§iÒu tra, ®¸nh gi¸ x¸c ®Þnh tËp ®oµn cy trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ trªn c¸c d¹ng lËp ®Þa chñ yÕu trong c¸c vïng kinh tÕ lm nghiÖp toµn quèc Ph¹m §×nh Tam, L¹i Thanh H¶i, §Æng Quang H­ng, TrÇn §øc m¹nh



tải về 243.13 Kb.
Chuyển đổi dữ liệu02.09.2016
Kích243.13 Kb.
#31441
§iÒu tra, ®¸nh gi¸ x¸c ®Þnh tËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ trªn c¸c d¹ng lËp ®Þa chñ yÕu trong c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp toµn quèc

Ph¹m §×nh Tam, L¹i Thanh H¶i, §Æng Quang H­ng, TrÇn §øc m¹nh

Trung t©m øng dông KHKT L©m nghiÖp

ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam
Tãm t¾t

Cho ®Õn nay, vÊn ®Ò lùa chän tËp ®oµn c©y trång phôc vô trång rõng vÉn lµ mét trong nh÷ng ®ßi hái cÊp b¸ch cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt l©m nghiÖp, ®Æc biÖt lµ nh÷ng loµi c©y cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i cña tõng vïng. Bµi b¸o ®· nªu lªn mét sè kÕt qu¶ nh­ sau:

- D¹ng lËp ®Þa trong mçi vïng kinh tÕ l©m nghiÖp lµ kh¸ phøc t¹p, biÕn ®éng tõ 14 cho ®Õn 144 tiÓu vïng.

- HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt l©m nghiÖp hiÖn nay cßn qu¸ phøc t¹p, nhiÒu ®Çu mèi, do cã sù chång chÐo gi÷a qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý Nhµ n­­íc, gi÷a cÊp Trung ­­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng dÉn ®Õn thiÕu sù thèng nhÊt trong quy ho¹ch, trong lùa chän loµi c©y vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt l©m sinh kh¸c.

- Ph©n bè diÖn tÝch: Tæng diÖn tÝch rõng trång trªn toµn quèc hiÖn nay kho¶ng 1,5 triÖu ha, trong ®ã rõng s¶n xuÊt (872.275 ha) chiÕm 59,28%cßn lai lµ rõng phßng hé vµ ®Æc dông.

Ph©n bè diÖn tÝch rõng trång theo loµi c©y chñ yÕu: Nhãm Th«ng, Keo, B¹ch ®µn, Bå ®Ò chiÕm tû lÖ 58,31%, cßn l¹i lµ c¸c loµi c©y kh¸c.

- N¨ng suÊt rõng trång nh×n chung cßn thÊp, chØ ®¹t møc qu¶ng canh ë tuæi thµnh thôc c«ng nghÖ. ChØ cã loµi Keo, ®Æc biÖt lµ Keo lai trång ë mét sè tØnh lµ ®¹t tiªu chuÈn th©m canh.

- TËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cho c¸c vïng KTLN gåm 37 loµi, trong ®ã cã 12 loµi thuéc nhãm ­­u tiªn I, 15 loµi thuéc nhãm ­­u tiªn II, 7 loµi thuéc nhãm ­­u tiªn III, 3 loµi thuéc nhãm ­­u tiªn IV.


Tõ kho¸: §iÒu tra, ®¸nh gi¸, tËp ®oµn c©y trång, vïng kinh tÕ l©m nghiÖp
Më ®Çu

VÊn ®Ò lùa chän tËp ®oµn c©y trång phôc vô trång rõng cho ®Õn nay vÉn lµ mét trong nh÷ng ®ßi hái cÊp b¸ch cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt l©m nghiÖp, ®Æc biÖt lµ nh÷ng loµi c©y cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i cña tõng vïng.

§· cã mét sè ®Ò tµi dù ¸n vµ c«ng tr×nh nghiªn cøu x¸c ®Þnh c¬ cÊu c©y trång rõng cho c¸c vïng l©m nghiÖp trong c¶ n­íc. Tuy nhiªn, hÇu hÕt c¸c kÕt qu¶ còng míi chØ dõng l¹i ë møc ®¸p øng ®­îc mét phÇn cho viÖc x©y dùng c¸c quy ho¹ch vµ kÕ ho¹ch trång rõng cã tÝnh vÜ m«, cßn kh¶ n¨ng øng dông vµo viÖc chän loµi c©y trång, bè trÝ c¬ cÊu c©y trång cho tõng c¬ së vµ tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cßn nhiÒu h¹n chÕ sè l­îng loµi c©y ®­a ra qu¸ nhiÒu vµ mang tÝnh liÖt kª giíi thiÖu tËp ®oµn c©y trång cã triÓn väng cho mét vïng hay nhiÒu vïng mµ ch­a g¾n c¸c loµi c©y ®ã víi c¸c ®iÒu kiÖn lËp ®Þa cô thÓ nªn viÖc ¸p dông vµo thùc tÕ rÊt khã kh¨n. V× vËy, ®Ó phôc vô thiÕt thùc h¬n cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt, Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ®· phª duyÖn dù ¸n “§iÒu tra x¸c ®Þnh tËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ trªn c¸c dang lËp ®Þa chñ yÕu trong c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp toµn quèc’’.
Môc tiªu, néi dung vµ ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu

Môc tiªu dù ¸n

- N¾m ®­îc thùc tr¹ng vµ hiÖu qu¶ trång rõng s¶n xuÊt cña mét sè loµi c©y trång chñ yÕu ®ang ®­îc sö dông ë c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp trong toµn quèc.

- §Ò xuÊt ®­îc tËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn lËp ®Þa chñ yÕu trong tõng vïng kinh tÕ l©m nghiÖp.

Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra nghiªn cøu

Ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn

- Th«ng qua Ban qu¶n lý c¸c Dù ¸n, c¸c ch­¬ng tr×nh trång rõng ë Trung ­¬ng.

- Th«ng qua héi th¶o chuyªn gia, ®iÒu tra pháng vÊn c¸c nhµ qu¶n lý, c¸c nhµ chuyªn m«n Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra cô thÓ


  • §iÒu tra, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ rõng trång s¶n xuÊt hiÖn nay

- ¸p dông ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra pháng vÊn ®Ó thu thËp c¸c sè liÖu trång rõng cña c¸c ®Þa ph­¬ng.

- ¸p dông ph­¬ng ph¸p « tiªu chuÈn ®iÓn h×nh ®Ó ®iÒu tra thu thËp sè liÖu vÒ t¨ng tr­ëng rõng trång.

- TÝnh to¸n tr÷ l­îng rõng, s¶n l­îng rõng theo biÓu tr÷ l­îng vµ s¶n l­îng rõng trång.

- TÝnh to¸n c¸c chØ tiªu kinh tÕ ®Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ rõng trång sau thêi gian mét chu kú kinh doanh hoÆc 1-2 lu©n kú khai th¸c.

- TÝnh to¸n hiÖu qu¶ kinh tÕ theo ph­¬ng ph¸p l·i rßng NPV (Netpresent value)


  • §iÒu tra ®¸nh gi¸ lËp ®Þa

Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ dùa trªn c¬ së ph­¬ng ph¸p cña FAO (Land Evaluation) vµ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ViÖn Khoa häc L©m nghiÖp ViÖt Nam.

Tuú theo tõng møc ®é kh¸c nhau vÒ ph©n vïng lËp ®Þa vµ x©y dùng b¶n ®å lËp ®Þa cho vïng dù ¸n ®Ó ¸p dông c¸c chØ tiªu sau ®©y:

- §èi víi vïng ®åi nói: 4 chØ tiªu ®­îc lùa chän lµ thµnh phÇn c¬ giíi, ®é dèc, ®é dµy tÇng ®Êt vµ tr¹ng th¸i thùc vËt.

- §èi víi ®Êt ngËp mÆn: Dùa vµo 3 yÕu tè lo¹i ®Êt, chÕ ®é ngËp triÒu vµ ®é thµnh thôc cña ®Êt.

- §èi víi ®Êt phÌn: Dùa vµo c¸c yÕu tè lo¹i ®Êt, ®é ngËp n­íc, thêi gian ngËp vµ kh¶ n¨ng t­íi n­íc ngät.

Tæng hîp ®¸nh gi¸ ®­îc ph©n chia lµm 3 cÊp tiÒm n¨ng theo ph­¬ng ph¸p cho ®iÓm:

CÊp 1: Tèt, Ýt cã h¹n chÕ trong sö dông.

CÊp 2: Trung b×nh, cã mét sè h¹n chÕ.

CÊp 3: XÊu, cã nhiÒu h¹n chÕ.

Ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh:

- Sö dông hÖ thèng th«ng tin ®Þa lý GIS, chång ghÐp c¸c lo¹i b¶n ®å thµnh phÇn ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n vÞ ®Êt ®ai (d¹ng lËp ®Þa) vµ cÊp tiÒm n¨ng (nhãm d¹ng lËp ®Þa).

- §iÒu tra bæ sung, kiÓm tra ®¸nh gi¸ t¹i thùc ®Þa c¸c yÕu tè trªn.


KÕt Qu¶ nghiªn cøu vµ th¶o luËn

§iÒu tra x©y dùng b¶n ®å lËp ®Þa cho vïng dù ¸n


Dù ¸n ®· ®iÒu tra x©y dùng b¶n ®å lËp ®Þa cho c¶ 3 cÊp: CÊp III cho 6 vïng träng ®iÓm, cÊp II cho mét tØnh ®iÓn h×nh (Qu¶ng Nam) vµ cÊp I cho 2 x· Thanh LuËn (B¾c Giang) vµ x· H¶i §«ng (Qu¶ng Ninh).

KÕt qu¶ ®iÒu tra ph©n chia lËp ®Þa ®­îc tãm t¾t nh­ sau:



  • Ph©n chia lËp ®Þa cho 6 vïng KTLN träng ®iÓm tû lÖ 1:250.000.

  • Ph©n chia lËp ®Þa (cÊp II) tØnh Qu¶ng Nam tû lÖ1:100.000.

  • X©y dùng b¶n ®å d¹ng lËp ®Þa (cÊp I) x· Thanh LuËn huyÖn S¬n §éng tØnh B¾c Giang (tû lÖ 1/10.000).

KÕt qu¶ ®iÒu tra x©y dùng b¶n ®å lËp ®Þa vïng dù ¸n cho thÊy:

    • LËp ®Þa trång rõng ë ViÖt Nam rÊt phøc t¹p vµ manh món chØ nªn x¸c ®Þnh c¸c lËp ®Þa ®Æc tr­ng (®iÓn h×nh) cho mçi tØnh ®Ó lµm c¬ së bè trÝ tËp ®oµn c©y trång thÝch hîp.

    • VÒ thæ nh­ìng, nÕu xÕp theo thø tù tõ thuËn lîi nhiÒu ®Õn Ýt thuËn lîi trong s¶n xuÊt n«ng l©m, cã thÓ nhËn xÐt nh­ sau:

- §Êt h¹ng I (nhiÒu thuËn lîi): §Êt Bazan, chiÕm tû lÖ cao ë c¸c vïng T©y Nguyªn vµ §«ng Nam Bé.

