Song đề tù nhân

6.1 Khái quát về song đề tù nhân

6.2 Song đề tù nhân lặp lại

6.3 Quy nạp lùi

6.4 Axelrod’s Tournament

6.5 Game of Chicken

6.6 Các trò chơi đối xứng 2x2 khác

+ Đọc trước: Chương 7, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 4, Chương 6, Tài Liệu 1.


Bài giảng 7: Đạt được các đồng thuận
Chương VII Đạt được các đồng thuận

Tiết thứ: 28 – 30 Tuần thứ: 10

• 
  Tổng quan về việc đạt được các đồng thuận
  
• 
  Thiết kế mô hình
  
• 
  Đấu giá
  
• 
  Thương lượng
  
• 
  Tranh luận
  

I. Tổng quan về việc đạt được các đồng thuận

1.1 Đặt vấn đề

1.2 Các mô hình, giao thức và chiến lược

II. Thiết kế mô hình

III. Đấu giá

3.1 Khái quát về đấu giá

3.2 Đấu giá kiểu Anh

3.3 Đấu giá kiểu Hà Lan

3.4 Đấu giá đạt giá kín xác định người thắng cuộc theo giá đầu

3.5 Đấu giá Vickrey

3.6 Sựa lừa dối và thông đồng

IV. Thương lượng

4.1 Khái quát về thương lượng

4.2. Định nghĩa TODs (Các bài toán định hướng nhiệm vụ)

V. Tranh luận

+ Đọc trước: Chương 8, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 3, Chương 7, Tài Liệu 1.

Bài giảng 8: Giao tiếp
Chương IIX Giao tiếp

Tiết thứ: 31 – 33 Tuần thứ: 11

• 
  Giao tiếp giữa tác tử
  
• 
  Các hoạt động diễn thuyết
  
• 
  Các ngôn ngữ giao tiếp
  

I. Giao tiếp giữa tác tử

II. Các hoạt động diễn thuyết

2.1 Austin

2.2 Searle

2.3 Ngữ nghĩa dựa trên kế hoạch

III. Các ngôn ngữ giao tiếp

3.1 KQML và KIF

3.2 KIF

3.3 Các ngôn ngữ giao tiếp giữa tác tử của FIPA

+ Đọc trước: Chương 9, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 -2, Chương 8, Tài Liệu 1.

Bài giảng 9: Làm việc cùng nhau
Chương IX Làm việc cùng nhau

Tiết thứ: 34 – 36 Tuần thứ: 12

• 
  Tổng quan về làm việc cùng nhau
  
• 
  Giải quyết vấn đề phân tán hợp tác (CDPS)
  
• 
  Chia sẻ nhiệm vụ và kết quả
  
• 
  Chia sẻ kết quả
  
• 
  Kết hợp chia sẻ nhiệm vụ và kết quả
  
• 
  Xử lý sự không nhất quán
  
• 
  Phối hợp
  
• 
  Lập kế hoạch đa tác tử và đồng bộ hóa
  

I. Tổng quan về làm việc cùng nhau

II. Giải quyết vấn đề phân tán hợp tác (CDPS)

III. Chia sẻ nhiệm vụ và kết quả

IV. Chia sẻ kết quả

V. Kết hợp chia sẻ nhiệm vụ và kết quả

VI. Xử lý sự không nhất quán

VII. Phối hợp

IIX. Lập kế hoạch đa tác tử và đồng bộ hóa

- Yêu cầu SV chuẩn bị:

+ Đọc trước: Chương 10, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 3, Chương 9, Tài Liệu 1.

Bài giảng 10: Các phương pháp
Chương X Các phương pháp

Tiết thứ: 37 – 42 Tuần thứ: 13, 14

• 
  Các khó khăn phát triển tác tử
  
• 
  Các kỹ thuật phân tích thiết kế hướng tác tử
  
• 
  Tác tử di động
  

I. Các khó khăn phát triển tác tử

II. Các kỹ thuật phân tích thiết kế hướng tác tử

2.1 Khái quát các kỹ thuật phân tích thiết kế hướng tác tử

2.2 Phương pháp AAII

2.3 Phương pháp Gaia

2.4 Phương pháp mở rộng UML cho tác tử

2.5 Phương pháp DESIRE

2.6 Phương pháp các tác tử trong ngôn ngữ lập trình Z

III. Tác tử di động

+ Đọc trước: Chương 11, Tài liệu 1

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 3, Chương 10, Tài Liệu 1.

Bài giảng 11: Các ứng dụng
Chương XI Các ứng dụng

Tiết thứ: 43– 45 Tuần thứ: 15

• 
  Các lĩnh vực ứng dụng
  
• 
  Tác tử trên internet
  
• 
  Các kịch bản
  
• 
  Các trợ lý đọc thư
  
• 
  Các tác tử phục vụ thương mại điện tử
  
• 
  Các loại tác tử khác
  

I. Các lĩnh vực ứng dụng

II. Tác tử trên internet

III. Các kịch bản

IV. Các trợ lý đọc thư

V. Các tác tử phục vụ thương mại điện tử

VI. Các loại tác tử khác

- Yêu cầu SV chuẩn bị:

+ Bài tập về nhà: Bài 1 - 2, Chương 11, Tài Liệu 1.

Sinh viên có mặt đầy đủ các buổi học theo qui định, tích cực tham gia phát biểu trên lớp và làm bài tập đầy đủ, bài kiểm tra giữa môn.

Thường xuyên điểm danh vào thời điểm thích hợp

- Thi kết thúc học phần tốt: hệ số 0.7

1. Tất cả mẫu theo khổ giấy A4. Đặt lề như sau: Lề trên 2,5 cm ; Lề dưới: 2 cm; Lề trái: 3,5 cm ; Lề phải: 1,5 cm.

- Dãn dòng: Multiple: 1.2 và không đánh số trang.

- Soạn thảo với mã UNICODE, font Times New Roman, cỡ chữ là 14.