- §Êt h¹ng II (Ýt thuËn lîi): §Êt ph¸t triÓn trªn trÇm tÝch vµ biÕn chÊt cã kÕt cÊu h¹t mÞn chiÕm tû lÖ cao ë c¸c tØnh thuéc vïng T©y B¾c (S¬n La, Hoµ B×nh).

- §Êt h¹ng III (kÐm thuËn Lîi): §Êt ph¸t triÓn trªn ®¸ c¸t vµ ®¸ M¸cma acid, chiÕm tû lÖ cao ë c¸c tØnh trong vïng §«ng B¾c (B¾c Giang, Qu¶ng Ninh…), B¾c Trung Bé (Qu¶ng B×nh, Thanh Ho¸, NghÖ An), Nam Trung Bé (Qu¶ng Nam, Qu¶ng Ng·i).

§iÒu tra ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng rõng trång s¶n xuÊt t¹i c¸c vïng KTLN träng ®iÓm

- B­íc ®Çu h×nh thµnh nh÷ng vïng trång rõng theo môc tiªu kinh tÕ, theo h­íng s¶n xuÊt hµng hãa phôc vô cho chÕ biÕn xuÊt khÈu vµ nhu cÇu tiªu dïng x· héi nh­ vïng nguyªn liÖu giÊy (vïng Trung t©m), vïng cung cÊp gç trô má (vïng §«ng B¾c), vïng nguyªn liÖu v¸n nh©n t¹o, vïng trång c©y ®Æc s¶n (QuÕ – Håi – Th«ng nhùa).

- Trång rõng b­íc ®Çu ®· ®i vµo th©m canh h¬n, kh¾c phôc dÇn t×nh tr¹ng qu¶ng canh tr­íc ®©y. Víi diÖn tÝch 1,5 triÖu ha ®· trång (tæng kiÓm kª rõng toµn quèc 2001 – ViÖn §TQH) rõng trång gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc n©ng cao tû lÖ che phñ cña rõng toµn quèc tõ 28% lªn 33% vµ gãp phÇn phôc vô tÝch cùc nhu cÇu gç cña x· héi.

MÆc dï ®· thu ®­îc kÕt qu¶ trªn, song thùc tr¹ng rõng trång, ®Æc biÖt lµ rõng s¶n xuÊt vÉn cßn nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp.



Sù ph©n bè diÖn tÝch rõng trång

  1. * Ph©n bè diÖn tÝch rõng trång theo môc ®Ých

- DiÖn tÝch rõng trång s¶n xuÊt chØ chiÕm tû lÖ thÊp (59,28%) tæng diÖn tÝch rõng ®· trång.

- Trong 6 vïng KTLN träng ®iÓm th× c¸c vïng cã tû lÖ rõng trång s¶n xuÊt cao h¬n rõng phßng hé vµ ®Æc dông lµ vïng T©y Nguyªn (69,13%), vïng B¾c Trung Bé (62,01%), vïng Nam Trung Bé (58,91%), vïng §«ng B¾c (52,80%).

* Ph©n bè diÖn tÝch rõng trång theo loµi c©y chñ yÕu

Nhãm loµi c©y trång diÖn ­u tiªn  t¹i 6 vïng KTLN chiÕm tû lÖ cao trong tËp ®oµn c©y trång rõng so víi toµn quèc.

Nhãm loµi Th«ng: 14,82%. Nhãm loµi Keo: 15,50%.

Nhãm loµi B¹ch ®µn: 23,65%. Nhãm loµi Bå ®Ò: 4,34%.

Nhãm c¸c loµi kh¸c: 41,69% (nhãm ­u tiªn II)

* Cho ®Õn nay vÉn ch­a cã kÕt qu¶ tæng kiÓm kª rõng trång toµn quèc 2005 nªn tµi liÖu thèng kª trong biÓu ch­a mang tÝnh cËp nhËt, cã thÓ diÖn tÝch rõng trång cßn nhiÒu thay ®æi nhÊt lµ trong giai ®o¹n chia l¹i tØnh, mét phÇn diÖn tÝch ®Êt l©m nghiÖp ®· chuyÓn thµnh ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.

* Nh÷ng n¨m qua tû träng trång rõng s¶n xuÊt vÉn thÊp so víi rõng phßng hé vµ ®Æc dông v×:

- Trång rõng phßng hé vµ ®Æc dông ®­îc Nhµ n­íc ®Çu t­ tõ nguån vèn ng©n s¸ch nªn kÕ ho¹ch trång rõng dÔ dµng ®­îc thùc hiÖn.

- Trång rõng s¶n xuÊt ®­îc ®Çu t­ tõ nguån vèn vay ­u ®·i, vèn viÖn trî, vèn liªn doanh, vèn cña c¸c tæ chøc vµ hé gia ®×nh, nªn tiÕn ®é thùc hiÖn cßn chËm. Tån t¹i nµy cÇn ph¶i cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch h¬n n÷a ®èi víi ng­êi trång rõng nhÊt lµ c¸c n«ng hé ®· ®­îc giao ®Êt giao rõng.

* Ngoµi diÖn tÝch trång rõng theo ph­¬ng thøc tËp trung (rõng s¶n xuÊt kinh tÕ), hµng n¨m c¶ n­íc cßn trång ®­îc kho¶ng tõ 250 triÖu ®Õn 300 triÖu c©y ph©n t¸n (t­¬ng ®­¬ng víi 100.000 ha rõng).



HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý rõng trång

KÕt qu¶ ®iÒu tra sù ph©n bè tr÷ l­îng rõng trång (bao gåm c¶ rõng s¶n xuÊt, rõng phßng hé, rõng ®Æc dông) theo chñ qu¶n lý cho thÊy nh­ sau: (Tæng kiÓm kª rõng toµn quèc 2001–ViÖn §TQH)




  • Doanh nghiÖp nhµ n­íc qu¶n lý

13.800.000 m3 chiÕm 45,34%.

  • Ban qu¶n lý rõng phßng hé qu¶n lý

2.500.000 m3 chiÕm 8,21%.

  • Ban qu¶n lý rõng ®Æc dông qu¶n lý

870.000 m3 chiÕm 2,85%.

  • XÝ nghiÖp liªn doanh qu¶n lý

87.000 m3 chiÕm 0,28%.

  • Hé gia ®×nh, tËp thÓ qu¶n lý

9.500.000 m3 chiÕm 31,22%.

  • Lùc l­îng, vò trang qu¶n lý

474.000 m3 chiÕm 1,55%.

  • C¸c thµnh phÇn kh¸c qu¶n lý

3.200.000 m3 chiÕm 10,55%.

Tæng

30.413.000 m3 chiÕm 100%

Nh­ vËy Doanh nghiÖp Nhµ n­íc vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o trong viÖc qu¶n lý rõng trång sau ®ã ph¶i kÓ ®Õn c¸c hé gia ®×nh, hé tËp thÓ. Khi hoµn thµnh chñ tr­¬ng giao ®Êt giao rõng cho c¸c hé gia ®×nh, hé tËp thÓ th× tû lÖ nµy sÏ cã kh¶ n¨ng cao h¬n n÷a. §iÒu nµy ®ßi hái cÇn ph¶i cã mét c¬ chÕ, chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó ng­êi d©n tÝch cùc tham gia trång rõng h¬n n÷a, ®Æc biÖt ®èi víi nh÷ng vïng trång rõng nguyªn liÖu.



HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh l©m nghiÖp

HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh nguyªn liÖu gç vµ l©m s¶n vÒ c¬ b¶n ®· ®­îc ®Þnh h×nh tõ Trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng c¶ ë cÊp vÜ m« ®Õn vi m«. Trùc tiÕp qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc tæ chøc theo hÖ thèng 3 cÊp: Tõ Tæng c«ng ty xuèng C«ng ty råi xuèng ®Õn ®¬n vÞ c¬ së lµ XÝ nghiÖp hoÆc L©m tr­êng. Ngoµi ra cßn cã mét sè C«ng ty hoÆc XÝ nghiÖp trùc thuéc UBND tØnh vµ mét sè L©m tr­êng trùc thuéc Së NN&PTNT.



Thùc tr¹ng vÒ n¨ng suÊt rõng trång t¹i c¸c vïng KTLN träng ®iÓm

  • N¨ng suÊt gi÷a c¸c loµi c©y trång thÓ hiÖn rÊt kh¸c nhau trong c¸c vïng KTLN; ngay n¨ng suÊt trong cïng loµi còng rÊt biÕn ®éng.

  • MËt ®é trång rõng còng dao ®éng rÊt lín.

  • C¨n cø theo tiªu chuÈn nghµnh th× mËt ®é trång rõng trªn nhiÒu m« h×nh kh«ng ®¹t tiªu chuÈn cho nªn còng khã ®¸nh gi¸ n¨ng suÊt mét c¸ch chÝnh x¸c.

KÕt qu¶ tÝnh to¸n s¶n l­îng, n¨ng suÊt rõng trång theo c¸ch quy ®æi mËt ®é ®ång nhÊt cña h¬n 100 m« h×nh t¹i 6 vïng KTLN träng ®iÓm cho thÊy:

  • §a phÇn c¸c m« h×nh rõng trång Keo cho n¨ng suÊt ë tuæi thµnh thôc c«ng nghÖ chØ ®¹t møc tiªu chuÈn qu¶ng canh. Loµi Keo lai cã kh¶ n¨ng cho n¨ng suÊt cao nhÊt sau ®ã ®Õn Keo tai t­îng, Keo l¸ trµm.

  • HÇu hÕt B¹ch ®µn tr¾ng ®Òu cho n¨ng suÊt thÊp, ngay c¶ vïng vèn cã xuÊt xø ­u viÖt nh­ vïng NghÜa B×nh.

  • Trong nhãm Th«ng th× chØ cã Th«ng ®u«i ngùa ë L¹ng S¬n vµ Th«ng nhùa ë Qu¶ng Ninh ®¹t tiªu chuÈn rõng th©m canh (n¨ng suÊt  15 m3/ha/n¨m).

  • N¨ng suÊt tiÒm n¨ng cña mçi loµi còng chªnh lÖch kh¸ lín.

  • §é biÕn ®éng gi÷a n¨ng suÊt cùc ®¹i vµ n¨ng suÊt cùc tiÓu so víi n¨ng suÊt b×nh qu©n còng dao ®éng lín.

  • VÒ n¨ng suÊt kinh tÕ chÝnh lµ tuæi thµnh thôc c«ng nghÖ cña c¸c nhãm loµi c©y trång theo tiªu chuÈn ngµnh. C¸c loµi Keo nãi chung ë tõ tuæi 8–10 tuæi.

§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ rõng trång mét sè loµi chñ yÕu

  • SuÊt ®Çu t­ b×nh qu©n cho 1 ha: 9.018.000 ®ång, lµ ë møc ®Çu t­ trång rõng th©m vÉn cßn thÊp h¬n suÊt ®Çu t­ b×nh qu©n víi nhãm Keo, B¹ch ®µn trong ®Ò ¸n trång rõng nguyªn liÖu chñ lùc 2001–2010 (10.000.000 ®/ha).

  • Tuy ®Çu t­ ë møc th©m canh nh­ng n¨ng suÊt ë tuæi khai th¸c kh«ng ®¹t tiªu chuÈn th©m canh (14 m3/ha/n¨m).

  • Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ rõng trång lµ chi phÝ khai th¸c vËn chuyÓn tõ b·i 1 ®Õn b·i 2 (b·i gç trung chuyÓn) hoÆc ®Õn tËn n¬i tiªu thô cao, th­êng chiÕm tõ 30–50% gi¸ thµnh gç th­¬ng phÈm.

KÕt qu¶ ®iÒu tra, ®¸nh gi¸ m« h×nh rõng trång t¹i mét sè vïng KTLN träng ®iÓm cho thÊy:

  • SuÊt ®Çu t­ cho mét ha rõng trång t¹i c¸c vïng KTLN rÊt kh¸c nhau:

    • §Çu t­ trång rõng qu¶ng canh tõ 2,7triÖu~5triÖu.

    • §Çu t­ trång rõng th©m canh tõ 9~11triÖu.

  • Nh×n chung, trång rõng theo ph­¬ng ¸n qu¶ng canh hoÆc th©m canh ®Òu cã l·i khi n¨ng suÊt kho¶ng 8-9m3/ha/n¨m trë lªn.

  • Qua ph©n tÝch hai chØ tiªu NPV vµ BCR cho thÊy: trång rõng theo ph­¬ng thøc th©m canh th­êng ®em l¹i lîi nhuËn cao h¬n trång rõng qu¶ng canh tõ 1–3triÖu ®ång/ha. Nh­ng v× suÊt ®Çu t­ th©m canh ban ®Çu lín (kho¶ng 10triÖu/ha) nªn chØ cã thÓ thùc hiÖn ë nh÷ng n¬i mµ ®iÒu kiÖn cho phÐp: lËp ®Þa cßn tèt, kh¶ n¨ng ®Çu t­ kü thuËt theo chiÒu s©u, kh¶ n¨ng tµi chÝnh…

VÝ dô:

§Þa ®iÓm

Lôc Ng¹n – B¾c Giang

QuÕ S¬n – Qu¶ng Ng·i

§Çu t­ cho 1 ha rõng trång

9 triÖu

3 triÖu

L·i suÊt

2,8 triÖu/n¨m

1,2 triÖu/n¨m

Tû suÊt lîi nhuËn

31%

40%


§Ò xuÊt danh môc c¸c loµi c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cho c¸c vïng KTLN träng ®iÓm

Nh×n chung, c¬ së khoa häc chän lo¹i c©y trång theo tõng môc ®Ých trång rõng dùa trªn 3 tiªu chuÈn chung:



  • Tiªu chuÈn vÒ kinh tÕ

- Phï hîp víi môc tiªu kinh doanh

- HiÖu qu¶ kinh tÕ (thu nhËp) cao

- ThÞ tr­êng tiªu thô réng vµ æn ®Þnh


  • Tiªu chuÈn vÒ m«i tr­êng

- Phï hîp víi ®iÒu kiÖn lËp ®Þa g©y trång

- Kh¶ n¨ng thÝch øng (biªn ®é sinh th¸i) réng

- Cã t¸c dông c¶i thiÖn m«i tr­êng (duy tr× hoµn c¶nh rõng)


  • Tiªu chuÈn vÒ kü thuËt

- Chñ ®éng vÒ nguån gièng vµ ph­¬ng thøc nh©n gièng

- §· cã quy tr×nh, quy ph¹m, h­íng dÉn kü thuËt hoÆc kinh nghiÖm gieo ­¬m, trång vµ ch¨m sãc rõng.



Quan ®iÓm lùa chän cña dù ¸n

Ngoµi c¸c tiªu chuÈn chung ®Ò cËp ë trªn, dù ¸n ®Ò nghÞ bæ sung thªm mét sè tiªu chuÈn sau:



  • Loµi c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ ph¶i lµ nh÷ng loµi c©y cã n¨ng suÊt cao. KÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy mét sè loµi c©y thuéc nhãm ­u tiªn  cã kh¶ n¨ng cho n¨ng suÊt v­ît n¨ng suÊt th©m canh mÆc dï ph­¬ng thøc canh t¸c mang tÝnh qu¶ng canh.

  • Loµi c©y ®­îc tuyÓn chän ph¶i cã tÝnh quÇn thÓ cao. Mét sè loµi c©y rÊt khã trång rõng thuÇn lo¹i hoÆc cho n¨ng suÊt kÐm v× tÝnh quÇn thô thÊp, chØ nªn trång ph©n t¸n (vÝ dô loµi Muång ®en (Cassia siamea))

  • Thay thÕ dÇn nh÷ng loµi nhËp néi mäc nhanh b»ng nh÷ng loµi b¶n ®Þa trong ®ã c©y ®a môc ®Ých sÏ ®­îc chó träng ­u tiªn hµng ®Çu (Tr¸m, Håi, QuÕ, SÊu...)

  • Nh÷ng loµi nhËp néi hoÆc b¶n ®Þa vÒ t­¬ng lai sÏ ®­îc ­a chuéng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi (qua dù b¸o thÞ tr­êng th­¬ng m¹i) nh­ L¸t Mehic«, G¸o vµng, Thanh thÊt…

  • Sè loµi c©y trång kh«ng nªn qu¸ nhiÒu v× sÏ rÊt khã cho viÖc thiÕt kÕ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt l©m sinh.

  • Mçi vïng KTLN nªn kÕt hîp hµi hoµ gi÷a trång rõng s¶n xuÊt víi trång rõng phßng hé, rõng ®Æc dông, ®Æc biÖt lµ trång c©y ph©n t¸n kÕt hîp víi c©y ¨n qu¶.

XuÊt ph¸t tõ nh÷ng tiªu chuÈn chung vµ quan ®iÓm bæ sung, dù ¸n b­íc ®Çu ®Ò xuÊt tËp ®oµn c©y trång cho 1 x· thÝ ®iÓm lµ x· Thanh LuËn huyÖn S¬n §éng tØnh B¾c Giang vµ cho 1 tØnh ®iÓn h×nh lµ tØnh Qu¶ng Nam, cuèi cïng lµ danh môc c©y trång rõng s¶n xuÊt cho c¸c vïng KTLN ®iÓn h×nh (xem b¶ng 1, 2, 3)


B¶ng 1. §Ò xuÊt tËp ®oµn c©y trång x· Thanh LuËn huyÖn S¬n §éng tØnh B¾c Giang

TT

Gi¶I ph¸p
Loµi

Nhãm

d¹ng lËp ®Þa

Trång rõng tËp trung

Trång c©y ph©n t¸n

Loµi mäc nhanh (­u tiªn I)

Loµi b¶n ®Þa (­u tiªn II)

Ph­¬ng thøc trång

Tr¸m tr¾ng

Vèi thuèc

V¶i thiÒu

Th«ng nhùa

Keo lai

Keo tai t­îng

Tr¸m tr¾ng

Lim xanh

Re gõng

Kh¸o v¸ng

1

A1










X

X

x

X

Lµm giµu rõng

x

X




2

A2










X

X

x

X

Lµm giµu rõng

x

X




3

B




X

X

X

X







Hçn giao theo b¨ng (r¹ch)







X

4

C




X

X

X

X







Hçn giao theo b¨ng (r¹ch)







x

5

D

X



















Toµn diÖn











B¶ng2. §Ò xuÊt tËp ®oµn c©y trång rõng tØnh Qu¶ng Nam

TT

GP
Loµi

Nhãm

DL§

Trång rõng tËp trung

Trång c©y ph©n t¸n

Loµi c©y mäc nhanh (­u tiªn I)

Loµi b¶n ®Þa

(­u tiªn II)

Ph­¬ng thøc trång

QuÕ

Dã trÇm

G¸o vµng

Thanh thÊt

Lßn bon

Th«ng 3 lµ

Keo lai

Keo tai t­îng

Keo l¸ trµm

B¹ch ®µn tr¾ng

QuÕ

Dã trÇm

1

A
















X

x

Lµm giµu rõng

X

X










2

B1




X

X

X







x

Hçn giao theo b¨ng (r¹ch)







x

x

x

3

B2




X

X

X










Hçn giao theo b¨ng (r¹ch)







x

x

X

4

C













X







Hçn giao theo b¨ng (r¹ch)













x

5

D

X










X







Toµn diÖn

















B¶ng 3. Danh môc c¸c loµi c©y trång rõng s¶n xuÊt cho c¸c vïng KTLN träng ®iÓm

TT

Tªn ViÖt Nam

Tªn khoa häc

Vïng KTLN


T©y B¾c

§«ng B¾c

B¾c Trung Bé

Nam Trung Bé

§«ng Nam Bé

T©y Nguyªn

A


Nhãm I






















1

Keo l¸ trµm

Acacia auriculifomis

X

X

X

X

X

X

2

Keo tai t­îng

Acacia mangium




X

X

X




X

3

Keo lai

Acacia auri x Acacia man

X

X

X

X

X

X

4

B¹ch ®µn tr¾ng

Eucalyptus tereticornis




X




X

X

X

5

B¹ch ®µn uro

Eucalyptus urophyla




X

X




X




6

Th«ng ba l¸

Pinus Kesya

X

X




X




X

7

Th«ng ®u«i ngùa

Pinus massoniana

X

X













8

Th«ng nhùa

Pinus mercusii

X

X

X

X







9

Th«ng caribª

Pinus caribea







X

X

X




10



Manglietia glauca

X

X













11

Bå ®Ò

Styrax tonkinensis

X

X













12

TÕch

Tectona grandis













X

X

B

Nhãm II






















13

Tr¸m tr¾ng

Canarium allbum



















14

Lim xanh

Eurothrioploeum fordii



















15

Huûnh

Tarrietia javanica



















16

DÎ ®á

Pasania ducampii




X

X










17

Kh¸o vµng

Machilus bonii

X

X

X










18

Re gõng

Cinnamomum partheroxylon




X

X










19

Giæi xanh

Michelia mediocris




X

X










20

DÇu n­íc

Dipterocarpus alatus













X




21

Sao ®en

Hopea odorata













X




22

Vªn vªn

Anisoptera cochin chinensis













X




23

V¹ng trøng

Endospermum chinensis

X

X

X







X

24

Vèi thuèc

Schima superba

X

X













25

Sa méc

Cunninghamia lanceolata

X

X













26

L¸t hoa

Chukrasia tabularis

X

X

X










27

T«ng dï

Toona sinensis

X

X













C

Nhãm III






















28

Dã trÇm

Aquilaria crassana







X

X







29

Håi

Ilicium verum




X













30

Mµng tang

Lisea cubeba

X

X













31

QuÕ

Cinamomum casia




X

X

X







32

Luång

Dendrocalamus membranaceus




X

X










33

Bêi lêi

Litsea sp

X

X

X










34

M©y

Calamus tetradactylus

X

X

X







X

D

Nhãm IV






















35

L¸t Mªhic«

Chukrasia sp




X













36

G¸o vµng

Adina sessilifolia

X

X













37

Thanh thÊt

Ailanthus malabarica




X

X

X







Ghi chó


Nhãm I: Nhãm c¸c loµi mäc nhanh n¨ng suÊt cao

Nhãm III: C¸c loµi cho l©m s¶n ngoµi gç

Nhãm II: C¸c loµi c©y b¶n ®i¹ t¹o thÕ bÒn v÷ng m«i tr­êng rõng

Nhãm IV: C¸c loµi dù kiÕn cho t­¬ng lai
III. KÕt luËn


KÕt qu¶ thùc hiÖn Dù ¸n “§iÒu tra, ®¸nh gi¸ x¸c ®Þnh tËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ trªn c¸c d¹ng lËp ®Þa chñ yÕu trong c¸c vïng kinh tÕ L©m nghiÖp träng ®iÓm” sau 24 th¸ng (11/2002–12/2004) cã thÓ rót ra mét sè kÕt luËn nh­ sau:

- D¹ng lËp ®Þa trong 1 vïng kinh tÕ l©m nghiÖp lµ kh¸ phøc t¹p, biÕn ®éng tõ 14 cho ®Õn 144 tiÓu vïng, trong ®ã cã 3 vïng phøc t¹p nhÊt lµ T©y B¾c (83), §«ng B¾c (144) vµ B¾c Trung Bé (105), ®¬n gi¶n nhÊt lµ §«ng Nam Bé (14). Tuy nhiªn trong mét vïng c¸c lËp ®Þa chñ yÕu còng t­¬ng ®èi tËp trung, víi nh÷ng diÖn tÝch kh¸ lín nªn còng thuËn lîi cho viÖc ®Ò xuÊt c¸c loµi c©y trång chÝnh trong vïng.

- HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt l©m nghiÖp hiÖn nay cßn qu¸ phøc t¹p, nhiÒu ®Çu mèi do cã sù chång chÐo gi÷a qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý Nhµ n­íc, gi÷a cÊp Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng dÉn ®Õn thiÕu sù thèng nhÊt trong quy ho¹ch, trong lùa chän loµi c©y vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt l©m sinh kh¸c.

- VÒ ph©n bè diÖn tÝch: Tæng diÖn tÝch rõng trång trªn toµn quèc hiÖn nay kho¶ng 1,5 triÖu ha trong ®ã rõng s¶n xuÊt (872.275 ha) chiÕm 59,28%, rõng phßng hé vµ ®Æc dông (539.119ha) chiÕm 40,72%.

DiÖn tÝch rõng trång s¶n xuÊt cña c¸c vïng KTLN träng ®iÓm lµ 655.484 ha chiÕm 44,55% tæng diÖn tÝch rõng trång toµn quèc.

- Ph©n bè diÖn tÝch rõng trång theo loµi c©y chñ yÕu: Nhãm loµi c©y trång: Th«ng, Keo, B¹ch ®µn, Bå ®Ò thuéc nhãm ­u tiªn sè 1 chiÕm tû lÖ cao trong tËp ®oµn c©y trång rõng so víi toµn quèc (58,31%), cßn l¹i lµ c¸c loµi c©y kh¸c chiÕm 41,69%.

- N¨ng suÊt rõng trång t¹i c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp träng ®iÓm nh×n chung cßn thÊp chØ ®¹t møc qu¶ng canh ë tuæi thµnh thôc c«ng nghÖ:

Nhãm B¹ch ®µn: tõ 13~16m3/ha/n¨m

Nhãm Keo: tõ 11~15m3/ha/n¨m

Nhãm Th«ng: tõ 10~14m3/ha/n¨m

Tuy nhiªn, ë mét sè vïng trång Keo (Hoµ B×nh, Yªn B¸i, §ång Nai, T©y Ninh) n¨ng suÊt vÉn cã thÓ ®¹t tiªu chuÈn th©m canh ®Æc biÖt lµ Keo lai, hÇu nh­ ®Òu ®¹t tiªu chuÈn th©m canh ngay tõ cÊp tuæi 4 (S¬n La, Hoµ B×nh, Yªn B¸i, Qu¶ng Nam, B×nh Ph­íc).

- Danh môc c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cho c¸c vïng KTLN gåm 37 loµi, trong ®ã cã 12 loµi thuéc nhãm ­u tiªn I, 15 loµi thuéc nhãm ­u tiªn II, 7 loµi thuéc nhãm ­u tiªn III, 3 loµi thuéc nhãm ­u tiªn IV.


Tµi liÖu tham kh¶o


  1. V¨n b¶n tiªu chuÈn kü thuËt L©m sinh. 2001. NXB N«ng nghiÖp.

  2. N©ng cao n¨ng lùc hiÖu qu¶ trång rõng s¶n xuÊt ë ViÖt Nam. 2003. Héi th¶o Hoµ B×nh.

  3. Héi th¶o Quèc gia vÒ loµi c©y ­u tiªn trong trång rõng. 2000. Hµ néi.

  4. §ç §×nh S©m, Ng« §×nh QuÕ. 1995. §¸nh gi¸ tiÒm n¨ng s¶n xuÊt ®Êt L©m nghiÖp vïng §«ng Nam Bé, §Ò tµi KN03-01.

  5. Ng« §×nh QuÕ, Hoµng Xu©n Tý, NguyÔn §øc Minh. 1989. X¸c ®Þnh tiªu chuÈn chän ®Êt vµ ph©n vïng ®Êt trång rõng B¹ch ®µn cho vïng ®åi Qu¶ng Nam - §µ n½ng.

  6. Bïi V¨n H¶i. 1998. Nghiªn cøu mét sè c¬ së khoa häc cña kü thuËt tØa th­a rõng trång Keo l¸ trµm t¹i vïng §«ng Nam Bé, LuËn v¨n tiÕn sü.

  7. Sö dông c©y b¶n ®Þa vµo trång rõng ë ViÖt Nam. 2002.

  8. Hå s¬ thiÕt kÕ khai th¸c rõng trång t¹i c¸c tØnh B¾c Giang – Qu¶ng Ninh – Qu¶ng Nam – Qu¶ng Ng·i…

§iÒu tra, ®¸nh gi¸ x¸c ®Þnh t¹p doan cay trong r­ng s¶n xuÊt co¸ hiÑu qu¶ trªn c¸c d¹ng lËp ®Þa chñ yÕu trong c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp toµn qu«c
Pham Dinh Tam, L¹i Thanh Hai, Dang Quang Hung, Tran Duc Manh

Trung tam øng dung KHKT Lam nghiÑp

Forest science institute of Viet Nam
Tãm t¾t

VÊn ®Ò lùa chän tËp ®oµn c©y trång phôc vô trång rõng vÉn lµ mét trong nh÷ng ®ßi hái cÊp b¸ch cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt L©m nghiÖp tõ tr­íc ®Õn nay, ®Æc biÖt lµ nh÷ng loµi c©y cã gi¸ trÞ kinh tÕ vµ phï hîp víi ®iÒu kiÖn sinh th¸i cña tõng vïng. .Dù ¸n “§iÒu tra x¸c ®Þnh tËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ trªn c¸c dang lËp ®Þa chñ yÕu trong c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp toµn quèc” KÕt qu¶ thùc hiÖn ®· chØ ra:

- D¹ng lËp ®Þa trong mçi vïng kinh tÕ l©m nghiÖp lµ kh¸ phøc t¹p, biÕn ®éng tõ 14 cho ®Õn 144 tiÓu vïng, , do vËy khi x©y dùng kÕ ho¹ch vµ ®Ò xuÊt c¬ cÊu c©y trång cÇn ph¶i nghiªn cøu kü vµ tËp trung cho c¸c d¹ng lËp ®Þa chñ yÕu ®Ó ph¸t huy ®­îc tiÒm n¨ng ®Êt ®ai, ®ång thêi n©ng cao ®­îc n¨ng suÊt c©y trång.

- HÖ thèng tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt l©m nghiÖp hiÖn nay cßn qu¸ phøc t¹p, nhiÒu ®Çu mèi, do ®ã cã sù chång chÐo gi÷a qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ qu¶n lý Nhµ n­íc, gi÷a cÊp Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, dÉn ®Õn thiÕu sù thèng nhÊt trong quy ho¹ch, trong lùa chän loµi c©y vµ c¸c biÖn ph¸p kü thuËt l©m sinh kh¸c.

- VÒ ph©n bè diÖn tÝch: Tæng diÖn tÝch rõng trång trªn toµn quèc hiÖn nay kho¶ng 1,5 triÖu ha; trong ®ã

Rõng s¶n xuÊt (872.275 ha) chiÕm 59,28%.

Rõng phßng hé vµ ®Æc dông (539.119 ha) chiÕm 40,72%

- Ph©n bè diÖn tÝch rõng trång theo loµi c©y chñ yÕu: Nhãm: Th«ng, Keo, B¹ch ®µn, Bå ®Ò thuéc nhãm ­u tiªn sè 1 chiÕm tû lÖ cao trong tËp ®oµn c©y trång rõng so víi toµn quèc (58,31%) cßn l¹i lµ c¸c loµi c©y kh¸c chiÕm 41,69%.

- VÒ n¨ng suÊt rõng trång t¹i c¸c vïng kinh tÕ l©m nghiÖp träng ®iÓm nh×n chung cßn thÊp, n¨ng suÊt chØ ®¹t møc qu¶ng canh ë tuæi thµnh thôc c«ng nghÖ. ChØ cã loµi Keo, ®Æc biÖt lµ Keo lai trång ë mét sè tØnh lµ ®¹t tiªu chuÈn th©m canh.

- X¸c ®Þnh ®­îc tËp ®oµn c©y trång rõng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ cho c¸c vïng KTLN gåm 37 loµi: trong ®ã cã 12 loµi thuéc nhãm ­u tiªn I, 15 loµi thuéc nhãm ­u tiªn II, 7 loµi thuéc nhãm ­u tiªn III, 3 loµi thuéc nhãm ­u tiªn IV. Danh môc loµi c©y trång cho 1 tØnh Qu¶ng Nam gåm 10 loµi, x· Thanh LuËn gåm 9 loµi.



KÕt qu¶ thùc hiÖn cña dù ¸n sÏ gióp cho c¸c vïng, ®Þa ph­¬ng lùa chän c¸c loµi c©y, ph­¬ng thøc trång ®­îcphï hîp ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ ca« cho c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n tham gia trång rõng.

Keywords: Survey, evaluation, tree species collection




Каталог: wp-content -> uploads -> sites
sites -> KÕt qu¶ ®Ò tµi "nghiªn cøu trång rõng Tr¸m tr¾ng
sites -> LỊch công tác tuầN 05-tháng 9 (Từ ngày 28/9 đến ngày 2/10/2015)
sites -> KẾt quả nghiên cứu tính chất cơ, VẬt lý VÀ giải phẫu của một số loài gỗ thông dụng ở việt nam làm cơ SỞ cho chế biếN, BẢo quản và SỬ DỤNG
sites -> Dear Parents
sites -> “Thực hiện Hiến pháp và pháp luật góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa; bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân”
sites -> Ngày 16 tháng 11 năm 2010, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 73/2010/QĐ-ttg ban hành Quy chế đầu tư xây dựng công trình lâm sinh
sites -> Bài Trò chơi cùng nhau qua cầu
sites -> TS. Hoàng Sỹ Kim Ban biên tập ts. Nguyễn Ngọc Hiếu ts. Nguyễn Việt Hùng Ths. Nguyễn Thúy Anh Ths. Trần Thị Thoa
sites -> BỘ TÀi chính số: 54/2014/tt-btc cộng hòa xã HỘi chủ nghĩa việt nam độc lập Tự do Hạnh phúc

tải về 243.13 Kb.

Chia sẻ với bạn bè của bạn:




Cơ sở dữ liệu được bảo vệ bởi bản quyền ©hocday.com 2024
được sử dụng cho việc quản lý

    Quê hương